Bolesławiec Śląski (
niem.
Bunzlau) –
gmina miejska
w
województwie dolnośląskim
, w
powiecie bolesławieckim
, na prawym brzegu rzeki
Bóbr
, na południowym krańcu
Borów Dolnośląskich
.
W latach 1975-1998
miasto administracyjnie należało do
województwa jeleniogórskiego
. Według danych z 31 grudnia 2009 miasto liczyło 40 021 mieszkańców.
Struktura powierzchni
Według danych z
2007
[2] Bolesławiec ma obszar 23,57 km² (235. lokata w kraju), w tym:
- użytki rolne: 33%
- użytki leśne: 18%
Miasto stanowi 1,75% powierzchni powiatu.
Demografia
Według danych z
31 grudnia
2009
w Bolesławcu mieszkało 40 021 osób (108. lokata w kraju). Średni dochód na jednego mieszkańca wynosi 1 465,22 zł.
Rozwój demograficzny miasta
- Wykres liczby ludności miasta Bolesławiec na przestrzeni ostatnich 120 lat
Największą populację Bolesławiec odnotował w
1993
r. – wg danych
GUS
44 711 mieszkańców[3].
Gospodarka
Bolesławiec jest prężnym ośrodkiem przemysłowym i gospodarczym, zajmującym istotne miejsce na mapie gospodarczej woj. dolnośląskiego jak i całej Polski. W mieście istnieje wiele przedsiębiorstw i zakładów, które zatrudniają wiele osób z Bolesławca i okolic. Do ważniejszych zakładów w mieście należą:
-
Zakłady Chemiczne Wizów
- Zakłady Tkanin Technicznych Bonitex S.A.
- Bolesławieckie Zakłady Materiałów Ogniotrwałych Sp. z o.o.
- Gerresheimer Bolesławiec S.A. (dawniej Bolesławiecka Fabryka Materiałów Medycznych "Polfa" S.A., a wcześniej Bolesławiecka Fabryka Fiolek i Ampułek)
- Zakłady Ceramiczne Bolesławiec sp. z o.o.
- Zakłady Skór i Materiałów przeznaczonych dla przemysłu motoryzacyjnego "Bader"
- Zakład Produkcji Kaloryferów i Systemów Ogrzewania "Zehnder"
Do niedawna istniało kilka fabryk, które również miały znaczenie na mapie gospodarczej miasta, jednak nie sprostały one konkurencji rynkowej i ogłosiły upadłość, m.in.: Zakłady Przemysłu Dziewiarskiego Sława, Zakłady Mięsne. W Bolesławcu ma siedzibę wiele instytucji bankowych, ubezpieczeniowych, towarzystw gospodarczych i leasingowych.
Miasto posiada (od października
1845
) stację kolejową, przez którą przechodzi 2-torowa i zelektryfikowana na 61,5 km odcinku
Miłkowice
-
Węgliniec
linia kolejowa nr 282
.
Od 2007 roku na terenie miasta istnieje podstrefa
Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej "INVEST-PARK"
. Podstrefa Bolesławiec obejmuje łącznie obszar o powierzchni 39,9 ha i jest w całości terenem niezabudowanym, co stwarza dogodne warunki do kształtowania zabudowy.
Przedsiębiorcy, którzy prowadzą działalność na terenie Podstrefy Bolesławiec to:
- HOERBIGER Automotive Sp. z o.o.
- Obróbka Skrawaniem Metalu Lesław Sacher
- Guardian Automotive Polska Sp. z o.o.
Przedsiębiorcy inwestujący na proponowanych terenach należących do WSSE mają możliwość uzyskania zwolnienia z podatku od nieruchomości.
Osiedla
- Południe
- Piastów
- Kwiatowe
- Śródmieście
- Kruszyn
- Leśne
- Witosa
- Czterdziestolecia
- Przylesie
- Przylesie II
- Zabobrze
- Bolesławice
- Staszica
- Kościuszki
- Nadzieja
- Kozia Górka
Historia miasta
Miasto z ponad 750-letnią tradycją, lokowane na
prawie niemieckim
w 1251 przez księcia legnickiego
Bolesława Rogatkę
.
Od XVI w. słynie z bogatej tradycji wyrobu naczyń ceramicznych i kamionkowych.
Historia osadnictwa
Epoka paleolitu (ok. 3 000 000 – ok. 8300 lat p.n.e.)
Najstarsze ślady pobytu człowieka w rejonie Bolesławca pochodzą z młodszej fazy późnego
paleolitu
, tj ok. 10 000 lat p.n.e. W
1974
na wysokim tarasie
Bobru
w
Bobrowicach
koło
Szprotawy
odnalezione zostały narzędzia krzemienne z tego okresu (
liściak
typu Lyngby wraz z dwoma fragmentami
odłupków
). W tym samym czasie w
Golnicach
koło Bolesławca również na
terasie
dopływu Bobru odkryte zostały podobne wyroby (asymetryczny
tylczak
z retuszowaną bazą oraz dwa duże łuskowe fragmenty odłupków). Usytuowanie znalezisk ma ścisły związek z górskim charakterem Bobru. Dolina tej rzeki, szeroka od 500 do 3500 m, w okresie wiosennym i w czasie ciągłych opadów
deszczu
znajdowała się pod wodą. Poziom wód gruntowych sprawiał, iż opadała ona powoli. W związku z tym dolina przez długi czas była trudno dostępna. Dla własnego bezpieczeństwa człowiek późnego paleolitu przebywał więc na tym obszarze na terenach zabezpieczających go przed żywiołem wodnym.
Epoka mezolitu (ok. 8300 p.n.e. – ok. 4500 lat p.n.e.)
W dorzeczu Bobru odkryto aż 45 stanowisk datowanych na epokę
mezolitu
, od Bolesławca do
Krosna Odrzańskiego
. Wszystkie one, podobnie jak i w paleolicie, usytuowane są przy krawędziach dolin, na terasach lub
wydmach
, przede wszystkim po stronie południowej lub południowo-zachodniej. Odkryte znaleziska to obozowiska wielkości od 2-3
arów
do 1 ha (w tym wypadku byłoby to kilka małych funkcjonalnych w tamtym czasie stanowisk), na których terenie odnaleziono nieliczne wyroby
krzemienne
. Zamieszkująca w tym czasie dorzecze Bobru ludność przybyła tutaj u schyłku paleolitu z kręgu tzw. kultury
Federmesser
i
ahrensburskiej
. Po ociepleniu się klimatu pozostała tu część ludności uczestniczyła w powstaniu społeczności mezolitycznej, określanej mianem grupy protokomornickiej. Po dalszym ociepleniu opuściła ona jednak rejon Bobru, a na te obszary przybyła u schyłku okresu borealnego ludność postmaglemoska, zapewne z kultury
chojnicko-pieńkowskiej
. Zajmowała się głównie eksploatacją środowiska leśno-wodnego (
łowiectwo
,
rybołówstwo
). Kres osadnictwa mezolitycznego nastąpił w końcu II okresu neolitu.
Epoka neolitu (ok. 4500 p.n.e. – 1800 lat p.n.e.)
Rejon Bolesławca penetrowany był także w epoce neolitu, zwłaszcza przez plemiona
kultury ceramiki sznurowej
. Potwierdzeniem tego jest stanowisko tej kultury odkryte w Bolesławicach (kamienny toporek). Największe skupiska osadnicze wystąpiły w Pradolinie Głogowsko-Baryckiej,
Nizinie Śląskiej
i
Kotlinie Raciborskiej
, w miejscach występowania najżyźniejszych gleb i nieco już przetrzebionych lasów. Ze względu na znaczną ruchliwość plemion tej kultury sądzi się, że w ich sposobie gospodarowania dominował chów oraz pewne formy
pasterstwa
. Ale także rejony pokryte puszczami oraz
łęgami
(np. ok. Bolesławca), ze względu na warunki łowieckie, miały też pewne znaczenie dla tej ludności. W interesującym nas rejonie są to jednak, wyjątkowe przypadki. Z czasem ludność tej kultury zastała zasymilowana przez napływającą z zewnątrz społeczność posługującą się lepszymi wyrobami z
brązu
.
Epoka brązu
(1 800 p.n.e. – 700 lat p.n.e.)
Najważniejszą kulturą archeologiczną epoki brązu była
kultura łużycka
, poprzedzona
kulturą przedłużycką
, która niezatracając charakteru mogiłowego, wytworzyła cały szereg cech lokalnych. Umiejscawiana między Kaczawą a górnym Bobrem i
Szprotawą
. Prawdopodobnie w tym czasie miała miejsce stabilizacja osadnicza ludności tej kultury na
Śląsku
,
Saksonii
,
Łużycach
i w
Wielkopolsce
. Z tego okresu tzw. fazy klasycznej kultury przedłużyckiej odnaleziono w Bobrowicach, koło Szprotawy uchatą szpilę o ozdobionej główce. W niedalekiej od Bolesławca Osiecznicy znaleziono z kolei brązową
siekierkę
z brzegami. Mimo, iż ślady pobytu ludności kultury łużyckiej odnaleziono na brzegach niemal całego biegu Bobru, to jednak teren ten nie należy do dużych obszarów osadniczych (z wyjątkiem okolic Żagania i Nowogrodu Bobrzańskiego). Kilkanaście stanowisk odkrytych w pobliżu Bolesławca wskazuje wszelako na dość intensywną penetrację tej części ziem nadbobrzańskich przez społeczności kultury Łużyckiej. Stanowiska te (cmentarzyska) usytuowane są m.in. w Bolesławcu, Bolesławicach, Buczku Małym, Kruszynie-Godnowie, Rakowicach-Otoku.
Po krótkim
okresie halsztackim
(700-400 lat p.n.e.) w którym upadła kultura łużycka nastąpił okres lateński (w okolicach
Wrocławia
datowany na czas między IV w p.n.e. a schyłkiem II w n.e.). Rejon Bolesławca znajdował się poza oddziaływaniem "celtyckich" grup kulturowych. Pomimo tego w Bolesławcu znaleziono brązową zapinkę z wolną piętką i tarczką. Reprezentuje ona rzadki okaz zapinki Munssingenskiej z cięciwą obwiniętą wokół kabłąka. Druga z
fibul
, żelazna z wolno piętką i niedużą zdobioną kulką przynależy do późnej wersji zapinki duchcowskiej (nazwa od skarbu w Duchcowie). Obie są formami wczesnolateńskimi. Przypuszcza się że te znaleziska wskazują na istnienie dodatkowego szlaku kontaktu
Celtów
z Północą. W rejonie Szprotawy i
Starej Koperni
koło Żagania odkryto żelazne zapinki kowalewicke w grobach kultury pomorskiej. Pod koniec II w n.e. miejsce Celtów zajęła ludność
kultury luboszyckiej
(połowa II w – IV-V w n.e). Badania nad osadnictwem w tym rejonie w okresie przedrzymskim i wpływów rzymskich z wyjątkiem luźnych znalezisk oraz ceramiki dowodzącej istnienia osady, jak dotychczas, nie potwierdziły istnienia tutaj zawartego osadnictwa. Znajdowało się ono bowiem na pograniczu kultury luboszyckiej i legnickiego rejonu kultury
przeworskiej
. Wspomniane znaleziska z okresu wpływów rzymskich (Iw p.n.e. -VI w n.e) nie należą do imponujących. W latach
1932
–
1933
w Bolesławicach odkryto dwie monety rzymskie (jedna z brązu), które znajdowały się w prywatnym posiadaniu, a obecnie uważane są za zaginione. Znacznie wcześniej (1820 rok) w Bolesławcu odkryto denar rzymski wraz z ostrzem włóczni a następnie w 1941 r. denar
Gardiana III
z lat 238-244. Monety te dowodzić mogą istnienia szlaku handlowego w tym rejonie już w I połowie I tysiąclecia. Uwagę zwraca natomiast odkrycie w Bolesławcu osady (ceramika) kultury luboszyckiej. Nieco dalej na północ od miasta, w
Parkoszowie
, odnaleziono cmentarzysko tej kultury z pięcioma grobami wyposażonymi w ceramikę i ułamkami ciałopalenia oraz stopione szkło i ułamek grzebienia. Sądzi się że osadnictwo w tym okresie zajmowało niewielki obszar wzdłuż Bobru.
