wydma
Wydmy - piaszczyste wzniesienia o różnych rozmiarach (wzgórza, pagórki) i kształtach, usypane przez wiatr. Wydmy cechują się zwykle
asymetrycznością zboczy, strona dowietrzna (po której toczy się piasek do góry pod wpływem siły wiatru) jest łagodniej nachylona niż zawietrzna
(po której piasek przewiany przez grzbiet wydmy osypuje się swobodnie). Wyróżnia się dwa podstawowe typy wydm:
-
barchany, w kształcie asymetrycznych rogalików, zwróconych wypukłą stroną w kierunku wiatru, a końcami w stronę przeciwną. Barchany powstają w obszarach
suchych, pustynnych, pozbawionych roślinności,
-
wydmy paraboliczne, o kształcie odwrotnym w stosunku do barchanu, z ramionami zwróconymi w kierunku wiatru, powstające w klimacie
wilgotniejszym, gdzie końce wydmy są powstrzymywane przez roślinność, a środek wydmy przesuwa się bardziej swobodnie.
Barchany, lub rzadziej wydmy paraboliczne, łączące się ze sobą ramionami i tworzące długie łańcuchy, prostopadłe do kierunku wiatru, noszą nazwę
wydm poprzecznych.
Ich przeciwieństwem są wydmy podłużne, o przebiegu zgodnym z dominującym kierunkiem wiatrów, powstające ze złączonych ze sobą, "doganiających się"
barchanów. Wydmy podłużne ciągną się niekiedy na przestrzeni setek km, tworząc nieprzerwane, równoległe do siebie wały wydmowe (np. na Pustyni Simpsona w
Australii albo na pustyniach piaszczystych Sahary, gdzie noszą lokalną nazwę seif).
Wydmy są formą rzeźby powszechną dla obszarów pustyń piaszczystych, występują też jednak w klimacie umiarkowanym wilgotnym, gdzie nie
mają charakteru wydm wędrujących, lecz są utrwalone przez roślinność.
Ze względu na miejsce występowania wyróżnia się wydmy: pustynne, nadmorskie (zbudowane z piasków usypanych przez fale
morskie) oraz śródlądowe (usypane z piasków sandrowych, terasowych i in.).
W Polsce wydmy występują na bardzo wielu obszarach, mają jednak w większości charakter wydm utrwalonych. Wydmy wędrujące spotyka się m.in. na
Mierzei Łebskiej i w obrębie Słowińskiego Parku Narodowego.
Inne hasła zawierające informacje o "wydma":
Uznam
...
Szczyt (geografia)
...
Regosole
...
Bagno
...
Wybrzeże Słowińskie
...
Łeba
Warunki naturalneNa zachód od miasta rozciąga się
Słowiński Park Narodowy
z ruchomymi
wydmami
i jeziorami
Łebsko
i
Gardno
.Na wschodzie leży jezioro Sarbsko i Rezerwat ...
Strefa Gazy
...
Namib
Na pustyni Namib znajduje się najwyższa wydma piaskowa na świecie, Dune 7, czyli Wydma 7, o wysokości ponad ...
Nizina Śląska
Małej Panwi
. Pomiędzy
Stobrawą
a
Małą Panwią
występują rozległe tereny piaszczyste z
wydmami
, porośnięte lasami iglastymi (
Bory Stobrawskie
). Pod Opolem znajdują się pokłady
kredy
. ...
Tel Awiw-Jafa
komercyjne1,52,9%tereny przemysłowe1,32,5%tereny zielone3,77,1%inne2,34,4%Powierzchnia miasta(Σ)51,8100% GlebaRzeka
Jarkon
w Tel AwiwieMiasto powstało na nadmorskich
wydmach
i stosunkowo mało
żyznych gruntach
, położonych na północ od portu morskiego ...
Inne lekcje zawierające informacje o "wydma":
Nad morzem (plansza 16)
e height=380 width=770 >
A dune
- wydma
A dune is a hill of sand made by the wind on ...
031b. Ekosystemy i ich rozwój (plansza 13)
...
236. Charakterystyka regionów geograficznych. Pobrzeże Kaszubskie (plansza 9)
...
|