Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Dojrzałość szkolna. Przygotowanie dziecka 6 – letniego do roli ucznia

 

Przez dojrzałość szkolną (gotowość szkolną) należy rozumieć osiągnięcie przez dziecko takiego stopnia rozwoju emocjonalnego, społecznego i fizycznego, jaki umożliwia mu udział w życiu szkolnym i opanowanie treści programowych w kl. I.


mgr Edyta Sędłak
nauczyciel
kształcenia zintegrowanego SP nr 31 w Lublinie

Dojrzałość szkolna.Przygotowanie dziecka 6 – letniego do roli ucznia



Przez dojrzałość szkolną (gotowość szkolną) należy rozumieć osiągnięcie przez dziecko takiego stopnia rozwoju emocjonalnego, społecznego i fizycznego, jaki umożliwia mu udział w życiu szkolnym i opanowanie treści programowych w kl. I.
Przez dojrzałość szkolną(gotowość szkolną) należy rozumieć osiągnięcie przez dziecko takiego stopnia rozwoju emocjonalnego, społecznegoi fizycznego, jaki umożliwia mu udział w życiu szkolnym i opanowanie treści programowych w kl. I.        
Osiągnięcie pełnej dojrzałości szkolnej przez absolwenta przedszkola (7 lat) zależy od:
         - warunków bytowych dziecka,
         - wykształcenia rodziców,
         - wychowania przedszkolnego,
         - zdolności dziecka,
         - zdrowia dziecka,
         - w pełni uformowanej mowy.
         Dziecko przed pójściem do szkoły powinno osiągnąć taki poziom dojrzałości szkolnej, jaki jest niezbędny do zapewnienia mu pełnego powodzenia szkolnego. Mając na uwadze dojrzałość szkolną dziecka i jego powodzenie szkolne należy zadać sobie pytanie: Czego szkoła wymaga od dziecka?
         Szkoła to przynajmniej dwa składniki (elementy):
1)     program i nauczyciel,
2)     zespól klasowy – grupa rówieśnicza.
Nauczyciel, który jest odpowiedzialny za realizację materiału dydaktycznego, wymaga od ucznia w kl. I:
- opanowania materiału nauczania w określonym czasie i określony sposób,
- skupienie uwagi, panowania nad reakcjami emocjonalnymi, ograniczenia ruchliwości dziecięcej,
- względnej samodzielności i podstawowych sprawności manualnych (dotyczy to w szczególności samoobsługi, pisania, lepienia, rysowania, wycinania itp.).
O powodzeniu dziecka w okresie nauki decyduje jego prawidłowy rozwój fizyczny, intelektualny, emocjonalny, społeczny a także poziom funkcji percepcyjno – motorycznych.
Jeżeli dziecko przed rozpoczęciem klasy I osiągnie taki poziom rozwoju, który pozwala mu sprostać wymaganiom szkolnym, to oznacza, że osiągnęło dojrzałość do rozpoczęcia nauki.
Dojrzałość fizyczna wyraża się m.in. w odpowiedniej do wieku życia wadze i wzroście, dobrym zdrowiu oraz sprawności ruchowej. Sprawne fizycznie dziecko skacze, biega, wspina się po drabince. Potrafi lub uczy się jeździć na rowerze, łyżwach czy nartach.
Właściwością szczególnie charakterystyczną dla tego wieku, jest ogromna aktywność dziecka. Przejawia się głównie w upodobaniu do zabaw, gier ruchowych, do zajęć o charakterze sportowym oraz obejmuje wiele innych form i rodzajów działania. Stąd też należy to wykorzystać i dbać o zdrowie fizyczne dziecka poprzez organizowanie należytego wypoczynku, poprzez kontrole lekarskie, stosowanie się do wskazań i stworzenie odpowiednich warunków bytowych.
Dojrzałość intelektualna przejawia się m.in. w tym, że dziecko rozumie mowę otoczenia, treść obejrzanych lub wysłuchanych bajek, jest zorientowane w najbliższym środowisku. Potrafi opowiedzieć własne przeżycia, wyciągnąć z przebiegu zdarzeń logiczne wnioski. Ma zwykle doskonałą pamięć, zna dużo wierszyków i piosenek.
Musimy jednak pamiętać, że wśród dzieci wstępujących do klasy I są uczniowie o powolnym tempie mowy i zwolnionych reakcjach słownych, jąkające się, sepleniące, źle wymawiające głoskę „r” i niedosłyszące. Poza tym w klasie pierwszej można zaobserwować u uczniów „dwujęzyczność”. Dobrze by było, aby dziecko jak najwcześniej mogło korzystać z języka literackiego a mniej z form gwarowych. Ten przypadek wymaga specjalnego podejścia pedagogicznego, by nie urazić samego dziecka i jego opiekunów. Należy wskazać również potrzebę korzystania z form poprawnej polszczyzny. Dzieci z wadami wymowy i niedosłyszące należy przebadać u lekarzy, lekarzy specjalistów i objąć terapią logopedyczną, pedagogiczną. Jest to niezbędne, gdyż dziecko podejmujące naukę w szkole winno mówić prawidłowo tj.:
- powinno mieć mowę w pełni uformowaną pod względem fonicznym,
- dysponować dużym zasobem słownikowym,
- poprawnie budować zdania z punktu widzenia logiki, gramatyki  i składni.
Powinno nie tylko poprawnie i z sensem wyrażać się, ale także z właściwą intonacją.
Dzieci kończące przedszkole wykazują pewną rozbieżność w zakresie dojrzałości mowy. Nie jest tu miarodajny wiek kalendarzowy dziecka. Mają na to wpływ:
- powolniejszy rozwój intelektualny niektórych dzieci (choć zgodny  z indywidualnym tempem rozwoju),
-opóźniona wymowa najtrudniejszych ontogenetycznie dźwięków:   š, ž, č, z.
Praktycznie rzecz biorąc prawidłowa wymowa przez dziecko w/w głosek wskazuje na to, czy jest ono dojrzałe do szkoły czy też niedojrzałe.
Dojrzałość emocjonalna przejawia się umiejętnością zachowania adekwatnie do zaistniałej sytuacji. Małe dziecko manifestuje swe pozytywne i negatywne uczucia bardzo wyraźnie. Dziecko dojrzałe pod względem emocjonalnym bez większych problemów rozstaje się z rodzicami, jest zainteresowane zadaniami odpowiednimi do jego wieku, a także potrafi skupić uwagę, co najmniej przez pół godziny.
Dojrzałość społeczna wyraża się w umiejętności dostosowania się dziecka do wymagań otoczenia w zakresie podporządkowania się poleceniom. Jest ono silnie związane emocjonalnie ze swymi najbliższymi, a także jest przywiązane do kolegów z przedszkola, z którymi potrafi się zgodnie bawić. Stopniowo uczy się współdziałania w grupie.
Rozpoczęcie nauki szkolnej, włączenie się w nowe środowisko mają zasadniczy wpływ na rozwój społeczny dziecka. Zaczyna ono pełnić nową rolę społeczną – rolę ucznia. Dziecko, które do tej pory było pod przemożnym wpływem środowiska domowego, teraz podlega oddziaływaniu także innych środowisk, głównie szkolnego i to zarówno jego struktur formalnych (nauczyciel, klasa), jak i nieformalnych (grupa rówieśnicza). Uroczystości grupowe, klasowe, szkolne oraz przerwy międzylekcyjne są surowym egzaminem współżycia w grupie. Grupa rówieśnicza, w każdym z uczniów chce widzieć przede wszystkim towarzysza wspólnych zabaw.
Nie jest to odosobnione, gdyż w tym okresie stopniowo wpływ dorosłych na rozwój dziecka będzie malał, a wzrośnie natomiast znaczenie kontaktów  z rówieśnikami.
Musimy pamiętać, że grupa nie toleruje dzieci niezręcznych, nieśmiałych, płaczliwych, stroniących od gwaru i ruchu. Do takich należą dzieci z nadwagą, mało elokwentne, o powolnym tempie mowy. Dzieci niedosłyszące zazwyczaj stronią od grupy i źle adaptują się w grupie, klasie. Uczniowie odsuwani przez kolegów, stają się osamotnieni, boją się głośno odpowiadać w klasie, aby nie wywołać śmiechu i kpin ze strony rówieśników.
Bardzo duże znaczenie ma troska o zdrowie i prawidłowy rozwój fizyczny dziecka w wieku przedszkolnym. Jeżeli pozostaje ono pod czujnym opieką rodziców i systematyczną opieką i kontrolą lekarza, wszelkie wady  i schorzenia w stanie zdrowia i ogólnym rozwoju zostaną ujawnione i można je leczyć i korygować.
