Naharija (właściwie Nahariyya,
hebr.
נהריה;
arab.
نهاريا;
pol.
Rzeka Boga) – nadmorskie miasto położone w
Dystrykcie Północnym
, w
Izraelu
. Znany kurort wypoczynkowy.
Leży nad
Morzem Śródziemnym
w
Zachodniej Galilei
, w otoczeniu miejscowości
Mazra'a
,
kibuców
Evron
,
Kabri
,
Sa'ar
i
Gesher HaZiv
, oraz
moszawów
Shavei Tzion
,
Netiv HaShayara
,
Ben Ami
i
Liman
.
Geografia
Miasto jest położone na wybrzeżu Morza Śródziemnego w odległości 25
km
na północ od
Hajfy
. Jest to najdalej na północ wysunięte nadmorskie miasto Izraela. Leży tuż przy słynnych białych
klifach
Rosh HaNikra
, na południe od granicy z
Libanem
. Posiada dużą ilość nadmorskich plaż.
W mieście jest kilka osiedli mieszkaniowych: Ein Sara Havatika, Neve Menachem Begin, Kiryat Hof, Givat Usishkin, Kiryat Ben Gurion, Kiryat Yoseftal, Neve Icchak Rabin, Givat Katsanelson, Kiryat Asor, Givat Sharet, Shikun Vatikim, Rasko Haklait oraz Givat Trumpeldor.
Klimat
Naharija ma
klimat śródziemnomorski
, który charakteryzuje się gorącymi i suchymi latami oraz chłodnymi i deszczowymi zimami[1]. Wiosna rozpoczyna się w marcu, a w drugiej połowie maja rozpoczyna się lato. Średnia temperatura latem wynosi 35
°C
, a zimą 16 °C. Największe opady deszczu występują pomiędzy październikiem a kwietniem. Suma rocznych opadów atmosferycznych wynosi 524
mm
.
Temperatura
w kolejnych miesiącach roku (w
°C
) – średnia pomiarów z lat
1981
-
2000
:
Źródło danych:
Israel Central Bureau of Statistics
. Historia
Starożytność
Badania
archeologiczne
odkryły w tym miejscu pozostałości osad ludzkich z
epoki brązu
(
XX wiek p.n.e.
), okresu
perskiego
(
X wiek p.n.e.
[]) i
hellenistycznego
(
III wiek p.n.e.
). Miejsce prowadzonych wykopalisk znajduje się na zachodnim stoku Tel Naharija i posiada osiem odkrytych warstw[2]. Między innymi odkryto tutaj ruiny
kananejskiej
świątyni z
XVI wieku p.n.e.
poświęconej bogini
Astarte
[3]. Odkryto także kamienny
mur obronny
o wysokości 2
m
z
V wieku p.n.e.
Wokół znaleziono pozostałości budynków oraz liczne przedmioty użytkowe i ceramikę. Odkrycia wskazują, że istniała wówczas tutaj osada obronna, która prawdopodobnie została zniszczona i nie odbudowana do czasów współczesnych[2].
Historia najnowsza
Współczesna osada została założona w
1933
na ziemi zakupionej przez Josefa Levi'ego. Budowa pierwszych domów rozpoczęła się w
1933
, a dwie pierwsze
żydowskie
rodziny osiedliły się tutaj
10 lutego
1935
. Ten dzień uważa się za oficjalną datę założenia osady Naharija[4]. Większość pierwszych mieszkańców było
żydowskimi
imigrantami z
Niemiec
.
Inżynier
miejski z Hajfy dr. Schiffrin zasugerował, aby osada nazywała się Naharija (Rzeka Boga), od potoku Ga'aton który przepływał przez środek osady[4].
Początkowo Naharija rozwijała się jako typowa osada rolnicza, jednak tutejsza ziemia nie sprzyjało rozwojowi
rolnictwa
. Dostrzeżono wówczas zalety tutejszego
klimatu
nadmorskiego i piękno piaszczystych
plaż
. Bardzo szybko Naharija przestawiła się na usługi turystyczne, rozwijając się jako znany kurort i ulubione miejsce wypoczynku Izraelczyków[3].
Podczas
II wojny światowej
na tutejszych plażach lądowali nielegalni żydowscy imigranci uciekający z
Europy
[5]. W
1945
Brytyjczycy uruchomili linię kolejową łączącą
Hajfę
z
Bejrutem
, jednak podczas
Wojny o Niepodległość
w
1948
linia została zniszczona. W
1961
Naharija otrzymała prawa miejskie.
W latach 80.
XX wieku
Naharija stała się celem ostrzału rakietowego prowadzonego przez
Hezbollah
z terytorium Libanu. Podczas
Drugiej wojny libańskiej
miasto mocno ucierpiało od ostrzału rakietowego Hezbollahu. Zginęło 1 osoba, a 24 zostały ranne. Rakiety spowodowały duże zniszczenia i były przyczną powstania licznych pożarów[6].
Demografia
Zgodnie z danymi
Izraelskiego Centrum Danych Statystycznych
w
2008
roku w mieście żyło 51,5 tys. mieszkańców, z czego 97,3
%
Żydzi[7].
Zgodnie z danymi Izraelskiego Centrum Danych Statystycznych w Nahariji w
2000
było 17 916 zatrudnionych pracowników i 1283 pracujących na własny rachunek. Pracownicy otrzymujący stałe pensje zarabiali w 2000 średnio 5736
NIS
, i otrzymali w ciągu roku podwyżki średnio o 7,0
%
. Przy czym
mężczyźni
zarabiali średnio 7353 NIS (podwyżka o 7,6%), a
kobiety
zarabiały średnio 3950 NIS (podwyżka o 2,5%). W przypadku osób pracujących na własny rachunek średnie dochody wyniosły 9078 NIS. W 2000 roku w Nahariji było 886 osób otrzymujących zasiłek dla bezrobotnych i 3611 osób otrzymujących świadczenia gwarantowane.
Populacja miasta pod względem wieku:
Wiek (w latach) | Procent populacji w
%
|
---|
0-4 | 9% |
5-9 | 7,6% |
10-14 | 6,4% |
15-19 | 6,5% |
20-29 | 14,4% |
30-44 | 20,3% |
45-59 | 18,1% |
ponad 60 | 17,8% |
Źródło danych:
Central Bureau of Statistics
.
Edukacja
Zachód słońca na plaży w Nahariji
W mieście znajduje się 15 szkół podstawowych i 7 szkół średnich, w których ogółem uczy się 7,5 tys. uczniów. Wśród szkół są: Menachem Begin, Nufar Makif, Golda Meir, Osishkin, Even Shoham, Ilanot, Katzenelson, Rambam, Galil, Makif Amal Rabin, Makif, Remez, Na'amat Trade, Trumpeldor, Erez oraz
jesziwa
Abir Jakov.
Służba zdrowia
W centrum miasta znajduje się Centrum Medyczne Lev Ha-Galil. We wschodniej części miasta, przy moszawie
Ben Ami
znajduje się duży kompleks Szpitala Zachodniej Galilei[8].
Sport
W Naharija znajduje się klub
koszykarski
Iscar Nahariya, który do
2007
nazywał się Hapoel Ironi Nahariya. Rozgrywki prowadzi on na sali sportowej Ein Sara Sport Hall, która może pomieścić 3 tys. widzów[9].
Gospodarka
Około
1935
w Naharija założono rodzinne przedsiębiorstwo Strauss, które z czasem rozrosło się w jeden z największych prywatnych koncernów spożywczych Izraela[10]. W Nahariji znajduje się także zakład OR Tobacco products Ltd produkujący owocowe
napoje gazowane
(smaki: jabłko, brzoskwinia, śliwka liczi, pomarańcza, ananas, wiśnia, mango, winogrono)[11].
W latach
1952
-
1997
w Nahariji działała
cementownia
, w której między innymi wytwarzano materiały budowlane zawierające
azbest
. W owym czasie produkty te były masowo wykorzystywane w Izraelu, a pozostałości i odpadki wykorzystywali okoliczni mieszkańcy cementowni. Po odkryciu szkodliwych właściwości włókien azbestowych, inspektorzy zdrowia zamknęli tutejszy zakład i prowadzi się stopniowe wycofywanie azbestowych materiałów z eksploatacji[12].
Poza tym w mieście działają zakłady metaloplastyki wysokoprecyzyjnej Iscar, które w
2007
zostały kupione przez
Berkshire Hathaway
(za sumę 4
mld
$
[13].
Turystyka
Miasto oferuje liczne lokale rozrywkowe, w tym kluby nocne, restauracje, puby, kluby itp. Wzdłuż plaży ciągnie się nadmorski bulwar. Rzeczą wyjątkową, jak na izraelskie miasta, są przejażdżki
powozami konnymi
oferowane na głównym bulwarze Sderot Ga'aton.
W Nahariji jest niewielka
marina
, do której zawijają
jachty
. W mieście znajduje się kilka nowoczesnych
hoteli
. W samym centrum znajduje się New Carlton Hotel Nahariyya, przy którym jest
basen kąpielowy
przykrywany na zimę oraz
korty tenisowe
[14]. Wyjątkowe warunki oferuje położony bardziej na północ luksusowy hotel Sol Marine Hotel, należący do sieci hotelarskiej Dortel. Posiada on prywatną plażę, ogrzewany w zimie basen kąpielowy oraz korty tenisowe[15]. Podobny standard oferuje nowoczesny Park Plaza Nahariyya Hotel, która także ma prywatną plażę i basen kąpielowy[16].
Atrakcją miasta jest
ogród zoologiczny
w którym między innymi można obserwować życie
surykatek
specjalnie sprowadzonych z pustyni
Kalahari
. W ZOO znajdują się także
szynszyle
,
lemury
,
pelikany
,
szopy
i inne ciekawe zwierzęta[17]. Tuż przy mieście znajduje się Park Narodowy Akhziv.
Komunikacja
Przez miasto przebiegają
drogi ekspresowe
nr 4
(
Erez
-
Rosh HaNikra
) i nr 89
(Naharija-
Elifelet
).
We wschodniej części miasta jest stacja kolejowa
Naharija
, z której pociągi
Israel Railways
utrzymują połączenia z
Hajfą
i
Tel Awiwem
[18]. Przy dworcu znajdują się przystanki autobusowe linii Egged i Nateev Express, które łączą miasto z całym krajem. Usługi swoje oferuje także korporacja
taksówek
Kavei Hagalil[19].
Przypisy
Linki zewnętrzne