Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Współpraca z rodzicami

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 44853 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

Innowacyjność programu dotyczy projektowania sytuacji edukacyjnych sprzyjających włączaniu rodziców w działania szkolne i pozaszkolne ich dzieci. Zaproponowane treści realizowane są w trzech płaszczyznach: imprezy, uroczystości szkolne i klasowe; spotkania nauczyciela z rodzicami.


1. Idea wiodąca programu innowacyjnego Współpraca z rodzicami

     Ideą wiodącą programu Współpraca z rodzicami jest współpraca nauczyciela z rodzicami, a w efekcie tego równomierny rozwój psychiczny, fizyczny i duchowy dziecka; ukształtowanie człowieka edukabilnego, twórczego, samodzielnego oraz potrafiącego pracować w grupie czy zespole.
      Rodzina i szkoła są środowiskami, które mają niewątpliwie największy wpływ na rozwój dzieci, powinny więc współdziałać ze sobą, aby dostarczyć im możliwie najwięcej doświadczeń niezbędnych do pełnego rozwoju. Efektywna współpraca między rodzicami i nauczycielami przynosi korzyści zarówno nauczycielom jak i rodzicom, lecz przede wszystkim samym dzieciom.
     Rodzice są nieocenionym źródłem informacji o swoich dzieciach, o ich słabych i mocnych stronach, potrzebach, zainteresowaniach, stresach, jakim dziecko podlega, jego strategiach radzenia sobie z trudnościami. Dzięki rodzicom nauczyciel ma szansę spojrzeć na ucznia z szerszej perspektywy, lepiej zrozumieć jego szkolne funkcjonowanie. Jest to niezwykłe ważne zwłaszcza wtedy, gdy dziecko ma jakieś kłopoty w nauce lub swoim zachowaniem przysparza nauczycielowi trudności. Niełatwo sobie wyobrazić skuteczne rozwiązywanie problemów wychowawczych z uczniami bez udziału rodziców. Niezwykle ważna jest też ich rola w samym procesie nauczania, zwłaszcza w początkowych etapach edukacji dziecka. Rodzice mogą wspierać pracę dydaktyczną nauczyciela, kontrolując postępy dziec-ka, motywując je do systematycznej pracy, pomagając dziecku w pokonywaniu trudności, zapewniając mu odpowiednie warunki do uczenia się i wytwarzając jego pozytywne nastawienie do nauki, nauczycieli i szkoły.
     Wiedza rodziców na temat szkolnego funkcjonowania dziecka pozwala rodzicom lepiej poznać rzeczywiste możliwości i dzięki temu formułować bardziej adekwatne wymagania i oczekiwania wobec niego, skuteczniej mu pomagać wtedy, gdy ma trudności. Możliwość współpracy ze szkołą może też dawać rodzicom poczucie wpływu na to, co się dzieje z ich dziećmi, czego i w jaki sposób są uczone, jak są traktowane.
     Rodzic od pierwszych dni życia dziecka wiedzie prymat w wycho-waniu, jest pierwszym, najważniejszym wychowawcą młodego człowieka, nauczyciel natomiast może nadawać kierunek i ton wychowaniu, wpływając na rozwój ucznia i przyczyniając się do powstawania wielu pozytywnych wartości. Nauczyciel musi bardzo dużo zrobić, aby pomóc rodzicom zrozumieć, że to właśnie oni odgrywają znaczącą rolę w wychowaniu i kształceniu dziecka, i włączyć ich w życie szkoły. Rodzice są najważniejszymi wychowawcami i nauczycielami dziecka. Każdej szkole powinno zależeć na tym, aby rodzice zechcieli konstruktywnie włączyć się w jej życie. Myślę, że dobre wzajemne relacje będą wtedy, gdy będę ich często zapraszała do szkoły, do udziału w różnych imprezach, gdy pomogę zrozumieć rodzicom, co i dlaczego w szkole się dzieje, jakie kompetencje ma nauczyciel, co powinien "dać" szkole (swojemu dziecku) rodzic, jak ma wspierać własne dziecko w szkolnym bytowaniu i w szkolnym rozwoju.
     Obie strony powinny jasno sprecyzować swoje oczekiwania, wykazać inicjatywę i nakreślić ramy współpracy.
     Dziecko spełnia różne role: w szkole jest uczniem, w domu synem, córką, na podwórku kolegą. Jego układanie się ze światem i przyjmowanie wartości będzie lepsze, gdy kierujący jego wychowaniem nauczyciele będą dobrze porozumiewali się z jego rodzicami.
     Szkoła (nauczyciel), by mieć szansę na dobre wychowanie ucznia, na jego rozwój, pielęgnowanie wartości ogólnoludzkich, by mieć autorytet musi tworzyć płaszczyznę porozumienia z rodzicami, musi zdobyć zaufanie rodziców, przezwyciężyć ich niechęć i bierność.
     Zreformowana szkoła stawia nauczyciela w innej roli i o wiele więcej od niego wymaga. Metody aktywne, innowacje stosowane w czasie zajęć lekcyjnych to sposoby na zobaczenie tego, co robi na co dzień. Nauczyciel – innowator na lekcjach i poza nimi niosąc nowe metody pracy, przyczynia się do powstania wielu pozytywnych wartości. Ponadto uczniowie stają się współtwórcami zajęć i nawiązuje się pomiędzy nimi i nauczycielem lepszy kontakt.
     Współpracę z rodzicami ujęłam w trzech kategoriach:
  1. Imprezy, uroczystości szkolne i klasowe
  2. Spotkania z rodzicami
  3. Życie klasy