Dzieci młodsze łatwiej jest poddać badaniom i leczeniu, nie tak bardzo przezywają swoje mankamenty. Powinna wszystkim tym działaniom przyświecać myśl, że ogólne samopoczucie dziecka ma poważny wpływ na jego osiągnięcia szkolne. Bardzo istotną sprawą pozostaje odpowiednia motywacja  i zainteresowanie nauką szkolną. Nie bez znaczenia są takie cechy jak: wytrwałość, obowiązkowość, systematyczność i radość z wypełnienia obowiązku szkolnego.
Dojrzałość w zakresie funkcji percepcyjno – motorycznych świadczy o prawidłowym poziomie sprawności manualnej, orientacji przestrzenno kierunkowej, percepcji słuchowej, wzrokowej oraz koordynacji wzrokowo – ruchowej.
Zaburzenia w rozwoju tych funkcji bywają często przyczyną trudności   w opanowaniu przez dziecko podstawowych technik szkolnych.
Orientacja przestrzenno – kierunkowa kształtuje się u dziecka przez wiele lat. Przed pójściem do szkoły powinno ono być zorientowane   w kierunkach oraz przestrzeni. Rozumie i stosuje pojęcia: nad, pod, obok, z tyłu, z przodu, wyżej, niżej, w środku, na prawo, na lewo. Przyswajać można je  w toku przykładowych zabaw;
§           Określenie położenia przedmiotów w pokoju, na biurku.
§           Wykonywanie zadań wg instrukcji słownej, np. „Stań na lewej nodze”, „Chwyć prawe ucho”.
§           Rysowanie pod dyktando.
Percepcja wzrokowa, czyli spostrzeganie wzrokowe jest również bardzo ważną funkcją warunkującą dobre przygotowanie dziecka do nauki szkolnej. Ściśle wiąże się z nią koordynacja wzrokowo – ruchowa, czyli umiejętność zharmonizowania pracy oka z ruchami całego ciała lub którejś  z jego części.
Nauka liter, czytania i pisania wymaga od dziecka zróżnicowania skomplikowanych kształtów, porównania ich oraz poprawnego odtwarzania. Zatem bardzo ważną rzeczą jest ćwiczenie w/w funkcji zarówno w przedszkolu jak i w domu.
Przykładowe ćwiczenia to:
Ø           Obrysowywanie, kopiowanie, wodzenie po śladzie.
Ø           Układanie puzzli (elementów w całość).
Ø           Uzupełnianie brakującej części obrazka.
Ø           Poszukiwanie różnic i podobieństw w obrazkach, historyjkach obrazkowych.
Ø           Układanie elementów w całość (wg wzoru).
Ø           Łączenie kropek.
Ø           Kreślenie drogi w labiryncie.
Percepcja słuchowa to umiejętność wyodrębniania dźwięków, słów, sylab, głosek z wypowiedzianej mowy (analiza) oraz łączenie pojedynczych głosek, sylab w słowa lub w zdania (synteza).
Prawidłowa analiza i synteza słuchowa wyrazu i zdania stanowi niezbędny warunek do nabycia przez dziecko umiejętności czytania i pisania. Funkcję tę można ćwiczyć od najmłodszych lat w domu rodzinnym poprzez:
Ø           Zabawę w nasłuchiwanie – „Co się dzieje wokół nas?”
Ø           Rozpoznawanie dźwięków z otoczenia.
Ø           Naśladowanie np. odgłosów zwierząt.
W późniejszym okresie bawić się można z dzieckiem w:
Ø           Kończenie rozpoczętych słów.
Ø           Wymyślanie słów na daną głoskę lub zgłoskę.
Ø           Poszukiwanie przedmiotów zaczynających się na daną głoskę.
Ø           Dzielenie wyrazów na sylaby, składanie ich w całość.
Ø           Odtwarzanie prostego rytmu.
Rozpoczęcie nauki szkolnej dla dziecka i jego rodziców jest bardzo ważnym wydarzeniem. Wchodzi ono w nowe środowisko, staje się uczniem, przed którym pojawiają się pierwsze poważne obowiązki. Od dobrego przygotowania dziecka do nauki, skorygowania wszelkich wad, wyleczenia schorzeń zależy zwykle jego kariera szkolna.
Przedszkole w ogromnym stopniu przyczynia się do wspomagania rozwoju dziecka i przygotowania do roli ucznia. Wiele jednak zależy od jego środowiska rodzinnego.
Jak rodzice mogą pomóc dziecku w osiągnięciu dojrzałości szkolnej?
Ważne jest, aby już od urodzenia zadbać o prawidłowy rozwój dziecka poprzez zaspakajanie jego potrzeb fizyczno – emocjonalnych – potrzeby miłości, akceptacji, oparcia, przynależności oraz bezpieczeństwa.
W atmosferze spokoju i miłości rozwój uczuciowy dziecka będzie przebiegać bez zakłóceń, nie powodując nerwowości oraz innego rodzaju natury emocjonalnej.
Dojrzałość emocjonalna powoduje to, że dziecko staje się bardziej opanowane i potrafi sobie radzić w sytuacjach poważniejszych.
Aby zadbać o prawidłowy rozwój społeczny dziecka, umożliwić mu należy częste kontakty z rówieśnikami, a także podejmowania zadań odpowiednich do wieku życia dziecka. Konieczne jest również stopniowe wdrażanie go do podejmowania stałych obowiązków domowych, np. utrzymanie porządku w swoim kąciku lub pokoju.
Wspomagając rozwój intelektualny dziecka należy pamiętać o tym, że jego myślenie w dużym stopniu uzależnione jest od mowy. Od najmłodszych lat warto, więc rozmawiać z dziećmi, opowiadać im bajki, zadawać i odpowiadać na ich pytania. Rozumowanie dziecka można ćwiczyć doskonale poprzez np. układanie historyjek obrazkowych z wyodrębnianiem przyczyn i skutków.
Bardzo ważnym elementem dojrzałości szkolnej jest prawidłowy poziom rozwoju funkcji percepcyjno – motorycznych. Funkcje te można rozwijać poprzez odpowiednie zabawy.
Sprawność manualna niezbędna jest do nauki pisania. Brak prawidłowego nawyku trzymania ołówka, wykonywania linii poziomych, pionowych, ukośnych uniemożliwia nabycie tej umiejętności.
Funkcję tę należy ćwiczyć od najmłodszych lat ucząc czynności samoobsługowych: mycia, ubierania się, zawiązywania sznurowadeł, zapinanie guzików, zakręcanie i zamykanie butelek itd.
Inne zabawy manualne, które z powodzeniem mogą zainicjować rodzice to: nawlekanie koralików, ugniatanie papierowych kul i rzucanie do celu, lepienie z plasteliny, wydzieranie, wycinanie, malowanie farbami, rysowanie, wycinanie, odwzorowywanie, itd.
Należy pamiętać o pochwaleniu dziecka za wysiłek, jaki włożyło w pracę, wyeksponować ją, aby zmotywować je do podejmowania kolejnych.
         Reasumując należy stwierdzić, że o powodzeniu szkolnym dziecka decyduje wiele czynników:
         - dojrzałość szkolna,
         - formy i metody pracy dydaktycznej w szkole,
         - warunki życia i sposób wychowywania domowego,
         - jego zdrowie,
         -oraz to, jak układają się stosunki z nauczycielami i rówieśnikami.
         Dojrzałość szkolna stanowi nie tylko problem przy wstępowaniu dziecka do szkoły, ale przez cały okres nauki szczególnie zaś przy przejściu ucznia do nowych etapów nauczania.


                                                       











         Literatura:

1.     Filipczuk H., Zapobiegamy trudnościom i niepowodzeniom szkolnym,
2.     Kargulowa A., Dojrzałość szkolna a jakość startu edukacyjnego,
3.     Wilgocka – Okoń B., Dojrzałość szkolna dzieci a środowisko,
4.     Żebrowska M., Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży,

Jeżeli zauważyłeś jakieś nadużycia w prezentacji napisz o tym poniżej i wyślij je do nas:
INFORMACJE O PREZENTACJI

Ostatnią zmianę prezentacji wykonał: Szkolnictwo.pl.
IP autora: 83.21.195.174
Data utworzenia: 2008-09-01 21:46:00
Edycja: Edytuj prezentację.

HISTORIA PREZENTACJI

Szkolnictwo.pl (83.21.195.174) - Prezentacja (2008-09-01 21:46:00) - Edytuj prezentację.





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie