Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Niepowodzenia dziecka w nauce szkolnej

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 3635 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

 NIEPOWODZENIA DZIECKA W NAUCE SZKOLNEJ.
PRZYCZYNY I ŚRODKI ZARADCZE.


opracował mgr Krzysztof Goliszek z Ustki
Niepowodzenia szkolne są to takie sytuacje, które charakteryzują się występowaniem wyraźnych rozbieżności między wymaganiami wychowawczymi i dydaktycznymi szkoły, a postępowaniem uczniów oraz uzyskiwanymi przez nich wynikami nauczania.
Niepowodzenia szkolne mogą mieć charakter jawny lub ukryty. Z ukrytymi mamy do czynienia wówczas, gdy nauczyciele i rodzice nie dostrzegają braków w wiadomościach i umiejętnościach uczniów mimo, że braki te już istnieją.
Niepowodzenia jawne występują wówczas, gdy nauczyciel stwierdza określone braki ucznia i w rezultacie ocenia jego wyniki pracy niedostatecznie.
Jeżeli ocena niedostateczna odnosi się do pojedynczych umiejętności, może oznaczać to opóźnienie przejściowe, lecz gdy odnosi się do całorocznej pracy ucznia- prowadzi do drugoroczności.
Na uwagę zasługuje fakt, że niepowodzenia ukryte zawsze prowadzą do niepowodzeń jawnych, a jawne z kolei - do niepowodzeń i trudności wychowawczych.

ETAPY NIEPOWODZEŃ W NAUCE SZKOLNEJ

Etap I - to pojawienie się niedostrzeganych jeszcze przez nikogo braków w
wiadomościach. Występują wtedy pierwsze symptomy niezadowolenia ze szkoły. Są one najczęściej wynikiem tego, że dziecko nie rozumie czegoś na lekcji, nie może podążyć za jej tokiem i pierwszy raz w życiu doświadcza, że inni są lepsi. Na tym etapie dziecko może być jeszcze w opinii nauczycieli i kolegów dobrym uczniem, ale jednak samo czuje, że coś jest nie w porządku. Nie zrozumienie treści jakiejś lekcji może być spowodowane różnymi przyczynami, np. brakiem przygotowania do lekcji czy też nie powtórzeniem ostatniego tematu.
Ponieważ program opiera się na zasadzie stopniowania trudności, więc zrozumienie kolejnych treści jest uwarunkowane opanowaniem poprzednich. Z tego względu braki w wiadomościach będą coraz poważniejsze aż nieuchronnie przychodzi moment wystąpienia symptomów całkiem wyraźnych dla rodziców i nauczycieli - braku zainteresowania na lekcjach i jego konsekwencji - braku ambicji. Dlatego tak istotna jest systematyczność pracy i sumienne przygotowywanie zadanych lekcji w domu. Jednak rola rodziców na tym etapie nie ogranicza się tylko do przypilnowania dziecka, aby systematycznie odrabiało zadania domowe. Ważne jest także natychmiastowe reagowanie na uwagi w dzienniczku typu: „przeszkadza na lekcji”, czy „ nie pracuje na lekcji”. Uwagi te świadczą już bowiem o występowaniu ukrytych braków w wiadomościach szkolnych, które należy jak najszybciej nadrobić. Zatem zadaniem rodziców będzie takie zorganizowanie dziecku pomocy, aby jak najszybciej mogło uzupełnić istniejące już luki w wiadomościach programowych.
Etap II- to zaawansowane już braki w wiadomościach, chociaż dziecko wciąż może mieć opinię dobrego ucznia. Jest to faza opóźnienia programowego, gdyż w stosunku do programu braki w wiadomościach ucznia są już bardzo poważne. Rolą rodziców na tym etapie jest zorganizowanie dziecku stałej i systematycznej pomocy w nauce. Etap ten można wykryć obserwując u dziecka częste objawy niezadowolenia ze szkoły, narzekanie na nauczycieli oraz kilka uwag w dzienniczku.
Etap III- to wystąpienie sporadycznych ocen niedostatecznych. Wszyscy już
wiedzą, że z danym uczniem nie jest najlepiej - czyli jest to już niepowodzenie jawne. Tu rozpoczynają się pierwsze oficjalne próby walki z niepowodzeniem. Jeżeli jednak na tym etapie nie zostanie podjęta stała i systematyczna pomoc dziecku, albo podjęta pomoc nie będzie wystarczająca, to niepowodzenie się pogłębi i wystąpią symptomy, które mogą mieć charakter neurotyczny, np. nieuzasadniony niepokój ( lęki), skłonność do irytacji i furii, podejrzliwość, niestałość emocjonalna. Z punktu widzenia rodziców i nauczycieli mogą to być symptomy „pozytywne” lub „negatywne”.
Pozytywne - to formy otwartej walki, np. bunt, bójki, wrzaski, irytacja, furia, agresja, złość, krzyki.
Negatywne - to wycofanie się, unikanie szkoły, niechęć, nienawiść do nauczycieli, wagarowanie, negacja pracy szkolnej, zamknięcie się w sobie, odmowa wszystkich sugestii i propozycji. Ten etap wymaga już pomocy pedagoga oraz współpracy rodziców z nauczycielami. Konieczna jest również stała i systematyczna pomoc w domu.
Etap IV- to oficjalna drugoroczność. Wszelkie formy pomocy na tym etapie są akcją spóźnioną. Uczeń drugoroczny to jednostka pozostająca poza normalnym trybem życia szkolnego. Oprócz stwierdzenia widocznych już dla każdego niepowodzeń, uczeń wyrabia w sobie poczucie winy, a rok powtarzania klasy musi uważać za stracony. Dlatego tak istotne jest wczesne zwalczanie drugoroczności poprzez zapobieganie lub zwalczanie niepowodzeń szkolnych.