     W każdej z nich zostały przydzielone zadania do wykonania dla nauczyciela, rodziców i uczniów. Będzie to sprzyjało integracji i wspólnemu zaangażowaniu się w życie klasy i szkoły. W pierwszym roku nauki zaangażowanie rodziców i nauczyciela będzie większe niż zaangażowanie dzie-ci. W latach następnych, w miarę dorastania, dzieci będą przejmowały obowiązki i zadania od rodziców i nauczyciela. Staną się inicjatorami, pomysłodawcami, organizatorami i wykonawcami. Natomiast rola nauczyciela i rodziców będzie się stopniowo ograniczała do roli doradców i pomocników.
     Tematyka imprez i uroczystości szkolnych i klasowych jest zgodna z planem wychowawczym szkoły oraz planem pracy wychowawcy klasowego. Życie klasy obejmuje akcje organizowane na rzecz środowiska przez nauczyciela i uczniów, opiekę nad izbą lekcyjną oraz wyjazdy do kina, teatru, pikniki i wycieczki szkolne.
Zaproponowałam trzy formy spotkań z rodzicami:
  1. Spotkania indywidualne
  2. Spotkania zbiorowe
  3. Rodzic na lekcji
     Spotkania indywidualne z rodzicami są bardzo częstą formą kontaktowania się w szkole, gdzie pracuję. Są one uzupełniane porozumiewaniem się telefonicznym i listownym. Osobiste spotkania wychowawcy z rodzicami są naturalnym i stałym elementem współpracy między szkolą a rodziną. Ułatwiają zrozumienie dziecka, przyczyn jego ewentualnych trudności w nauce, kłopotów w relacjach z rówieśnikami oraz zachowań problemowych w szkole. Kontakty indywidualne dotyczą także pomocy ze strony rodziców w organizowaniu życia klasy i szkoły.
     Spotkania zbiorowe to tzw. wywiadówki i spotkania okolicznościowe. Bardzo ważny jest sposób przekazywania informacji bieżących. Nie należy ograniczać się do zawiadamiania rodziców jedynie o nowych zarządzeniach administracji szkolnej, terminach wnoszenia składek. Należy opowiedzieć rodzicom o tym, co obecnie dzieje się w szkole i w klasie, jakie uroczystości odbędą się w najbliższym czasie, jakie zaplanowano wycieczki i inne imprezy dla dzieci oraz rodziców, jakie przedstawienia moż-na obejrzeć, jak działają koła zainteresowań, jakie zajęcia pozalekcyjne są dostępne. Takie szersze informowanie ma na celu przybliżenie rodzicom życia szkoły i zachęcenie ich do uczestnictwa. Na takich spotkaniach wspólnie też trzeba rozwiązać problemy, jeżeli zaistnieją oraz podjąć wiele decyzji.
     "Przydatne są zasady: mów krótko, na temat, bez zbytnich dygresji, z wyczuciem, kulturą języka. […] Czego się wystrzegać? Udzielania rad i wskazówek w formie pouczeń, gotowych rozwiązań, toczenia sporów, negatywnego diagnozowania, interpretowania i wyrokowania, generalizowania, bagatelizowania, manipulacji i osądzania, oceniania rozmówcy, niedo-puszczania do głosu bądź przerywania wypowiedzi […] działania na prze-kór, abstrahowania, omijania wiodącego problemu i poruszania zagadnień nieistotnych."
     Uważam, że bardzo ważne jest poinformowanie wcześniej rodziców o programie oraz orientacyjnym czasie trwania zebrania. Po każdym zebraniu należy zarezerwować trochę czasu na krótkie rozmowy indywidualne. Przed wywiadówką często przygotowuję z uczniami jakąś formę prezentacji osiągnięć wszystkich uczniów, na przykład prace plastyczno – techniczne. Na zebraniu poruszam tylko problemy dotyczące całej grupy uczniów. Zachęcam rodziców do zadawania pytań, wypowiadania swoich opinii, zgłaszania pomysłów.
     Popularną formą włączania rodziców w życie szkoły i klasy jest zapraszanie ich na różnego rodzaju uroczystości klasowe i szkolne z okazji świąt, ważnych rocznic itp. W zależności od charakteru uroczystości spotkania te spełniają odmienne funkcje. Udział rodziców w akademiach i ape-lach jest okazją do poznania osiągnięć uczniów i tradycji szkoły. Obecność matek i ojców na uroczystych rozpoczęciach i zakończeniach roku szkol-nego, ślubowaniu klas pierwszych stwarza okazję do przeżywania razem z dziećmi ważnych dla nich wydarzeń.
     Spotkania nieformalne, na przykład pikniki, w których uczestniczą dzieci wraz ze swoimi rodzicami i nauczyciel odgrywają bardzo ważną rolę w integracji grupy uczniów, rodziców i nauczyciela. Imprezy takie mają atrakcyjny program: konkurencje sportowe i zabawy, konkursy, quizy, w których mogą brać udział nie tylko dzieci, lecz i dorośli. Swobodna atmosfera zabawy sprzyja nawiązywaniu bliższych i mniej formalnych relacji między rodzicami i nauczycielami.
     Podobną funkcję mogą spełniać kameralne spotkania klasowe, na przykład z okazji świąt Bożego Narodzenia, Dnia Matki. Przygotowując takie spotkania kieruję się zawsze zasadą, że występują w nich wszystkie dzieci z klasy, a nie tzw. "etatowi artyści".
     "Rodziców się oskarża, ale się ich nie szkoli – stwierdza T. Gordon". Przygotowując ten program zaplanowałam udział rodziców w lekcjach oraz warsztatach. Mają one służyć pedagogizacji rodziców. Jednak daleka jestem od pouczania dorosłych czytając referaty na temat postępowania z dzieckiem w wychowaniu i nauczaniu, dlatego spotkania tego typu będę prowadziła metodą warsztatową. Pozwoli to wczuć się rodzicom w sytuację szkolną dziecka, Będąc obserwatorem na lekcji rodzic pozna metody i formy pracy oraz zobaczy zaangażowanie swojego dziecka na lekcji, jego sukcesy i porażki. Poza tym zaobserwuje funkcjonowanie dziecka w grupie rówieśniczej.

2. Treści kształcenia i wychowania programu innowacyjnego Współpraca z rodzicami

     Program Współpraca z rodzicami ma budzić aktywność uczniów, nauczyciela i rodziców oraz wdrażać do życia w społeczności szkolnej.
     Zastosowanie różnorodnych metod i form pracy z uczniami i rodzi-cami: wyjaśnień, opisów, dyskusji, rozwiązywania problemów, dialogu, ćwiczeń, wykonywania zadań wytwórczych, wycieczek, spacerów, pikni-ków; pracy jednostkowej, grupowej i zbiorowej; wykorzystanie różnych środków dydaktycznych: nagrań CD i VHS, kart pracy, kart kreatywnych, wierszy, piosenek i przedstawień teatralnych będzie sprzyjało usprawnieniu pracy dydaktyczno – wychowawczej oraz wzajemnych oddziaływań na-uczyciela, uczniów i rodziców.
     Treści będą realizowane na płaszczyznach:
  1. Imprezy, uroczystości szkolne i klasowe.
  2. Spotkania nauczyciela z rodzicami.
  3. Życie klasy.
    Imprezy, uroczystości szkolne i klasowe:
    • apele okolicznościowe,
    • akcja Sprzątanie Świata,
    • ślubowanie klas pierwszych,
    • Andrzejki,
    • Mikołajki,
    • Wigilia klasowa,
    • Święto Babci i Dziadka,
    • bal karnawałowy,
    • Święto Wiosny,
    • Światowy Dzień Ziemi,
    • Dzień Matki,
    • Dzień Dziecka,
    • Dzień Sportu Szkolnego,
    • RAMBIT Turniej sportowo – miedzowy.
    Spotkania nauczyciela z rodzicami:
    • dotyczące organizacji imprez oraz uroczystości szkolnych i klaso-wych,
    • pierwsze spotkania organizacyjne w nowym roku szkolnym,
    • spotkania okresowe, tzw. wywiadówki,
    • Dzień Otwartej Szkoły,
    • warsztaty dla rodziców.
    Życie klasy:
    • zbiórka żołędzi i kasztanów,
    • zbiórka odzieży używanej,
    • zbiórka zużytych baterii,
    • dokarmianie ptaków,
    • rodzic na lekcji,
    • opieka nad izbą lekcyjną,
    • spacery, pikniki, wycieczki.
    Uwagi:
    • Ewaluację programu stanowią ankiety dla uczniów i rodziców na temat współpracy ze szkołą.
    • Ankiety należy przeprowadzić na koniec roku szkolnego w klasie I, II, i III.
    • Przez cały czas trwania programu będzie prowadzona kronika klasy.
3. Cele programu innowacyjnego Współpraca z rodzicami

     Chcąc właściwie wychowywać musimy współpracować; rodzice między sobą, rodzice z nauczycielem, wychowawcą dziecka, nauczyciele między sobą, tworząc w szkole program wychowawczy; rada pedagogiczna z radą rodziców, szkoła z organizacjami lokalnymi i instytucjami zajmują-cymi się dziećmi. Termin współpraca pojawia się często także wtedy, kie-dy zaczynamy mówić o integracji grup, środowisk, społeczeństw. "[…] warto współpracować, gdyż współpracując można zdziałać więcej, można zrobić to, co samemu zrobić trudno. […] Poza tym razem ciekawiej, a partnerzy to nieocenione źródło wiedzy i szansa na bezpłatne szkolenie. Razem też można wymyślić coś, na co każdy z osobna nie wpadłby nigdy. Współpraca jest też tańsza i bardziej efektywna – stwarza okazję do mak-symalnego wykorzystania posiadanych zasobów i to tak, by wszyscy byli zadowoleni".
     Chciałam zdziałać więcej, dlatego przygotowałam program innowa-cyjny Współpraca z rodzicami. Program autorski jest "szansą na realizację siebie w proporcjonalnym dawaniu i braniu (i to zarówno przez ucznia jak i nauczyciela)".
     Będąc autorką tego programu założyłam sobie, że:
  1. W wyniku realizacji programu RODZIC będzie:
    • poznawał nauczyciela i swoje dziecko,
    • wymieniał informacje i doświadczenia,
    • uczestniczył w pedagogizacji,
    • tworzył lepsze warunki rozwoju dzieci oraz warunki bytowe,
    • poznawał szkolne funkcjonowanie dziecka,
    • uczestniczył w spotkaniach okolicznościowych i wywiadówkach,
    • koordynował życie szkolne i klasowe uczniów,
    • otaczał opieką dzieci podczas imprez, uroczystości, pikników i wy-cieczek,
    • pomagał pokonywać trudności edukacyjne i wychowawcze.
  2. W wyniku realizacji programu NAUCZYCIEL będzie:
    • poznawał rodziców i dzieci,
    • pedagogizował rodziców,
    • wymieniał informacje i doświadczenia,
    • tworzył lepsze warunki rozwoju dzieci oraz warunki bytowe,
    • poznawał funkcjonowanie dziecka w domu,
    • prowadził wywiadówki,
    • organizował spotkania okolicznościowe, życie klasy,
    • otaczał opieką dzieci,
    • zwiększał zaangażowanie rodziców w życie klasy i szkoły,
    • porozumiewał się z rodzicami w wielu kwestiach,
    • organizował proces dydaktyczny,
    • usprawniał pracę wychowawczą szkoły poprzez koordynację i ujed-nolicenie oddziaływań wychowawczych.
  3. Dzięki realizacji programu UCZEŃ będzie:
    • uczestniczył w imprezach, uroczystościach szkolnych i klasowych,
    • współtworzył przebieg życia klasowego,
    • wykonywał dodatkowe zadania,
    • integrował się z rówieśnikami, nauczycielem i rodzicami,
    • prezentował swoją pracę i osiągnięcia,
    • wszechstronnie się rozwijał,
    • uczył się, bawił się.
4. Procedury osiągania celów w programie in-nowacyjnym Współpraca z rodzicami

     Jednym z głównych zadań szkolnego programu wychowawczego jest rozwijanie dialogu, partnerstwa i współdziałania między nauczycielami a rodzicami. Współpraca jest bowiem konieczna dla dobra wychowania i kształcenia. Brak wspólnej płaszczyzny wychowawczej, przekazywanych zasad i wartości wprowadza chaos w życiu młodego człowieka.
      Warto dążyć do znalezienia wspólnej płaszczyzny porozumienia obu stron, które mogą wzajemnie uzupełniać się w działaniu.
      Istotą programu innowacyjnego Współpraca z rodzicami jest syste-matyczna i wielopłaszczyznowa praca na linii uczeń – nauczyciel – rodzic. Program sprzyja rozwojowi uczniów, nauczyciela i rodziców. Skupia się on na życiu klasy w środowisku szkolnym i pozaszkolnym.
      W programie Współpraca z rodzicami przedstawione zostały: idea programu; treści kształcenia i wychowania; cele programu; procedury osią-gania celów, to jest warunki realizacji oraz metody, formy i środki; scena-riusze zajęć oraz propozycje ewaluacji.
      W aneksach zamieszczono wzór ankiet dla rodziców dotyczących ewaluacji warsztatów dla rodziców w klasie I oraz imprezy integracyjnej w klasie III.

