Gryzonie
GryzonieGryzonie (Rodentia) – najliczniejszy rząd
ssaków
, obejmujący ok. 1850 gatunków. Cechą charakterystyczną wszystkich gryzoni jest obecność stale rosnących
siekaczy
– dwóch (jedna para) w górnej i dwóch w dolnej szczęce oraz brak kłów. Większość gryzoni to zwierzęta roślinożerne, niektóre jednak nie stronią od pokarmu zwierzęcego. Zwierzęta te cechuje znaczna
rozrodczość
. Występują na wszystkich
kontynentach
, poza
Antarktydą
. Wcześniej zaliczane do nich były
zajęczaki
, obecnie wydzielone – głównie z powodu różnic w uzębieniu – jako odrębna, choć blisko spokrewniona grupa. UzębienieW uzębieniu brak
kłów
, natomiast są
siekacze
bez korzenia, o nieskończonym wzroście, o kształcie dłutowatym. Stały wzrost siekaczy sprawia, ze gryzonie muszą nieustannie je ścierać. Trzonowce w liczbie zależnej od rodzaju, czasem brak ich zupełnie, jak np. u Muridae. Budowa i pożywienieChodzą na całej stopie, palce ruchome, opatrzone
pazurami
, rzadziej paznokciami. Gryzonie to w większości zwierzęta roślinożerne, nieliczne tylko są wszystkożerne. Żywią się częściami twardymi, jak np.
łodygami
,
korzeniami
,
ziarnem
,
owocami
. RozródLiczne gryzonie budują skomplikowane gniazda i nory, gdzie składają zapasy na zimę (patrz
chomik
). Niektóre zapadają w sen zimowy, inne natomiast odbywają wędrówki. Rodzą po kilka, kilkanaście młodych, i to 4—6 razy do roku. Samica ma na stronie brzusznej szereg gruczołów mlecznych. Typowy dla gryzoni układ uzębienia Udział poszczególnych rodzin w rzędzie WystępowanieDo rozprzestrzenienia niektórych gryzoni (np.
szczury
i
myszy
) przyczynił się człowiek. SystematykaZe względu na rozbieżności poszczególnych klasyfikacji poniżej wykazano rodziny gryzoni bez podziału na podrzędy. Nazwa systematyczna | Nazwa zwyczajowa | Przedstawiciele |
---|
Abrocomidae
| | |
Anomaluridae
|
wiewiórolotkowate
| wiewiórolotka |
Aplodontiidae
|
sewelowate
|
sewel
|
Bathyergidae
|
kretoszczury
|
golec
|
Calomyscidae
| | |
Capromyidae
|
hutiowate
| hutia |
Castoridae
|
bobrowate
|
bóbr europejski
,
bóbr kanadyjski
|
Caviidae
|
marowate
|
mara patagońska
,
świnka morska
,
aperea
|
Chinchillidae
|
szynszylowate
|
szynszyla mała
|
Cricetidae
|
chomikowate
|
chomik
,
nornica ruda
,
nornikowate
|
Ctenodactylidae
|
gundiowate
|
gundia
|
Ctenomyidae
|
tukotuki
|
tukotuko
|
Dasyproctidae
|
agutiowate
|
aguti oliwkowy
,
aguti złocisty
,
akuczi
| Diatomyidae | |
laotański szczur skalny
|
Dinomyidae
|
pakarany
|
pakarana
|
Dipodidae
|
skoczkowate
|
alaktaga
,
skoczek
|
Echimyidae
|
kolczakowate
| kolczak |
Erethizontidae
|
ursonowate
|
urson
,
koendu
|
Geomyidae
|
gofferowate
|
goffer
|
Heptaxodontidae
† | | |
Heteromyidae
|
szczuroskoczkowate
|
szczuroskoczek
|
Hystricidae
|
jeżozwierzowate
|
jeżozwierz afrykański
,
jeżatka afrykańska
|
Muridae
|
myszowate
|
badylarka
,
myszoskoczka
,
mysz polna
|
Myocastoridae
|
nutriowate
|
nutria
|
Myoxidae
|
popielicowate
|
koszatka
,
orzesznica
,
popielica
,
selewinka
,
żołędnica
| Nesomyidae | | |
Octodontidae
|
koszatniczkowate
|
koszatniczka pospolita
,
koszatniczka Bridgesa
,
koszatniczka nabrzeżna
,
koszatniczka pacyficzna
,
tukotuko
,
kururo
,
Octomys mimax
|
Pedetidae
|
postrzałki
|
postrzałka
| Petromuridae | | | Platacanthomyidae | | |
Sciuridae
|
wiewiórkowate
|
nieświszczuki
,
polatuchy
,
świstak
,
wiewiórka pospolita
|
Spalacidae
|
ślepce
|
ślepiec
, bambusowiec |
Thryonomyidae
|
szczecińce
| szczeciniec |
Zobacz też
WWCPS
(laboratoryjna linia szczura dzikiego) Przypisy- ↑
Rodentia
w: Integrated Taxonomic Information System (
ang.
