Kopuła na Skale (
arab.
قبة الصخرة, Masjid Qubbat As-Sakhrah;
hebr.
כיפת הסלע, Kipat Hasela) - jedno z najważniejszych
muzułmańskich
sanktuariów, położone na
Wzgórzu Świątynnym
w
Jerozolimie
. Jest to jeden z najlepiej znanych punktów orientacyjnych miasta.
Budowla ta jest czasami zwana meczetem Omara, mimo że nie jest typowym
meczetem
, ale czymś w rodzaju pomnika i osłony dla świętej skały.
Razem z
meczetem Al-Aksa
tworzy ona jedno z trzech najświętszych miejsc
islamu
, ustępując jedynie
Mekce
i
Medynie
.
W Kopule na Skale muzułmanie nie odprawiają modłów zbiorowo - do tego celu służy meczet Al-Aksa wybudowany tuż obok.
Budowa kopuły
Wznosi się na środku prawie kwadratowej platformy o wysokości 3 m, na którą wchodzi się z czterech stron po ośmiu schodach. Na kopule wykaligrafowano koraniczną surę
Al-Ichlas
.
Skała pod kopułą
Kopuła przykrywa
skałę
, na której - według
Biblii
-
Abraham
chciał złożyć w ofierze
Bogu
JHWH
swego syna
Izaaka
. Według
Koranu
zaś miał złożyć swego pierworodnego syna
Izmaela
, od którego pochodzą
Arabowie
.
Z tej samej skały wedle wierzeń
muzułmanów
Mahomet
miał doznać
wniebowstąpienia
(
al-mi`rāğ
) w czasie swego objawienia
al-isrā
. Tutaj też
Jakub
miał zobaczyć drabinę wiodącą do nieba.
W jej wnętrzu w litej skale znajduje się
grota
. Według tradycji muzułmańskiej to pod nią ukryta jest studnia dusz, w której duchy gromadzą się dwa razy na tydzień, by się modlić.
Historia
Została zbudowana po śmierci
kalifa Omara
za rządów
kalifa Abd al-Malika
(ukończono ją w
691
).
Cała platforma
Wzgórza Świątynnego
, którą przypisuje się
Herodowi Wielkiemu
, jest przez muzułmanów uważana za miejsce modlitwy, za meczet. Złota kopuła była kopiowana w wielu meczetach w różnych krajach, stając się jednym ze znaków rozpoznawczych islamskiej architektury.
W
1545
turecki władca
Sulejman Wspaniały
zastąpił
mozaiki
, którymi były pokryte mury budowli od
VII wieku
, nową pokrywą
ceramiczną
.
Podczas
chrześcijańskiego panowania
w
Jerozolimie
(
1099
-
1187
i
1229
-
1244
) Kopuła na Skale służyła jako kościół.
Zobacz też