Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Organizacja czasu wolnego i wypoczynku

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 41031 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

Czas wolny oznacza czas, w którym człowiek ma znacznie większą niż kiedy indziej możliwość wyboru czynności, którymi pragnie się zajmować. Dzieci mają na ogół więcej czasu wolnego w porównaniu z młodzieżą i dorosłymi. Przeciętnie czas wolny dziecka miejskiego wynosi około 5 godz. dziennie, zaś dziecka wiejskiego – około 4 godz. ( przy dużych zróżnicowaniach w zależności od pory roku, ze względu na prace polowe ). Dzieci na ogół przeznaczają czas wolny na oglądanie telewizji, czytelnictwo, gry i zabawy oraz wypoczynek bierny, w minimalnym stopniu na spacery, wycieczki czy uprawianie sportu.
Zbliża się termin wyczekiwanej przez dzieci „Zielonej Szkoły”. Niedługo po naszym powrocie nastaną upragnione - po całym roku ciężkiej pracy – wakacje. Chciałabym przy okazji tego wyjazdu, przedstawić szerzej problematykę organizacji wolnego czasu i wypoczynku dla dzieci oraz przekonać tych rodziców, którzy jeszcze się wahają, czy warto puścić swoje dziecko na taką formę wypoczynku.

     Przez „czas wolny” rozumie się na ogół, ten czas, który pozostaje człowiekowi do jego swobodnej dyspozycji po wykonaniu czynności związanych z zaspokojeniem potrzeb biologicznych i higienicznych ( sen, jedzenie, toaleta ) oraz czynności obowiązkowych ( praca, nauka, obowiązki rodzinne, dojazd do pracy lub nauki ). Czas wolny oznacza czas, w którym człowiek ma znacznie większą niż kiedy indziej możliwość wyboru czynności, którymi pragnie się zajmować. Dzieci mają na ogół więcej czasu wolnego w porównaniu z młodzieżą i dorosłymi. Przeciętnie czas wolny dziecka miejskiego wynosi około 5 godz. dziennie, zaś dziecka wiejskiego – około 4 godz. ( przy dużych zróżnicowaniach w zależności od pory roku, ze względu na prace polowe ). Dzieci na ogół przeznaczają czas wolny na oglądanie telewizji, czytelnictwo, gry i zabawy oraz wypoczynek bierny, w minimalnym stopniu na spacery, wycieczki czy uprawianie sportu.

     Ponieważ naszym środowiskiem jest wieś, przedstawię wyniki badań dotyczące tego obszaru. Badania wykazały, że:
  • budżet czasu wolnego dziecka wiejskiego zależy od bardzo wielu czynników, wśród których decydujące znaczenie mają: wiek dziecka, pora roku, dzień tygodnia, odległość wsi od miasta, zatrudnienie rodziców poza rolnictwem, odległość z domu do szkoły, praca fizyczna dzieci w polu, praca szkolna w domu, charakter gospodarstwa wielodzietnej rodziny. Niekorzystnie rozkłada się niewielka ilość wolnego czasu w poszczególnych porach roku.
  • niewiele jest form spędzania wolnego czasu przez dzieci wiejskie. Kontakty kulturalne dzieci w czasie wolnym zależą od środowiska, w którym żyją. Im mniej jest w danym środowisku placówek, instytucji i ośrodków kulturalnych, tym zakres kontaktów kulturalnych dzieci jest węższy.
  • po zabawach i grach najbardziej atrakcyjną formą spędzania czasu wolnego przez uczniów szkoły podstawowej jest niestety telewizja i komputer. Znaczny udział telewizji i komputera w organizacji czasu wolnego uczniów odbija się ujemnie na zajęciach typu ruchowego, sporcie, grach i zabawach.
  • ważne miejsce w czasie wolnym zajmuje książka. Wzrost czytelnictwa na wsi następuje zimą, w niedzielne popołudnia. Książka w wielu środowiskach wiejskich rekompensuje braki kulturalne tego środowiska.
  • korzystanie z kina w stosunku do ogólnego budżetu czasu wolnego dzieci jest bardzo małe ( właściwie tylko wtedy, gdy wyjazd organizuje szkoła )
  • czas dziecka wiejskiego najczęściej nie jest przez nikogo – poza samym dzieckiem – organizowany. Sposób jego wykorzystania zależy od osobistej inicjatywy i nie podlega kontroli ze strony rodziców.
      Rzeczywiste wzory zachowań dzieci w czasie wolnym kształtowane są w pierwszej mierze przez rodzinę, w zależności od jej tradycji kulturowych, a następnie w dużym stopniu przez oddziaływanie nieformalnej grupy rówieśniczej. Zajęcia dla dzieci w czasie wolnym organizowane są również przez różne instytucje i organizacje społeczne. Szkoła jest w sensie ilościowym głównym organizatorem tych zajęć ( koła zainteresowań, świetlica ). Potrzeby społeczne, nawet w sensie ilościowym, nie są w tym zakresie w pełni zaspokojone.

