Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Władza w relacji nauczyciel - uczeń

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 2228 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

 

W dobie wielkich przemian społeczno - politycznych, a co za tym idzie - przemian edukacyjnych - coraz częściej snujemy rozważania na temat władzy istniejącej w Polsce i jej wpływie na system szkolnictwa. Jednak rzadko zastanawiamy się nad problemem stosunków społecznych i władzy w szkole.

Termin "władza" w języku potocznym ma różne znaczenia, bywa, ze określa się nim pewien stosunek społeczny (podmiot A ma władzę nad podmiotem B), bądź określoną instytucję (dyrektor sprawuje władzę w zakładzie), czy też osobę - funkcjonariusza policji (panie władzo). Pojęcie władzy jako stosunku społecznego wprowadził jako pierwszy Arystoteles (IV w p.n.e.), przedstawiając ewolucję państw greckich, gdzie jedni mogli narzucać swą wolę innym. Władza ma na ogół tendencję kumulatywną, tzn. posłuch okazywany przez podwładnego w jednym wypadku toruje drogę do jego uległości w innych przypadkach. Ponadto opiera się ona stwarzaniu sytuacji przymusowej, gdy władający w wypadku niewykonania przez poddanego nakazanego czynu może zagrozić realizację stanu rzeczy bardziej przykrego dla poddanego niż konieczność wykonania nakazanego czynu. Zatem przemoc i sytuacja przymusowa tworzą jej podstawy. Może ona być wreszcie szeroko legitymowana, jeśli wspiera się na autorytecie, gdy poddany podporządkowuje się władającemu dobrowolnie, uznając, że władający jest należycie upoważniony do wydawania nakazów. Należy jednak pamiętać, podkreśla A. Redelbach, że "kierowanie innymi ludźmi może skądinąd polegać nie tylko na wydawaniu nakazów, lecz także na oddziaływaniu wychowawczym, na różnego rodzaju oddziaływaniach ukrytych (manipulacji), czy na stwarzaniu takich warunków materialnych, które skłaniają ludzi do wyboru określonego działania".

"Pedagogika zawsze ma się jakoś do władzy" - powiedział Henry Giroux. Jego zdaniem uczenie musi być powiązane nie tylko z uczniem w szkołach, lecz rozszerzone na kształtowanie życia publicznego i stosunków społecznych. Z kolei H.Gintis i S.Bowles porównali system edukacyjny do przedsiębiorstwa kapitalistycznego, stwierdzając, że "...relacjami między uczestnikami (systemu edukacyjnego) rządzi raczej konkurencja niż kooperacja, a berło dzierży zewnętrzny system nagradzania - płace w przypadku ekonomii i stopnie w przypadku szkół".

Rzeczywiście stawienie stopni jest najważniejszą formą władzy jaką sprawuje nauczyciel nad uczniem. To właśnie nauczycielskie oceny decydują nie tylko o wewnątrzszkolnej pozycji ucznia, lecz także - jako podstawa decyzji o promocji - o jego życiu. Zdarzają się nieoficjalne praktyki oceniania uczniów przez nauczycieli. Często zła ocena bywa formą represji za wykroczenie przeciw normom szkolnym. Wreszcie władza w rękach nauczyciela pozwala na manipulowanie uczniami. Nauczyciel może kazać uczniom zachowywać się w pewien sposób, bazując na strachu i karze, aby to wyegzekwować, a może też wykorzystać perswazję, pochlebstwo i bardziej delikatne formy kontroli. Zasięganie rady uczniów i wykorzystywanie niektórych ich sugestii może stać się środkiem nakłaniania ich drogą pochlebstwa do zajęcia odpowiedniego miejsca w społeczeństwie, zamiast zmuszania go do tego.

Nie sposób w tym miejscu nie wspomnieć o formach uczniowskiego oporu. Peter McLaren, jeden z czołowych twórców ruchu amerykańskiej pedagogiki krytycznej, określił "opór" jako opozycyjne zachowanie uczniów posiadające zarówno symboliczny, historyczny, jak i "życiowy" sens i kwestionujące słuszność, potęgę i znaczenie kultury szkolnej w ogólności i kształcenie w szczególności (np. jawny i ukryty program).

Uczniowie często wyrażają swój opór poprzez ordynarne zachowanie, bufonadę, szyderstwo, grę, otwartą dyskusję, awantury, nadmiar gadulstwa skierowanego przeciwko nauczycielowi. Zatem tak jak każda władza - również władza nauczyciela podlega ocenie. Jaki więc powinien być dobry nauczyciel, dobry uczeń i uczennica ? Kto ma realną władzę w szkole ? Czym się wyraża władza poszczególnych podmiotów indywidualnych i zbiorowych ? Czy nauczyciele i uczniowie są świadomi swej władzy ? Wreszcie czy rozumieją same pojęcie władzy ?

(...)

Anna Dobrowolska
Publiczna Szkoła Podstawowa w Zaborze

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie