Dziecku w odkrywaniu świata, najbliższego otoczenia pomaga najpierw rodzina, a później np. przedszkole. Pomagając mu w tym, ćwiczymy jego uwagę, spostrzegawczość, wzbogacamy słownik, poszerzamy i utrwalamy wiadomości o otaczającym świecie, inspirujemy do dalszych poszukiwań. Dzieci często spotykają się z różnymi zjawiskami, których same nie potrafią wyjaśnić, a wtedy zadają pytania dorosłym.Aby przybliżyć moim wychowankom niektóre z „dziwnych zjawisk”, przeprowadziłam cykl zajęć badawczych, w toku których dzieci występowały w roli małych chemików i konstruktorów. Obserwowałam duże zainteresowanie dzieci badaniami: próbowały tłumaczyć sobie niektóre zjawiska i powtarzać je zaspokajały swą naturalną ciekawość. Uczyły się zdyscyplinowania , systematyczności w działaniu, skupieniu uwagi, kojarzenia i zapamiętywania w kolejności poszczególnych etapów doświadczeń. A oto jeden z ciekawych scenariuszy, który przeprowadziłam z moimi dziećmi.
Temat : Papierowa zabawa
Cel ogólny: rozbudzanie zainteresowań i aktywności poznawczej dziecka
Cele szczegółowe:
· Podejmowanie przez dzieci czynności eksplorowania papieru;
· Badanie różnego rodzaju papieru przez dotyk;
· Rozróżnianie i wymienianie właściwości papieru;
· Odpowiadanie na pytania nauczycielki;
· Rozumienie i stosowanie objaśnień;
· Rozkładanie i składanie prostych papierowych wzorów;
· Podjęcie próby wykonywania papierowego ptaka;
· Eksperymentowanie z lotem ptaka.
Metody:
· Czynnie aktywizujące;
- Przeżywanie, zainteresowanie sytuacją;
- Działanie praktyczne, przeprowadzanie samodzielnych doświadczeń;
- Odkrywanie zastosowania papieru;
· Percepcyjne-pokaz i obserwacja;
· Słowne- rozmowy, objaśnienia.
Formy:
· Zabawa z całą grupą;
· Działalność indywidualna.
Środki dydaktyczne: chustka dla każdego dziecka, pocięte gazety, biały papier, kolorowe wycinanki, celofan, srebrna folia, marszczona bibuła, papierowe chusteczki do nosa, papierowe tacki, gotowy wzór ptaka, kartki z zaznaczonymi grubą kreską zagięciami konturowymi.
Przebieg:
1. Dzieci siedzą na dywanie. W rozmowie wstępnej wychowawczyni proponuje zabawę w ciuciubabkę (stworzenie sytuacji prowokującej podjecie badań). Chętni z zasłoniętymi oczami ustawiają się przy tackach z różnego rodzaju papierem.
2. Dzieci zachęcone do badania zawartości tacek przez dotyk, odkrywają cechy poszczególnych kawałków (gładki, szeleści, daje się składać, pomarszczony itp.).
3. Po zdjęciu chusteczek z oczu nauczycielka prosi o określanie doznań wzrokowych. Pytaniami podtrzymuje i ukierunkowuje czynności badawcze dzieci: Do czego służą poszczególne kawałki papieru? (do czytania, do nosa, do rysowania, do wycinania, do pakowania czekolady, kwiatów itp.).
4. Wychowawczyni sugeruje przeprowadzenie innych doświadczeń: upuszczenie i obserwowanie kawałka spadającego celofanu (lekki), patrzenie przez celofan (przeźroczysty), zwijanie białego papieru w rulon (imitacja lunety), machanie gazetą (szum) i zgniatanie jej.
5. By rozwinąć czynności badawcze dzieci nauczycielka zadaje pytania: Co jeszcze można zrobić z kawałków papieru? (wazonik z wycinanki, trąbka z białego papieru, piłka z gazety, ptak z papieru itp.).
6. Przeniesienie doświadczeń dzieci do zabawy ruchowej pt. „Skaczące ptaszki”.
- nauczycielka macha gazetą (wiatr)- dzieci-ptaszki skaczą po sali, wiatr cichnie-ptaszki przysiadają, dziobią ziarenka;
- dzieci otrzymują gazety-kałuże wody. Na sygnał wychowawczyni (stukanie w gazetę-ulewa) ptaszki omijają kałuże, skaczą przez kałuże, moczą się w nich.
7. Zastosowanie wykrytych własności badanego materiału do praktycznego rozwiązania problemu- praca przy wspólnym stole:
- podopieczni otrzymują najprostsze modele papierowego ptaka, dowolnie go rozkładają i składają w celu poznania jego budowy;
- chętne osoby z kartki papieru samodzielnie wykonują własnego ptaka (zginanie wzdłuż mocno zaznaczonych grubych linii konturowych); nauczycielka w razie potrzeby pomaga dzieciom;
8. Dzieci sprawdzają , czy ich ptaki unoszą się w powietrzu- dowolne eksperymentowanie z lotem ptaków w całej sali.
9. Zakończenie zajęcia-wszyscy sprzątają salę, wybierają miejsce do przechowywania ptaków.
Zofia Pieleszko
|
