Demokratyczna Republika Konga (
fr.
République démocratique du Congo) – trzecie pod względem wielkości państwo
Afryki
, położone w jej środkowej części, w dorzeczu rzeki
Kongo
, u której ujścia posiada 37 km dostępu do
Oceanu Atlantyckiego
. Nazwa, oznaczająca myśliwy, pochodzi od ludu Bakongo. W okresie kolonialnym DR Konga występowała jako
Wolne Państwo Kongo
(do
1908
) i
Kongo Belgijskie
(do
1960
), a po uzyskaniu niepodległości w latach
1971
-
1997
jako
Zair
. Dla odróżnienia od sąsiadującej
Republiki Konga
(Kongo-Brazzaville), DR Konga występowała również jako Kongo-Léopoldville, a obecnie po zmianie nazwy stolicy, jako Kongo-Kinszasa.
Największe miasta kraju:
Kinszasa
,
Lubumbashi
,
Mbuji-Mayi
,
Kisangani
,
Kananga
. Kraj zamieszkuje 250 grup etnicznych. Największe to
Kongo
, Luba i Mongo.
Geografia
- Położenie geograficzne – 0°00'N 25°00'E
- Długość granic lądowych – 10 744 km:
- Długość wybrzeża – 37 km
- Najwyższy punkt –
Szczyt Małgorzaty
(Pic Marguerite) na
Górze Stanleya
(Mount Ngaliema, Mount Stanley) (5110 m n.p.m.)
- Najniższy punkt –
Ocean Atlantycki
0 m n.p.m.
Dżungla pokrywa większość rozległej, nisko położonej kotliny, która obniża się w kierunku Atlantyku na zachodzie. Obszar ten otoczony płaskowyżami łączy się z sawannami na południu i południowym zachodzie, górami na zachodzie i stepami przekraczającymi na północy
rzekę Kongo
. Wysokie góry są na wschodnim krańcu kraju.
Podział administracyjny
Do roku
2005
włącznie kraj dzielił się na 11 prowincji:
Nowa konstytucja z lutego
2006
roku wprowadziła z 36 miesięcznym okresem
vacatio legis
podział kraju na 25 prowincji oraz rejon stołeczny:
Historia
Główne języki Bantu:
Kongo
, Lingala, Tshiluba i
Suahili
( Swahili).
Pierwsze ślady obecności człowieka na terenie DR Konga pochodzą z okresu
paleolitu
. W okresie przedkolonialnym powstały tu liczne państwa plemienne, częściowo zjednoczone w federacji Kuby. W
XVI wieku
na południu kraju powstało państwo Luba. Szczyt rozwoju obu państw przypadł na
XVIII wiek
.
Pierwszym Europejczykiem, który dotarł do Konga był w
1482
portugalski żeglarz
Diogo Cão
. Portugalia nawiązała stosunki dyplomatyczne z królem Konga. Wpływy Europejczyków wzrosły w
XIX wieku
gdy belgijski król
Leopold II
sfinansował wyprawę
Henry'ego Mortona Stanleya
wzdłuż rzeki
Kongo
mającą na celu ustanowienie tam jego władzy. Podczas konferencji w Berlinie (
1884
-
1885
) uznano Leopolda suwerenem
Wolnego Państwa Kongo
. W
1908
Leopold scedował Kongo państwu belgijskiemu i od tego momentu stało się ono oficjalnie kolonią pod nazwą
Kongo Belgijskie
.
Belgia przyznała niepodległość DR Konga
30 czerwca
1960
. Natychmiast wybuchła wojna domowa, a bogate w surowce mineralne prowincje:
Katanga
i
Kasai
dokonały secesji. Na początku
1961
oddziały wierne generałowi
Josephowi Mobutu
zabiły premiera
Patrice Lumumbę
, schwytanego w grudniu 1960. Przy pomocy
ONZ
została zażegnana secesja Katangi (
1962
) i Kasai (
1963
).W
1965
władzę przejął gen. Mobutu i w
1971
zmienił nazwę kraju na Zair a swoje nazwisko na Mobutu Sese Seko. Mobutu w polityce międzynarodowej zbliżył się do USA, występując przeciw wspieranemu przez
ZSRR
sąsiadowi —
Angoli
. Nieudolność rządów i korupcja doprowadziły do załamania gospodarki.
W maju
1997
Mobutu został obalony przez
Laurenta Kabilę
, który przywrócił starą nazwę państwa. Sytuacja w kraju pozostała jednak nadal niestabilna i już w sierpniu
1998
wybuchła rebelia wspierana przez
Rwandę
i
Ugandę
. Pomoc Kabili zaoferowały: Angola,
Namibia
i
Zimbabwe
.
10 lipca
1999
6 krajów afrykańskich biorących udział w konflikcie podpisało w
Lusace
porozumienie pokojowe kończące konflikt. W styczniu
2001
został zastrzelony Laurent Kabila, a urząd prezydenta objął jego syn
Joseph Kabila
. Wojna domowa doprowadziła do bardzo złej sytuacji politycznej i gospodarczej kraju. Partyzanci bogacą się na nielegalnym wydobyciu
koltanu
. Sytuacja ludności cywilnej jest bardzo dramatyczna. Jako podaje raport (grudzień 2000) organizacji Oxfam, która zajmuje się ochroną
praw człowieka
: „Są ponad dwa miliony uchodźców, z czego 50% ze wschodu – około 37% ludności; około 18,5 mln ludzi nie ma dostępu do jakiejkolwiek pomocy lekarskiej. W 50-milionowym kraju jest 2056 lekarzy, z tego 930 w Kinszasie. (...) 2,5 mln ludzi żyje za mniej niż jednego dolara dziennie. W niektórych rejonach na wschodzie ludzie muszą żyć za 18 centów dziennie. 80% rodzin obu prowincji Kivu było w ciągu ostatnich pięciu lat wysiedlanych. Jest powyżej 117 tysięcy żołnierzy-dzieci, z ostatnio rekrutowanych żołnierzy ponad 15% to młodzież poniżej 18 lat, duża część nie ukończyła 12 lat. Oficjalnie 800-900 tys. dzieci jest zakażonych AIDS”. Dwa lata później relacja Reutersa (8 sierpnia 2002) przedstawia jeszcze bardziej dramatyczną sytuację (za GW): „Kanibalizm, gwałty, tortury i porwania były stosowane jako broń w niedawnych walkach w Kongu – twierdzi
ONZ
. Organizacja przeprowadziła dochodzenie w sprawie wydarzeń, które miały miejsce w dżungli północno-wschodniego Konga. Jak ustalono, sprawcami tortur i gwałtów byli bojownicy popieranego między innymi przez Ugandę Ruchu Wyzwolenia Konga. Wycinali serca i inne organy swoich ofiar i kazali rodzinom je zjeść. Jedną małą dziewczynkę zabito, pocięto na małe kawałki i zjedzono – mówiła rzeczniczka ONZ Patricia Tome. W wojnie, która wybuchła w 1996 r., gdy sąsiedzi Konga postanowili obalić dyktatora Mobutu Sese Seko, w ciągu ostatnich czterech lat zginęło około 2 mln osób.”
Gospodarka
Członek
Wspólnoty Rozwoju Afryki Południowej
.
Rzeka Kongo
i jej dopływy stanowią szkielet gospodarki, w tym transportu. Gospodarka oparta na górnictwie i rolnictwie. Eksploatuje się lasy oraz rudy miedzi,
kobalt
(1. miejsce na świecie),
mangan
,
cynk
, cynę,
żelazo
,
diamenty
,
złoto
,
srebro
,
węgiel kamienny
, ropę naftową. Rozwinięty przemysł hutniczy, petrochemiczny, spożywczy, włókienniczy, cementowy oraz produkcja energii elektrycznej z hydroelektrowni. Rybołówstwo morskie i śródlądowe. DRK słynie z produkcji bawełny, kawy, kakao oraz herbaty.
Demografia
Ewolucja demograficzna pomiędzy 1961 i 2003 (dane
FAO
, 2005). Ludność w tysiącach osób.
Mimo swej wielkości kraj jest słabo zaludniony (20 os./km², tak samo jak
Brazylia
, podczas gdy mająca podobną część kraju zalesioną Indonezja ma 100 os./km²), ludność skupia się na płaskowyżach, na sawannie, przy rzekach i jeziorach, natomiast porośnięte tropikalną dżunglą północ i centrum kraju są prawie niezamieszkane. Exodus ludności wiejskiej zwiększył populacje miast, a przede wszystkim stolicy.
Wielkie aglomeracje to
Kinshasa
(8 milionów mieszkańców),
Lubumbashi
,
Kisangani
,
Mbuji-Mayi
,
Kananga
,
Mbandaka
i
Bukavu
.
Religie
Przypisy
- ↑
[1]
Dane statystyczne zaczerpnięto z książki Patricka Johnstona i Jasona Mandryka pt. "Operation World", oraz z innych źródeł.
Linki zewnętrzne