Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Potrzeby dzieci w wieku przedszkolnym

 

mgr Ancilla Bialek

     Najogólniej potrzeba jest: stanem, w którym jednostka ludzka odczuwa chęć zaspokojenia jakiegoś braku, niedoskonałości lub defektu uwrażliwiającego percepcje zmysłowe lub emocjonalne. „Potrzeba” – to, co jest konieczne, nieodzowne, niezbędne. J. Pięter określa potrzeby jako przedmioty zaspokojenia pragnień, zachceń, zamierzeń, wyrównywania braków, jako obiektywne odpowiedniki różnych przeżyć, niezadowolenia lub braku. Z potrzebami związana jest silnie motywacja, cel i metodyczność zmierzająca do realizacji potrzeby (Alfred Adler).

     Takie same zasady kierują potrzebami małego dziecka. Są one szczególnie wyostrzone albowiem skierowane ku rodzicom i najbliższemu otoczeniu. Stworzenie atmosfery szczęścia, miłości i zrozumienia przez zaspokajanie potrzeb dziecka jest warunkiem jego prawidłowego rozwoju.

     T. Tomaszewski twierdzi, że „ liczba potrzeb człowieka jest nieograniczona, ponieważ nieograniczona jest liczba różnorodnych zależności, jakie mogą zachodzić zarówno między nim a otoczeniem, jak i wzajemnych zależności między procesami zachodzącymi w nim samym”.

     Z. Krzyrztorzek i S. Lewin wyróżniają następujące rodzaje potrzeb:
  • potrzeba ruchu
  • potrzeba poznania świata
  • potrzeba poczucia bezpieczeństwa
  • potrzeba uznania
  • potrzeba miłości
  • potrzeba łączności z bliskimi osobami
     W literaturze przedmiotu wyszczególnić możemy kilka potrzeb autonomicznych dziecka podlegającego oddziaływaniom dydaktyczno- wychowawczym przedszkola:
  • potrzeba zabawy i relaksu
  • potrzeba wytchnienia (posiadania czasu dla siebie)
  • potrzeba bezpiecznej samotności (czasu na samodzielne wykonanie zadania)
  • potrzeba autorytetu
  • potrzeba wszechstronności (przekonania dziecka, że jest wstanie wykonać polecenie, zadanie, pracę)
  • potrzeba ścisłości (przekonania, Ze daną czynność dziecko wykonuje najlepiej)
  • potrzeba bycia „obywatelem z ulicy”, objawiająca się samodzielnością środowiskową, trafianiem do określonych miejsc i koniecznością ich posiadania
     Najistotniejsze jednak w wychowaniu przedszkolnym jest zabezpieczenie potrzeb psychiczno-emocjonalnych. Potrzeby biologiczne traktuje się jako naturalne, nie wymagają więc osobnego omówienia. Potrzeby psychiczne (związane z rozwojem okołoosobowym) mają bezpośredni związek z tzw. potrzebami społeczno-opiekuńczymi, do których należą:
  • potrzeby socjalne (konieczność odżywiania i dożywiania dzieci; zabezpieczenie właściwego pomieszczenia dla pracy i wypoczynku)
  • potrzeby rekreacyjno-zdrowotne (związane z organizacją wolnego czasu; dostępnością do urządzeń sportowych i zabawowych oraz opieką medyczno sanitarną)
  • potrzeby dydaktyczne (pewność otrzymania pomocy w sytuacjach trudnych; otrzymania odpowiedniego sprzętu i przyborów potrzebnych do realizacji prac i zadań dziecka)
  • potrzeba kreatywności (konieczność zabezpieczenia dziecku możliwie wszechstronnego rozwoju percepcyjno-psychiczno-emocjonalnego i kształcenie jego osobistych zdolności i umiejętności)
  • potrzeba socjalizacji (umożliwienie dziecku samodzielnego funkcjonowania w grupie; przedsiębrania prac zespołowych i samodzielnych)
  • potrzeby psychospołeczne (rozwijające naturalne pragnienie więzi z innymi ludźmi; współudziału i współuczestnictwa w grupie oraz utożsamiania się z nią; pragnienie akceptacji własnego wizerunku, postawy, zachowania, zdolności oraz poczucie bezpieczeństwa- w rodzinie, przedszkolu, grupie rówieśniczej).
     Przedszkole jest pierwszą placówką w metodyczny sposób kształtującą podstawowe nawyki i sposoby zachowania się dziecka, jego indywidualne cechy osobowościowe i nastrojowe. Wynika stąd konieczność zaspokajania potrzeb emocjonalnych wychowanków, do których zaliczamy:
  • potrzebę pewności i poczucia bezpieczeństwa
  • potrzebę tolerancji i akceptacji
  • potrzebę stałości kontaktów uczuciowo-emocjonalnych
  • potrzebę stałości przynależenia (do rodziny, przedszkola, grupy rówieśniczej)
      Potrzeba pewności i poczucia bezpieczeństwa zaspokajana jest zazwyczaj poprzez:
  • pozytywne nastawienie do dziecka
  • łagodny i uczuciowy sposób traktowania
  • atmosferę życzliwości i serdeczności w otoczeniu dziecka
     Zaspokojenie tej potrzeby do 3 roku życia stanowi solidną podstawę do budowania różnorodnych więzi w późniejszych latach, kiedy dziecko wchodzi w grupę rówieśniczą. Powodzenie kontaktów z rówieśnikami w dużej miwrze zależy od tego, jak układał się kontakt uczuciowy z matką, ojcem i innymi członkami rodziny. „Ludzie, którym zapewniono poczucie bezpieczeństwa i uczyniono ich silnymi w najwcześniejszych latach życia, mają tendencje do pozostawania takimi w obliczu jakichkolwiek zagrożeń.”

