Bitwa morska pod Neae
III wojna Rzymu z Mitrydatesem
74 p.n.e.
-
66 p.n.e.
|
Lukullus |
Data |
73 p.n.e.
|
Miejsce | Neae pomiędzy wyspami Lemnos i Skyros |
Wynik | zwycięstwo Rzymian |
Terytorium |
Grecja
|
Strony konfliktu | Rzymianie | Królestwo Pontu | Dowódcy | Lucjusz Licyniusz Lukullus | Marek Mariusz, Arkadiusz, Dionizjusz | Siły | nieznane | nieznane | Straty | nieznane | wysokie |
|
Bitwa morska pod Neae - bitwa między siłami
rzymskimi
a
grecko
-
pontyjskimi
w
74 p.n.e.
, podczas
trzeciej wojny Mitrydatesa z Rzymem
u brzegu wysepki Neae na
Morzu Egejskim
pomiędzy wyspami
Lemnos
a
Skyros
.
Siłami rzymskimi dowodził
Lukullus
, grecko-pontyjskimi - Marek Mariusz (Rzymianin i
senator
, przysłany do pomocy
królowi Pontu
Mitrydatesowi VI Eupatorowi
przez
Sertoriusza
) jako głównodowodzący oraz dowódcy pontyjscy - Arkadiusz i Dionizjusz.
Lukullus, po pokonaniu nieprzyjacielskiej eskadry koło Portu Achajów, skierował swoje okręty ku samotnej, opuszczonej wysepce Neae, na której spoczywały okręty floty egejskiej Mitrydatesa, dowodzonej przez Marka Mariusza, Aleksandra i Dionizjusza. Zaskoczenie było całkowite. Wszystkie 32 okręty floty pontyjskiej spoczywały na plaży wyciągnięte na brzeg. Tak bitwę opisał
Appian
("Bella Mithridatica", 73):
"Z głośnym pluskaniem wioseł i lekceważącym zuchwalstwem popłynął ku nim Lukullus, ponieważ jednak bynajmniej nie ruszali się z miejsca, wstrzymał wiosłowanie i wysyłając ku nim po dwa okręty próbował ich skłonić do wypłynięcia na pełne morze. Ponieważ nie dali się wywabić i bronili się z lądu, opłynął wyspę innymi okrętami, wysadził na ląd piechotę i spędził wrogów na okręty. Ale i teraz nie odważyli się wypłynąć na morze w obawie przed wojskiem Lukullusa, tylko płynęli wzdłuż wybrzeża, tak że zarówno z lądu, jak i morza spadały na nich pociski i raniły ich. Kiedy wielu z nich zginęło, rzucili się do ucieczki. Mariusz, Aleksander i eunuch Dionizjusz ukryli się w jakiejś pieczarze, lecz zostali ujęci. Dionizjusz zażył truciznę, którą nosił z sobą i natychmiast umarł. Mariusza zaś kazał Lukullus stracić, bo uważał, że nie może poprowadzić w
triumfie
swoim Rzymianina i senatora. Natomiast Aleksandra zachował do triumfu. Sprawozdanie z tych wydarzeń wysłał Lukullus do Rzymu, przybrawszy list
wawrzynem
, jak to jest zwyczajem przy zwycięstwach. Sam zaś pospieszył do
Bitynii
."
Zniszczenie floty Marka Mariusza przyczyniło się do opanowania Morza Egejskiego przez Rzymian, co umożliwiło podjęcie ofensywy na lądzie, w której Lukullus zadał Mitrydatesowi wielkie straty, opanował Bitynię i Pont oraz rozbił wojska
Tigranesa Wielkiego
, zięcia i sojusznika pontyjskiego władcy.
Bibliografia
- Łoposzko T., Starożytne bitwy morskie, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk 1992, s. 329-331, .