Układ w Rapallo – układ zawarty niespodziewanie (z inicjatywy rosyjskiej)
16 kwietnia
1922
roku o godzinie 1:15 między
niemiecką Republiką Weimarską
, a
Rosją radziecką
we
włoskim
mieście
Rapallo
. Układ podpisał
Gieorgij Cziczerin
, ówczesny Komisarz Spraw Zagranicznych Rosji Radzieckiej oraz
Walther Rathenau
, Minister Spraw Zagranicznych Niemiec.
Układ został podpisany w trakcie trwania światowej konferencji gospodarczej w
Genui
(
10 kwietnia
–
19 maja
), na której próbowano włączyć Rosyjską FSRR w obieg światowej gospodarki. Doszło wtedy do nawiązania stosunków dyplomatycznych i przerwania izolacji
Rosji Radzieckiej
na arenie światowej. Traktat przewidywał, iż Niemcy mogli bez przeszkód, a wbrew postanowieniom
traktatu wersalskiego
szkolić swoich lotników i tworzyć kadrę wojsk pancernych na poligonach i w bazach położonych w głębi państwa rosyjskiego. Oprócz tego, obie strony zrezygnowały z roszczeń finansowych z okresu
1914
–
1918
i powojennego. Układ ten był korzystny dla obu stron: dla Niemiec, które w myśl traktatu wersalskiego nie mogły posiadać niektórych rodzajów broni, była to dobra okazja do wypróbowania zakazanej broni na poligonach radzieckich. Dla Rosji Radzieckiej nawiązanie kontaktów z Niemcami stwarzało możliwości dostępu do nowych technologii przemysłowych.
Umowa została poszerzona
29 lipca
1922
roku, w wyniku czego zacieśniono współpracę w sprawach wojsk pancernych. Układ ten otwierał drogę do pełnej współpracy gospodarczej i politycznej Rosji i Niemiec. Postanowienia traktatu szybko rozciągnięto na inne
republiki radzieckie
, przełamując tym posunięciem izolację nowych państw, wcielonych do ZSRR, a przedstawianych jako wolne byty zrzeszone w jeden Związek Rad. Traktat ten został poszerzony tzw. układem berlińskim w
1926
roku. Był on przedłużany w latach
1931
i
1933
.
Państwa zachodnie były oburzone postawą Niemiec i poczytywały układ za zdradę. Niezadowolenie panowało również w
Polsce
, gdzie zasadnie obawiano się, że następstwem układu może być wspólna polityka radziecko-niemiecka wobec Polski. W formalnych stosunkach Polski z jej dwoma wielkimi sąsiadami początkowo bezpośrednio po podpisaniu układu zmian jednakże nie było.
Linki zewnętrzne
Zobacz też