Miejsce – sala gimnastyczna.
Cele uroczystości:
- upamiętnienie rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja ;
- przekazanie wiedzy historycznej na temat Konstytucji 3 Maja;
- budzenie postaw patriotycznych oraz szacunku dla uznanych przez Polaków wartości;
- kontynuacja tradycji narodowych;
- kształtowanie dumy z osiągnięć naszych przodków;
- rozwijanie zdolności artystycznych (śpiew, recytacje)
Scenografia: duży napis - KONSTYTUCJA 3 MAJA, duża flaga narodowa,
Narrator 1
Powstań!
Do hymnu!
Wspólne odśpiewanie hymnu Jeszcze Polska....
Rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja była w okresie międzywojennym wielkim świętem. Po II wojnie światowej, w nowej rzeczywistości politycznej i ustrojowej, zaprzestano obchodzenia tej rocznicy.
Dopiero 6 kwietnia 1990 roku Sejm Rzeczpospolitej Polskiej zdecydował przywrócić jako święto państwowe dzień 3 Maja tj. rocznicę uchwalenia pierwszej polskiej Konstytucji w 1791 roku.
Recytator I
Pamiętny dzień
Polskie dzieci!
Powitajcie znów maj Trzeci ,
Co z minionych lat oddali
Na powracającej fali
Idzie ku nam znów radosny,
Dzień promienny polskiej wiosny.
Dniu pamiętny! O, dniu sławny,
Choć przeszłości tak już dawnej,
Wielkopomny Maju Trzeci,
Polskie cię witają dzieci ...
Maria Chełmońska
Recytator II
Radosny dzień
Dziś jest radosny dla nas dzień ,
wiosenny dzień majowy
i choć rokrocznie taki sam,
lecz wciąż jak gdyby nowy.
Bo w dniu tym w sercach polskich dzieci
miłość dla Polski wstaje,
i najpiękniejsze serc swoich kwiaty
każde w ofierze chętnie daje.
Kwiaty te to nasze myśli,
błyszczące miłości rosą.
Kwiaty te to nasze czyny,
co Polsce przyszłość niosą!
Dla Ciebie, Polsko, je zbieramy!
U stóp Twych Polsko, je składamy!
Klementyna Czaki
Recytator III
W radosny dzień
Hej! Ty cudny dniu radosny,
dniu szczęścia i chwały,
Ty masz w sobie urok wiosny
i czar wiecznotrwały!
Tyś nas dźwignął uszczęśliwił
połączył miłością.
Wolny Naród świat zadziwił
zgodą i jednością!
Tyś zwiastunem był jutrzenki,
co nam dzisiaj świeci,
Wolnej Polski, miłującej
wszystkie swoje dzieci!
Tyś zwiastunem był potęgi
Polski zmartwychwstałej
Wolnej, zgodnej, niepodległej,
niepodzielnej - całej!
W dniu tym płynie pieśń radosna,
świeci jasna zorza.
Wielkie święto Polska święci
od Karpat do morza!
Hej! Ty cudny dniu majowy,
dniu szczęścia i chwały
Tyś dniem szczęścia i radości
w Polsce zmartwychwstałej.
Maria Studnicka
Narrator I
Polska w XVIII wieku pogrążyła się w chaosie wskutek samowoli magnatów i nieudolnych rządów dynastii saskiej. Swoboda i samowola szlachecka doprowadziły do osłabienia kraju i poddania się obcym wpływom, szczególnie rosyjskim. Dyplomaci rosyjscy i pruscy, wykorzystując obowiązujące w Polsce prawo zrywania sejmów - liberum veto, hamowali wszelkie próby naprawy ustroju Rzeczypospolitej. Coraz częściej mieszały się państwa ościenne w wewnętrzne sprawy Rzeczpospolitej.
Narrator II
W II połowie XVIII wieku rozpoczęły się próby dźwignięcia Polski z zastoju i uczynienia z niej nowoczesnego państwa. Przeciw istniejącemu stanowi wystąpiły patriotyczne kręgi społeczeństwa polskiego. W roku 1768 doszło do zawiązania Konfederacji Barskiej. Próba naprawy Rzeczpospolitej podjęta przez konfederatów barskich została udaremniona przez wojska rosyjskie i zdrajców. Nastąpił I rozbiór Polski, który był wielkim wstrząsem dla narodu. Mimo katastrofy I rozbioru i zacieśniającej się kontroli państw ościennych, naród polski dźwigał się z zastoju. Nastąpił rozwój oświaty, kierowanej przez Komisję Edukacji Narodowej. Społeczeństwo polskie jednoczyła sprawa niepodległości Ojczyzny.
Narrator III
Prace Sejmu Czteroletniego uwieńczyło uchwalenie nowej Konstytucji w dniu 3 maja 1791 roku. Stanowiła poważny krok naprzód w dziele reformy państwa. Wiele jej postanowień, znoszących zacofane wolne elekcje, konfederacje, rokosze i liberum veto, było zdecydowanie postępowych. Konstytucja majowa miała stać się fundamentem pod budowę nowoczesnego i silnego państwa polskiego.
Recytator IV
Trzeci maj
Majowe słońce nad Warszawę
Padło przejrzyście blasków tęczą.
Dając promieni swych oprawę
Dziełu, co w Sejmie dzisiaj wieńczą.
Majowe słońce liczy tłumy
Żołnierzy, szlachty, mieszczan ludu,
Pełnych powagi i zadumy,
Jakby w natchnieniu, w chwili cudu.
Majowe słońce opromienia
Królewską głowę, senatorów –
Niech widzą przyszłe pokolenia
W jasności takiej fundatorów.
Recytator V
Idzie ku Farze pochód zwarty...
Naród Majestat wita czule,
Jest nową mocą , zda się wsparty,
Bo „Król z Narodem, Naród z Królem”!
Majowe słońce opromienia
Sztandary pułków, cechów znaki,
Zachodnim blaskiem barwy zmienia,
Szkarłatny daje ton jednaki –
Rozkołysane grają dzwony,
Ponad Warszawę głos ich leci...
O, dniu ów, wielki, pochwalony!
Niech wiekom słońce twoje świeci!
Wacław Szelążek
Chórek śpiewa
„Trzeci maj”
Recytator VI
Trzeci Maja
O, moje święto narodowe,
Dniu najpiękniejszy – Trzeci Maja!
Tyś upowity w kwiecie bzowe,
A słońce w złoto cię przystraja!
W ten dzień- w szeregu,
Pod sztandarem
Do góry głowę wznoszę, dumny!...
I serce moje płonie żarem,
I chcę być wolny- aż do trumny.
Antoni Bogusławski
Recytator VII
3 Maj
Staliśmy ongiś na rozstaju
Wielu minionych, błędnych dróg –
Tyś wywiódł nas, o Trzeci Maju,
Na prawdy próg.
Myśl nasza rwała się w rozterce,
W zamęcie chceń, w chaosie prób-
Tyś zbudził prawe wielkie serce,
Złu wyrwał łup.
I dusza polska dzięki tobie
Rozkwitła pięknu wiernych tchnień....
Więc zawsze, w szczęściu czy w żałobie-
Ten pomnim dzień.
Helena Duninówna
Recytator VIII
Przypomnienie
A kiedy szare mgły
nasz przesłoniły kraj,
nad tuman nieszczęść zły
zabłysnął jasny dzień,
zabłysnął Trzeci Maj
i zadał kłam
podłości.
Maj Trzeci –
to rzeźki wiatru wiew
wśród szarych mgieł stuleci,
to zjednoczenia śpiew,
idei zbożny siew
na przyszły plon
wolności
Wanda Malicka
Recytator IX
*
Nadszedł dzionek majowy,
Oto zewsząd śpiew płynie,
Idą ludzie radośni!
W złotych blasków godzinie.
Uśmiech mają na ustach,
w sercu szczęście im gości,
a nad nimi powiewa
Sztandar – symbol wolności.
Nawet słonko na niebie
Twarz ma dziwnie radosną,
Wietrzyk kwieciem kolebie
Przed królewną przed wiosną....
Recytator X
*
Posłuchajcie! Przed laty,
Dawno, dawno, o dzieci,
Też był taki dzień jasny,
Taki cudny maj trzeci!
W wielkiej sali sejmowej
Przed narodem król stawa,
odczytano raz pierwszy
Konstytucję, jej prawa.
Uchwalono, że w Polsce
Już nie będzie niedoli,
Każde chłopskie cierpienie
Szlachtę także zaboli!
Wszyscy będą już równi.
Wszyscy będą już braćmi!
Zgody, szczęścia w Ojczyźnie
Nic i nigdy nie zaćmi.
Recytator XI
*
Więc, gdy oto zajaśniał
Blask promienny, majowy,
Niechaj wszystkie czczą serca
Ten dzień wielki, godowy.
Niechaj okrzyk narodu
W świat daleko poleci:
- Wolność, równość niech żyją ,
Niechaj żyje maj trzeci!
Barbara Sadowska-Klimkowa
Narrator IV
Ustawę majową ostro zwalczała opozycja magnacka w kraju, gdyż ograniczała poważnie jej wpływy na rządy w państwie. 27 kwietnia 1792 roku przedstawiciele opozycji magnackiej podpisali w Petersburgu akt konfederacji, który potem ogłosili w miasteczku Targowica na Ukrainie. Akt ten unieważniał Konstytucję 3 maja i całą działalność Sejmu oraz oficjalnie wzywał carową do udzielenia zbrojnej pomocy celem przywrócenia dawnej formy rządów w Rzeczpospolitej.
Narrator V
Dzieło Konstytucji zostało udaremnione. Nastąpiły rządy targowiczan – prześladowanie reformatorów i ich zwolenników. Wielu patriotów musiało uciekać z kraju.
Konsekwencją przegranej Polaków był II rozbiór Polski w 1793 roku, a następnie w 1795 roku III rozbiór, który zlikwidował niepodległe państwo polskie na123 lata.
Wysłuchanie fragmentu końcowego poloneza M.K. Ogińskiego „Pożegnanie ojczyzny”
Recytator XII
3 Maj
A kiedy z wieży
Zygmunt uderzy
na wielkie święto,
na Trzeci maj-
Odródź się w sobie
i miej w tej dobie
twarz uśmiechniętą:
w Nadziei trwaj! ....
Jako po burzy
z chmur się wynurzy
jasny skraj nieba
i słońce lśni –
Przez życie swoje
przejdziem przebojem
i lepsza dola
zabłyśnie ci! ...
Edward Kłoniecki
Narrator VI
Dzieło jednak konstytucji 3 Maja nie zginęło. Przeszła ona do historii jako druga na świecie, po konstytucji amerykańskiej z 1787 roku a pierwsza w Europie, demokratyczna ustawa zasadnicza XVIII wieku.
Recytator XII
Trzeci Maj
A gdy rozbłyśnie Trzeci Maj,
dzień wspomnień i radości,
niech cały wielki, polski kraj
spojrzy się ku przeszłości.
Niech wspomni tamten znojny trud,
serc wielkich prawe męstwo,
szlachetnej myśli jasny cud,
nad nocą zła zwycięstwo.
Niech wspomni tę ofiarną krew,
Co w mądrych praw obronie,
jak święty w ziemie padła siew,
by wzejść dziś w złotym plonie.
Bo nie zaginie pracy ślad,
Choć zdławią ją w rozkwicie,
Na niej buduje nowy świat
Swe inne, lepsze życie.
Więc niechaj dziś nasz cały kraj
Zrozumie, niech ocenia,
Czym był dla Polski Trzeci Maj,
Ta chwila odrodzenia.
Helena Duninówna
Narrator VII
Coroczne obchody rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja wiążą się nierozerwalnie z podobnymi jak przed laty dążeniami do odbudowy i umocnienia ojczyzny, uporządkowania w niej wszelkich spraw na demokratycznych zasadach ku dobru ogólnemu, z pragnieniem dołączenia do wolnych, żyjących w bezpieczeństwie i dostatku narodów Europy.
Chórek śpiewa
„Płynie Wisła”
Scenariusz opracowano na podstawie następujących materiałów:
1. Bleja Barbara - „Scenariusze imprez szkolnych”, Wyd. BEA, Toruń 1995r.
1. Historia w poezji. Antologia polskiej poezji historycznej i patriotycznej. Warszawa 1965 2.Kurnicka Anna "Scenariusze przedstawień szkolnych". Impuls. Kraków 1998r.
3. Edward Słoński - Wybór wierszy.
5. Jan Prosnak - Siedem wieków pieśni polskiej, Warszawa 1986 r.
Opracowanie
Danuta Lidia Kornas |