)
- ↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.)
Rodentia.
w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (
ang.
) [dostęp 25 października 2009]
Inne hasła zawierające informacje o "Gryzonie":
Eunectes
(m.in.
tapiry
, dziki,
kapibary
, jelenie - atakowane przez duże osobniki anakondy zielonej), Gryzonie, niekiedy nawet
jaguary
), gadami (
kajmany
), rybami i ptakami, polując zazwyczaj w ...
Bóbr europejski
...
Kania czarna
tworzą kolonie, np. w Europie Środkowej w dolinie Renu. PożywienieDrobne kręgowce: ryby, Gryzonie, ptaki, również gady, płazy, owady i dżdżownice. Chętnie żywi się
padliną
, ...
Bocian czarny
jak pstrągi potokowe,
piskorze
,
ślizy
i
karasie
. Rzadziej łapie mniejsze ssaki (głównie Gryzonie), płazy, gady oraz większe bezkręgowce, wyjątkowo pisklęta innych ptaków. Skład diety ...
Sowa uszata
...
Katastrofa elektrowni jądrowej w Czarnobylu
...
Bitwa stalingradzka
powodu usterek technicznych silniki dławiły się (m.in. instalacje elektryczne zostały uszkodzone przez Gryzonie), a pancerniacy mieli problemy z celnością. Heim miał do dyspozycji jedynie ...
Sowy
1–3 m nad ziemią. Niektóre gatunki (jak
pójdźka
) polują na owady i Gryzonie chodząc po ziemi, inne (jak
płomykówka
,
uszatka
,
sowa błotna
) potrafią zawisać ...
Czarna śmierć
zanotowano, iż czarna śmierć zawędrowała nawet do Islandii, Szwecji i Norwegii, gdzie Gryzonie (szczury śniade) w ogóle nie występują,brak w źródłach historycznych wzmianek o ...
Wścieklizna
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Gryzonie":
Trawienie i wchłanianie substancji odżywczych (plansza 21)
bakterie i pierwotniaki, z którymi w symbiozę wchodzą niektóre zwierzęta roślinożerne (przeżuwacze, Gryzonie, termity).
...
44. Wybrane choroby cywilizacyjne i epidemie (plansza 17)
Jednak odkąd ludzie zaczęli budować gęsto zaludnione osady, gromadzić żywność przyciągającą zapchlone Gryzonie, na wielką skale udamawiać zwierzęta, a potem także podróżować po całym ...
Strona bierna, Present Simple, Past Simple - część 1 (plansza 20)
especially rodents, are used in laboratory research.
Niektóre zwierzęta, szczególnie Gryzonie są wykorzystywane w badaniach laboratoryjnych.
New cosmetics, medicines or vaccines are tested ...
|