4.1. Warunki realizacji programu innowacyjnego Współpraca z rodzicami
     Inspiracją do utworzenia programu była dotychczasowa efektywna współpraca z rodzicami w Szkole Podstawowej w Polanowie (okres 3 lat), a w szczególności bardzo dobry kontakt w rodzicami klasy I b w bieżącym roku szkolnym 2004/2005 (wrzesień – grudzień), szereg zadań przydzielo-nych mi w pracy dydaktyczno – wychowawczej.
     Jest on przygotowany dla rodziców uczniów klas I – III. Będzie re-alizowany w poszczególnych klasach. Imprezy, uroczystości szkolne i kla-sowe, spotkania z rodzicami oraz wszelkie formy z "życia klasy" będą od-bywały się od września do czerwca zgodnie z kalendarzem imprez i uro-czystości szkolnych oraz planem pracy wychowawcy.
     Bazę kształcenia i wychowania stanowią różne treści: społeczne, zdrowotne, przyrodnicze, ekologiczne, artystyczne.
     Do warunków mających wpływ na osiąganie zamierzonych celów należy zaliczyć: warunki podmiotowe (uczniowie i nauczyciel), warunki szkolne (materialne i społeczne), warunki pozaszkolne (rodzice).
     Różnorodna aktywność ucznia, nauczyciela i rodzica wspiera jego rozwój, dlatego należy zorganizować wspólnie miejsca edukacji i zabawy szkolnej i pozaszkolnej (zajęcia, spotkania w terenie). Miejsce edukacji w szkole wymaga odpowiedniego przygotowania pomieszczenia klasowego i bazy materialnej, to znaczy pomocy wykorzystywanych w procesie dydak-tyczno – wychowawczym. Pomieszczenie klasowe powinno być funkcjo-nalne z możliwością prowadzenia zajęć (warsztatów) w zespole, w grupach i indywidualnie. Powinny znajdować się szafy, regały, tablice ścienne. W klasie tej musi się też znajdować miejsce na kąciki tematyczne. Niezbędne też są środki audiowizualne: telewizor, kamera, aparat fotograficzny – organizuje nauczyciel magnetowid – przygotowują rodzice magnetofon, odtwarzacz CD, aparat cyfrowy – odpowiedzialna szkoła
     Niektóre zajęcia (spotkania) będą odbywały się w terenie we współ-pracy z rodzicami i pracownikiem Nadleśnictwa Polanów.
     Przed zajęciami w terenie, wycieczkami, uczniowie (rodzice) zostaną zapoznani z celami zajęć (imprezy) oraz wspólnie będą ustalać zasady bez-piecznego poruszania się po jezdni, drogach, bezpiecznego korzystania ze środków lokomocji (PKS) oraz bezpieczeństwa w czasie spotkań tereno-wych.
     Bardzo ważnym warunkiem wpływającym na skuteczność oddzia-ływań w szkole na linii uczniowie – nauczyciel – rodzice ma aktywne za-angażowanie się rodziców. Pomoc materialna rodziców (środki finansowe), a także udzielanie różnorodnej pomocy swoim i innym dzieciom, dostar-czanie przez rodziców materiałów i sprzętu (farby malarskie, magnetowid) osobista praca (malowanie ścian w izbie lekcyjnej) – wszystko to ma wpły-wać na jakość pracy w klasie.

4.2. Metody, formy i środki w realizacji programu innowacyj-nego Współpraca z rodzicami
      W programie zastosowano następujące metody pracy:
Z RODZICAMI
  1. Metody informacyjne
    1. wyjaśnienia (werbalne)
      • przekazywanie informacji na temat, na przykład zadań rodziców w szkole
    2. opis (słowny)
      • tą metodę można wykorzystać podczas omawiania lekcji otwar-tych dla rodziców; podczas warsztatów, na przykład omawiając metody aktywne w kształceniu zintegrowanym
  2. Metody heurystyczne
    1. problemowe
      • rodzice szukają dróg rozwiązania problemu, na przykład wyso-kość składki
    2. dyskusje
      • rodzice prowadzą kulturalne rozmowy, wymieniają zdania mię-dzy sobą, na przykład na temat wystroju sali
    3. dialog
      • rozmowy indywidualne rodzic – nauczyciel
  3. Metody praktyczne
    1. metody realizacji zadań wytwórczych
      • na przykład dekoracja sali
    2. metody ćwiczebne
      • ćwiczenie na warsztatach, na przykład gry kartami kreatywnymi
Z UCZNIAMI
  1. Metody informacyjne
    1. wyjaśnienia (werbalne)
      • przekazywanie informacji na temat na przykład przebiegu impre-zy klasowej
    2. opis (słowny z wykorzystaniem rekwizytów)
      • zaznajomienie uczniów na przykład z wydarzeniami historycz-nymi: apel z okazji Święta Niepodległości
  2. Metody heurystyczne
    1. problemowe
      • uczniowie szukają wspólnie z nauczycielem sposobu rozwiązania zaistniałego problemu, na przykład wychowawczego lub doty-czącego organizacji imprezy klasowej lub szkolnej
    2. dyskusje
      • uczniowie prowadzą rozmowy między sobą oraz z nauczycielem na przykład na temat strojów i dekoracji przygotowywanego przedstawienia teatralnego
    3. dialog
      • rozmowy indywidualne uczeń – nauczyciel
  3. Metody praktyczne
    1. metody realizacji zadań wytwórczych
      • na przykład dekoracja sali, stołu
    2. metody ćwiczebne
      • na przykład próby w przygotowywaniu apelu
Metody pracy będą wspierane następującymi formami pracy:
Z RODZICAMI
  1. Praca jednostkowa
    1. jednolita
      • przekazywanie informacji o postępach w nauce i zachowaniu ucznia
    2. zróżnicowana
      • każdy z rodziców wykonuje inne zadania według potrzeb oraz możliwości
  2. Praca grupowa
    1. jednolita
      • wszystkie grupy wykonują to samo zadanie, na przykład propo-zycje ofert współpracy ze szkołą na spotkaniu integracyjnym
    2. zróżnicowana
      • rodzice dzielą się na grupy i wykonują różne zadania, na przy-kład:
        grupa I -dekoruje salę
        grupa II -ustawia stoły
        grupa III -kupuje słodycze, owoce i napoje
        grupa IV -opiekuje się uczniami
  3. Praca zbiorowa
    1. jednolita
      • dominują metody słowne; nauczyciel przekazuje treści dla wszystkich rodziców takie same
    2. zróżnicowana
      • podstawą takiego podziału są zdolności rodziców i poziom trud-ności zadania do wykonania (na przykład malowanie pomiesz-czenia klasowego)
Z UCZNIAMI
  1. Praca jednostkowa
    1. jednolita (wszystkie wymagania są takie same dla wszystkich uczniów)
      • wyszukiwanie i przekazywanie informacji na temat, na przykład obchodów Świąt Bożego Narodzenia
    2. zróżnicowana (praca zindywidualizowana pod kątem możliwości uczniów oraz potrzeb tematu)
      • przydział ról do nauki na pamięć
  2. Praca grupowa
    1. jednolita (wszystkie grupy wykonują to samo zadanie)
      • na przykład malowanie plakatów dekoracyjnych z okazji obcho-dów Dnia Babci i Dziadka
    2. zróżnicowana (poszczególne grupy wykonują różne zadania), na przykład:
      grupa I -przynosi bibułę i splata łańcuchy
      grupa II -przynosi balony, dmucha i związuje
      grupa III -przynosi serpentynę i rozwiesza ją
      grupa IV -na tablicy umieszcza napis, na przykład Dzień Mamy; przypina magnesami przygo-towane serca
  3. Praca zbiorowa
    1. jednolita
      • dominują metody słowne; nauczyciel przekazuje dla wszystkich uczniów takie same treści
    2. zróżnicowana (podstawą takiego podziału są zdolności uczniów i poziom trudności zadania do wykonania)
      • na przykład układ kroków tanecznych do podkładu muzycznego
Podczas realizacji tego programu należy zastosować także środki dydak-tyczne:
Z RODZICAMI I UCZNIAMI
  1. Techniczne
    • słuchowe (nagrania magnetofonowe, płyty CD)
    • wzrokowe (karty kreatywne)
    • wzrokowo – słuchowe (nagrania VHS)
  2. Konwencjonalne
    • scenariusze spotkań i lekcji, przedstawień teatralnych
    • książki i czasopisma z dydaktyki i pedagogiki
     W trakcie realizacji tego programu będą też wykorzystywane inne środki dydaktyczne: przybory do pisania, przybory plastyczne, materiały papiernicze, przybory do ćwiczeń gimnastycznych oraz dokumenty szkoły, to jest statut szkoły, wymagania edukacyjne dla klas I – III, plan wycho-wawczy klasy. Aparat fotograficzny i kamera będą użyte w czasie wycie-czek, pikników, imprez i uroczystości szkolnych i klasowych oraz wielu innych poczynań.

