Zawilec wielkokwiatowy
Zawilec wielkokwiatowy | Gatunek trujący |
Zawilec wielkokwiatowy, zawilec leśny (Anemone sylvestris
L.
) –
gatunek
rośliny należący do rodziny
jaskrowatych
. Rozmieszczenie geograficzneWystępuje w stanie dzikim w północnej, środkowej, południowej i wschodniej Europie oraz w Azji (zachodnia Azja, Syberia, Chiny, Mongolia, Kaukaz)[2]. W Polsce głównie na niżu na rozproszonych stanowiskach. Najczęściej występuje nad dolną Odrą i Wisłą, na
Pojezierzu Mazurskim
oraz na
Wyżynie Małopolskiej
i
Lubelskiej
. W Karpatach potwierdzono jego występowanie na jednym tylko stanowisku na wzniesieniu Średni Grojec w
Kotlinie Żywieckiej
(450–455 m n.p.m.)[3]. Morfologia-
Łodyga
- Wzniesiona o wysokości do 40 cm. Pod ziemią roślina posiada wrzecionowate
kłącze
z długimi
rozłogami
.
-
Liście
-
Okrągławe
, przeważnie pięciodzielne z odcinkami o dwóch, trzech wcięciach. Liście odziomkowe rozwijają się całkowicie dopiero po okresie kwitnienia. Na spodniej stronie liście są kosmate. Liście podkwiatostanowe są ogonkowe i od siebie wyraźnie oddzielone.
-
Kwiaty
-
Białe
, o delikatnym
zapachu
, duże, o średnicy 4–7
cm
. Czasami spotyka się kwiaty żółte. Wyrastają pojedynczo w okółku liści szczytowych.
Okwiat
jest na spodniej stronie jedwabiście owłosiony.
-
Owoce
- Puszyste, białowełniste z krótkim dzióbkiem.
Biologia i ekologia
Bylina
,
hemikryptofit
. Kwitnie od kwietnia do końca maja. Wytwarza dużo pyłku, jest owadopylny. Pod wieczór kwiaty zamykają się i zwisają[4].
Siedlisko
: suche, słoneczne zbocza, widne, suche
lasy
i ich obrzeża, murawy. Nasiona rozsiewane są przez wiatr (
anemochoria
). Preferuje
gleby
luźne, żyzne, zawierające
wapń
. Roślina może także rozmnażać się wegetatywnie. Występuje w
populacjach
liczących do kilkuset osobników. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych
gatunek charakterystyczny
dla
Ass.
Geranio-Anemonetum sylvestris[5]. Liczba chromosomów
2n
= 16[3]. Cała roślina jest lekko
Roślina trująca
. Powoduje mdłości, biegunki, krwawienia i podrażnienia skóry[6]. Zagrożenia i ochronaRoślina objęta
ścisłą ochroną gatunkową
. Zagrożeniem dla gatunku jest wykopywanie go i przesadzanie do ogródków przydomowych, przeznaczenie do gospodarczego użytkowania
muraw kserotermicznych
, w których występuje, czy też zarastanie ich przez wyższą roślinność[4]. Zastosowanie i uprawa-
Roślina ozdobna
, przydatna do obsadzania słonecznych skarp, tarasów oraz kamienistych rabat. Kwitnie przez długi okres od wiosny do wczesnego lata.
- Bez problemu znosi zimę. Najlepiej rośnie na podłożu próchnicznym, o odczynie zasadowym i zasobnym w wodę. Można go rozmnażać z nasion, które wysiewa się zaraz po zbiorze, lub przez podział kłącza późną jesienią lub bardzo wczesną wiosną[7]. Wśród odmian ogrodowych istnieją m.in. `Grandiflora` o dużych i przewisających kwiatach, `Elisa Fellman` o półpełnych kwiatach.
Przypisy- ↑ Stevens P.F.:
Angiosperm Phylogeny Website
(
ang.
). 2001–. [dostęp 2009-06-07].
- ↑
Germplasm Resources Information Network (GRIN)
. [dostęp 2009-05-27].
- ↑ 3,0 3,1 Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. .
- ↑ 4,0 4,1 Halina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: Multico Oficyna Wyd., 2006. .
- ↑
Władysław Matuszkiewicz
: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. .
- ↑ Burkhard Bohne, Peter Dietze: Rośliny trujące: 170 gatunków roślin ozdobnych i dziko rosnących. Warszawa: Bellona, Spółka Akcyjna, 2008. .
- ↑ zbiorowe: Rośliny ogrodowe. Könemann, 2005. .
Bibliografia-
Władysław Szafer
, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
- Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. .
Inne hasła zawierające informacje o "Zawilec wielkokwiatowy":
Mazurski Park Krajobrazowy
pływacz średni
pełnik europejski
kosaciec syberyjski
mieczyk dachówkowaty
goździk pyszny
dzwonecznik wonny
orlik pospolity
lilia złotogłów
sasanka otwarta
i
sasanka łąkowa
Zawilec wielkokwiatowy
dzwonek boloński
ciepłolubny
miodownik melisowaty
kokoryczka okółkowa
Relikty glacjalne i borealne:
chamedafne północna
(największe stanowisko ...
Francuski kalendarz rewolucyjny
...
Biecz
...
Wyżyna Krakowsko-Częstochowska
...
Ojcowski Park Narodowy
...
Zawilec gajowy
...
Buczyna
...
Buławnik
...
Wielka Rafa Koralowa
...
Beskid Niski
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Zawilec wielkokwiatowy":
Świat roślinny i zwierzęcy w Polsce (plansza 13)
...
005. Przegląd i znaczenie nasiennych (plansza 12)
...
214. Ochrona środowiska (plansza 11)
...
|