PRZYCZYNY NIEPOWODZEŃ SZKOLNYCH.

Przyczyny niepowodzeń szkolnych są zwykle złożone i wielorakie. Można je ogólnie podzielić na następujące grupy: intelektualne, emocjonalne, społeczne i organizacyjno-dydaktyczne. Powszechnie uważa się, że niepowodzenia szkolne dotyczą głównie dzieci o obniżonej zdolności uczenia się, dzieci z niskim ilorazem inteligencji, opóźnieniem w rozwoju, ociężałe umysłowo.
Niepowodzenia tego rodzaju mogą mieć dzieci z defektami narządów zmysłów oraz dzieci chore, wyniszczone fizycznie. Złe wyniki w nauce mogą mieć także dzieci, które mają nieodpowiednie warunki życia, wychowują się w rodzinie nie zapewniającej im warunków do intelektualnego rozwoju i nauki, stwarzającej atmosferę nieustannego napięcia i konfliktów. Jest jednak wiele dzieci zdolnych, obdarzonych doskonałą pamięcią, dzieci mających wiele różnorodnych zainteresowań, ciekawych świata, u których występują niepowodzenia szkolne. Trudno jest znaleźć wytłumaczenie dla niepowodzeń tego rodzaju.
Zazwyczaj rodzice uważają, że dziecko jest po prostu leniwe i zabiegi wychowawcze ograniczają się do stosowania rozmaitych kar. Lenistwo dzieci jest wprawdzie jednym z powodów niechęci do nauki lub niemożności opanowania programu szkolnego, ale bardzo rzadko samo lenistwo prowadzi do jaskrawych niepowodzeń. Zwykle trudności szkole wywołane są wieloma jeszcze innymi przyczynami lub złożonym i trudnym do uchwycenia związkiem kilku przyczyn.
Epilepsja, choroba reumatyczna, ciężkie choroby i wady serca, choroby układu oddechowego, choroby zakaźne dają objawy cielesne zaburzające normalną pracę organizmu i w ten sposób przyczyniają się do osłabienia procesów rozumowania oraz utrudniają naukę. Dzieci wątłe, wrażliwe, neurotyczne z reguły źle się czują w dużych miastach, w ciasnych mieszkaniach i zatłoczonych klasach szkolnych. Zdradzają przemęczenie, rozdrażnienie i niechęć do nauki.
Ważnym czynnikiem niepowodzeń szkolnych są zaburzenia koncentracji uwagi; często występują u dzieci nadmiernie wrażliwych, delikatnych, o słabym systemie nerwowym. Są dzieci, które mają złe wyniki w nauce, ponieważ nie wiedzą po co mają opanować określone umiejętności i wiadomości szkolne, nie są nimi zainteresowane albo też nie wierzą, by mogły kiedykolwiek mieć sukcesy w nauce. Są też dzieci zahamowane, lękliwe, pełne kompleksów, nie mające zaufania do siebie, podchodzące do każdego przedmiotu i zadania z nastawieniem: „tego na pewno nie potrafię”. Czasami na taką właśnie postawę składają się lata, w czasie których dziecku wmówiono w domu lub w szkole jego słabość, nieudolność, karano i wyśmiewano.
Spotkać można także i dzieci, które nie uczą się dobrze, dlatego że nie są w stanie zająć pierwszego, najlepszego miejsca w klasie czy w szkole. Są to najczęściej jedynacy, dzieci egocentryczne, rozpieszczone, przyzwyczajone do tego, że uwaga otoczenia skierowana jest tylko na nie, że wszystko co robią, zyskuje poklaski i uznanie. Gdy w klasie spotka się kilkoro takich dzieci, wcześniej czy później przeżywa dramat to, które odpadło z konkurencji.
Dzieci wybitnie zdolne często lekceważą naukę szkolną, dlatego że program przewiduje zbyt wolne tempo nauczania. Potrafią one pojąć wszystko szybciej i łatwiej niż większość kolegów, siedzą więc przez większą część lekcji bezczynnie, nudzą się i traktują pobyt w szkole jako zło konieczne.
Inną przyczyną niepowodzeń szkolnych są konflikty między rodzicami zaburzające atmosferę w domu. Nie tylko kłótnie i awantury, spowodowane zwłaszcza przez alkoholizm, ale i inne mniej widoczne i trudniej uchwytne czynniki mają negatywny wpływ na ogólny rozwój dziecka i jego wyniki w karierze szkolnej.
Nie sprzyja powodzeniu szkolnemu atmosfera nerwowości, ciągłego pośpiechu, chaosu i nieporządku. Na atmosferę rodzinną składają się nie tylko stosunki między rodzicami, ale i stosunek rodziców do dzieci. Ma on wpływ na rozwój dzieci, ich postawę i powodzenie w nauce. Jeśli dziecko ma poczucie, że jest zbyteczne, że rodzicom wcale na nim nie zależy, może nawet przeszkadza w realizacji ich dążeń, nie wykazuje zapału do nauki.
Nie sprzyja mu także niewłaściwy stosunek ojca i matki do wiedzy. Ich niechęć do nauki, do wiedzy przechodzi na dziecko. Jeśli rodzice stale podkreślają, że najważniejsze są dobre zarobki, a te nie zależą od wykształcenia, dziecko nie nabiera zapału do nauki a wręcz przeciwnie, co w efekcie może doprowadzić do niepowodzeń szkolnych. Brak kulturalnej atmosfery, brak zainteresowań poznawczych u ojca i matki również nie wróży powodzenia w nauce szkolnej u dziecka.
Takie zestawienie pozwala stwierdzić, że nieodpowiednie warunki środowiskowe przede wszystkim rozbicie rodziny i jej rozkład, alkoholizm rodziców i brak odpowiedniego oddziaływania wychowawczego na dzieci w znacznym stopniu decydują o niepowodzeniach uczniów w nauce. Powyższe rozważania pozwalają na sformułowanie wniosku: należy najpierw wyeliminować przyczyny niepowodzeń, a później korygować same niepowodzenia; w przeciwnym razie wszelkie zabiegi będą dawały znikome efekty.


Literatura:
Gąsowska, Pietrzak - „Praca wyrównawcza z dziećmi mającymi trudności w pisaniu i czytaniu”.
Kephard – „Dziecko opóźnione w nauce szkolnej”.


Opracował mgr Krzysztof Goliszek

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie