Recenzja artykułu „Staż i procedura awansu zawodowego katechety”- ks. Ryszarda Czekalskiego Katecheta ubiegający się o kolejny szczebel awansu zawodowego zobowiązany jest do odbycia stażu, podczas którego podejmuje działania zmierzające do podniesienia swoich kwalifikacji poprzez konsekwentne realizowanie wcześniej określonego i zatwierdzonego Planu Rozwoju Zawodowego.
Recenzja artykułu "Staż i procedura awansu zawodowego katechety"- ks. Ryszarda Czekalskiego
Katecheta ubiegający się o kolejny szczebel awansu zawodowego zobowiązany jest do odbycia stażu, podczas którego podejmuje działania zmierzające do podniesienia swoich kwalifikacji poprzez konsekwentne realizowanie wcześniej określonego i zatwierdzonego Planu Rozwoju Zawodowego.
Pojęcie stażu dla potrzeb systemu awansu zawodowego nauczycieli zostało zdefiniowane w "Karcie Nauczyciela". W art. 3, pkt 3 czytamy: "Ilekroć w ustawie jest mowa o stażu - rozumie się przez to okres zatrudnienia nauczyciela w przedszkolach, szkołach, placówkach i innych jednostkach organizacyjnych, w wymiarze co najmniej 1 obowiązkowego wymiaru zajęć i realizowanego w trybie i na zasadach o określonych w przepisach rozdziału 3a" (awans zawodowy nauczycieli). Staż jest to okres przygotowawczy, niezbędny do uzyskania kolejnego stopnia awansu zawodowego. Procedura uzyskiwania kolejnego szczebla awansu zawodowego rozłożona jest w czasie, różnym dla poszczególnych grup nauczycieli.
Nauczyciel kontraktowy rozpoczyna staż z dniem 1 września, na swój wniosek skierowany do dyrektora szkoły. Staż nauczyciela kontraktowego ubiegającego się o stopień nauczyciela mianowanego trwa 2 lata i 9 miesięcy (w szczególnych przypadkach istnieje możliwość skrócenia stażu). Podobnie jak w przypadku nauczyciela stażysty dyrektor szkoły przydziela nauczycielowi kontraktowemu opiekuna stażu. Jego zadaniem jest wspieranie podopiecznego w konstruowaniu i realizowaniu Planu Rozwoju Zawodowego. Ważną rolę w procedurze awansu na stopień nauczyciela mianowanego odgrywa Plan Rozwoju Zawodowego, uwzględniający wymagania zawarte w Karcie Nauczyciela i Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 sierpnia 2000r. Plan Rozwoju Zawodowego należy przedstawić do zatwierdzenia dyrektorowi szkoły. Po jego zatwierdzeniu następuje realizacja Planu Rozwoju Zawodowego, która trwa w ciągu odbywania stażu i kończy się napisaniem sprawozdania z jego realizacji. Sprawozdanie winno być udokumentowane stosownymi zaświadczeniami lub potwierdzeniami o zdobytych kwalifikacjach i osiągnięciach. Dyrektor szkoły dokonuje oceny dorobku zawodowego nauczyciela kontraktowego w oparciu o:
- realizację Planu Rozwoju Zawodowego,
- złożone sprawozdanie,
- ocenę przygotowaną przez opiekuna stażu,
- opinię Rady Rodziców.
W ciągu 14 dni od daty uzyskania pozytywnej oceny dorobku zawodowego za odbywany okres stażu kandydat na nauczyciela mianowanego powinien złożyć wniosek o podjęcie postępowania egzaminacyjnego. Konsekwencje niedotrzymania terminu składania wniosku są identyczne, jak w przypadku nauczyciela stażysty.
Wniosek należy skierować do organu prowadzącego szkołę, który powołuje Komisję Egzaminacyjną. Termin rozpatrywania wniosku jest taki sam, jak w przypadku nauczyciela stażysty.
W trakcie posiedzenia Komisji Egzaminacyjnej odbywa się egzamin, podczas którego kandydat na nauczyciela mianowanego dokonuje prezentacji własnego dorobku zawodowego i udziela odpowiedzi na pytania członków Komisji. Pytania dotyczą zakresu wymagań stawianych nauczycielom ubiegającym się o stopień nauczyciela mianowanego.
Wynik postępowania egzaminacyjnego jest określony jako zdanie lub niezdanie składanego egzaminu. Po zdaniu egzaminu organ prowadzący szkołę nadaje nauczycielowi kontraktowemu stopień nauczyciela mianowanego.
W myśl zapisu zawartego w "Karcie Nauczyciela" nauczyciele akademiccy legitymujący się co najmniej trzyletnim okresem pracy w szkole wyższej lub osoby posiadające co najmniej pięcioletni okres pracy i znaczny dorobek zawodowy uzyskują z dniem nawiązania stosunku pracy w szkole stopień nauczyciela kontraktowego . W odniesieniu do tej grupy nauczycieli, dyrektor szkoły może skrócić staż, w przypadku ubiegania się przez nich o stopień nauczyciela mianowanego, do 9 miesięcy.
Nauczyciel kontraktowy lub nauczyciel mianowany posiadający co najmniej stopień naukowy doktora może ubiegać się o uzyskanie kolejnego stopnia awansu zawodowego, czyli stopnia nauczyciela mianowanego lub dyplomowanego, po odbyciu stażu trwającym 9 miesięcy.
W okresie przejściowym stwarza się dla niektórych grup nauczycieli możliwość skorzystania z przyspieszonej ścieżki awansu. W terminie dwóch lat od wejścia w życie ustawy nauczyciele mianowani mogą składać wniosek na stopień nauczyciela dyplomowanego, jeśli posiadają: stopnie specjalizacji zawodowej lub kwalifikacje trenerskie, stopień naukowy doktora lub doktora habilitowanego, ukończone studia podyplomowe zgodne z nauczanym przedmiotem, kwalifikacje do nauczania co najmniej dwóch przedmiotów lub uznany dorobek zawodowy potwierdzony otrzymaniem nagrody ministra, kuratora oświaty lub równorzędnej albo Medalu Komisji Edukacji Narodowej, mogą złożyć wniosek o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego o awans na stopień nauczyciela dyplomowanego po odbyciu stażu trwającego:
- 9 miesięcy - w przypadku nauczycieli posiadających III stopień specjalizacji zawodowej lub kwalifikacje trenerskie klasy mistrzowskiej, stopień doktora lub doktora habilitowanego, ukończone studia podyplomowe zgodne z nauczanym przedmiotem, kwalifikacje do nauczania co najmniej dwóch przedmiotów albo uznany dorobek zawodowy,
- 1 rok i 9 miesięcy - w przypadku nauczycieli posiadających I lub II stopień specjalizacji zawodowej albo kwalifikacje trenerskie klasy II lub I.
Istnieje możliwość przerwania stażu z powodu czasowej nieobecności nauczyciela w szkole z racji: czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby, zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy oraz urlopu innego niż urlop wypoczynkowy, trwający łącznie dłużej niż 3 miesiące.
Po ustaniu przyczyny przerwania stażu nauczyciel może złożyć wniosek o kontynuację stażu. Jeśli od przerwania stażu do złożenia wniosku upłynie nie więcej niż 6 miesięcy, okres stażu odbytego przed przerwą będzie zaliczony z wyłączeniem okresu nieobecności. Natomiast, jeśli ten okres trwał dłużej niż 6 miesięcy, nauczyciel jest zobowiązany do ponownego odbycia stażu w pełnym wymiarze.
Nauczyciel posiadający stopień nauczyciela kontraktowego lub mianowanego może przerwać staż w każdym czasie, z innych przyczyn, niż podano wyżej, np. na swój wniosek. W przypadku ponownego rozpoczęcia stażu zobowiązany jest do odbycia go w pełnym wymiarze.
Procedura awansu zawodowego jest dość skomplikowana, domagająca się nie tylko znajomości stosownych przepisów oświatowych, ale także osobistego zaangażowania się w przestrzeganiu, kolejnych następujących po sobie, określonych czynności. Poniżej prezentowane schematy mogą stanowić pomoc w realizacji procedury awansu zawodowego. Zostały one opracowane przez Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Warszawie.
Dorota Mieciek |
