Andriej Grieczko
Andriej GrieczkoAndriej Antonowicz Grieczko Андрей Антонович Гречко | marsz. Andriej Grieczko | | Marszałek Związku Radzieckiego |
Marszałek Związku Radzieckiego
| Data i miejsce urodzenia |
17 października
1903
wieś Gołodajewka,
Imperium Rosyjskie
| Data i miejsce śmierci |
26 kwietnia
1976
Moskwa
,
ZSRR
| Przebieg służby | Lata służby |
1919
–
1976
| Siły zbrojne |
Armia Czerwona
| Stanowiska | dowódca: 1 Armii Gwardii,
Grupy Wojsk Radzieckich w Niemczech
, Kijowskiego
OW
, naczelny d-ca Wojsk Lądowych
RKKA
i Zjednoczonych Sił Zbrojnych Państw Stron
Układu Warszawskiego
, minister obrony
ZSRR
| Główne wojny i bitwy |
wojna domowa w Rosji
,
II wojna światowa
,
Wielka Wojna Ojczyźniana
| Odznaczenia | | Złota Gwiazda Bohatera Związku Radzieckiego | | Złota Gwiazda Bohatera Związku Radzieckiego | | Złota Gwiazda Bohatera Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej |
| Order Lenina | | Order Lenina | | Order Lenina | | Order Lenina | | Order Lenina | | Order Lenina | | Order Czerwonego Sztandaru | | Order Czerwonego Sztandaru | | Order Czerwonego Sztandaru | | Order Suworowa II klasy | | Order Kutuzowa I klasy | | Order Kutuzowa I klasy | | Order Bohdana Chmielnickiego I klasy | | Order Bohdana Chmielnickiego I klasy | | Order "Za Służbę Ojczyźnie w Siłach Zbrojnych ZSRR" III klasy | | Medal za Obronę Kaukazu | | Medal za Zdobycie Berlina | | Medal 100-lecia urodzin Lenina | | Medal za Zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945 | | Medal 20-lecia Zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945 | | Medal 30-lecia Zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945 | | Medal "20 lat Radzieckich Sił Zbrojnych" | | Medal "40 lat Radzieckich Sił Zbrojnych" | | Medal "50 lat Radzieckich Sił Zbrojnych" |
| Krzyż Wielki Orderu Wojennego Virtuti Militari (Polska) | | Order Krzyża Grunwaldu I klasy (Polska) |
|
Andriej Antonowicz Grieczko (Greczko),
ros.
Андрей Антонович Гречко (ur.
17 października
1903
we wsi Gołodajewka, zm.
26 kwietnia
1976
w
Moskwie
) – radziecki dowódca wojskowy,
Marszałek Związku Radzieckiego
(1955), naczelny dowódca Wojsk Lądowych
RKKA
, naczelny dowódca Zjednoczonych Sił Zbrojnych Państw Stron
Układu Warszawskiego
(1960–1967), minister obrony
ZSRR
(1967–1976), członek Komitetu Centralnego
KPZR
, członek
Biura Politycznego KC KPZR
,
deputowany
do
Rady Najwyższej ZSRR
2., 3., 4., 5., 6., 7., 8. i 9. kadencji, dwukrotny
Bohater Związku Radzieckiego
(1958, 1973) i Bohater Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej (1969). ŻyciorysUrodził się 17 października 1903 we wsi Gołodajewka (ob. wieś Kujbyszewo w
obwodzie rostowskim
), w rodzinie chłopskiej. Do
Armii Czerwonej
wstąpił w 1919, uczestniczył w
wojnie domowej
w składzie 11 dywizji kawalerii I Armii Konnej Budionnego. Czerwonoarmista (szeregowiec) – do września 1921, następnie dowódca plutonu – do kwietnia 1930, dowódca szwadronu – do kwietnia 1932. Następnie pełnił służbę na stanowiskach sztabowych – do maja 1938, dowodził pułkiem kawalerii – do października 1938, był szefem sztabu specjalnej dywizji kawalerii w Białoruskim
Okręgu Wojskowym
– do rozpoczęcia wojny z Niemcami. Brał udział w agresji na Polskę we wrześniu 1939 w składzie Frontu Białoruskiego. Ukończył Oficerską Szkołę Kawalerii w 1926, Akademię Wojskową im. Michaiła Frunzego w 1936 i Akademię Sztabu Generalnego w 1941. W czasie
Wielkiej Wojny Ojczyźnianej
1941–1945 dowodził 34 Dywizją Kawalerii, od stycznia 1942 – 5 Korpusem Kawalerii na
Froncie Południowym
. Od stycznia do sierpnia 1942 dowódca 12 Armii, która broniła
Donbasu
i północnego
Kaukazu
, od września do grudnia 1942 dowodził 47 i 18 Armiami na kierunku noworosyjskim. Od stycznia do listopada 1943 dowódca 56 Armii, która wyzwoliła północny
Kaukaz
. Od listopada 1943 zastępca dowódcy, a od grudnia 1943 dowódca 1 Armii Gwardii biorącej udział w wyzwalaniu
Ukrainy
,
Czechosłowacji
i
Polski
; położył szczególne zasługi w wyzwalaniu ziemi krakowskiej. W latach 1945–1953 dowódca Kijowskiego Okręgu Wojskowego, a od 12 maja 1953 do 1957 naczelny dowódca
Grupy Wojsk Radzieckich w Niemczech
. Od 12 listopada 1957 I zastępca ministra obrony ZSRR i naczelny dowódca Wojsk Lądowych RKKA, od 7 kwietnia 1960 I zastępca ministra obrony do spraw ogólnych, a od lipca 1960 do 1967 I zastępca ministra obrony i jednocześnie naczelny dowódca Zjednoczonych Sił Zbrojnych Państw Stron
Układu Warszawskiego
. Od 12 kwietnia 1967 minister obrony ZSRR. Od 1928 Członek
RKP(b)
, od 1961 członek Komitetu Centralnego
KPZR
, od 1973 członek
Biura Politycznego KC KPZR
, deputowany do
Rady Najwyższej ZSRR
od 2. do 9. kadencji. Za zasługi w wyzwalaniu
ziem polskich spod okupacji niemieckiej
marszałek Andriej Grieczko został w
1946 roku
odznaczony
Krzyżem Grunwaldu
II klasy, a w 25. rocznicę Ludowego Wojska Polskiego Rada Państwa PRL nadała mu
Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski
. Marszałek jest też
honorowym obywatelem miasta
Bielska-Białej
. W 25. rocznicę wyzwolenia ziemi krakowskiej w dowód uznania i wdzięczności za wyzwolenie miast i wsi wojewódzctwa krakowskiego spod jarzma faszystowskiego , otrzymał Złotą Odznakę "Za Zasługi dla Ziemi Krakowskiej". Autor kilku tomów wspomnień z okresu służby wojskowej, m.in. "Bitwa o Kaukaz" (1972), "Wyzwolenie Kijowa" (1973), "Przez Karpaty" (1976). Pochowany na
Cmentarzu przy Murze Kremlowskim
na
Placu Czerwonym
w
Moskwie
. W jego pogrzebie wzięła udział m.in. delegacja polska pod przewodnictwem ministra obrony narodowej
gen. armii
Wojciecha Jaruzelskiego
. Awanse Odznaczenia i wyróżnienia- Medal
"Złota Gwiazda"
Bohatera Związku Radzieckiego
– dwukrotnie (1 lutego 1958, 16 października 1973)
-
Order Lenina
– sześciokrotnie (1942, 1945, 1958, 1963, 1968, 1973)
-
Order Czerwonego Sztandaru
– trzykrotnie (1941, 1944, 1950)
-
Order Suworowa
I stopnia – dwukrotnie (1944, 1945)
- Order Suworowa II stopnia (1943)
-
Order Kutuzowa
I stopnia – dwukrotnie (1943, 1944)
-
Order Bohdana Chmielnickiego
I stopnia (1944)
-
Order "Za Służbę Ojczyźnie w Siłach Zbrojnych ZSRR"
III stopnia
-
Medal za Obronę Kaukazu
-
Medal za Zdobycie Berlina
- Medal "100-lecia urodzin Lenina"
-
Medal za Zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945
- Medal 20-lecia Zwycięstwa w Wielkiej Wojny Ojczyźnianej 1941-1945
- Medal 30-lecia Zwycięstwa w Wielkiej Wojny Ojczyźnianej 1941-1945
- Medal "20 lat Radzieckich Sił Zbrojnych"
- Medal "30 lat Radzieckich Sił Zbrojnych"
- Medal "40 lat Radzieckich Sił Zbrojnych"
- Medal "50 lat Radzieckich Sił Zbrojnych"
- Honorowa Broń ze Złotym Godłem Państwowym ZSRR (22 lutego 1968)
- Złota Gwiazda Bohatera Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej (5 października 1969,
CSSR
)
-
Krzyż Wielki Orderu Wojennego Virtuti Militari
(Polska)
-
Order Krzyża Grunwaldu
I klasy (Polska)
- I inne
Bibliografia- B. Potyrała, H. Szczegóła – Czerwoni marszałkowie. Elita Armii Radzieckiej 1935–1991, Wyd. WSP im. Tadeusza Kotarbińskiego, Zielona Góra 1997,
- B. Potyrała, W. Szlufik – Who is who? Trzygwiazdkowi generałowie i admirałowie radzieckich sił zbrojnych z lat 1940–1991, Wyd. WSP, Częstochowa 2001,
- Słownik biograficzny marszałków Związku Radzieckiego, t. I, Koszalin 2004
- Mała Encyklopedia Wojskowa, t. I, Wyd. MON, Warszawa 1971
- Encyklopedia II wojny światowej, Wyd. MON, Warszawa 1975
- (
ros.
) W. Jegorszyn – Feldmarszałkowie i marszałkowie, Moskwa 2000
- (
ros.
) K. Zalesskij – Imperium Stalina. Biograficzny słownik encyklopedyczny, Moskwa 2000
- (
ros.
) Radziecka Encyklopedia Wojskowa, t. II, Moskwa
- (
ros.
) Wielka Encyklopedia Radziecka, t. 7, ss. 318–319, Moskwa 1969–1978
- (
ros.
) Wojskowy słownik encyklopedyczny, Moskwa 1986
-
Андрей Антонович Гречко – Герои страны
(
ros.
)
-
Андрей Антонович Гречко – Проект ХРОНОС
(
ros.
)
-
Wyżsi dowódcy Związku Radzieckiego
(
ros.
)
Inne hasła zawierające informacje o "Andriej Grieczko":
1986
...
Zdrada stanu
...
1932
...
1980
...
1975
...
2010
...
Baku
...
1987
...
Wyszyński
...
1966
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Andriej Grieczko":
225 Europa Środkowowschodnia w okresie zimnej wojny (plansza 5)
...
|