Leszno
Herb Herb gminy Leszno
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Powiat	warszawski zachodni
Gmina	Leszno
Liczba ludności (2000)	3253[1]
Strefa numeracyjna	(+48) 22
Tablice rejestracyjne	WZ
Położenie wsi Położenie wsi
Położenie na mapie Polski Leszno
52°15'29″N 20°35'27″E / 52.25806, 20.59083 Na mapach: 52°15'29″N 20°35'27″E / 52.25806, 20.59083
Strona internetowa miejscowości

Leszno – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim , w powiecie warszawskim zachodnim , w gminie Leszno , przy południowej granicy Kampinoskiego Parku Narodowego . Leszno ma charakter małego miasteczka, choć nie posiada praw miejskich.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa warszawskiego .

Miejscowość jest siedzibą gminy Leszno . Powierzchnia Gminy Leszno wynosi 12503 ha, z czego 51% stanowią użytki rolne (w tym grunty orne 39%), a 42% lasy ( Kampinoski Park Narodowy ).

Położenie

Leszno leży przy skrzyżowaniu drogi wojewódzkiej nr 580 z Warszawy do Sochaczewa i drogi wojewódzkiej nr 579 Nowy Dwór Mazowiecki – Grodzisk Mazowiecki Do Leszna można dojechać linią 719 z Warszawy z os. Górczewska.

Populacja

Łącznie gminę zamieszkuje 8865 osób (dane z 31.12.2008 r.), w tym w wieku produkcyjnym około 6000.

Historia

• 1400-1200 r. p.n.e. – pierwsze osadnictwo w rejonie dzisiejszego cmentarza i jeziora Tomczyn
• 1423 r. – pierwsza wzmianka o Lesznie
• 1579 r. – Leszno posiada aż 5 właścicieli (m.in. Plichtów, Łuszczewskich, Szymanowskich, Piotrowskich), we wniosku parafii Leszno podano ilość miejscowych wiosek
• 1603 r. – parafia leszneńska wizytowana jest przez arcybiskupa Wawrzyńca Goślickiego . W Lesznie istnieje nowy kościół pw. Św. Jana Chrzciciela, funkcjonuje także szkoła parafialna .
• 1725 r. – z fundacji Waleriana Łuszczewskiego powstaje kolejny nowy, drewniany kościół
• 1737 r. – parafia otrzymuje od wdowy po Walerianie Łuszczewskim obraz Matki Bożej Łaskawej nieznanego malarza, obraz ten zachował się do dziś w dobrym stanie
• 1765 r. – lustracja królewska i opis rabunkowej gospodarki lasów puszczańskich
• 1783 r. – gruntowny remont kościoła z funduszów kolatorki kościoła Anny Szymanowskiej
• 1 poł. XVIII w. – Łuszczewscy wznoszą późnobarokowy pałac w otoczeniu parku
• 1821 r. – powstaje nowy cmentarz, dzisiejszy parafialny
• 1827 r. – Leszno liczy 31 domów
• 1830 r. – pałac lesznowski staje się własnością rodziny Piotrowskich
• 1849 r. – początek budowy cukrowni Michałowice przez Michała Piotrowskiego, właściciela majątku oraz Jana Bersohna, po 3 latach cukrownia zatrudnia ok. 200 pracowników
• poł. XIX w. – zakup dóbr lesznowskich przez Bersohna. Towarzystwo Akcyjne Cukrownia "Michałowice". Bersohn przeprowadza bitą drogę łączącą Leszno z Błoniem.
• 1880 r. – Leszno posiada szkołę elementarną z 3 oddziałami. Uczęszcza do niej ok. 150 dziewcząt i chłopców. Przy szkole funkcjonuje biblioteka .
• 1888 r. – do cukrowni zostaje sprowadzona pierwsza w Polsce turbina parowa .
• koniec XIX w. – Leszno liczy 520 mieszkańców i jest zaliczane do dużych osad.
• lipiec 1898 r. – poświęcenie nowej, neogotyckiej świątyni wybudowanej wg planów architekta Konstantego Wojciechowskiego.
• 1900 r. – trwa modernizacja cukrowni, początek produkcji cukru białego kryształu.
• 1905 r. – cukrownia "Michałów" zatrudnia 500 robotników.
• 1906 r. – Występują w Lesznie zamieszki religijne na tle zajęcia kościoła przez dynamicznie rozwijający się ruch mariawicki . Parafia rzymsko-katolicka po próbach odzyskania świątyni siłą ostatecznie przejmuje ją na mocy nakazu sądowego w dniu 25 września. W wyniku powyższego konieczna staje się budowa kaplicy mariawickiej. Powstaje ona we wsi Grądy, dziś na terenie Leszna.
• 1915 r. – zniszczenie w czasie walk wieży i dachu kościoła.
• 1919 r. – powołanie do życia Ochotniczej Straży Pożarnej w Lesznie.
• 1920 r. – Leszno liczy ok. 2860 mieszkańców.
• 1 maja 1924 r. – wybucha strajk robotników Cukrowni zorganizowany przez komórkę PPS . Strajk zostaje zlikwidowany, a organizatorzy aresztowani przez policję.
• 1926 r. – powstają placówki Ochotniczej Straży Pożarnej w Czarnowie i Łubcu.
• 1927 r. – oddanie do użytku nowej szkoły w Czarnowie wybudowanej z funduszy gminy.
• 1931 r. – wizyta prezydenta Ignacego Mościckiego w Lesznie.
• 1 września 1938 r. – zostają oddane do użytku nowe szkoły w Lesznie i w Łubcu.
• 1938 r. – darowizna trzech samolotów RWD i 4 spadochronów dla Wojska Polskiego od zarządu cukrowni (wspólnie z innymi cukrowniami).
• 16-17.09.1939 r. – trwają walki prowadzone przez wojska polskie ochraniające odwrót Armii "Poznań" i "Pomorze" przez Puszczę Kampinoską . 17 września Niemcy palą Leszno-zniszczeniu ulega ok. 75% miejscowości, giną mieszkańcy. W tych samych dniach trwa bitwa pod Grabiną. We wrześniu płoną w czasie walk także zabudowania w Zaborowie i Wyględach .
• 1942 r. – początek akcji przyjmowania zrzutów broni i skoczków z Anglii w Puszczy Kampinoskiej.
• wrzesień 1944 r. – atak przeprowadzony przez partyzantów na własowców we wsi Marianów . Śmierć ponosi ponad 100 żołnierzy wroga.
• 24 września 1944 r. – pacyfikacja wsi Zaborówek zostaje spalona w odwecie za okazywaną pomoc partyzantom AK .
• 27 września 1944 r. – wymarsz żołnierzy Grupy Kampinos AK w lasy świętokrzyskie zakończone tragicznie w dniu 29 września zniszczeniem zgrupowania pod wsią Budy-Zosiny koło Jaktorowa . Po wyjściu oddziałów partyzanckich wsie puszczańskie są pacyfikowane , ludność wymordowana, a zabudowania spalone.
• 17 stycznia 1945 r. – wyzwolenie terenów obecnej gminy Leszno spod okupacji niemieckiej.
• 20 listopada 1945 r. – początek pierwszej powojennej kampanii cukrowniczej.
• koniec lat 40. XX w. – upaństwowienie majątków Bersohnów w Lesznie i Gronowskich w Rochalach-na ich ziemiach powstaje PGR Leszno.
• 1963 r. – w budynku po byłej ochronce otwarty zostaje Wiejski Ośrodek Zdrowia.
• 1967 r. – w Julinku zostaje powołane do życia jedyne w Polsce Państwowe Studium Cyrkowe z zimową bazą taboru, obecnie w likwidacji.
• 1970 r. – W Lesznie powstaje Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy im. płk. Jerzego Strzałkowskiego dla młodzieży (w szkole z 1938 r.).
• 1992 r. – remont kościoła mariawitów.
• 1994 r. – odbywa się wizytacja parafii w Lesznie dokonana przez Ks. prymasa Józefa Glempa.
• wrzesień 1995 r. – rejonowe dożynki w Lesznie, najważniejszą częścią uroczystości jest polowa msza św. celebrowana przez Księdza prymasa Józefa Glempa i uroczyste poświęcenie przez niego herbu i flagi gminy Leszno.
• 1997 r. – zakończenie budowy sieci wodociągów w gminie Leszno.

Zabytki i atrakcje turystyczne

• barokowy pałac Łuszczewskich z 1. połowy XVIII w., później rozbudowany, obecnie odnowiony, ośrodek konferencyjny banku
• park krajobrazowy z XVIII I XIX w. wokół pałacu, a w nim dwa pomnikowe drzewa: dąb szypułkowy i jesion wyniosły .
• neogotycki kościół parafialny św. Jana Chrzciciela z lat 1894 – 1898 projektu Józefa Piusa Dziekońskiego . Wewnątrz w prezbiterium polichromia o charakterze secesyjnym z początku XX w. autorstwa Feliksa Konecznego. Neogotycki ołtarz główny, drewniany powstał wg projektu Kudery w Warszawie, konsekrowany w 1912 r. W 1921 r. uzupełniono polichromię ozdabiając nią cały kościół.
• starokatolicki kościół Mariawitów pw. św. Jana Chrzciciela
• cukrownia Michałów i Oddział Instytutu Przemysłu Cukrowniczego
• na cmentarzu parafialnym kwatera żołnierzy poległych w II wojnie światowej i ofiar terroru hitlerowskiego
• w parku Karpinek Topola Lesznowska – topola biała (białodrzew) – najgrubsze w Polsce drzewo o obwodzie 11 m 20 cm

Osoby związane z Lesznem

• Robert Lewandowski piłkarz Borussii Dortmund i Reprezentacji Polski . Piłkarz pochodzi z Leszna, stawiał tu pierwsze piłkarskie kroki trenując w miejscowym klubie K.S. Partyzant Leszno.
• Roger Karwiński aktor dziecięcy, znany z roli w serialu "Niania". Mieszka w Lesznie z rodzicami.

Zobacz też

• Gmina Leszno
• Puszcza Kampinoska
• Zaborów
• Zaborówek
• Wiersze
• Wiktorów
• Łubiec
• Parafia św. Jana Chrzciciela w Lesznie

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Mapy: Emapi • Google Maps • Targeo • Zumi
• Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi
• GMINA LESZNO on-line
• Gmina Leszno