Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Metaforyczne znaczenie „Granicy” Z. Nałkowskiej

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 7051 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

Scenariusz lekcji dla klasy III LO poświęcony metaforyce powieści „Granica” Z. Nałkowskiej. Jego zadaniem jest budowanie kompetencji ucznia w zakresie odczytywania sensów metaforycznych utworu oraz wypowiadania sądów uogólniających.

 

Opracowała Jolanta Wieloch

I Cele lekcji.
Uczeń powinien:
- wyrażać krytyczne opinie o głównym bohaterze powieści na podstawie tekstu oraz bronić swoich argumentów
- dbać o właściwe słownictwo (typowe dla stylu retorycznego)
- właściwie wnioskować i interpretować
- przytaczać fragmenty i cytaty z powieści
- wyjaśnić metaforyczne znaczenie powieści
- dostrzec metaforykę tytułu powieści
- dostrzec uniwersalne elementy utworu

II Pomoce dydaktyczne.
Arkusz pracy ucznia, tekst „Granicy” Z. Nałkowskiej

III Uwagi dotyczące realizacji lekcji.
Lekcja trwa 45 min. Fabuła omawianego utworu i jego kompozycja jest już znana uczniowi (omówione na lekcjach wcześniejszych). Powieść nie była rozpatrywana jako utwór metaforyczny. Uczeń posiada arkusz pracy, na którym sporządza notatkę oraz egzemplarz książki pt.: „Granica”. Zadaniem domowym uczniów było przygotowanie argumentów oskarżających głównego bohatera jak i kontrargumentów biorących go w obronę.
Nauczyciel wykorzystuje metodę dyskusji oraz pogadankę heurystyczną.


IV Przebieg lekcji.
Lekcję rozpoczyna zapisanie tematu lekcji na tablicy oraz przypomnienie wiadomości już zdobytych na temat utworu (kompozycja - inwersja czasowa, dzieje głównego bohatera).

Następnie nauczyciel egzekwuje pracę domową (uczniowie prezentują przygotowane w domu argumenty oskarżające głównego bohatera, jak i kontr-argumenty dbając jednocześnie o słownictwo charakterystyczne dla stylu retorycznego).


W kolejnym etapie lekcji nauczyciel nawiązuje do tematu: Metaforyczne znaczenie, czyli jakie?

Wnioski:
- znaczenie metaforyczne czyli przenośne, niedosłowne, ogólniejsze
- dzieje głównego bohatera to życie w ogóle człowieka
- refleksje na temat bohatera to refleksje na temat życia człowieka w ogóle (wybory, kariera, poszukiwanie szczęścia, cierpienie, egzystencja, walka dobra ze złem, śmierć)
Rozmowa na temat natury człowieka (w oparciu o refleksje zawarte w powieści oraz doświadczenia życiowe). Uczniowie zastanawiają się czy istnieje ona w ukształtowanej formie.

Wnioski wynikające z analizy:
- natury ludzkiej nie można ująć w żadną formę (jest ona złożona, wielopłaszczyznowa)
- człowiek i jego natura zmienia się w zależności od ludzi, zdarzeń, okoliczności, warunków życia, miejsca – „Jest się takim, jak miejsce w którym się jest”

Nauczyciel zadaje uczniom pytanie: Co pozostaje po człowieku, kiedy odchodzi? (umiera bądź kończy pewien etap w życiu np. pełnienie jakiejś funkcji)

Wnioski wynikające z zadanego pytania:
- po odchodzącym człowieku pozostaje pamięć (dobra bądź zła)
- ludzie, społeczeństwo wspominają czyny człowieka (oceniają je)


Nie tylko bohater utworu jest oceniany. W kontekście metaforycznego znaczenia ocenie poddawany jest każdy z nas. Nałkowska zestawia dwie oceny. Ocenę społeczeństwa – zewnętrzną, obiektywną i ocenę wewnętrzną – subiektywną. Zastanawia się, której ocenie przyznać decydujący głos.

Spostrzeżenia uczniów:
- odwołanie do odpowiedniego fragmentu powieści: „Jesteśmy tacy jak myślą o nas ludzie, a nie tacy jak my myślimy o sobie”


Przytoczenie sceny metaforycznej z powieści i jej interpretacja (scena z lustrem).


Wnioski uczniów:

- bohaterowi zdawało się, że stoi na czele robotników, w rzeczywistości uciekał przed nimi

- to co myślał o sobie bohater okazało się fikcją, prawda o nim jest inna


Uczniowie zastanawiają się nad realnym znaczeniem słowa granica, a następnie przytaczają fragment z powieści traktujący o granicy: „Chodzi o to, że musi coś przecież istnieć. Jakaś granica, za którą nie wolno przejść, za którą przestaje się być sobą.”

Wnioski uczniów:

- realne znaczenie słowa granica to przysłowiowa oddzielająca linia
- autorka używając w tytule powieści słowa granica wskazuje na jej metaforyczne znaczenie
- Nałkowskiej chodzi o granicę moralną

Jaką granicę w znaczeniu metaforycznym mogła mieć jeszcze na uwadze autorka? Granicę społeczną, (różny poziom życia poszczególnych grup społecznych), granicę psychologiczną (granica między sądem jednostki a sądem zbiorowości).

Lekcję kończy podsumowanie, nawiązanie do tematu oraz podkreślenie uniwersalizmu utworu.


Po zakończonej lekcji nauczyciel nie zbiera arkuszy prac uczniów. Na ich podstawie napiszą wypracowanie na temat: „Jacy jesteśmy naprawdę w oparciu o „Granicę” Z. Nałkowskiej.

Bibliografia:

1. Brudnik E., Morszyńska A., Owczarska B., Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie. Przewodnik po metodach aktywizujących, SFS, Kielce 2000.
2. Kazimierska D., Język Polski. Twoja udana matura, WSiP W-wa 2000.
3. Nałkowska Z., Granica KiW, W-wa 1984.

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie