Folke Bernadotte,
hrabia
Wisborg (ur.
2 stycznia
1895
– zm.
17 września
1948
), bratanek króla Szwecji
Gustawa V
, od
1943
r. wiceprezes Szwedzkiego Czerwonego Krzyża, dwukrotnie organizował wymianę chorych i kalekich jeńców wojennych.
W lutym
1945
r. uczestniczył w rokowaniach na temat zwolnienia z obozu
Sachsenhausen
duńskich i norweskich więźniów politycznych.
Przewodniczył akcji Białe Autobusy, zorganizowanej w marcu
1945
roku. Szacuje się, że uratowano dzięki niej od zagłady 27 tysięcy Żydów.
24 kwietnia
Himmler
ponownie zaproponował mu pośrednictwo w negocjacjach na temat
kapitulacji
wojsk niemieckich na froncie zachodnim. Ceną, jaką za swój udział wyznaczył Bernadotte, było zwolnienie 20-30 tys. więźniów z obozu koncentracyjnych, w tym 5 tysięcy Polek z obozu
Ravensbrück
. Himmler zaakceptował to żądanie, gdyż zależało mu na poprawieniu opinii, jaką miał u
aliantów
, jednak do rokowań nie doszło.
Od
1946
r. Bernadotte przewodniczył Szwedzkiemu Czerwonemu Krzyżowi.
W
1948
r. uczestniczył jako mediator w rokowaniach w
Palestynie
między
Izraelem
a
Palestyńczykami
. W swoim pierwszym raporcie z tej misji 16 września 1948 roku, pisał by
ONZ
"jak najszybciej zapewniła arabskim uchodźcom prawo do powrotu do ich domów na terenie zajętym przez Żydów." Zginął następnego dnia w zamachu terrorystycznym zorganizowanym przez
Stern Gang
(pod przywództwem przyszłego
premiera Izraela
Icchaka Szamira
).
Do zamordowania Folke Bernadotte doszło w godzinach popołudniowych (kilka minut po 17.00). O okolicznościach zabójstwa można było się dowiedzieć od bezpośredniego świadka zdarzenia, szwedzkiego generała Aage Landstroma – szefa korpusu obserwatorów ONZ. Bernadotte odbył podróż do Jerozolimy aby sprawdzić warunki w nowym budynku, do którego w najbliższym czasie mieli się przenieść wysłannicy ONZ-tu, oraz spotkać się z izraelskim komendantem Jerozolimy drem Bernardem Josephem. Landstrom pisał: „w dzielnicy Qatamon zostaliśmy zatrzymani przez samochody terenowe żydowskiej armii, droga została zablokowana, zostaliśmy otoczeni przez ludzi w mundurach izraelskiej armii. Równocześnie zobaczyłem człowieka wybiegającego z dżipa. Nie przejąłem się tym za bardzo, gdyż myślałem że jest to kolejny punkt kontrolny. Jednakże on przełożył pistolet Tommy przez otwarte okno po mojej stronie samochodu i strzelał bezpośrednio w hrabiego Bernadotte i pułkownika Serota. […] Po przeanalizowaniu całego zajścia, jestem przekonany, że było to umyślne i dokładnie zaplanowane morderstwo. Miejsce gdzie samochody zostały zatrzymane zostało szczegółowo wybrane, a ludzie którzy zbliżyli się do samochodów doskonale wiedzieli nie tylko w którym samochodzie był Bernadotte, ale znali dokładna pozycje którą w nim zajmował”[1].
Zobacz też
Przypisy
Linki zewnętrzne