Marty Feldman, właściwie Martin Alan Feldman (ur.
8 lipca
1934
w
Londynie
, zm.
2 grudnia
1982
w
Meksyku
) brytyjski scenarzysta, komik i aktor charakterystyczny.
Biografia
Marty Feldman urodził się w roku 1934 (niektóre źródła podają błędnie rok 1933) w
East End
, ubogiej dzielnicy
Londynu
, w rodzinie żydowskich emigrantów z Rosji. Jego ojcem był Myer Feldman, krawiec.
Feldman porzucił szkołę w wieku lat 15, chcąc zostać muzykiem
jazzowym
. Wkrótce odkrył jednak u siebie zamiłowanie do komedii. W roku 1954 utworzył z Barrym Tookiem spółkę autorską, która pisała scenariusze do udanych telewizyjnych seriali komediowych, m.in. The Army Game, Bootsie and Snudge, a także słuchowiska radiowego Round the Home. W roku 1966 był jednym ze autorów serialu telewizyjnego The Frost Report, uważanego za szczególnie ważny w historii brytyjskiej komedii, gdyż debiutowali w nim członkowie przyszłej grupy
Monty Pythona
.
Marty Feldman ożenił się w roku
1959
z Laurettą Sullivan. Małżeństwo to przetrwało aż do jego śmierci.
W roku
1961
u Feldmana zdiagnozowano silną
nadczynność tarczycy
(
chorobę Gravesa-Basedowa
). Choroba ta trwale zmieniła jego wygląd, nadając mu charakterystyczny wytrzeszcz oczu, który stał się potem jego znakiem rozpoznawczym jako aktora.
Na ekranie TV Feldman po raz pierwszy pojawił się w roku
1967
, w programie At Last the 1948 Show, wraz z
Johnem Cleese
,
Grahamem Chapmanem
i Timem Brooke-Taylorem. Sukces który osiągnął tym programem sprawił, że
BBC
zaproponowało mu własny, autorski show Marty (później tytuł zmieniono na It's Marty). Dwukrotnie otrzymał za niego nagrodę
BAFTA
(jako najlepszy aktor komediowy i najlepszy autor). Program zdobył też uznanie międzynarodowe i został nagrodzony "Złotą Różą" festiwalu w
Montreux
.
Sukcesy te utorowały mu drogę do kariery w
USA
i na ekrany kinowe. W amerykańskiej telewizji występował w Dean Martin Show, miał też własny program zatytułowany The Marty Feldman Comedy Machine. Pierwszą jego dużą rolą kinową była rola Igora w filmie
Mela Brooksa
Młody Frankenstein
. Film odniósł sukces, a produkcje kinowe stały się od tego czasu głównym zajęciem Marty'ego. Występował, jako aktor w produkcjach Mela Brooksa i innych. Sam napisał scenariusze i wyreżyserował dwa filmy: Ostatni film o legii cudzoziemskiej i Trapista w Nowym Jorku.
Marty Feldman zmarł nagle 2 grudnia 1982, w pokoju hotelowym w Meksyku, gdzie przebywał w związku z zdjęciami do filmu
Żółtobrody
. Przyczyną śmierci był
zawał serca
, wywołany przez ostre zatrucie pokarmowe. Mel Brooks, w komentarzu DVD do filmu Młody Frankenstein wymienia inne czynniki, które mogły się przyczynić do nagłej śmierci aktora: palił ogromne ilości papierosów (5 paczek dziennie) i pił wielkie ilości
kawy
. Pomimo śmierci aktora film został ukończony, ale grana przez Feldmana postać ginie nagle przed jego końcem.
Pochowany został w
Los Angeles
na cmentarzu Forest Lawn Memorial Park, w pobliżu grobu swego idola,
Bustera Keatona
.
Filmografia
Aktor
-
Młody Frankenstein
(Young Frankenstein), 1974, jako Igor
-
Przygody najsprytniejszego z braci Holmesów
(The Adventure of Sherlock Holmes' Smarter Brother), 1975, jako sierżant Sacker
- 40 gradi all'ombra del lenzuolo, 1976, jako Alex
-
Nieme kino
(Silent Movie), 1976, jako Marty Eggs
- Ostatni film o legii cudzoziemskiej (The Last Remake of Beau Geste), 1977, jako Digby Geste
- Trapista w Nowym Jorku (In God We Tru$t), 1980, jako brat Ambroży
- Slapstick (Slapstick (Of Another Kind)), 1982, jako Silvester
-
Żółtobrody
(Yellowbeard), 1983, jako Gilbert
Scenarzysta i reżyser
- Ostatni film o legii cudzoziemskiej (The Last Remake of Beau Geste), 1977
- Trapista w Nowym Jorku (In God We Tru$t), 1980
Linki zewnętrzne