Program został opracowany w oparciu o „ Podstawy programowe z wychowania fizycznego dla szkoły ponadgimnazjalnej” ( Rozp. MENiS z 26 lutego 2002r.) Program powstał z myślą o uczniach zainteresowanych podnoszeniem swojej sprawności fizycznej oraz doskonaleniem umiejętności ruchowych z zakresu koszykówki. Celem głównym jest wytworzenie u uczniów nawyku aktywności fizycznej indywidualnej i zespołowej oraz woli pełnienia różnych ról z tym związanych poprzez uczestnictwo w zajęciach oraz udział w zawodach sportowych.
Autor: mgr Ewelina Gutkowska ( nauczyciel WF)
Miejsce realizacji: Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 4 w Siedlcach
Uczestnicy: uczniowie Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 4
Wprowadzenie:
Program został opracowany w oparciu o „ Podstawy programowe
z wychowania fizycznego dla szkoły ponadgimnazjalnej” ( Rozp. MENiS z 26 lutego 2002r.)
Program powstał z myślą o uczniach zainteresowanych podnoszeniem swojej sprawności fizycznej oraz doskonaleniem umiejętności ruchowych z zakresu koszykówki.
Celem głównym jest wytworzenie u uczniów nawyku aktywności fizycznej indywidualnej i zespołowej oraz woli pełnienia różnych ról z tym związanych poprzez uczestnictwo w zajęciach oraz udział w zawodach sportowych.
Program jest przeznaczony dla uczniów klas I-III Ponadgimnazjalnych mających predyspozycje do uprawiania koszykówki. Zajęcia będą prowadzone w ramach zajęć pozalekcyjnych w wymiarze 3 godz. tygodniowo. Podczas zajęć uczniowie powinni opanować złożone elementy techniki i taktyki gry z zakresu koszykówki. Ważnym elementem zajęć jest utrwalanie wśród uczniów zasady „ fair play”. Dobrowolność zajęć doskonali u uczniów postawę prozdrowotną i umiejętność zagospodarowania sobie czasu wolnego. Wdraża do systematycznego i aktywnego uprawiania sportu.
Zajęcia będą odbywały się na sali gimnastycznej w grupie 14-18 osób. Osoby uczęszczające na te zajęcia będą mogły sprawdzić stopień opanowania swoich umiejętności techniczno- taktycznych uczestnicząc w rozgrywkach i turniejach międzyszkolnych. Przewidywane są też sprawdziany bieżące umożliwiające kontrolę postępu uczniów.
Cele edukacyjne:
1. Wytworzenie umiejętności i nawyków ruchowych dla utrzymania kondycji fizycznej, wypoczynku, podnoszenia sprawności i pomnażania zdrowia ( propagowanie zdrowego stylu życia poprzez sport, rekreację, aktywność fizyczną, rozbudzenie nawyku kontynuowania najprostszej formy ruchu przez cale życie
2. Doskonalenie sprawności kondycyjnej i koordynacyjnej.
3. Doskonalenie elementów techniki i taktyki z zakresu koszykówki.
4. Działania wychowawcze poprzez: wdrażanie do realizacji aktywności ruchowej określenia roli czasu
wolnego i wypoczynku w rzeczywistości.
5. Realizowanie walorów koszykówki w różnych jej odmianach poprzez kształtowanie sprawności
ogólnej i specjalnej.
6. Wzbogacenie uczniów w wiadomości dotyczące historii koszykówki w Polsce i na świecie, przepisów
gry i sędziowania.
7. Osiągnięcie przez uczniów wysokiego poziomu sprawności fizycznej.
8. Ukształtowanie dojrzałej osobowości uczniów, ukierunkowanej na osiąganie celów dzięki
umiejętności współdziałania i współzawodnictwa
9. Przygotowanie do uczestnictwa w zawodach sportowych.
Zadania szkoły:
1. Umożliwienie zorganizowania zajęć pozalekcyjnych.
2. Udostępnienie sali gimnastycznej i sprzętu sportowego.
3. Propagowanie wśród uczniów czynnego wypoczynku i nawyku zdrowego stylu życia.
4. Zapewnienie środków transportu na zwody sportowe.
5. Wspierać prozdrowotne działania ucznia.
- Ogólne zapoznanie z gra ( przepisy, udział w rozgrywkach, video
- Zapoznanie uczniów z zasadami gry i sędziowania w koszykówce
- Wykształcenie cech przydatnych zarówno w życiu jak i w grze ( inicjatywa, pomysłowość ,zdecydowanie)
- Wszechstronne przygotowanie fizyczne ogólne i specjalistyczne;
- Wpojenie umiejętności postępowania zespołowego
- Doskonalenie poziomu zdolności motorycznych : szybkości, zwinności, skoczności, gibkości, siły i wytrzymałości.
- Doskonalenie nawyku prawidłowej postawy
- Doskonalenie elementów techniki gry.
- Doskonalenie elementów taktyki gry.
- Eliminowanie błędów technicznych i taktycznych.
- Doskonalenie współpracy w zespole.
- Zapoznanie uczniów z systemami rozgrywania zawodów w koszykówce
- Kontrola i ocena sprawności ogólnej i specjalnej.
- Kształtowanie nawyku czynnego wypoczynku.
- Udział w zawodach sportowych.
- Odnowa biologiczna- formy.
- Nabycie umiejętności współdziałania w grupie, akceptacja siebie i innych, poszukiwania i pokonywania barier swoich możliwości.
- Rozładowanie napięć psychicznych oraz skierowanie nagromadzonej energii witalnej w stronę aktywności fizycznej ( ukierunkowanie na pożyteczną formę spędzania czasu wolnego).
- Przeciwdziałanie uzależnieniom ( profilaktyka uzależnień)
- Kształtowanie pozytywnych postaw: wyrobienie poczucia odpowiedzialności, sprawiedliwości, koleżeństwa, współzawodnictwa, woli walki, samodoskonalenia, poszanowania dla innych
Cele operacyjne:
Postawy:
1. Kształtowanie poczucia odpowiedzialności za bezpieczeństwo swoje i współćwiczącego
2. Wdrażanie do samokontroli własnych zachowań podczas realizacji zadań
3. Kształtowanie kultury gracza i kibica, zasad „fair play”
4. Podkreślenie efektów działania zespołowego
5. Kształtowanie cech wolicjonalnych
6. Samokontrola i samoocena wykonywanych ćwiczeń
Wiadomości:
1. Przepisy bhp podczas zajęć
2. Podstawowe przepisy gry i terminologia
3. Mechanika sędziowania
Umiejętności:
1. Doskonalenie techniki podstawowych elementów gry i umiejętności ich zastosowania na boisku
2. Kształtowanie sprawności ogólnej- cech motorycznych
3. Kształtowanie sprawności specjalnej
Szczegółowe treści kształcenia:
TECHNIKA:
I.
Indywidualne wyszkolenie techniczne w ataku:
1. Poruszanie się zawodnika po boisku bez piłki:
a) bieg- start;
b) zatrzymanie: na jedno tempo, na dwa tempa;
c) postawa;
d) zmiana tempa biegu: zwalnianie i przyspieszanie w ruchu;
e) zmiana kierunku biegu: bieg po łuku z łagodna zmianą kierunku biegu; zatrzymanie się i
zmiana kierunku biegu; obrót
2. Poruszanie się zawodnika po boisku z piłką:
a) podania:
**oburącz: lobem, płaskie, kozłem;
· w miejscu ( sprzed klatki piersiowej, znad głowy, dołem, kozłem, z ręki do ręki)
· w biegu ( sprzed klatki piersiowej, znad głowy, dołem, kozłem);
· po kozłowaniu ( sprzed klatki piersiowe, znad głowy, dołem, kozłem)
· w wyskoku ( znad głowy, sprzed klatki piersiowej);
jednorącz: lobem, płaskie, kozłem;
· w miejscu: z wysokości barków, bejsbolowo, dołem, hakiem, za plecami, kozłem, za plecami
kozłem;
· biegu: z wysokości barków, bejsbolowo, dołem, hakiem, kozłem, wokół tułowia, wokół tułowia
kozłem;
· po kozłowaniu ( bez dochwytu i z dochwytem w obie ręce: kozłem, z wysokości barków, wokół
tułowia, bejsbolowo, dołem;
b) chwyty:
- górny;
- półgórny;
- dolny;
- z podłoża;
- chwyt jednorącz;
- chwyt podstawowy – oburącz;
c) kozłowanie piłki:
- niskie;
- wysoki;
- slalomem;
- ze zmianą tempa;
- ze zmianą kierunku i tempa;
- ze zmianą ręki kozłującej;
- za plecami;
- kozłowanie w miejscu;
- kozłowanie w biegu;
- zatrzymanie po kozłowaniu;
d) rzuty do kosza: po kozłowaniu, po podaniu, z wejścia na kosz:
· rzuty podstawowe: rzut z biegu PR i LR, rzut po kozłowaniu z prawej i lewej strony kosza, rzut
podstawowy oburącz z miejsca, rzut podstawowy jednorącz z miejsca, rzut znad głowy;
· rzut z przebiegnięciem: lewą i prawą ręką ( z podania lub po kozłowaniu);
· rzut hakiem: prawą i lewą ręką z podania i po kozłowaniu;
· rzut z wyskoku ( po podaniu, kozłowaniu i z miejsca): rzut z wyskoku jednorącz, rzut z
wyskoku oburącz;
· rzuty sytuacyjne: rzut z jednego kroku, rzut z półobrotu, rzut środkowego;
e) obrót- pivot:
- w przód;
- w tył;
- pivot kołyszący;
f) zwody:
- piłką;
- wzrokiem;
- ciałem;
- NN
- RR
g) ofensywny atak tablicy:
- rozpoznanie sytuacji;
- zajecie pozycji;
- zdobycie piłki: ( rozegranie ponownej akcji ofensywnej, dobitka)
h) atakowanie indywidualne:
- gra 1:1 z piłką ( różne warianty zwodów)
- gra 1:1 bez piłki: zasłona pionowa, zasłona daleko od piłki, zasłona od tyłu, ścięcie,
obiegniecie, rozproszenie;
3. Technika specjalistyczna:
- wyminięcie przeciwnika;
- zasłony;
- walka na tablicach
- ustawienie przy rzutach sędziowskich i wolnych;
-
II. Indywidualne wyszkolenie techniczne w obronie:
1.postawa, pozycja;
· krycie przeciwnika bez piłki:
- daleko od kosza;
- pod koszem ( Środkowy)
- w średniej odległości;
· naprzeciw przeciwnika z piłką:
- daleko od kosza;
- w średniej odległości;
- pod koszem ( środkowy);
2.poruszanie się w obronie:
- krok odstawno- dostawny;
- bieg;
a) wybór odpowiedniej postawy, pozycji, ułożenia i pracy rąk i nóg w stosunku do:
- przeciwnika bez piłki;
- przeciwnika z piłką ( kozłującego, rzucającego);
- środkowego;
3. technika specjalistyczna:
· przechwytywanie i wygarnianie piłki;
· ustawianie się przy rzutach sędziowskich i wolnych;
· zbieranie piłki z tablicy po niecelnym rzucie przeciwnika:
1. ocena sytuacji;
2. zajęcie pozycji wobec atakującego bez piłki;
3. wyskok i chwyt piłki w najwyższym punkcie;
4. szybkie wyprowadzenie piłki do góry;
TAKTYKA
I. TAKTYKA OBRONY ZESPOŁOWEJ:
a) obrona grupowa: przesunięcie, przekazanie, podwojenie
b) zachowanie w obronie przeciwko zasłonom;
c) obrona „ każdy swego” na różnych wysokościach boiska;
d) obrona przeciwko szybkiemu atakowi:
- obrona przeciw przewadze liczebnej atakujących
e) obrona strefą ( pressing strefowy);
f) obrona kombinowana
II. TAKTYKA ZESPOŁOWEGO ATAKOWANIA:
a) atak szybki po;
- celnym rzucie przeciwnika;
- przechwycie piłki;
- celnym rzucie wolnym;
- niecelnym rzucie wolnym;
- wprowadzenie piłki do gry zza linii bocznej;
- rzucie sędziowskim;
b) atak pozycyjny:
- atak pozycyjny improwizowany;
- atak pozycyjny kontrolowany: bez środkowego ( 5:0), z jednym środkowym ( 2:1:2),
z dwoma środkowymi ( 3:2, 1:3:1);
- zasłony ( kombinacje dwójkowe – trójkowe): ścięcie, obiegnięcie;
- atak przeciwko obronie „ każdy swego”: gra „ ósemką”;
- atak przeciwko obronie stref;
- atak przeciwko obronie kombinowanej;
c) sytuacje specjalne w ataku
- rozpoczęcie meczu;
- wyrzut piłki z autu zza linii końcowej;
Działania wychowawcze:
1. Zapoznanie uczniów z bezpieczeństwem podczas zajęć i zawodów sportowych.
2. Wdrażanie do współdziałania w grupie.
3. Wdrażanie do czynnego wypoczynku.
4. Przestrzeganie zasad „ fair play”.
5. Poszanowanie szkolnego mienia.
6. Pomoc koleżeńska podczas wykonywania ćwiczeń.
7. Samokontrola i samoocena własnej aktywności na zajęciach i podczas zawodów sportowych
8. Wdrażanie do samodyscypliny w czasie ćwiczeń.
9. Rozwijanie inwencji twórczej uczniów – prowadzenie przez nich fragmentów zajęć.
10. Zwalczanie nałogów.
Procedury osiągania celów:
a) zasady nauczania:
- aktywności i świadomości;
- poglądowości;
- stopniowania trudności;
- systematyczności;
- utrwalania;
- przystępności i indywidualizacji zadań;
b) metody nauczania:
- analityczna
- syntetyczna;
- kompleksowa;
c) metody przekazywania wiedzy:
- pokaz;
- opowiadanie;
- dyskusja;
- pogadanka;
d) formy prowadzenia zajęć:
- zabawowa;
- ścisła;
- fragmentów gry;
- gra: uproszczona, szkolna, właściwa;
Zajęcia te umożliwiają podnoszenie sprawności fizycznej
i nabywanie umiejętności techniczno- taktycznych z zakresu koszykówki. Realizują zainteresowania uczniów oraz je rozbudzają, zaszczepiając potrzebę ruchu w czasie wolnym od zajęć. Angażują zarówno uczniów zdolnych jak i słabszych, czy średnio uzdolnionych, tych którzy chcą podnieść poziom swojej sprawności fizycznej
i doskonalić swoje umiejętności. Istotna rolę odgrywa tutaj dobór środków, metod i form prowadzenia zajęć dostosowanych do możliwości uczniów, wdrażanie uczniów do samooceny własnych umiejętności
i sprawności.
Osiągnięcia uczniów po zrealizowaniu programu:
Uczeń:
1. uświadomi sobie możliwości i potrzeby rozwojowe własnego organizmu
2. uświadomi sobie potrzebę podejmowania aktywności ruchowej.
3. zrozumie i będzie stosował zasadę „ fair play”.
3. podniesie poziom swoich umiejętności motorycznych.
4. udoskonali umiejętności techniczno- taktyczne z zakresu koszykówki.
5. będzie znał przepisy gry.
6. potrafi sędziować i zorganizować mecz.
7. będzie dbał o prawidłową postawę ciała i należyty stan wydolności wysiłkowej.
8. zrozumie potrzebę higienicznego i zdrowego trybu życia.
9. będzie przejawiał potrzebę stałego wzbogacania i doskonalenia umiejętności ruchowych umożliwiających aktywne spędzanie czasu wolnego.
10. wie jak się zachować w czasie gry zarówno w roli uczestnika, jak i kibica sportowego
11. będzie wykazywał poczucie odpowiedzialności za sukcesy i porażki zespołu
12. stosuje się do zasady „fair play” w życiu i w sporcie
Ideą wiodącą pracy z uczniami podczas tych zajęć jest rozwijanie umiejętności i zainteresowań uczniów oraz przygotowanie ich do udziału w rozgrywkach sportowych. Przewiduje się, ze uczniowie będą systematycznie uczestniczyć
w zajęciach oraz podejmą aktywne działania na rzecz własnej sprawności fizycznej i zdrowia w życiu dorosłym. Oprócz tego będą podejmowali rywalizację na forum szkoły
i poza nią oraz będą osiągali w tej rywalizacji zadowalające wyniki.
Ewaluacja programu:
Sposoby ewaluacji:
1. obserwacja uczniów
2. testy i sprawdziany motoryki umiejętności technicznych i ich analiza.
3. analiza dokumentacji prowadzonej przez nauczyciela
4. praktyczny sprawdzian z mechaniki sędziowania.
5. udział w zawodach sportowych
6. zwiększenie liczby uczniów na zajęciach
Bibliografia:
1. Huciński T. Vademecum koszykówki. Warszawa 1996.
2. Huciński T., Lekner I. Koszykówka- podręcznik dla trenerów, nauczycieli i studentów. Wrocław
2001.
3. Mikułowski J. , Oszast H. Koszykówka. Warszawa 1976
4. Piwowar W., Badora J., Kuczerawy J. Koszykówka. Warszawa 1982
5. Sieniek Cz. Metodyka nauczania techniki w koszykówce. Starachowice 1997.
6. Wyżnikiewicz Z. Koszykówka dzieci i młodzieży. Warszawa 1977.
