Potencjał jonizacyjny (lub energia jonizacji)
atomu
lub
cząsteczki
- najmniejsza
energia
jaką trzeba dostarczyć by oderwać
elektron
od atomu lub cząsteczki znajdującego się w
stanie podstawowym
. Używa się określenia pierwszy, drugi, trzeci, n-ty potencjał jonizacyjny oznacza wówczas energię oderwanie n-tego elektronu przy wcześniejszym oderwaniu n - 1 elektronów.
Kolejne, szczególnie pierwszy, potencjały jonizacyjne są wielkościami charakterystyczne dla atomów i cząsteczek decydują o ich własnościach fizycznych i chemicznych i dlatego podawane są w tabelach pierwiastków.
Potencjał jonizacyjny podaje się w jednostkach energii na atom (
elektronowolt
na atom) lub na
mol
atomów (
kilodżul
/mol).