Rdest wężownik
Rdest wężownik | Gatunek leczniczy |
Rdest wężownik (Polygonum bistorta L.) – gatunek rośliny z rodziny
rdestowatych
. Występuje w
Europie
i
Azji
, zawleczony i zadomowiony w
Ameryce Północnej
. W
Polsce
rośnie na zachodzie kraju, rzadko na południowym wschodzie. Roślina pospolita. Według nowszych
ujęć taksonomicznych
gatunek ten włączony został do rodzaju Bistorta i ma nazwę Bistorta officinalis Delarbre[2]. Morfologia- Pokrój
- Z rozety liści wyrasta pojedyncza, słabo ulistniona łodyga. Tworzy kępy, a w dogodnych warunkach duże skupiska.
-
Łodyga
- Pojedyncza, wzniesiona, osiąga wysokość 20-80(100) cm.
Kłącze
krótkie, grube, wężowato powyginane (stąd gatunkowa nazwa rośliny).
-
Liście
- Odziomkowe jajowatolancetowate, zaostrzone, długoogonkowe, od spodu szarozielone, z wierzchu ciemnozielone, o falistym brzegu, osiągają długość do 15 cm. Łodygowe siedzące, wąskolancetowate, o sercowatej podstawie.
Przylistki
są zrośnięte w błoniastą
gatkę
.
-
Kwiaty
- Zebrane w gęsty, walcowaty
kłos
długości 3-7 cm, osadzony na szczycie łodygi. Kwiaty długości 4-5 mm.
Okwiat
bladoróżowy do różowego, złożony z 5 listków. Słupek z 3 wolnymi szyjkami, 8 pręcików z fioletowymi pylnikami.
Nektaria
znajdują się u nasady pręcików.
-
Owoce
- Trójkanciasty, błyszczący
orzeszek
otoczony rozrośniętymi listkami okwiatu.
Biologia i ekologia
Bylina
,
hemikryptofit
. Kwitnie od maja do lipca. Kwiaty
przedprątne
,
owadopylne
[3]. Rozwijają się stopniowo, od dołu kłosa ku górze.
Siedlisko
: wilgotne
łąki
o wysokim poziomie wód gruntowych, brzegi zbiorników wodnych, podmokłe
polany
. W
Tatrach
występuje aż po
piętro alpejskie
. Na łąkach jest
chwastem
. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych
gatunek charakterystyczny
dla
All.
Calthion
[4]. Liczba
chromosomów
2n= 48 (24,44,46) Zastosowanie-
Roślina lecznicza
. Jej lecznicze własności odkryto w XVI w., w Polsce była stosowana od XVII w. Zazwyczaj stosowana jest w mieszankach ziołowych.
-
Surowiec zielarski
: kłącze wężownika (Rhizoma Bistortae), zawiera garbniki (16-21,5%), kwasy fenolowe, leukocyjanidynę,
węglowodany
, sole mineralne.
- Działanie: ma własności ściągające, przeciwkrwotoczne, przeciwzapalne, przeciwbiegunkowe, przeciwbakteryjne i gojące rany. Wewnętrznie stosowany jest w
nieżytach żołądka
, zapaleniu jelita cienkiego, nieżycie odbytnicy i wielu innych schorzeniach układu pokarmowego. Zewnętrznie używa się go do płukania jamy ustnej i
gardła
przy zapaleniu śluzówek,
anginie
i pleśniawkach. W postaci
odwaru
i kąpieli używany jest przy
trądziku
,
opryszczce
,
hemoroidach
, nadmiernej potliwości i czyrakach. W postaci
lewatyw
i irygacji leczy się nim biegunkę, upławy oraz pęknięcia odbytu, w postaci okładów przy oparzeniach, oraz owrzodzeniach pochodzących od
żylaków
. Stosowany musi być z umiarkowaniem, gdyż używany przez dłuższy czas upośledza wchłanianie pokarmu z jelit, może też wywołać zatrucia.
- Zbiór i suszenie: kłącza wykopuje się jesienią, starannie płucze usuwając drobne korzonki, kroi na kilkucentymetrowe plastry i suszy w temperaturze 40 °C.
-
Roślina ozdobna
– jest ozdobą wilgotnych
parków
i rabat, nadaje się także do uprawu na brzegach oczek wodnych. Jedną z częściej uprawianych odmian jest 'Superba' o dużych kwiatach.
- Dawniej kłącze rdestu było używane do garbowania skór, farbowania wełny na żółto oraz wytwarzania czerwonego
atramentu
.
Przypisy Bibliografia- Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. .
- Zbigniew Nawara: Rośliny łąkowe. Warszawa: Oficyna Wyd. MULTICO, 2006. .
- Anna Mazerant: Mała księga ziół. Warszawa: Inst. Wyd. Zw. Zawodowych, 1990. .
Inne hasła zawierające informacje o "Rdest wężownik":
Wąż
...
Roślinność alpejska
...
Rak szlachetny
...
Zwalczanie chwastów
...
Biomasa
...
Łęg rozlewiskowy
...
Łęg wierzbowo-topolowy
...
Kłodzko
łąkach użytkowanych w sposób mniej intensywny spotkać można wiele roślin, takich jak:
Rdest wężownik
,
pełnik europejski
zwany Różą Kłodzką oraz
jaskier
.W samym mieście jedyne ...
Rdestowiec sachaliński
...
Rdestówka bucharska
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Rdest wężownik":
124. Rozprzestrzenianie się roślin i hormony roślinne (plansza 3)
...
|