5. Scenariusze zajęć w programie innowacyj-nym Współpraca z rodzicami

SCENARIUSZ SPOTKANIA Z RODZICAMI UCZNIÓW KLASY I SZKOŁY PODSTAWOWEJ

Temat: Pierwsze spotkanie z rodzicami

Cele:
  • wybór Klasowej Rady Rodziców
  • zapoznanie z treścią statutu szkoły, wymaganiami edukacyjnymi, planem wychowawczym klasy
  • zapoznanie z kalendarzem imprez szkolnych i klasowych, zapozna-nie z ofertą zajęć pozalekcyjnych
  • poinformowanie o funkcjonowaniu w szkole zajęć logopedycznych, korekcyjno – kompensacyjnych, wyrównawczych i gimnastyki ko-rekcyjnej
  • poinformowanie o ubezpieczeniu dzieci od nieszczęśliwych wypad-ków
  • poinformowanie o zadaniach rodziców w szkole
  • poznanie siebie nawzajem, wzajemna integracja
  • pozyskanie rodziców do współpracy z wychowawcą na rzecz klasy, przedstawienie zasad współpracy
Metody:
  • informacyjna (wyjaśnienia, opis) na temat charakterystyki siebie oraz na temat funkcjonowania w szkole dokumentacji, na temat za-dań rodziców
  • dialog między nauczycielem a rodzicem na temat postępów eduka-cyjnych dziecka i jego zachowaniu w szkole
  • ćwiczebna na temat: Co możemy zaoferować klasie?
Formy:
  • zbiorowa jednolita
  • grupowa jednolita
  • jednostkowa jednolita
Środki dydaktyczne:
  • kserokopia statutu szkoły
  • wymagania edukacyjne w klasie I
  • plan wychowawczy klasy
  • zaproszenia
  • identyfikatory
  • karta ewaluacyjna
  • pisaki
  • szary papier
     Uwagi o realizacji: Rodzice zostali zaproszeni na spotkanie z tygodnio-wym wyprzedzeniem. W sali klasowej ławki i krzesła ustawione są w pod-kowę. Ławki przykryte są obrusami. Przygotowana jest herbata, kawa i słodki poczęstunek. Na stoliku leżą identyfikatory z imieniem i nazwiskiem rodziców, którzy wchodząc do klasy przypinają je sobie do ubrania.

Wzór zaproszenia:
Drodzy Rodzice! Serdecznie zapraszam na spotkanie, które odbędzie się ................. (data) o godzinie ..................... w sali nr 28.
Celem spotkania będzie zaplanowanie pracy wychowawczej w bieżącym roku szkolnym, wybór Klasowej Rady Rodziców oraz wzajemna integra-cja.

Wychowawca klasy — Alina Szatkowska

Przebieg spotkania
  1. Powitanie rodziców:
    • podziękowanie za przybycie
    • podpisanie przez rodziców listy obecności
    • zaproszenie do zajęcia miejsc
  2. Krótkie przedstawienie porządku spotkania.
  3. Autoprezentacje:
    • nauczyciela (staż pracy w zawodzie nauczycielskim, kompetencje, zainteresowania)
    • rodziców (imię, zainteresowania, mocne strony, oczekiwania)
      Każdy udziela tyle informacji o sobie, ile uważa za stosowne.
  4. Zapoznanie rodziców:
    • ze statutem szkoły
    • z wymaganiami edukacyjnymi
    • z planem wychowawczym klasy
    • z kalendarzem imprez szkolnych i klasowych
    • z funkcjonującymi zajęciami pozalekcyjnymi
  5. Poinformowanie rodziców:
    • o możliwości ubezpieczenia dzieci od nieszczęśliwych wypadków
    • o funkcjonowaniu szkolnej świetlicy i stołówki, zajęć logopedycz-nych, korekcyjno – kompensacyjnych, wyrównawczych i gimnastyki korekcyjnej
  6. Wybór Klasowej Rady Rodziców.
  7. Przedstawienie rodzicom zakresu obowiązków rodziców.
  8. Zaprezentowanie oczekiwań wobec rodziców.
  9. Praca w grupach na temat: Co możemy zaoferować klasie?
    Rodzice pracują w kilku zespołach. Zastanawiają się, w jaki sposób mo-gą wykorzystać swoje umiejętności, aby zrealizować założone cele wy-chowawcze. Zapisują propozycje swoich ofert. Przedstawiciele grup prezentują zebrane pomysły.
  10. Przekazanie pierwszych informacji na temat funkcjonowania zespołu klasowego i zaprezentowanie prac plastycznych uczniów na tablicy ściennej.
  11. Podziękowanie rodzicom za udział w spotkaniu.
  12. Rozmowy indywidualne wg potrzeb.

Scenariusz warsztatów dla rodziców uczniów klasy I Szkoły Podstawowej

Temat: Czy pisanie to łatwe zajęcie?
Cel:
  • uświadomienie, jak czują się dzieci, które są ciągle pouczane i krytykowane
Metody:
  • ćwiczebna
Formy:
  • zbiorowa jednolita
  • jednostkowa zróżnicowana
Pomoce:
  • farby plakatowe lub akwarelowe
  • pędzle
  • kartki
  • kubki na wodę
  • wzory wyrazów w języku chińskim
Uwagi o realizacji: rodzice i nauczyciel siedzą w kręgu. Powitanie.

Wprowadzenie:
     Na początku chciałabym wzbudzić u państwa refleksje i przemyśle-nia na temat "Czy pisanie to łatwe zajęcie?" Potraficie świetnie czytać i pisać. Czynności te wydają się bardzo proste. Cóż to za sztuka narysować kółko i laseczkę. Chciałabym, abyście odczuli, że są to jednak czynności bardzo złożone i dlatego postawię Państwa w sytuacjach trudnych, nieprzy-jemnych. Jest to celowe i zamierzone. Ćwiczenie:
     Każdy uczestnik otrzymuje kartę ze wzorem pisma chińskiego i ma za zadanie odwzorować kilka wyrazów. W trakcie, gdy rodzice pracują, nauczyciel chodzi między ławkami i głośno komentuje ich pracę uwagami typu: "Co tak wolno?!", "Ale bazgrolisz!", "Dawaj ten pędzel, zobacz jak to się robi!" Pod koniec stawia na każdej pracy ocenę wyrażoną cyfrą od 1 do 6. Po zakończeniu wszystkie prace wieszane są na tablicy.
Rozmowa z rodzicami:
     Rodzice wypowiadają się na temat tego, jak czuli się, starając się na-pisać najlepiej jak potrafią, słyszeli złośliwe uwagi, krytykę, kpiny. Na-uczyciel zapisuje na szarym papierze refleksje uczestników: "Jak się czu-łeś?" Czy taka atmosfera sprzyja dobrej pracy?
Komentarz:
     Zaproponowano na zajęciach pędzel, bo jest narzędziem, którym przeciętny dorosły człowiek nie posługuje się na co dzień, a chińskie znaki, bo rzadko kto potrafi je pisać. Będzie to na pewno trudność dla dorosłego człowieka. Wystawianie ocen na pracach będzie doskonałą okazją, aby ro-dzice przypomnieli sobie różne emocje z tym związane. Będzie to dobry punkt wyjścia do rozmowy, jak ważną funkcję pełni ocena opisowa w na-uczaniu zintegrowanym. Ewaluacja spotkania (Ankieta dla rodziców)

Opracowano na podstawie
przykładowych scenariuszy warsztatów
dla rodziców w: J. Sienkiewicz, Wychowawca
doradcą rodziców, "Życie Szkoły" 2002 nr 2.

Scenariusz spotkania z rodzicami uczniów klasy II Szkoły Podstawowej

Temat: Wigilia klasowa
Cele:
  • współpraca między rodzicami
  • współpraca rodzice – nauczyciel, nauczyciel – rodzice
  • rozumienie tradycji w procesie wychowania
  • podejmowanie wspólnych decyzji
Metody:
  • dyskusja na temat przebiegu Wigilii
  • dialog na temat postępów dzieci w nauce i ich zachowaniu
Formy:
  • zbiorowa jednolita
  • grupowa zróżnicowana
  • jednostkowa jednolita
Uwagi o realizacji:
     Rodzice zostali zaproszeni na spotkanie z tygodniowym wyprzedze-niem. W izbie lekcyjnej ławki i krzesła ustawione są w podkowę. Ławki przykryte są obrusami. Przygotowana jest herbata, kawa i słodki poczęstu-nek. Stół jest ozdobiony bożonarodzeniowymi stroikami.

Wzór zaproszenia:
     Serdecznie zapraszam Rodziców ............................................................. na (imię i nazwisko ucznia)
spotkanie w dniu ...................... o godzinie .................... w sali nr 28. Wspólnie zaplanujemy Wigilię w naszej klasie.

Wychowawca klasy – Alina Szatkowska

Przebieg spotkania:
  1. Powitanie. Podziękowanie za przybycie. Podpisanie przez rodziców li-sty obecności. Zaproszenie do zajęcia miejsc.
  2. Przedstawienie porządku spotkania
  3. Planowanie Wigilii klasowej
  4. Indywidualne rozmowy z rodzicami o postępach dzieci w nauce.
Ad. 3.
     Wypracowanie wspólnej wizji Wigilii w klasie. Rozdanie rodzicom karte-czek w formie papierowych bombek i choinek, na których imiennie dekla-rują swoją pomoc: np.
p. ........................................ przygotuje pierogi
p. ......................................... dostarczy choinkę
p. ......................................... przyniesie obrusy papierowe itd. itp.
Wyznaczenie osób odpowiedzialnych za:
  1. choinkę
  2. dekorację stołu
  3. potrawy
Zachęcanie rodziców do konsultacji po wywiadówce.

SCENARIUSZ IMPREZY INTEGRACYJNEJ Z OKAZJI DNIA DZIECKA W KLASIE III SZKOŁY PODSTAWOWEJ

Temat: Mama, tata i ja
Cel ogólny:
  • wdrażanie uczniów i rodziców do bezpiecznych i przyjemnych form spędzania wolnego czasu przez aktywne uczestnictwo w zaję-ciach z zakresu edukacji zdrowotnej
Cele szczegółowe:
  • tworzenie emocjonalnej więzi między rodzinami
  • integracja rodzin uczniów
  • zgodne współdziałanie w grupie w czasie gier i zabaw
  • motywowanie rodziców do tworzenia różnych form ruchu dla sie-bie i dziecka
Metody:
  • informacyjne, to jest wyjaśnienia na temat sposobu wykonania za-dania gimnastycznego
  • ćwiczebne
Formy:
  • zbiorowa jednolita
Środki dydaktyczne:
  • piłeczki ping – pongowe
  • ławeczki gimnastyczne
  • piłki do gry w koszykówkę
  • taśma miernicza
  • woreczki
  • skakanki
  • koce (worki)
  • kartony
  • słupki do slalomu
  • piłki nożne
  • bramki
  • szarfy
  • piłki lekarskie
Uwagi o realizacji:
     Każdej rodzinie zostaje wręczony dyplom. Po zajęciach sportowych przy-gotowywany jest słodki poczęstunek w klasie.
Czas: około 100 minut

Przebieg imprezy
  1. Część nawiązująca – około 15 minut
    1. Czynności organizacyjno – porządkowe
    2. Przedstawienie się rodzin
    3. Zapoznanie z przebiegiem i organizacja zajęć
    4. Rozgrzewka – ćwiczenia ogólnorozwojowe
      • zabawa Wolno, szybko
      • zabawa Pająk i muchy
  2. Część główna – około 60 minut
    Gry i zabawy ze współzawodnictwem:
    1. Dziecko – bieg z piłeczką ping – pongową leżącą na łyżce
    2. Mama – przeciąganie po ławeczce gimnastycznej w pozycji leżą-cej
    3. Tata – rzuty piłką do kosza
    4. Cała rodzina – skok w dal z miejsca (suma długości skoków całej rodziny)
    5. Dziecko – rzut woreczkami do pudła
    6. Mama – slalom (kozłowanie piłki)
    7. Tata – strzały piłką do bramki
    8. Cała rodzina – wyścig rodziców z dzieckiem na nosidełku
    9. Dziecko – bieg z przełożeniem przez szarfę
    10. Mama – wyścigi ze skakankami
    11. Tata – rzut piłką lekarską na odległość
    12. Cała rodzina – wyścigi rydwanów (ciągnięcie na kocach)
  3. Część końcowa – około 30 minut
         Podsumowanie poszczególnych konkurencji w izbie lekcyjnej przy słod-kim poczęstunku.
  4. Ewaluacja spotkania (Ankieta dla rodziców)
6. Ewaluacja programu innowacyjnego Współ-praca z rodzicami

Ankieta dla Rodziców

Drodzy Rodzice!
Proszę o wypełnienie ankiety. Uzyskane informacje pozwolą mi udoskona-lić warsztat pracy.
Ankieta jest anonimowa. Proszę o szczerość odpowiedzi.
Dziękuję
Wychowawca klasy
Alina Szatkowska
  1. Czy uczestniczy Pan/Pani w spotkaniach rodzice – wychowawca?
    • zawsze
    • często
    • czasami
    • nigdy
  2. Jakie formy kontaktów z wychowawcą najbardziej Państwu odpowiada-ją?
    • spotkania ogólne (wywiadówki)
    • spotkania indywidualne (Dzień Otwartej Szkoły)
    • konsultacje indywidualne (w ustalonym dniu miesiąca)
    • spotkania okolicznościowe (np. Wigilia, Dzień Matki)
    • warsztaty dla rodziców
    • telefoniczne
    • informacje pisemne
  3. Częstotliwość spotkań z wychowawcą jest:
    • wystarczająca
    • za duża
    • za mała
    • nie mam zdania
  4. Czy odpowiada Panu/Pani tematyka spotkań?
    • tak
    • nie
    • nie mam zdania
  5. Czy nawiązanie kontaktu z wychowawcą uważa Pan/Pani za:
    • łatwe
    • trudne
    • zależy od sytuacji
  6. Udział rodziców w organizowaniu imprez i uroczystości szkolnych i klasowych był:
    • mały
    • duży
    • w sam raz
  7. Czy współpracę rodziców ze szkołą możemy uzupełnić o inne formy?
    • tak
    • nie
    • nie mam zdania
  8. Jeżeli "tak" to jakie?
    ...............................................................................................................
    ...............................................................................................................
  9. Jakie działania podejmowane przez wychowawcę podobały się Państwu najbardziej i dlaczego?
    ...............................................................................................................
    ...............................................................................................................
  10. Jakie działania podejmowane przez wychowawcę nie podobały się Pań-stwu i dlaczego?
    ...............................................................................................................
    ...............................................................................................................
  11. Jak oceniają Państwo współpracę między wychowawcą a rodzicami w skali 1 – 6?
    • 1
    • 2
    • 3
    • 4
    • 5
    • 6
Ankieta dla uczniów klasy I
  1. Czy lubisz uczestniczyć w imprezach i uroczystościach szkolnych i kla-sowych?
    • tak
    • nie
    • nie wiem
  2. Czy jesteś zadowolony z tego, że Rodzice pomagają w organizowaniu wielu spotkań i zabaw?
    • tak
    • nie
    • nie wiem
  3. Które ze spotkań z Rodzicami najbardziej Ci się podobało?
    • Ślubowanie klas pierwszych
    • Andrzejki
    • Wigilia klasowa
    • Święto Babci i Dziadka
    • Bal karnawałowy
    • Dzień Matki
    • Piknik nad Zalewem
    • Wycieczka końcoworoczna
    • Lekcje z rodzicami
  4. Dlaczego te spotkania podobały Ci się?
    • miałem/miałam dużo zadań do wykonania
    • miałem/miałam mało zadań do wykonania
    • dobrze się bawiłem/bawiłam
    • był słodki poczęstunek
    • były konkursy i nagrody
    • byli ze mną rodzice
Ankieta dla uczniów klasy II
  1. Czy lubisz uczestniczyć w imprezach i uroczystościach szkolnych i kla-sowych?
    • tak
    • nie
    • nie wiem
  2. Czy jesteś zadowolony z tego, że Rodzice pomagają w organizowaniu wielu spotkań i zabaw?
    • tak
    • nie
    • nie wiem
  3. Które ze spotkań z Rodzicami najbardziej Ci się podobało?
    • Andrzejki
    • Wigilia klasowa
    • Święto Babci i Dziadka
    • Bal karnawałowy
    • Dzień Matki
    • Piknik przy Czerwonym Moście
    • Wycieczka końcoworoczna
    • Lekcje z rodzicami
  4. Dlaczego te spotkania podobały Ci się?
    • miałem/miałam dużo zadań do wykonania
    • miałem/miałam mało zadań do wykonania
    • dobrze się bawiłem/bawiłam
    • był słodki poczęstunek
    • były konkursy i nagrody
    • byli ze mną rodzice
Ankieta dla uczniów klasy III
  1. Czy lubisz uczestniczyć w imprezach i uroczystościach szkolnych i kla-sowych?
    • tak
    • nie
    • nie wiem
  2. Czy jesteś zadowolony z tego, że Rodzice pomagają w organizowaniu wielu spotkań i zabaw?
    • tak
    • nie
    • nie wiem
  3. Które ze spotkań z Rodzicami najbardziej Ci się podobało?
    • Andrzejki
    • Wigilia klasowa
    • Święto Babci i Dziadka
    • Bal karnawałowy
    • Dzień Matki
    • Dzień Dziecka (Turniej sportowo – wiedzowy)
    • Wycieczka końcoworoczna
    • Uroczyste pożegnanie w klasie III
    • Lekcje z rodzicami
  4. Dlaczego te spotkania podobały Ci się?
    • miałem/miałam dużo zadań do wykonania
    • miałem/miałam mało zadań do wykonania
    • dobrze się bawiłem/bawiłam
    • był słodki poczęstunek
    • były konkursy i nagrody
    • byli ze mną rodzice
Aneksy

Ankieta dla Rodziców
Zajęcia warsztatowe: Czy pisanie to łatwe zajęcie?

Drodzy Rodzice!
Proszę o wypełnienie ankiety. Uzyskane informacje pozwolą mi udoskona-lić warsztat pracy.
Ankieta jest anonimowa. Proszę o szczerość odpowiedzi.

Dziękuję
Wychowawca klasy
Alina Szatkowska
  1. Czy zajęcia warsztatowe były atrakcyjne?
    • tak
    • nie
    • nie mam zdania
  2. Czy odpowiadał Państwu temat warsztatów?
    • tak
    • nie
    • nie mam zdania
  3. Czy chcieliby Państwo spotkać się jeszcze raz za takich warsztatach?
    • tak
    • nie
Ankieta dla Rodziców
Impreza integracyjna z okazji Dnia Dziecka

Drodzy Rodzice!
Proszę o wypełnienie ankiety. Uzyskane informacje pozwolą mi udoskona-lić warsztat pracy.
Ankieta jest anonimowa. Proszę o szczerość odpowiedzi.

Dziękuję
Wychowawca klasy
Alina Szatkowska
  1. Czy uczestniczyli już Państwo w takich zajęciach?
    • tak
    • nie
  2. Czy konkurencje sportowe były interesujące?
    • tak
    • nie
    • nie mam zdania
Spis literatury cytowanej
  1. Babiuch M., Jak współpracować z rodzicami "trudnych" uczniów?, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2002
  2. Bierowska D., Rola nauczyciela w pedagogizacji rodziców, Życie Szkoły, 2002 nr 3, s. 143
  3. Bober E., Jak nauczyciel powinien rozmawiać z rodzicami, żeby ro-dzice chcieli z nim rozmawiać, Nowa Szkoła, 2002 nr 10, s. 20
  4. Chaber – Dądela A., Jak nawiązać i rozwijać współpracę z rodzicami?, Nowa Szkoła, 2001 nr 3, s. 26
  5. Chaber – Dądela A., Jak nawiązać współpracę z rodzicami, Problemy opiekuńczo – wychowawcze, 2001 nr 3, s. 49
  6. Dzikomska – Kucharz A., Pedagogizacja rodziców – zadanie szkoły, Edukacja i dialog, 2001 nr 3, s. 7
  7. Gazda B., Zadrożna I., Spotkania z rodzicami, Informator Oświatowy, 2003 nr 2, s. 21
  8. Janke A. W., Pedagogiczna relacja rodzina – szkoła. Dylematy czasu przemian, Wydawnictwo Uczelniane WSP, Bydgoszcz 1995
  9. Korecka S., Zebranie inaczej, Życie Szkoły, 2001 nr 8, s. 488
  10. Koźmiński G. (red.), Efektywna współpraca nauczycieli i rodziców, Pracownia Wydawniczo – Edukacyjna K&K, Złotów 2002
  11. Łobocki M., Współdziałanie nauczycieli i rodziców w procesie wy-chowania, Nasza Księgarnia, Warszawa 1985
  12. Okoń W., Nowy Słownik Pedagogiczny, Wydawnictwo ŻAK, War-szawa 1995
  13. Pomykało W. (red.), Encyklopedia Pedagogiczna, Wydawnictwo IN-NOWACJA, Warszawa 1997
  14. Płócińska M., Rylke H., Czas współpracy i czas zmian, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2002
  15. Puza A., Zajęcia warsztatowe dla rodziców, Wszystko dla szkoły, 2004 nr 3, s. 23
  16. Radziwiłł A., O współdziałaniu między szkołą a domem, Wydawnic-twa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1975
  17. Rokicka M., Włączanie rodziców w realizację zadań dydaktycznych i wychowawczo – opiekuńczych, Życie Szkoły, 2002 nr 7, s. 433
  18. Rosnowska A., Współpraca wychowawcza szkoły z rodzicami, Wy-dawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1975
  19. Rubczewska I. A., Współpraca nauczycieli z rodzicami, Nowa Szkoła, 2002 nr 2, s. 14
  20. Sarzała K., Nauczyciele i rodzice – pomysły na współpracę, Edukacja, Oświata, Wychowanie, 2004 nr 3, s. 12
  21. Sienkiewicz J., Wychowawca doradcą rodziców, Życie Szkoły, 2002 nr 2, s. 73
  22. Szczepańska M., Program autorski – jak go napisać?, Wydawnictwo IMAGE, Słupsk
  23. Szczepańska M., Sztuka działań innowacyjnych, Grawipol, Słupsk 2003/2004
  24. Więckowski R., Pedagogika wczesnoszkolna, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1993
  25. Winiarski M., Jak rozmawiać z rodzicami?, Edukacja i dialog, 2000 nr 10, s. 46
mgr Alina Szatkowska

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie