Konstantyn I Wielki
Konstantyn I WielkiKonstantyn I Wielki (ur.
27 lutego
272
w
Niszu
, dziś
Serbia
, zm.
22 maja
337
) – syn
Konstancjusza Chlorusa
,
cesarz rzymski
od
306
. Został obwołany cesarzem przez wojska w Brytanii i Galii, natomiast
Maksencjusz
został wybrany przez wojska rzymskie na cesarza w
Rzymie
. Po kilku latach walk Konstantyn, przy pomocy
Licyniusza
panującego we wschodniej części imperium, pokonał ostatecznie Maksencjusza. Stało się to w
bitwie przy Moście Mulwijskim
w pobliżu murów Rzymu w roku 312. Od tego czasu Konstantyn i Licyniusz rządzili wspólnie. Rzekomo Konstantyn miał wizję, w której objawił się mu krzyż i napis
In hoc signo vinces
("pod tym znakiem zwyciężysz"). To miało sprawić, iż w roku 313 podczas spotkania w
Mediolanie
wydał wraz z Licyniuszem
edykt mediolański
dający swobodę wyznania
chrześcijanom
, chociaż bardziej niż sen przyczyniły się do tego względy polityczne. W wyniku konfliktu Licyniusz został pokonany i zabity w 324 roku i od tej pory Konstantyn rządził samodzielnie. Jego politykę charakteryzowała kontynuacja działalności
Dioklecjana
. Zmarł z przyczyn naturalnych 22 maja 337 w Ancyronie niedaleko
Nikomedii
. Na kilka dni przed śmiercią przyjął
chrzest
z rąk
ariańskiego
biskupa
Euzebiusza z Nikomedii
. W planach miał ochrzcić się w wodach
Jordanu
jak
Jezus Chrystus
. Konstantyn na bazie dawnej greckiej kolonii Bizancjum wybudował wspaniałe miasto które nazwał - Miastem Konstantyna -
Konstantinopolis
, przyszłą stolicę
cesarstwa Bizantyjskiego
. Matką Konstantyna Wielkiego była
św. Helena
, a żoną
Fausta
(matka jego dwóch córek –
Konstantyny
i Heleny Młodszej). Po śmierci władzę objęli trzej synowie jego i Fausty: Problem przejścia na chrześcijaństwo i wiary KonstantynaSprawa przejścia cesarza na chrześcijaństwo jest związana z przekazem o wizji krzyża przed
bitwą przy moście Mulwijskim
. Pierwszy raz informację o tym podaje
Laktancjusz
, mówiąc o wizji sennej. Relacja o wizji na jawie pojawia się w
Vita Constantini
, w części, której autorstwo jest sprawą dyskusyjną (utwór przypisywany
Euzebiuszowi z Cezarei
, jednak autorem części mógł być jego uczeń). Uderza brak relacji o jakiejkolwiek wizji w Historii kościelnej Euzebiusza z Cezarei, najstarszym z interesujących trzech źródeł. Ze źródeł pogańskich jedyna ważniejsza informacja pochodzi od
Zosimosa
, który umieszcza przejście na chrześcijaństwo Konstantyna w 326 r. (po zabójstwie
Kryspusa
i Fausty). Jednak jego relacja jest niewiarygodna (źródło jest późne i oparte na zaginionej pracy Eunapiosa, poganina i fanatycznego wroga chrześcijaństwa). Wersji o tak późnym nawróceniu władcy przeczy postawa cesarza na
soborze w Nicei
w 325 roku. Chrześcijańscy historycy późnej starożytności –
Sozomenos
i
Sokrates Scholastyk
opierają swe relacje na wersji z
Vita Constantini
. Realność wizji i jej forma budzą liczne wątpliwości i dyskusje historyków. Różnie opisywany jest kształt znaku, który zobaczył Konstantyn (mogła to być chryzma lub krzyż monogramatyczny). Tak samo wiele jest koncepcji na temat tego co w rzeczywistości zobaczył cesarz - jedna z popularnych hipotez zakłada, że był to efekt świetlny,
halo
. Inna koncepcja wskazuje, że do wizji mogło dojść wiele lat wcześniej i że w rzeczywistości była to "wizja pogańska"[1]. Analiza ikonografii i numizmatyka ukazują pojawianie się od 315 r. symboliki chrześcijańskiej (monety i medale), połączone z wypieraniem symboliki pogańskiej, która ostatecznie znika w 325 r. Świadczy to wyraźnie o skłanianiu się cesarza ku
chrześcijaństwu
. Jednocześnie cała aktywność cesarza mogła wynikać bardziej z przemyślanej strategii politycznej, promowania chrześcijaństwa jako nowej oprawy ideologicznej dla instytucji cesarstwa, niż ze szczerej wiary. Historycy są w tym względzie podzieleni. Kalendarium- ok.
272
Narodziny w
Niszu
- ok.
289
Konstancjusz I
oddala od siebie
Helenę
– matkę Konstantyna i żeni się z
Teodorą
, córką (pasierbicą?)
Maksymiana Herkuliusza
-
293
Konstancjusz I Chlorus
ogłoszony cezarem
Maksymiana
. Konstantyn na dworze
Dioklecjana
- ok.
305
Narodziny
Kryspusa
– syna Konstantyna i Minerwiny
- 305
Abdykacja
Dioklecjana
i Maksymiana –
Konstancjusz I Chlorus
augustem
- 306 Choroba Kostancjusza I – Konstantyn opuszcza dwór
Galeriusza
w
Nikomedii
i spotyka się z ojcem w Gesoriacum w północnej Galii
-
25 lipca
306
Śmierć
Konstancjusza I
– Konstantyn ogłoszony przez wojsko augustem
- Lato 306 Galeriusz uznaje władzę Konstantyna nadając mu tytuł
cezara
. Zwycięstwo Konstantyna nad
Frankami
– pokonanie "królów" Askarisa i Merogaisesa
-
307
Małżeństwo Konstantyna z
Faustą
– córką Maksymiana. Sojusz teścia i zięcia przeciw Galeriuszowi
-
308
Na zjeździe Dioklecjana, Maksymiana i Galeriusza w
Carnuntum
nad
Dunajem
Konstantyn ponownie uznany za cezara
-
309
Konstantyn przebywa nad Renem. Bunt Maksymiana w Marsylii
-
310
Śmierć Maksymiana – Konstantyn uznany za augusta. Rozwój propagandy dynastycznej- Konstantyn uznany za potomka
Klaudiusza II Gockiego
-
311
Konstantyn zajmuje prowincje hiszpańskie podległe dotychczas
Maksencjuszowi
-
28 października
312
bitwa przy moście Mulwijskim
. Śmierć Maksencjusza. Konstantyn zajmuje Rzym
-
313
Sojusz z
Licyniuszem
. Nowe zasady polityki religijnej – tolerancja dla chrześcijan (
Edykt mediolański
).
Synod
w
Rzymie
potępienie
Donata
-
314
Synod w Arles
przeciwko
donatystom
-
315
Konstantyn wspólnie z
Licyniuszem
piastuje
konsulat
. Na monetach cesarskich pojawiają się symbole chrześcijańskie. Konstantyn w Rzymie obchodzi dziesięciolecie swych rządów
-
316
Potępienie
donatystów
w
Mediolanie
. Narodziny
Konstantyna II
. Zwycięstwo nad
Licyniuszem
. Konstantyn panem całego Zachodu, poza
Tracją
- 316-324 Konstantyn przebywa na
Bałkanach
-
317
Kryspus, Konstantyn II, oraz
Licyniusz II
wyniesieni do godności cezarów. Narodziny
Konstancjusza II
-
318
Przyznanie biskupom jurysdykcji w sprawach świeckich
-
319
Ustanowienie prawa zwalniającego duchownych ze służby w armii i płacenia podatków
- 319-321 Edykty przeciwko magii i wróżbom
-
320
Zniesienie restrykcji
Augusta
przeciwko żyjącym w bezżeństwie
-
321
Wprowadził dzień wolny od pracy w
niedzielę
- 321
Konsulowie
mianowani przez Konstantyna przestają być uznawani na wschodzie – początek nowych napięć w stosunkach z Licyniuszem. Złagodzenie represji wobec donatystów
-
322
Helena – żona Kryspusa rodzi dziecko – ucieszony Konstantyn ogłasza amnestię i organizuje ekspedycję karną za Dunaj przeciwko
Jazygom
-
323
Zwycięstwo nad
Gotami
"króla" Rausimoda
-
324
Pokonanie Licyniusza pod
Adrianopolem
i Chryzopolis – początek budowy
Konstantynopola
.
Konstancjusz II
cezarem
-
325
Sobór
w
Nicei
, zgładzenie Licyniusza, dwudziestolecie rządów Konstantyna obchodzone w
Nikomedii
-
326
Święto dwudziestolecia rządów Konstantyna obchodzone w Rzymie, zgładzenie Kryspusa, Fausty i Licyniusza II. Helena wyrusza do
Palestyny
, gdzie odnajduje(?) relikwię Krzyża Świętego, umiera przed 330 r.
- ok.
327
Początek
reakcji ariańskiej
-
328
Walki Konstantyna nad Dunajem, wzniesienie kamiennego mostu na rzece. Atanazjusz biskupem
Aleksandrii
, Konstantyn II zwycięża
Alamanów
nad
Renem
-
330
Dedykacja
Konstantynopola
, obrzędom przewodzi pogański filozof Sopater
-
332
Zwycięskie walki z
Gotami
– wojskami rzymskimi dowodzi Konstantyn II
-
333
Konstans
– najmłodszy syn Konstantyna mianowany cezarem
- 333/334 na
Cyprze
bunt podnosi Calocareus
-
334
Osiedlenie ok. 300 000
Sarmatów
w
Tracji
,
Macedonii
,
Italii
,
Galii
- 335 Podział cesarstwa między Konstantyna II (Galia,
Hiszpania
,
Brytania
), Konstancjusza II (Wschód), Konstansa (Italia,
Afryka
i
Iliria
),
Dalmacjusza
(
Grecja
,
Mezja
, Tracja oraz
Hannibalianusa
(
Pont
i
Armenia
). Synod w
Tyrze
, Atanazjusz skazany na wygnanie do Galii
-
335
/
336
Uroczystości trzydziestolecia rządów Konstantyna. Zaślubiny Konstancjusza II z córką Juliusza Konstancjusza – przyrodniego brata Konstantyna
- 22 maja 337 Śmierć Konstantyna
Zobacz teżPrzypisy Bibliografia
Inne hasła zawierające informacje o "Konstantyn I Wielki":
Adwentyzm
...
I wiek
...
Brno
...
Uznam
...
Vytautas Landsbergis
...
Władysław Komar
...
1484
...
1499
...
Iwan IV Groźny
...
XVI wiek
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Konstantyn I Wielki":
010c. Rzym (plansza 12)
...
010b. Rzym (plansza 19)
...
010c. Rzym (plansza 5)
...
|