www.szkolnictwo.pl

W ostatnich latach zwiększa się zainteresowanie naukami informatycznymi. Coraz większa liczba młodzieży pragnie poznać wszelkie możliwości potencjalnego wykorzystania posiadanego sprzętu do rozwiązywania różnego rodzaju zadań. Dziś większości młodzieży nie wystarczy traktowanie swojego komputera jako zabawki. W związku z licznymi pytaniami uczniów dotyczących dodatkowych lekcji z informatyki dotyczących grafiki komputerowej postanowiłam przygotować tego typu zajęcia i realizować je w ramach kółka informatycznego.

Opracowała:

mgr Wioletta Suska

WSTĘP

      W ostatnich latach zwiększa się zainteresowanie naukami informatycznymi. Coraz większa liczba młodzieży pragnie poznać wszelkie możliwości potencjalnego wykorzystania posiadanego sprzętu do rozwiązywania różnego rodzaju zadań. Dziś większości młodzieży nie wystarczy traktowanie swojego komputera jako zabawki. W związku z licznymi pytaniami uczniów dotyczących dodatkowych lekcji z informatyki dotyczących grafiki komputerowej postanowiłam przygotować tego typu zajęcia i realizować je w ramach kółka informatycznego. Program ten skierowany jest do uczniów klas ponadgimnazjalnych, którzy chcą poszerzyć i pogłębić swoją wiedzę na ten temat. Zajęcia będą odbywały się w wymiarze 2 godzin lekcyjnych raz w tygodniu przez okres jednego roku szkolnego.

     Grafika komputerowa to dział informatyki zajmujący się tworzeniem obrazów, obiektów rzeczywistych i wyimaginowanych, za pomocą komputera. Użytkownicy komputerów wzbogacają grafiką swoje dokumenty w Wordzie lub w Excelu. Wykorzystują do tego celu rysunki typu ClipArt lub obiekty. Grafika występuje również w wielu innych dyscyplinach informatycznych. Twórcy oprogramowania tworzą atrakcyjny wizualnie interfejs, autorzy witryn internetowych dbają o wygląd swoich stron www. Producenci aplikacji graficznych opracowują coraz doskonalsze narzędzia do tworzenia grafiki. Obrazy mogą być tworzone od podstaw, mogą tez być wynikiem obróbki zeskanowanych zdjęć i rysunków. Aby zajmować się grafiką komputerową niezbędne jest posiadanie odpowiedniego oprogramowania. Szkoła posiada pakiet graficzny CorelDRAW 12PL – wersję edukacyjną. Program ten udostępnia narzędzia pozwalające na w pełni profesjonalne tworzenie szerokiej gamy ilustracji, układów stron, a także projektowania logo, gazetek, ulotek, broszur, opakowań, oznakowań, grafik dla stron WWW i wielu innych. Jest to pierwszy program, z którym będziemy pracować na zajęciach. Natomiast drugim programem graficznym jest GIMP – program bezpłatny, który można pobrać ze strony internetowej http://www.gimp.org/.

     Aplikacja ta zawiera bardzo obszerny zestaw narzędzi i filtrów ukierunkowanych na przetwarzanie obrazów rastrowych (bitmap).

I. CELE EDUKACYJNE

Cele ogólne programu:

• rozbudzanie zainteresowań uczniów rozwojem grafiki komputerowej
• rozwijanie pamięci, umiejętności abstrakcyjnego oraz twórczego myślenia
• wspomagania uczniów w rozpoznawaniu swoich uzdolnień i zainteresowań w celu świadomego wyboru dalszego kierunku kształcenia.
• przygotowania do korzystania z nowych technologii informacji
• wykorzystanie różnych źródeł informacji
• prezentowanie własnych osiągnięć

Cele wychowawcze:

• utrwalanie zasad bezpiecznej i higienicznej pracy przy komputerze
• uświadamianie konieczności korzystania z licencjonowanego oprogramowania
• kształtowanie pozytywnego nastawienia do podejmowania wysiłku intelektualnego
• wyrabianie systematyczności, pracowitości i wytrwałości
• rozwijanie umiejętności współdziałania w grupie

II. ZAKRES TREŚCI PROGRAMOWYCH

CorelDRAW

1. Podstawowe wiadomości o programie CorelDRAW
2. Podstawowe operacje graficzne
3. Edycja rysunku
4. Tekst
5. Zaawansowane operacje w CorelDRAW
6. Mapy bitowe
7. Dodatki programu CorelDRAW

GIMP

1. Podstawy pracy z Gimp-em
2. Krawędź obrazu
3. Narzędzia selekcji
4. Linijki i prowadnice
5. Ścieżki
6. Warstwy
7. Tekst
8. Narzędzia rysowania
9. Filtry i efekty

CORELDRAW

Treści	Zagadnienia	Umiejętności (uczeń:)
I. Podstawowe wiadomości o programie CorelDRAW	1. Rysunek wektorowy a bitmapowy	zna różnice między rysunkiem wektorowym a bitmapą
	2. Opis okna aplikacji	zna menu główne, pole robocze, paski narzędzi, paletę kolorów i pasek stanu
	3. Tworzenie nowego rysunku	zapisuje rysunek na dysku wczytuje rysunek z dysku potrafi skonfigurować drukowanie
	4. Elementy pracy z rysunkiem	zna cechy obiektów i grupy poznaje elementy pomocnicze: siatkę i prowadnice
II. Podstawowe operacje graficzne	1. Tworzenie obiektów	zna uchwyty i węzły zmienia rozmiary i przemieszcza obiekty
	2. Atrybuty obiektów	modyfikuje atrybuty konturu: kolor, szerokość i kształt stosuje różne wypełnienia
	3. Podstawowe elementy rysunku	wykorzystuje prostokąt, elipsę, wielokąt i gwiazdę zna tekst stosuje papier kratkowy używa wymiarowania i łącznika
III. Edycja rysunku	1. Przekształcenia i transformacje	zna opcje położenia obraca i pochyla obiekty stosuje odbicie lustrzane
	2. Kopiowanie i usuwanie obiektów	kopiuje za pomocą schowka duplikuje i klonuje obiekty usuwa obiekty
	3. Praca z elementami pomocniczymi	wykorzystuje siatkę i prowadnice stosuje przyciąganie do obiektów
	4. Tworzenie grup obiektów	grupuje i rozgrupowuje obiekty edytuje pojedyncze obiekty w grupie
	5. Praca z węzłami i krzywymi	dodaje i usuwa węzły przesuwa i wyrównuje węzły zmienia krzywą na prostą i odwrotnie modyfikuje krzywe rozdziela i łączy linie
	6. Łączenie obiektów	doskonali tworzenie nowych obiektów z kilku
IV. Tekst	1. Rodzaje tekstu	zna cechy tekstu ozdobnego i akapitowego
	2. Umieszczanie tekstu na rysunku	wykorzystuje tekst ozdobny i akapitowy importuje i edytuje tekst
	3. Formatowanie tekstu	zmienia atrybuty czcionki wyrównuje akapity ustala odstępy w tekście stosuje wcięcia, inicjały i listy punktowane
	4. Ramki tekstu akapitowego	przelewa tekst tworzy szpalty oblewa obiekty tekstem
	5. Dodatkowe operacje na tekście ozdobnym	dopasowuje tekst do krzywej przekształca tekst w krzywe
	6. Operacje edycyjne	wyszukuje i zastępuje fragmenty tekstu sprawdza pisownię
V. Zaawansowane operacje w CorelDRAW	1. Zaawansowane łączenie obiektów	stosuje część wspólną, przycinanie i spawanie obiektów
	2. Efekty	zna obwiednię, perspektywę, metamorfozę, głębię, obrys i soczewkę
	3. Interakcyjna przeźroczystość	zna algorytm przezroczystości
	4. Kadrowanie	umieszczanie obiektów w kadrze
	5. Dopasowywanie kolorów	stosuje opcje: jasność – kontrast-intensywność balans kolorów barwę, nasycenie i jasność
	6. Warstwy	tworzy i zmienia kolejność warstwy przenosi obiekty między warstwami
VI. Mapy bitowe	1. Edycja mapy bitowej	edytuje węzły zmienia rozdzielczość i typ stosuje maskę kolorów stosuje filtry
VI. Dodatki programu CorelDRAW	1. Gotowe rysunki	wykorzystuje gotowe symbole, kliparty, tekstury i zdjęcia

GIMP

Treści	Zagadnienia	Umiejętności (uczeń:)
I. Podstawy pracy z Gimp-em	1. Skalowanie i kadrowanie obrazów	zmienia rozmiary obrazów (powiększa i pomniejsza) wycina fragmenty obrazów
	2. Obrazy czarno-białe i jednobarwne	wymienia zastosowanie obrazów jednobarwnych i czarno-białych nadaje obrazowi kolorowemu tryb szarości przekształca obraz czarno-biały w jednobarwny
	3. Poziomy kolorów	poprawia kolorystykę obrazów cyfrowych
II. Krawędź obrazu	1. Obramowanie	zna efekty menu „Script –fu” dodaje do obrazu krawędź i nadaje jej efekt trójwymiarowy
	2. Zaokrąglanie narożników	zmienia brzegi obrazu przechodzi od prostokąta do elipsy
	3. Faza	dodaje wypukłość do brzegu obrazu spłaszcza obrazy
	4. Obrazy rzucające cień	dodaje cień do obrazu zmienia parametry cienia: kolor, promień rozmycia, krycie oraz położenie
	5. Wygładzanie brzegu	wykorzystuje opcje zaznaczenia: zmniejszanie, odwracanie, zmiękczanie zna warstwy
III. Narzędzia selekcji	1. Wypełnianie zaznaczonego obszaru kolorem	zmienia kolory wypełnia kubełkiem zaznaczony obszar zna format zapisu *.png
	2. Zaznaczenie kwadratowe i okrągłe	potrafi zmienić zaznaczenie prostokątne na kwadratowe i eliptyczne na okrągłe wykorzystuje klawisze Shift i Ctrl
	3. Suma, różnica oraz część wspólna zaznaczonych obiektów	zna skróty klawiszowe do sumy, różnicy i części wspólnej tworzy proste rysunki z wykorzystaniem w/w czynności
	4. Zaznaczenie rozmyte	wypełnia jednolitym kolorem zaznaczenia różnokolorowe
IV. Linijki i prowadnice	1. Dodawanie do rysunku prowadnic	wyświetla i ukrywa linijki i prowadnice przesuwa prowadnice mierzy odległości i kąty
	2. Modyfikacja kształtu selekcji	dodaje ramkę do zdjęcia rozjaśnia zaznaczony obszar
V. Ścieżki	1. Operacje wykonywane na ścieżkach	dodaje i usuwa ścieżkę z obrazu przekształca zaznaczenie w ścieżkę i odwrotnie rysuje ścieżkę
	2. Wykorzystywanie ścieżek do modyfikacji zdjęć	wycina za pomocą ścieżki wybrany fragment obrazu
VI. Warstwy	1. Dodawanie warstw do rysunku	opisuje zastosowanie warstw wymienia ich cechy dodaje warstwy do rysunku
	2. Kopiowanie i wklejanie	zna nowe skróty klawiszowe kopiuje i wkleja warstwy przesuwa i zakotwicza warstwy
	3. Krycie warstw i odkrywanie zaznaczenia	wykorzystuje przezroczystość warstwy
	4. Wyrównywanie warstw	wykorzystuje styl oraz podstawę poziomą i pionową
	5. Kanał alfa	pracuje z przezroczystością warstwy ustawia parametry „alfa na zaznaczenie”
VII. Tekst	1. Dodawanie napisów do rysunków	zna opcje narzędzia „tekst” modyfikuje parametry tekstu
	2. Przekształcanie napisów	usuwa fragmenty napisów obramowuje i wycina je z fotografii wykorzystuje dodatki Script-Fu „Loga”
	3. Kopiowanie obrazów wielowarstwowych	scala widoczne warstwy doskonali umiejętności tekstowe
VIII. Narzędzia rysowania	1.Ołówek, pędzel, gumka	zna opcje narzędzi ołówek, pędzel, gumka wykorzystuje palety kolorów ustala kolor tła i narzędzi
	2.Gradient	zna tryb i kształt gradientu wykorzystuje krycie i przesunięcie gradientu
	3. Wypełnianie deseniem	zna dostępne desenie i wykorzystuje je w praktyce
	4. Kalkowanie zdjęć	wykorzystuje narzędzie ołówka i pędzla z rożnymi parametrami doskonali pracę z warstwami
IX. Filtry i efekty	1. Rozmywanie	zna się z rozmycie Gaussa stosuje maskę
	2. Efekty	wykorzystuje filtry: pikselizację, artystyczne, efekty szkła, szumu i zniekształcenia
	3. Efekty cienia	dodaje cień do tekstu i do obrazu stosuje balans kolorów i poziomy kolorów
	4. Mapowanie wypukłości	stosuje różne stopnie rozmycia wypalanego obrazu obramowuje zaznaczenie

III. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW

     Głównym celem jaki sobie postawiłam jest pobudzenie aktywności uczniów, rozbudzenie i rozwijanie indywidualnych zainteresowań. Sposoby osiągania celów edukacyjnych będą różnorodne. Metody nauczania jakie proponuję to:

• wykład
• pokaz
• dyskusja
• ćwiczenia przedmiotowe
• metoda projektów

      Metody nauczania to sposób postępowania przy zdobywaniu wiedzy i umiejętności. Większość z podanych przykładów to metody praktyczne – czyli uczenie się przez działanie. Technika nauczania to prowadzenie zajęć dydaktycznych w ramach tej metody. Podczas stosowania powyższych metod będę używała następujące techniki nauczania:

• pomoce wizualne
• pokazy multimedialne
• burza mózgów
• karty z ćwiczeniami

      Sprawnie działający sprzęt i poprawnie zainstalowane programy graficzne umożliwią uczniom zdobycie dodatkowych kwalifikacji. Aktywna praca uczniów na lekcji, inwencja twórcza i systematyczne uczęszczanie na zajęcia pozwoli osiągnąć założone cele.

IV. OPIS ZAŁOŻONYCH OSIĄGNIĘĆ

     Po zakończeniu zajęć z grafiki komputerowej uczeń będzie umiał:

• samodzielnie i bezpiecznie posługiwać się systemem komputerowym i jego programowaniem
• opisywać czynności wykonywane przy korzystaniu z komputera,
• tworzyć gazetki, loga, broszury, wizytówki i zaproszenia
• projektować grafikę dla stron www
• przetwarzać i tworzyć obrazy cyfrowe
• stosować różne narzędzia informatyczne do rozwiązywania typowych zadań
• korzystać z różnych źródeł informacji, w tym multimedialnych i Internetu

V. OCENA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

     Osiąganie celów edukacyjnych nie może się odbywać bez sprawdzania i oceniania osiągnięć uczniów. Ocenianie jest ważnym elementem pracy nauczyciela. Umożliwia ono nie tylko ustalenie stopnia opanowania wiedzy przez uczniów, ale także wykrywanie trudności, na jakie napotkał uczeń w nabywaniu umiejętności. Ocena powinna nie tylko sprawdzać postępy ucznia, ale także zachęcać do systematycznej pracy. Dlatego na ocenę końcową będą składały się oceny za:

• zaangażowanie w wykonywaniu zleconych zadań na lekcjach
• środki i metody wykorzystane do wykonania zadania
• poprawności wypowiedzi oraz wykonania otrzymanych zadań
• rozwianie dodatkowego zadania nieobowiązkowego
• zrealizowane projekty
• prace domowe

      Na zakończenie zajęć odbędzie się konkurs sprawdzający nabyte umiejętności. Uczniowie będą mieli za zadanie wykonać plakat promujący szkołę za pomocą poznanych programów oraz przygotować projekt graficzny szkolnej witryny www .

VII. EWALUACJA PROGRAMU

Opracowany program kółka informatycznego "Grafika komputerowa" jest dokumentem otwartym i podlegać będzie systematycznej ewaluacji typu:

• ankietowanie,
• wywiad,
• rozmowy indywidualne
• prace uczniów.

       Zmiany w programie kółka informatycznego następować mogą w wyniku ankiety ewaluacyjnej na zakończenie pierwszego i drugiego okresu nauczania w danym roku szkolnym. Na podstawie jej wyniku zostanie oceniona skuteczność programu i jego wpływ na podniesienie jakości pracy uczniów.

VIII. LITERATURA:

1. ABC CORELA – Konrad Zarzecki
2. GIMP w zastosowaniach – Włodzimierz Gajda
3. http://www.gimp.org/
4. http://www.gajdaw.pl