ZASTOSOWANIE METODY G. DOMANA JAKO ALTERNATYWNEJ PROPOZYCJI NAUKI CZYTANIA DZIECI W WIEKU PRZEDSZKOLNYM Z dokładnym opisem metody nauki czytania metodą Domana , można zapoznać się szczegółowo na podstawie książki G. Domana "Jak nauczyć małe dziecko czytać". Książka ta, pojawiła się w 1964 r. i do dziś cieszy się wielką popularnością. Inspiracją do jej powstania były niesamowite rezultaty w pracy z dziećmi z poważnymi uszkodzeniami mózgu, które uczone czytania metodą Domana dorównywały dzieciom zdrowym, a nawet prześcigały je.
G. Doman twierdzi, że dzieci do piątego roku życia uczą się czytać łatwo i w naturalny sposób, bez świadomego wysiłku, gdyż mózg dziecka jest w tym okresie całkowicie otwarty na wszelkie informacje. Im jednak później rozpoczniemy z dzieckiem naukę czytania, tym większego wysiłku wymaga ona od dziecka.
Dr. Moore, który prowadził przez wiele lat badania nad przedszkolną nauką czytania uważa, że łatwiej nauczyć czytania 3 – latka niż dziecko starsze, a im później rozpoczniemy naukę tym napotkamy większe trudności. Kiedy zaczyna się szkoła, jest wg Domana już za późno. Wskazane byłoby zatem, aby udostępnić dziecku całą dostępną wiedzę do piątego roku życia i nie przegapić okazji jaka przed nami stoi.
W metodzie Domana istotą jest pobudzenie rozwoju neurologicznego dziecka, by mogło ono szybciej przejść przez kolejne etapy swego rozwoju. "Dzięki tej metodzie dzieci mogą czytać słowa gdy mają rok, zdania, gdy mają dwa lata i całe książki, gdy mają trzy lata. Co ciekawsze, sprawia im to wiele radości".
Doman uważa, że ze względu na zbyt małą dojrzałość drogi wzrokowej u małych dzieci, konieczne jest stosowanie druku o dużych wymiarach., który stopniowo jest zmniejszany i dostosowany do możliwości percepcyjnych małego dziecka.
W kolejnych etapach pracy metodą G. Domana pokazujemy pojedyncze słowa ( rzeczowniki, przymiotniki, czasowniki), potem wyrażenia dwuwyrazowe, następnie proste zdania, które stopniowo wzbogacamy i rozbudowujemy, aż w końcu przechodzimy do ostatniego etapu jakim jest czytanie książek.
Zainteresowana tą metodą podjęłam sama próbę jej adaptacji dla potrzeb dzieci przedszkolnych. Jest to metoda przeznaczona do stosowania głównie przez rodziców, więc jako nauczycielka, zastosowałam wyłącznie wybrane elementy tej metody. Chodziło mi głównie o zainteresowanie dzieci słowem pisanym oraz naukę poprzez zabawę. Ze względu na konieczną liczbę 100 napisów niezbędnych do rozpoczęcia pracy tą metodą włączyłam do współpracy również chętnych rodziców. Rozpoczęłam od imion dzieci i zdjęć, z których zaczęliśmy wspólnie tworzyć książki o każdym dziecku. Z biegiem czasu, na każdej sesji zajęciowej zaczęłam wprowadzać po ok. 5 napisów związanych z aktualnie omawianą tematyką.
Te napisy pokazywałam 2 – 3x w tygodniu, 2 – 3x dziennie.
Wprowadzone napisy wykorzystywałam także w różnorodnych zabawach ruchowych i grach dydaktycznych, dostosowanych do zainteresowań dzieci. Starałam się też nieustannie urozmaicać i wymyślać coraz to nowe zabawy w czytanie. W swej pracy wykorzystywałam między innymi:
- gry dobieranki ( słowo – obrazek)
- układanie śmiesznych zdań z poznanych wyrazów
- dobieranie słów do rymu
- zabawy ruchowo – naśladowcze ( naśladowanie zwierząt których nazwę odczytały dzieci)
- malowanki pod dyktando ( dzieci pokazują kolor, którym należy wypełnić fragment obrazka)
- zabawy ruchowe typu " znajdź wyraz do pary"
oraz propozycje pani mgr Elżbiety Chmielewskiej:
- zabawy ruchowe z wyrazami ( np. skaczemy, leżymy, itp.).
- rzuty woreczkami – odczytywanie słów na które spadnie woreczek.
- wyszukiwanie odpowiednich przymiotników w odpowiedzi na stawiane pytania.
- układanie dzieci z napisami w zdania i odczytywanie ich.
- uzupełnianie brakujących słów nagranych na taśmie magnetofonowej.
- słowa rzeczy lub słowa czynności – dopowiadane przez kukiełkę
Z własnych doświadczeń mogę powiedzieć, że praca tą metodą dostarczyła zarówno mnie, jak i dzieciom wiele radości . Zauważyłam wzrost zainteresowania dzieci pismem i jego znaczeniem. Przedszkolaki chętnie i z dużym zainteresowaniem sięgały po wykonane w przedszkolu książeczki, a ich czytanie sprawiało im nieukrywaną radość. Nie polecam tej metody jako jedynej metody nauki czytania, gdyż w pracy przedszkola nie wystarczy ona do osiągnięcia umiejętności czytania przez dzieci. Uważam jednak jako godną polecenia zabawę, zwłaszcza w młodszych grupach wiekowych. Sądzę, że może stanowić ona bardzo dobre wprowadzenie do nauki czytania i jest to niewątpliwie ciekawa propozycja. Wymaga ona jednak całkowitej współpracy nauczycielek i rodziców, oraz niezmiernie dużej wytrwałości w zmaganiu się z tworzeniem pomocy ( napisów, ilustracji, książeczak). Wszystkim, którzy podejmą próbę pracy tą metodą polecam książkę G. Domana " Jak nauczyć małe dziecko czytać", która stała się dla mnie niezastąpionym przewodnikiem po metodzie.
Opracowała
nauczycielka Przedszkola nr 182
w Krakowie
mgr Anna Piszczek
BIBLIOGRAFIA
- A. Borkowska, U. Oszwa " Nie obowiązek lecz przyjemność, czyli nauka czytania w koncepcji Glenna Domana, "Scholasticus" 1992, nr 1.
- E. Chmielewska "Metoda Glenna Domana jako alternatywna propozycja nauki czytania" w: "Wychowanie w przedszkolu"1995, nr 2.
- G. Doman "Jak nauczyć małe dziecko czytać" Bydgoszcz 1992.
- B. Kaczmarek "Metoda Glenna Domana w stymulacji rozwoju dzieci z uszkodzeniem mózgu" w: "Szkoła Specjalna" 1994, nr 3.