     Potrzeba tolerancji i akceptacji, wymaga stworzenia klimatu, w którym dziecko czuje się potrzebne i chciane; nie podlega ostrym i nieuzasadnionym krytykom; czuje, że jest kochane i akceptowane takie jakie jest, bez odwoływania się do „wzorów” przez dziecko nieosiągalnych.

     W wyniku niezaspokojenia potrzeby akceptacji, dziecko staje się niepewne, przewrażliwione, ustępliwe, uległe, lękliwe i nadpobudliwe. Brak będzie poczucia u niego własnej wartości, wiary we własne siły i pewności siebie.

     Potrzeba stałości kontaktów uczuciowo-emocjonalnych wymaga stworzenia sytuacji, w których dziecko będzie miało możliwość wyeksponowania swoich uczuć, co oznacza w praktyce odczucie, że jest: kochane, ważne, wartościowe.

     Jeśli potrzeba ta nie jest zaspokojona może uaktywniać u dziecka następujące zachowania:
  • negatywizm, kapryszenie przy jedzeniu
  • aspołeczne zachowania dążące do wywołania jakiegokolwiek zainteresowania nawet za cenę kar cielesnych
  • patalogiczne postawy wobec choroby jako przyjemności
Potrzeba stałości przynależenia polega na stymulowaniu i zabezpieczaniu dziecku trwałej (i specyficznej) więzi uczuciowej z innymi ludźmi. W przypadku tej potrzeby literatura przedmiotu wymienia „trzy komponenty”:
  • identyfikację (jako dostarczanie wzorców do bezkrytycznego naśladowania czynności zewnętrznych i norm moralnych)
  • akceptację (jako uczucie zadowolenia z samodzielnie wykonanych i aprobowanych przez otoczenie czynności i zabiegów)
  • strach separacyjny (jako uczucie lęku przed osamotnieniem, co pobudza pragnienie więzi z innymi
     Niezaspokojenie potrzeby przynależności przyczynia się do braku modelu identyfikacyjnego, przez co dziecko ma zaburzony obraz samego siebie, świata i swojego miejsca w nim. Wadliwe zaspokojenie tej potrzeby może stanowić podstawę do przeżywania przez dziecko tzw. lęku przynależności. Przyczyniają się do tego zbyt wymagający rodzice. Dziecko przeżywa wówczas silne napięcie; chciałoby się zbliżyć do nich, gdyż motyw przynależności istnieje w nim bardzo silnie, ale wiedząc, że będzie krytykowane, unika kontaktu z rodzicami. Stawianie nadmiernych wymagań powoduje, że dziecko nie nastawia się na wykonanie zadania, lecz tylko na chęć uniknięcia porażki i jej następstw, w związku z czym daną czynność będzie wykonywać poniżej swoich możliwości.

     Wymienione przeze mnie potrzeby dziecka w wieku przedszkolnym dają się określić (i wyprowadzić) z pięciu potrzeb nadrzędnych, bezpośrednio związanych z konstrukcją psychiczno emocjonalną dziecka. Są to:
  • potrzeba bezpieczeństwa i pewności
  • potrzeba akceptacji
  • potrzeba kontaktu
  • potrzeba przynależności
  • potrzeba zabawy
Potrzeba zabawy jest najistotniejsza, gdyż:
  1. zawiera w sobie komponenty niemal wszystkich potrzeb psychicznych
  2. przy odpowiednim stymulowaniu tego procesu, dają się z niej wyprowadzić pochodne wszystkich potrzeb: - psychicznych
    • emocjonalnych
    • fizycznych
    • umysłowych
    Zabawa jest zatem ukoronowaniem: zarówno potrzeb jak i zabiegów dydaktyczno-wychowawczych.
M. Żebrowska podkreśla cztery zasadnicze aspekty zabawy:
  1. zabawa jest swoistą i podstawową formą działalności dziecka. Jest zjawiskiem społecznym, powstaje i rozwija się pod wpływem otoczenia i własnej działalności dziecka, kierowanej przez wychowawcę
  2. zabawa posiada wszelkie znamiona celowości, stąd w zasadniczy sposób zabawa dziecka różna jest (jakościowo od zabawy zwierząt)
  3. zabawa ma historyczny charakter, tzn. zmienia się zależnie od warunków społeczno-środowiskowych, a wraz z nią jej tematyka, treść, forma, ekspresja
  4. zabawa dziecka jest odzwierciedleniem poznawanej przez nie rzeczywistości
Jest zatem najistotniejszą z potrzeb, absorbuje bowiem cały wysiłek psychofizyczny i emocjonalny dziecka, skupiając się na jakości wykonywanej przez nie czynności.

     Niezaspokojenie potrzeb dziecka odbija się często na całym życiu dorosłym człowieka. Czyni go niedowartościowanym, nadwrażliwym lub niewrażliwym na: stany, sytuacje, emocje, etc.

     Większość rodziców pragnie stworzyć swoim dzieciom jak najlepsze warunki wzrastania, dać im pełne szanse rozwoju. Te szanse, obok rodziny, zapewnia właśnie przedszkole. Uznaje się współcześnie, iż przedszkola są rozwojową potrzebą małego dziecka.

     Przedszkole ma zatem kolosalne zadanie osobotwórcze człowieka, skupione na tworzeniu, realizowaniu, kształtowaniu i zabezpieczaniu potrzeb, będących najważniejszym czynnikiem specyficznie ludzkich cech człowieka.

Jeżeli zauważyłeś jakieś nadużycia w prezentacji napisz o tym poniżej i wyślij je do nas:
INFORMACJE O PREZENTACJI

Ostatnią zmianę prezentacji wykonał: Szkolnictwo.pl.
IP autora: 83.21.195.174
Data utworzenia: 2008-09-01 22:39:00
Edycja: Edytuj prezentację.

HISTORIA PREZENTACJI

Szkolnictwo.pl (83.21.195.174) - Prezentacja (2008-09-01 22:39:00) - Edytuj prezentację.





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie