Paradoks głosowania (paradoks
Condorceta
) polega na tym, że
preferencje
grupy
wyborców
mogą być
cykliczne
- czyli że
relacja
"większość preferuje X nad Y" nie jest
przechodnia
, nawet jeśli dla każdego wyborcy "wyborca preferuje X nad Y" tak właśnie jest.
Na przykład preferencje wyborców dla 3 kandydatów to, od najbardziej preferowanego:
- Wyborca 1 - A B C
- Wyborca 2 - B C A
- Wyborca 3 - C A B
Jak widać 2/3 wyborców uważa że A jest lepszy niż B, 2/3 uważa że B jest lepszy niż C, i 2/3 uważa że C jest lepszy niż A.
Przykład
Załóżmy, że obecnie obowiązującym rozwiązaniem jest wariant A. Zgodnie jednak z hierarchią swoich preferencji, zarówno Wyborca 2, jak i Wyborca 3 preferują rozwiązanie C nad rozwiązaniem A (jest ono w przypadku obu tych wyborców wyżej w hierarchii ich preferencji). Zatem porozumieją się oni, przegłosują Wyborcę 1 i ustanowią nowe rozwiązanie w postaci wariantu C.
W sytuacji, w której obowiązującym rozwiązaniem jest wariant C, dwóch wyborców - pierwszy i drugi preferują wariant B nad obowiązującym wariantem C. Dlatego tym razem Wyborcy 1 i 2 porozumieją się przeciwko Wyborcy 3 i przegłosują wprowadzenie rozwiązania B.
Jak łatwo zauważyć Wyborcy 1 i 3 wolą jednak rozwiązanie A od rozwiązania B, dlatego też w sytuacji gdy obecnie obowiązującym rozwiązaniem jest wariant B, porozumieją się oni i przegłosują wprowadzenie wariantu A, powracając w ten sposób do punktu wyjścia.
Głosowanie będzie więc miało charakter cykliczny i z tego powodu będzie niekonkluzywne. Nie istnieje trwałe rozwiązanie dla takiego układu preferencji, pomimo tego, że każdy z wyborców z osobna ma spójny system
preferencji
.
Zobacz też