Czeskie Budziejowice (
czes.
České Budějovice,
niem.
Budweis) –
miasto statutarne
w południowych
Czechach
, w Kotlinie Czeskobudziejowickiej, u zbiegu rzek
Wełtawy
i Malše. Jest stolicą
kraju południowoczeskiego
, okręgu terytorialnego
kraj południowoczeski
,
powiatu Czeskie Budziejowice
, a także
diecezji Czeskie Budziejowice
Kościoła rzymskokatolickiego.
Miasto zostało założone w
1265
r. przez
Przemysła Ottokara II
aby ugruntować władzę królewską na południu kraju. W średniowieczu było ważnym ośrodkiem
piwowarstwa
, handlu solą i tkaninami oraz hodowli ryb, w okolicy istniały także
kopalnie
srebra
. W czasie
wojen husyckich
pozostało niezdobyte. W latach 30.
XVII w.
, w czasie
wojny trzydziestoletniej
, przeniesiono tu z
Pragi
część instytucji państwowych. Przez lata było enklawą ludności niemieckiej,
Czesi
stali się większością pod koniec
XIX w.
. W czasie
II wojny światowej
padło ofiarą amerykańskich nalotów. Po wojnie wysiedlono 7,5-tysięczną mniejszość niemiecką. W
1949
r. stało się stolicą
kraju
.
Czeskie Budziejowice pełnią funkcję głównego ośrodka administracyjnego, przemysłowego, handlowo-usługowego, akademickiego (trzy uczelnie wyższe, w tym Uniwersytet Południowoczeski) i kulturalnego regionu południowoczeskiego.
Miasto powszechnie znane jest z browaru
Budweiser Budvar
, fabryki ołówków i kredek
Koh-I-Noor Hardtmuth
oraz klubów sportowych: piłkarskiego
Dynamo Czeskie Budziejowice
i hokejowego
HC Czeskie Budziejowice
.
Stanowią także ważny w skali kraju węzeł drogowy (drogi krajowe:
I/3
i
I/20
oraz cztery drogi wojewódzkie) i kolejowy (połączenie z
Czeskim Krumlovem
,
Taborem
,
Igławą
,
Pilznem
,
Piskiem
oraz
Austrią
poprzez
Czeskie Welenice
i Horní Dvořiště), a w niedalekiej Planie znajduje się lotnisko wojskowe, które planuje się przekształcić na pasażerskie. W mieście funkcjonuje komunikacja
autobusowa
oraz
trolejbusowa
, a w latach
1909
–
1950
istniały także
dwie linie tramwajowe
.
Największą atrakcją turystyczną jest Stare Miasto z zachowanym średniowiecznym układem urbanistycznym oraz zabudową reprezentującą wszystkie style architektoniczne od XII do XIX w. Jego centrum stanowi Rynek Przemysła Ottokara II o bokach długości 133 metrów, z fontanną Samsona pośrodku i ratuszem. W obrębie Starego Miasta zwracają uwagę katedra św. Mikołaja (początki budowy w l. 60 XIII w.) z wolnostojącą dzwonnicą z XVI w., tzw. Czarną Wieżą (dzwonnicą) oraz Kościół Ofiarowania Panny Marii przy klasztorze
dominikanów
z dzwonnicą klasztorną, zwaną Białą Wieżą.
Według danych na
1 stycznia
2009
r. liczba ludności Czeskich Budziejowic wynosi 96 053 osób, a powierzchnia – 55,56 km².
Sport
Linki zewnętrzne