     Badania pokazują, że poprzez stwarzanie i kształtowanie motywów do najbardziej pożądanego społecznie spędzania wolnego czasu możemy wpływać pośrednio na kształtowanie się postaw i systemu wartości dzieci.

     Z tego więc punktu widzenia czas wolny staje się sferą szczególnie ważną dla oddziaływań pedagogicznych tak dla rodziny, jak szkoły i placówek wychowania pozaszkolnego. Aby jednak to oddziaływania mogły być efektywne, konieczne jest spełnienie kilku warunków.

Do najważniejszych należą:
  • uznanie, że organizacja wolnego czasu dzieci jest z wychowawczego punktu widzenia równie ważna, jak działalność wychowawcza szkoły
  • rozpoznanie rzeczywistych potrzeb dzieci w tym zakresie i dostosowanie form i metod pracy wychowawczej
  • rozwijanie samorządności dzieci, tzn. nie tylko organizowanie jej czasu wolnego, ale kształtowanie umiejętności samodzielnego organizowania czasu wolnego przez dzieci
  • preferowanie form aktywnych ( np. sport, turystyka ) i twórczego spędzania wolnego czasu.
      Chciałabym zwrócić uwagę Państwa na ogromną rolę rodziców w kształtowaniu postaw otwartych na rzecz kultury fizycznej. Ma to szczególne znaczenie teraz, kiedy głównym zajęciem dzieci w czasie wolnym jest oglądanie telewizji i granie na komputerze. Jedną z podstawowych funkcji rodziny jest troska o zdrowie, pojmowana szerzej jako zdrowy styl życia. Rekreacja fizyczna w rodzinie daje nieograniczone możliwości zacieśniania przyjacielsko – koleżeńskich stosunków między dorosłymi a dziećmi, wzmacnianiu więzi rodzinnych.

     Dlatego też szczególnie rodzice powinni troszczyć się o to, by dzieci rosły w odpowiednich warunkach zdrowotnych i higienicznych, by przywykły do ćwiczeń i nabrały zamiłowania do aktywności ruchowej. Trzeba to wpajać dzieciom od najmłodszych lat poprzez branie czynnego udziału w grach i zabawach ruchowych. Rodzina posiada podstawowe znaczenie dla rozwijającego się nowego pokolenia w inspirowaniu i stwarzaniu możliwości co do spędzania wolnego czasu przez dzieci, np. poprzez zachęcanie ich do większej aktywności ruchowej, przekazanie umiejętności sportowych jakimi dysponują rodzice i starsze rodzeństwo, umożliwianie korzystania z placówek pozaszkolnych prowadzących działalność w zakresie „sporu dla wszystkich”, stwarzanie warunków do uczestnictwa w rodzinnej rekreacji nie tylko w czasie weekendów i wakacji, ale również codzienne po pracy i nauce. Osobisty przykład rodziców, ich pozytywny stosunek do aktywności ruchowej, w szczególności ich udział w podejmowaniu aktywnych form wypoczynku w rodzinnym gronie, stanowi dla pokolenia dzieci nie tylko dodatkową szansę uczestnictwa w kulturze fizycznej i turystyce, ale także wzór do naśladowania na przyszłość.

     Organizowaniem prowadzenia stałych i systematycznych zajęć ruchowych zajmuje się oczywiście szkoła przez dziesięć miesięcy roku szkolnego. Ale co z wakacjami, czy obozami bądź czasem spędzonym na „Zielonej Szkole”?

     Zajęcia sportowe podczas różnych form wypoczynku powinny być uzupełnieniem szkolnego wychowania fizycznego, ale nie powinny przypominać lekcji szkolnej. Przy prawidłowo zorganizowanym obozie liczba zajęć ruchowych prowadzonych codziennie stanowi bardzo dobre przygotowanie ogólnorozwojowe do zajęć szkolnych rozpoczynających się po wakacjach. Dodatkowym atutem organizowanych zajęć sportowo – rekreacyjnych na koloniach i obozach to możliwość organizowania ich i przebywania dzieci na świeżym powietrzu w terenach atrakcyjnych ekologicznie jak nad morzem, w górach czy w lesie. Tu również potrzebny jest bogaty program zorganizowanych zajęć sportowo – rekreacyjnych z uwagi na obserwowaną w ostatnim czasie niechęć dzieci do czynnego wypoczynku i ukierunkowanie rekreacji na odbiór środków masowego przekazu jak oglądanie telewizji, filmów video, słuchanie muzyki, gra na komputerach.

Główne formy czynnego wypoczynku to:
  1. zajęcia sportowo – rekreacyjne
  2. wycieczki turystyczno – krajoznawcze
  3. plażowanie i kąpiele wodne
W przygotowywanym na „Zieloną Szkołę” programie zajęć sportowo – rekreacyjnych planowane są:
  1. zajęcia sportowo – rekreacyjne dla wszystkich uczestników wyjazdu
    • zbiorowa poranna gimnastyka
    • gry i zabawy sprawnościowe przy ognisku: pokazy tańca, zabawy konkursowe, pokazy sprawnościowe
    • zabawy sportowe na plaży: bieg po plaży, turniej siatkówki plażowej
  2. zajęcia sportowo – rekreacyjne, w grupach; zabawy, konkursy
  3. zawody sportowe międzyklasowe:
    • turnieje: piłki nożnej, siatkowej, koszykowej
    • turniej tenisa stołowego, kometki, warcabowy
    • mecze międzyklasowe: piłki siatkowej, koszykowej, nożnej
  4. wycieczki piesze po okolicy
     Chciałabym powiedzieć jeszcze Państwu kilka słów na temat wypoczynku. Niepodobna o nim mówić bez wysiłku i zmęczenia. Bowiem jeśli nie ma aktywności i zmęczenia, wypoczynek nie przynosi oczekiwanej ulgi i satysfakcji, nie spełnia swojego celu. Jaka więc jest jego istota? Ma on nie tylko, jak się powszechnie uważa regenerować siły utracone przez organizm. Gdyby tak było można by po prostu minimalizując wysiłek ograniczać potrzebę wypoczynku. Jednak takie rozumowanie jest błędne i sprzeczne z istotą życia. W świadomości olbrzymiej większości ludzi ukształtował się pogląd, potwierdzony powszechną praktyką, iż wysiłek i zmęczenie to coś przykrego, szkodliwego, czego należy unikać ( „nie biegaj bo się spocisz!” ) a wypoczynek to bezruch i bierność, zaprzestanie aktywności.

     Coraz częściej zmęczenie nie jest wynikiem aktywności fizycznej, wykonywanej pracy, wysiłku, a łącznym efektem bezczynności ruchowej i napięć psychicznych.

     Jeżeli po takim okresie bezczynności i bezruchu pojawia się zmęczenie i znużenie, to oczywiste jest, że nie uda się ich usunąć przez jakieś najwymyślniejsze formy wypoczynku opartego także o bezczynność. Takie liczne przypadki są nam znane z codziennej autopsji – ludzie mało aktywni, wciąż zmęczeni, kładą się spać z perspektywą bezsennej nocy i poranka bez chęci do życia i pracy.

     Tak więc o sztuce wypoczynku, jego organizacji, formach i technikach można mówić dopiero wtedy, gdy zostanie zachowana podstawowa zasada i zależność w takim oto ciągu: aktywność, wyczerpanie sił organizmu, zmęczenie, wypoczynek i odbudowa sił, potrzeba aktywności.

     Musimy również mieć na uwadze, że ta przemienność: wysiłek – zmęczenie – wypoczynek dotyczy trzech sfer ograniczających życie i zdrowie człowieka: sferę fizyczną, sferę psychiczną i sferę społeczną. I dopiero takie ujęcie problemu może dać spodziewane efekty – zdrowe i długie życie. A przecież dla każdego jest to najważniejsze.

Szanowni Państwo!

     W swoim referacie skupiłam się przede wszystkim na pokazaniu zalet aktywnego spędzania czasu wolnego przez dzieci. Nie będę ukrywała, że jest to moja ulubiona forma rekreacji. Między innymi to także powód dla którego organizowana jest „Zielona Szkoła”. Mam nadzieję, że te uwagi - szczególnie mówiące o roli rodziny w kształtowaniu właściwych postaw wobec organizacji czasu wolnego dzieci – weźmiecie sobie Państwo głęboko do serca.

     Bowiem zarówno wychowawcy i Państwu – chodzi o to samo – o zdrowie, radość i szczęście Waszych dzieci.

LITERATURA:
  1. Cendrowski Z.,O sztuce wypoczynku, w: Lider 1995, nr 7-8
  2. Encyklopedia Pedagogiczna, pod red. Pomykała W. Fundacja Innowacja, Warszawa 1993
  3. Encyklopedia Socjologii, Oficyna Naukowa, Warszawa 1984.
  4. Piotrowska H., Sport dla wszystkich, Krajowa Federacja „Sport dla Wszystkich” , Warszawa 1998, nr 1
  5. Przecławski K., Czas wolny dzieci i młodzieży w Polsce, WSiP 1978
  6. Stanek J., Wychowanie fizyczne i sport na obozach letnich, w: Lider 1999, nr 7/8
Barbara Antoszewska

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie