Komisja Europejska
Komisja EuropejskaWieżowiec Berlaymont w Brukseli, siedziba Komisji Europejskiej Komisja Europejska (
fr.
Commission européenne,
ang.
European Commission) -
organ wykonawczy
Unii Europejskiej
będący instytucją odpowiedzialną za bieżącą politykę Unii, nadzorujący prace wszystkich jej agencji i zarządzającą jej funduszami. Komisja posiada wyłączną inicjatywę legislacyjną w zakresie prawa unijnego oraz jest uprawniona do wydawania rozporządzeń wykonawczych (ang. Comission Regulation). Jej główną siedzibą jest
Bruksela
. Funkcjonowanie komisji jest wzorowane na rządzie gabinetowym, a 27 komisarzy odpowiada randze
ministra
w rządach poszczególnych państw. Na każde państwo członkowskie Unii Europejskiej przypada jeden komisarz, choć w założeniu mają oni reprezentować interesy całej Unii, a nie państw, z których pochodzą. Jeden z grona komisarzy jest wybierany przez
Parlament Europejski
na przewodniczącego Komisji (obecnym przewodniczącym jest
José Manuel Barroso
, w 2009 roku został wybrany na drugą kadencję). W potocznym rozumieniu termin "Komisja Europejska" może także oznaczać całą administrację podległą 27 komisarzom. Obecnie pracuje w niej około 25 tys. urzędników. Struktura KomisjiObecnie Komisja liczy tylu członków, ile jest państw członkowskich
Unii
(27). Od 1 listopada 2014 liczyć będzie w każdej kadencji 2/3 liczby członków Unii (tzn. jeśli UE liczy 27 państw, to komisarzy będzie 18). Jednak Rada Europejska, stanowiąc jednomyślnie, będzie mogła ustalić inną liczbę. Każdy z komisarzy jest odpowiedzialny za określoną dziedzinę, analogicznie do ministrów w rządzie. W skład komisji wchodzi też
wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa
jako jeden z jej wiceprzewodniczących. Członkowie komisji nie mogą czuć się związani żadnymi instrukcjami płynącymi z krajów ich pochodzenia – są politykami, których powołanie rekomenduje
Rada Unii Europejskiej
i zatwierdza
Parlament Europejski
. Ich zadaniem jest nadzór nad przydzielonymi im
dyrekcjami generalnymi
. Tryb wyboru KomisjiZgodnie z postanowieniami
Traktatu z Lizbony
,
Rada Europejska
, stanowiąc większością kwalifikowaną, uwzględniając wyniki wyborów do Parlamentu Europejskiego, przedstawia kandydata na przewodniczącego Komisji Europejskiej, który jest następnie zatwierdzany przez Parlament Europejski. W przypadku niewybrania kandydata, Rada Europejska ma miesiąc na przedstawienie nowego według tej samej procedury. Rada Europejska, w porozumieniu z przewodniczącym Komisji, ustala listę komisarzy, postępując według sugestii państw członkowskich. Następnie skład Komisji podlega kolegialnemu zatwierdzeniu przez Parlament Europejski, który przedtem przesłuchuje kandydatów na komisarzy na posiedzeniach odpowiednich Komisji. W przypadku zatwierdzenia, Rada Europejska mianuje Komisję stanowiąc większością kwalifikowaną. PrerogatywyKomisja Europejska zajmuje się wszystkimi bieżącymi zagadnieniami dotyczącymi funkcjonowania Unii, a więc polityką rolną, gospodarczą, społeczną, obronnością i polityką międzynarodową itp. Oprócz tego Komisja jest instytucją zajmującą się konstruowaniem i przedstawianiem pod głosowanie Radzie Unii Europejskiej lub Parlamentowi Europejskiemu wszystkich aktów prawnych Unii. Komisja przygotowuje też zazwyczaj propozycje traktatów i innych aktów prawa międzynarodowego, które są później dyskutowane na zebraniach
Rady Europejskiej
. Komisja Europejska nadzoruje też rządy państw członkowskich w sprawie wdrażania zmian prawa poszczególnych krajów wynikających z przystosowywania prawa krajowego do ustaleń unijnych. Komisja prowadzi też bieżące negocjacje z krajami kandydującymi do Unii. Przewodniczący Komisji Europejskiej jest oficjalną "głową" Unii, reprezentując ją w kontaktach międzynarodowych. Komisja Europejska jako jedyny organ unijny ma prawo tzw. bezpośredniej inicjatywy legislacyjnej. Komisja tworzy również białe księgi i zielone księgi. Zielone księgi to komunikaty dotyczące pewnych dziedzin polityki, skierowane przede wszystkim do uczestników konsultacji i debat na dany temat. Czasami stanowią impuls do podjęcia działań legislacyjnych. Białe księgi to dokumenty zawierające propozycje konkretnych działań Unii, opracowywane często po publikacji zielonej księgi rozpoczynającej dyskusję na dany temat[1]. Historia KomisjiPoprzedniczkami Komisji Europejskiej były: powstała w
1952
r.
Wysoka Władza
, będąca organem zarządzającym
EWWiS
złożonym z funkcjonariuszy międzynarodowych, oraz istniejące od
1958
r. Komisja
EWG
i Komisja
Euratomu
. Wszystkie trzy organy zostały połączone w jednolitą Komisję Wspólnot Europejskich w
1967
r. na mocy
Traktatu Fuzyjnego
. Nazwa Komisja Europejska przyjęła się po wejściu w życie
Traktatu z Maastricht
i powstaniu
Wspólnot Europejskich
. Zarzuty o korupcję i niegospodarnośćW
1999
Komisja została rozwiązana w wyniku zarzutów o
korupcję
i
nepotyzm
podniesionych przez audytora wewnętrznego
Paula van Buitenena
, w których główną rolę grała komisarz
Édith Cresson
[2]. Bezpośrednią przyczyną rozwiązania Komisji, której przewodniczącym był
Jacques Santer
, był raport Komisji Niezależnych Ekspertów opisujący brak zarządzania sprzyjający korupcji i niegospodarności: „ Badania przeprowadzone przez Komisję zbyt często wykazywały rosnący opór ze strony członków hierarchii wobec podejmowania odpowiedzialności. Trudno było znaleźć kogokolwiek, kto wykazywałby choćby śladowe poczucie odpowiedzialności (...) Skrajnie skomplikowane przepisy narażają EAGGF na korupcję i czynią jakąkolwiek kontrolę bardzo trudną. ” Zarzuty o nierzetelne rozliczanie środków budżetowych i brak transparentności były podnoszone ponownie w
2004
roku[3]. Po skandalu w
1999
roku rozwiązaniem problemu miało być uruchomienie biura antykorupcyjnego OLAF[4]. Według
Paula van Buitenena
w
2008
roku nadal nie funkcjonuje ono skutecznie[5]. W
2008
roku Komisja Europejska została skrytykowana przez koalicję organizacji pozarządowych za dopuszczenie do zdominowania grup eksperckich przez lobbystów i przedstawicieli biznesowych grup nacisku[6]. W
2009
roku 66% skarg do europejskiego rzecznika praw obywatelskich (European Ombudsman) dotyczyło działań Komisji Europejskiej, z czego 36% braku transparentności - na przykład utrudniania dostępu do informacji publicznej[7]. W kwietniu
2009
ujawniona została wewnętrzna notatka rozesłana do pracowników Komisji Europejskiej, w której zaleca się im by w raportach i korespondencji nie wspominali o prywatnych spotkaniach z lobbystami oraz instruuje, w jaki sposób utrudniać dostęp do informacji publicznej przez wąskie interpretowanie zapytań we wnioskach[8]. W 2010 roku organizacja
Transparency International
wyraziła zaniepokojenie podejmowaniem pracy przez byłych komisarzy w sytuacjach mogących stwarzać podejrzenie konfliktu interesów[9][10]. Brytyjskie czasopismo "Public Servant Magazine" skrytykowało Komisję za rozrzutność i niekontrolowany rozrost
biurokracji
, której koszty utrzymania wynoszą ponad 8
miliardów
euro
, z czego koszty samej Komisji to ponad 3,5
miliarda
[11]. W 2010 roku Reuters ujawnił korespondencję urzędników Komisji, którzy ukrywali lub przeinaczali wyniki badań naukowych dla wsparcia politycznego programu promocji
biopaliw
[12]. Wkrótce potem Komisja została pozwana do sądu przez grupę Climate Earth z zarzutem ograniczania prawa do informacji publicznej[13]. Kontrowersje wzbudza także - zgodna z przepisami KE - praktyka wypłacania byłym komisarzom "przejściowych wynagrodzeń" w wysokości 40-65% ich zarobków przez trzy lata od odejścia z pracy[14]. Obecny Skład Komisji
-
José Manuel Barroso
(przewodniczący),
-
Catherine Ashton
(
Wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa
, Pierwsza wiceprzewodnicząca),
-
Viviane Reding
(
sprawiedliwość
, wiceprzewodnicząca),
-
Joaquín Almunia
(
konkurencja
, wiceprzewodniczący),
-
Siim Kallas
(
transport
, wiceprzewodniczący),
-
Neelie Kroes
(agenda cyfrowa, wiceprzewodnicząca),
-
Antonio Tajani
(
przemysł
i
przedsiębiorczość
, wiceprzewodniczący),
-
Maroš Šefčovič
(
administracja
, wiceprzewodniczący),
-
Janez Potočnik
(
ochrona środowiska
),
-
Olli Rehn
(sprawy gospodarcze i walutowe),
-
Andris Piebalgs
(
rozwój
),
-
Michel Barnier
(
rynek wewnętrzny
i
usługi
),
-
Androulla Vassiliou
(
edukacja
,
kultura
,
wielojęzyczność
i
młodzież
),
-
Algirdas Šemeta
(
podatki
i
cła
, audyt i zwalczanie nadużyć finansowych),
-
Karel De Gucht
(
handel
),
-
John Dalli
(
zdrowie
i ochrona konsumenta),
-
Máire Geoghegan-Quinn
(
badania
, innowacje i
nauka
),
-
Janusz Lewandowski
(
budżet
),
-
Maria Damanaki
(gospodarka morska i
rybołówstwo
),
-
Günther Oettinger
(
energia
),
-
Johannes Hahn
(
polityka regionalna
),
-
Connie Hedegaard
(
klimat
),
-
Štefan Füle
(rozszerzenie
UE
),
-
László Andor
(
zatrudnienie
i sprawy społeczne),
-
Cecilia Malmström
(sprawy wewnętrzne),
-
Kristalina Georgieva
(współpraca międzynarodowa,
pomoc humanitarna
i reagowanie kryzysowe)
-
Dacian Cioloş
(
rolnictwo
i rozwój obszarów wiejskich).
Skład poprzedniej Komisji
Skład pierwszej Komisja José Barroso w jej pierwotnym składzie. -
José Manuel Durão Barroso
(przewodniczący),
-
Margot Wallström
(
instytucje
, strategie komunikacyjne, I wiceprzewodnicząca),
-
Günter Verheugen
(
przemysł
, wiceprzewodniczący),
-
Jacques Barrot
(
sprawiedliwość
,
wolność
i
bezpieczeństwo
, wiceprzewodniczący; wcześniej odpowiedzialny za transport),
-
Siim Kallas
(
administracja
, wiceprzewodniczący),
-
Franco Frattini
(
transport
, wiceprzewodniczący; zastąpiony przez
Antonio Tajaniego
9 maja 2008),
-
Benita Ferrero-Waldner
(
sprawy zagraniczne
),
-
Louis Michel
(
rozwój
i polityka humanitarna; zastąpiony przez
Karla De Guchta
17 lipca 2009),
-
Meglena Kuneva
(ochrona konsumenta),
-
Markos Kyprianou
(
zdrowie
, zastąpiony przez
Androulle Vassiliou
10 kwietnia 2008),
-
Vladimír Špidla
(
zatrudnienie
, sprawy społeczne),
-
Mariann Fischer Boel
(
rolnictwo
),
-
Olli Rehn
(rozszerzenie
UE
),
-
Stavros Dimas
(
ochrona środowiska
),
-
Joaquín Almunia
(sprawy monetarne),
-
Neelie Kroes
(
konkurencja
),
-
Charlie McCreevy
(
rynek wewnętrzny
),
-
Dalia Grybauskaitė
(
budżet
; zastąpiona przez
Algirdasa Šemete
1 lipca 2009),
-
Viviane Reding
(
społeczeństwo informacyjne
),
-
Andris Piebalgs
(
energia
),
-
Joe Borg
(
rybołówstwo
i sprawy morskie),
-
Danuta Hübner
(
polityka regionalna
; zastąpiona przez
Pawła Sameckiego
4 lipca 2009),
-
Leonard Orban
(
wielojęzyczność
),
-
Ján Figeľ
(
edukacja
,
szkolenia
,
kultura
),
-
Janez Potočnik
(
nauka
i
badania
),
-
László Kovács
(
podatki
),
-
Peter Mandelson
(
handel
; zastąpiony przez
Catherine Ashton
6 października 2008),
Zobacz też
Adapt
,
CONVER
- inicjatywy komisji. Linki zewnętrznePrzypisy- ↑
Często zadawane pytania
. ec.europa.eu. [dostęp 11 stycznia 2010].
- ↑ Paul van Buitenen: Blowing the Whistle: Fraud in the European Commission. Politicos Pub, 2000. .
- ↑
Auditor blames politicians for EC waste and corruption
. Sunday Herald, 8 sierpnia 2004.
- ↑
European Anti-Fraud Office (OLAF)
.
- ↑ Paul van Buitenen:
Alleged irregularities in OLAF
. 25 listopada 2008.
- ↑ Konrad Niklewicz:
Czy lobbyści rządzą w Brukseli?
. Gazeta.pl, 27 marca 2008.
- ↑
EU citizens complain about lack of transparency
. EUObserver, 27 kwietnia 2009.
- ↑
Be careful what you write, Eurocrats told
. Times Online, 14 kwietnia 2009.
- ↑
Ex-commissioners face conflict of interest accusations
. Euractiv, 2010.
- ↑
Komisarz do wzięcia
. Rzeczpospolita, 2010.
- ↑
Jak Unia wydaje miliony... na siebie
. Dziennik Gazeta Prawna, 2010.
- ↑
Special Report - Europe finds politics and biofuels don't mix
. Reuters, 2010.
- ↑
EU sued over lack of transparency
. EU Observer, 2010.
- ↑
FTD: Byli komisarze UE biorą podwójne pensje. Huebner też
. Financial Times Deutschland, 2010.
Inne hasła zawierające informacje o "Komisja Europejska":
Nadciśnienie tętnicze
...
Akcja (prawo)
...
1986
...
Romeo i Julia (film 1996)
...
1852
...
Szkoła wyższa
...
1848
...
Bocian czarny
...
Integracja
...
Rocznik statystyczny
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Komisja Europejska":
216 Koalicja antyhitlerowska. Konferencje Wielkiej Trójki (plansza 15)
...
225 Europa Środkowowschodnia w okresie zimnej wojny (plansza 4)
...
226 Procesy integracyjne w Europie Zachodniej (plansza 13)
...
|