Osadnictwo wczesnośredniowieczne (VI-X wiek)
W VI/VII wieku
Śląsk
oraz
Łużyce
nie były jeszcze zasiedlone przez
Słowian
. Przybyli oni na Śląsk w VII w., jednak w rejonie Bolesławca nie odnaleziono śladów ich pobytu w tym czasie, podobnie jak pozostałości tzw. kultury Sukow-Szeligii, obejmującym swoim zasięgiem m.in.
Pomorze Zachodnie
,
Meklemburgię
,
Brandenburgię
, Łużyce, Mazowsze płockie, Wielkopolskę, Śląsk, oraz prawdopodobnie przejściowo
Małopolskę
południową. Występowała ona w północnych rejonach Dolnego Śląska koło
Ślęży
. Podobnie niejasno przedstawia się sytuacja osadnicza w rejonie Bolesławca w VIII w. Zdaniem niektórych badaczy obszar ten wchodził do strefy Tornow-Klenica, która obejmowała część Łużyc,
Ziemię Lubuską
, część Wielkopolski i północne terytoria Dolnego Śląska. Podobnie jak poprzednio nie odkryto jeszcze stanowisk potwierdzających przynależność Bolesławca do tej strefy. Pierwsze znaleziska potwierdzające istnienie osadnictwa w Bolesławcu na przełomie VIII i IX w są ze względu na ich formę niezwykle cenne. Odnaleziono bowiem zakończenie pasa tzw. typu blatnickiego, pochodzący ze strefy Blatnica-Mikulżice datowanej na lata 790-830. Wyróżnia się ona wyrobami powstałymi po upadku
kaganatu awarskiego
, nawiązującymi do wyrobów zachodnich. Zakończenia pasa odnalezione w Bolesławcu posiada cechy karolińskie. Odnaleziona zaś
ostroga
jest naśladownictwem wyrobów wczesnokarolińskich. Bolesławiec znajduje się więc na granicy wpływów wczesnokarolińskich, obejmujących swoim zasięgiem
Słowian Połabskich
, a potem pas na wschód od
Odry
i
Nysy Łużyckiej
aż do Bolesławca, a następnie aż do rejonu Ślęży i w kierunku południowo-zachodnim obejmując
Czechy
. Niezwykle ważnym znaleziskiem jest misa żelazna tkz. typu śląskiego. Uważa się je za ostatnio coraz częściej za pierwotną formę
pieniądza
poza kruszcowego, którą na
Morawach
i w Małopolsce wyparła doskonalsza jego forma – grzywna siekiero podobna. Bolesławiecka miska jest najdalej na zachód wysuniętym znaleziskiem dosyć zwartej strefy występowania takich produktów na Śląsku. Po wejściu Śląska w obieg wpływów
państwa wielkomorawskiego
w rejon Bolesławca nie dotarły oddziaływania Wielkich Moraw, które są widoczne na terenach sąsiednich Trzebowian czy
Dziadoszan
. Podobnie nie dotarły tutaj oddziaływania Czeskie widoczne u pierwszego plemienia.
X-XIII wiek
Sytuacja dotycząca osadnictwa na śląsku w X-XI w staje się nieco jaśniejsza, po sięgnięciu do źródeł pisanych. W ich świetle na zachód od Trzebowian i Dziadoszan, w dorzeczu środkowego Bobru rozsiadło się plemię
Bobrzan
. Ich obecność tutaj poświadcza jedynie tak zwany dokument praski z 1086 roku, wprawdzie podejrzany, ale dane w nim zawarte są przyjmowane powszechnie jako odpowiadające sytuacji z 973 roku. Stwierdza się w nim, iż północne granicy biskupstwa praskiego wyznaczają plemiona Trebouane (Trzebowianie) Pobrane (Bobrzanie), Dedosize (Dziadoszanie), które graniczą przez las z
Milczanami
. Z nich faktycznie graniczyć mogli z Miliczanami tylko Bobrzanie. Nazwa tego plemienia wyraźnie wskazuje, że ich siedzib należy szukać nad Bobrem. Badania archeologiczne potwierdziły istnienie większego skupiska osadniczego między Szprotawą a
Nowogrodem Bobrzańskim
, zajmowało ono obszar 350-400 km². W tym rejonie większość badaczy sytuuje właśnie siedziby Bobrzan. Zatem Ilua (
Iława
) wspomniana w kronice Thietmara byłaby stołecznym grodem Bobrzan i wokół niego koncentrowałoby się osadnictwo tego plemienia. Byliby więc Bobrzanie jakąś małą jednostką terytorialną, jakie spotykamy m.in. na Łużycach i u
Serbów połabskich
. Ich plemię mogło się wydzielić podczas rozwoju terytorialnego Dziadoszan, przez których zostali ponownie wchłonięci. w rozumieniu politycznym Bobrzanie nie byli więc plemieniem, ale częścią rozleglejszej jednostki. Obszar okolic Bolesławca pokrywa rozległa, dobrze poświadczona źródłowo,
puszcza
. Badania archeologiczne pozwoliły stwierdzić, że osadnictwo w tym rejonie w okresie wczesnośredniowiecznym było słabo rozwinięte. W zasadzie poświadczone zostało funkcjonowanie grodu jedynie w Otoku, mniej prawdopodobne wydaje się istnienie
grodziska
w Łagowie nad
Kwisą
. W niektórych pracach dopuszcza się istnienie
grodu
w Bolesławicach. Do kogo więc mogłyby one należeć? Od Trzebowian oddzielała je poprzecinana
rzekami
puszcza. Trudno więc przypuszczać aby przynależały do tego plemienia. Wydaje się, że mogło to być jedynie z najdalej na południe wysuniętych grodów Bobrzańskich (Dziadoszańskich), w którym łączność z głównym ośrodkiem osadnictwa zapewniały Bóbr i Kwisa. Gród na lewym brzegu na terenie Bolesławic datowany na okres przed połową X wieku, zlokalizowany został przez archeologów niemieckich w okresie przedwojennym w ramach badań powierzchniowych. Podczas nowych badań prowadzonych w
1960
roku nie udało się zlokalizować
grodziska
. Stąd wysunięto przypuszczenie, iż w tym czasie zostało ono całkowicie zniszczone. Nowsze prace nie zajmują się już tym grodem, uznając go i chyba słusznie, za byt nieistniejący, wytwór przedwojennej
historiografii
niemieckiej. Słabo poświadczone w tym rejonie osadnictwo w okresie wczesnośredniowiecznym spowodowane było początkowo istnieniem tak zwanej granicy strefowej biegnącej pasmem puszcz między
Nysą Łużycką
a Bobrem. Wraz z rozwojem z jednej strony osadnictwa śląskiego, a z drugiej łużycko-milczańskiego w związku z rozgraniczaniem posiadłości dominialnych granica strefowa przechodzić zaczęła w granicę linearną na Kwisie i Bobrze, ukształtowaną ostatecznie na przełomie XII i XIII wieku. Granicą zachodnią
Śląska
stała się wtedy Kwisa.
Kalendarium
Zabytki i atrakcje turystyczne
|
|
|
rzeźba "Jezus przyjaciel dzieci" |
|
Wiadkukt kolejowy – zdjęcie wykonane przed gruntowną modernizacją |
|
Miasto posiada bardzo dobrze zachowaną średniowieczną siatkę ulic. W środku głównego placu miasta – rynku, stoi barokowy ratusz. Rynek ma kształt czworoboku – prostokąta. Z jego krótszych boków odchodzą po dwie ulice, a z dłuższych po jednej. Wzdłuż pierzei rynkowych i ulic staromiejskich ciągnie się zabudowa kamieniczna. Miasto okalał ciąg murów obronnych poprzecinanych bramami miejskimi, których było trzy. Pierwsza u wylotu ulicy Sierpnia 80 i nazywała się "Brama Górna", druga na początku ulicy Kutuzowa, nazwano ją "Mikołajską". Trzecia brama stała u wylotu ulicy
Bolesława Prusa
i nazwano ją "Bramą Dolną". Oto przedstawionych jest kilka zabytków tego unikatowego zespołu staromiejskiego:
-
Ratusz Miejski
– obecny kształt budowli uzyskany został po wielu przebudowach w
1776
r. Wiele lat wcześniej, w
1522
r.,
Wendel Roskopf
odbudował go ze zniszczeń. Obecnie ratusz spełnia funkcję urzędu miasta. Najpiękniejszą częścią jest Pałac Ślubów. Budowla posiada wieżę
- Kamienice wokół Rynku Starego Miasta – wybudowane są we wszystkich znanych nam stylach, od
baroku
, aż do
klasycyzmu
. Cały zespół starej zabudowy kamienniczej starego miasta nie opiera się tylko na rynku, ponieważ w ulicach wokół placu, także znajduje się stara zabudowa. Kamienice rynkowe można porównać pięknością do tych we
Wrocławiu
i
Świdnicy
. Z dziesiątek przepięknych kamieniczek szczególnym pięknem wybijają się:
- Rynek nr 29, kawiarnia „Pod Złotym Aniołem” – Renesansową elewację zdobi
rokokowa
płaskorzeźba przedstawiająca anioła, z wykutą datą 1776.
- Rynek nr 28 – obecnie księgarnia „Agora” – Barokowa kamienica, w której urodził się znany badacz i podróżnik
K. F. Appun
.
- Kamienica przy ul. Mickiewicza 1 – u zbiegu z ulicą Sierpnia 80. – Przepiękna, jedna z wielu kamienic przyrynkowych, jest wspaniałym przykładem
secesji
. Elewacja jest wykonana z płytek ceramicznych i posiada wiele roślinnych ornamentów.
- Zabytkowe
mury obronne
– średniowieczne mury obronne zachowały się w licznych fragmentach (są bardzo dobrze odrestaurowane). Rozebrano je w okresie wojen napoleońskich. Wzdłuż nich ciągnie się pas Plant i trasa spacerowa. Zachowała się jedna baszta w której urzęduje Bolesławieckie Towarzystwo Fotograficzne.
-
Sanktuarium
Maryjne – kościół Wniebowzięcia NMP i św. Mikołaja z
XV w.
– Wnętrze barokowe jest zrobione z wielkim przepychem przez Giulio Simonetiego. Szczególną uwagę zwracają: chrzcielnica i ambona z II połowy
XVIII wieku
. Zaś bardzo cenny jest obraz "Chrystusa cierpiącego na krzyżu" z
1736
namalowany przez
J. W. Neunhertza
. Wokoło kościoła znajdują się barokowe rzeźby wykonane przez konstruktora pięknego ołtarza głównego Jerzego Leonarda Webera. Na początku
XX wieku
dobudowano hełm do najwyższej wieży kościoła.
- Skwer przy ulicy Kubika – Znajduje się tu staw, oraz budynek wzniesiony w 1862 r. jako restauracja "Odeon". W XIX w. odbywały się tutaj koncerty i przedstawienia teatralne. Po drugiej stronie gmachu stoi głaz narzutowy ustawiony tu w poł. XIX w. na pamiątkę wybudowania sieci wodociągowej i kanalizacji w mieście.
- U wylotu ulicy
Bolesława Prusa
stoi najstarsza sala gimnastyczna w Bolesławcu, niegdyś należała do gimnazjum żeńskiego.
-
Klasztor
Dominikanów
z końca XVII w.
- Gmach
arsenału
miejskiego -
Teatr Stary w Bolesławcu
– Wybudowany w 1822 roku, został w latach 80. XIX w. przebudowany na znaczącą Dolnośląska scenę teatralną.
- Budynek w którym znajduje się filia Muzeum
Ceramiki
w Bolesławcu. W tymże gmachu zmarł
Michaił Kutuzow
.
- Kościół poewangelicki – Na miejscu kościoła, stał zamek książęcy, a w
XVIII wieku
, po rozebraniu budowli wybudowano tu ów kościół i dom Pastora.
- Budynek gimnazjum z
XIX w.
– wybudowany w stylu neogotyckim miał swoje przeznaczenie na gimnazjum, ale w tejże chwili miejsce tam zajmuje Sąd Rejonowy.
-
Planty
miejskie
-
Pływalnia
miejska z pocz. XX w. wkomponowana w jedną z
baszt
należących do pasa
murów miejskich
.
- Zabytkowy
pomnik
Kutuzowa
w formie
obelisku
– wzniesiony w XIX w. Początkowo stał na rynku lecz w 1893 roku przeniesiono go w obecne miejsce.
-
Cmentarz
żołnierzy rosyjskich z
1812
i
1945
roku
-
Muzeum
ceramiki
– jest to budynek z 1908 roku wybudowany w sąsiedztwie jednej z baszt należących do
murów obronnych
.
-
Wiadukt kolejowy
– wybudowany nad rzeką
Bóbr
w latach
1844
-
1846
.
-
rzeźba
"
Jezus
przyjaciel dzieci" z karraryjskiego
marmuru
, dłuta wybitnego artysty P. Breuera stojąca obecnie na placu Zamkowym.
-
Kościół Matki Bożej Różańcowej
– jest najstarszą świątynią i budowlą w mieście. Prezbiterium zbudowano w XIII w., a resztę w XIV-XVI.
Zakupy wyrobów ceramicznych
Jedną z atrakcji są zakupy miejscowych wyrobów ceramicznych, m.in. w sklepach zakładowych.
Droga świętego Jakuba
Przez miasto przebiega
Dolnośląska Droga św. Jakuba
odcinek szlaku pielgrzymkowego do grobu
św. Jakuba
w
Santiago de Compostela
w
Hiszpanii
.
Kultura
- Do 1944 roku w Bolesławcu w Teatrze Starym funkcjonował posiadający stały zespół teatralny Śląski Teatr Krajowy
Schlesisches Landestheater von Bunzlau
. Obecnie teatr jest nieczynny.
- Od 1994 roku w Bolesławcu organizuje się Święto Ceramiki – jest to trzydniowy festyn, odbywający się w przedostatni weekend sierpnia. Impreza ta ma na celu promowanie bolesławieckiej ceramiki, gości też zawsze muzyków. W roku 2007 na scenie pojawili się
Kayah
,
De Mono
i
Sofa
. Od 2007 roku dodatkową atrakcją w trakcie Bolesławieckiego Święta Ceramiki są Glinoludy.
- Od 1990 roku organizowany jest Blues nad Bobrem – międzynarodowa impreza bluesowa, połączona z warsztatami bluesowymi. W roku 2007 pojawili się m.in.
Dżem
,
Nocna Zmiana Bluesa
i rodzima
Obstawa Prezydenta
.
- Miasto świętuje też Dni Miasta – co roku w maju
- Tradycją jest też Dzień Kultury Bałkańskiej, odbywający się na początku lata. W ten dzień do Bolesławca zjeżdżają się bałkańskie zespoły, by podzielić się z Polakami swa kulturą i tradycjami – urządzany jest pokaz taneczny, są tańce, pieczenie świni.
Kościoły i związki wyznaniowe
Na terenie miasta działalność duszpasterską prowadzą następujące kościoły i związki wyznaniowe:
-
Kościół Rzymskokatolicki
- Parafia pw. Świętych Cyryla i Metodego, ul. Krótka 1
- Sanktuarium Wniebowzietej Matki Koscioła, ul. Kościelna 3
- Parafia pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa, ul. Jarzębinowa 49
- Pariafia pw. Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa, ul. Orzeszkowej 3
- Parafia Matki Bożej Nieustającej Pomocy → Bolesławiec
- Parafia Matki Bożej Różańcowej → Bolesławiec
- Parafia Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa → Bolesławiec
- Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa → Bolesławiec
- Parafia pw.Chrystusa Króla → Bolesławiec
-
Kościół Ewangelicko-Augsburski
-
Kościół Zielonoświątkowy
-
Zbór
Świadków Jehowy
(
Sala Królestwa
, ul. Sadowa 36).
Miasta partnerskie
Transport
Historia kolei żelaznych w Bolesławcu sięga I połowy
XIX
wieku.
1 września
1846
otwarto 2-torową linię kolejową
Miłkowice
-Bolesławiec-
Żary
o długości 102,4 km.[5]
30 marca
1900
linię tę przedłużono o 21 km odcinek Żary-
Jasień
. Po zakończeniu II wojny światowej rozebrano drugi tor na 63 km odcinku
Węgliniec
-Jasień. W grudniu
1985
zakończono elektryfikację 61,5 km odcinka Miłkowice-Bolesławiec-Węgliniec.
Obecnie istnieje 1 czynna stacja kolejowa
Bolesławiec
i nieczynna dla ruchu pasażerskiego stacja
Bolesławiec Wschód
.
Przez miasto prowadzi
droga krajowa nr 94
. W pobliżu przebiega
autostrada A4
.
Komunikacja miejska
Miejski Zakład Komunikacji w Bolesławcu Sp. z o.o., to przewoźnik świadczący usługi w zakresie pasażerskiego transportu zbiorowego. Działa od 1992 roku[] (powstanie MZK w wyniku podziału WPK Jelenia Góra na obszarze miasta i gminy Bolesławiec.
Linie Obecnie po Bolesławcu kursuje 13 linii:
Linia | Trasa |
---|
0 | Gdańska – Gdańska POM |
---|
1 | Gałczyńskiego – Dobra |
---|
2 | Gałczyńskiego – Zabobrze (Brzeźnik) |
---|
2bis | Gałczyńskiego Tesco – Brzeźnik |
---|
3 | Osiedle Kwiatowe – Kruszyn (Łaziska) |
---|
4 | Łasicka – Graniczna |
---|
5 | Łasicka – Osiedle Kwiatowe |
---|
5bis | Dolne Młyny – Osiedle Kwiatowe |
---|
6 | Kościuszki "IBF" – Kruszyn II |
---|
7 | Konradowska – Łąka |
---|
8 | Gałczyńskiego – Otok |
---|
10 | Bolesławice – Gałczyńskiego Tesco |
---|
13 | Konradowska – Orla |
---|
Tabor[]: Trzon taboru autobusowego MZK Bolesławiec stanowią pojazdy marki Autosan H9-35 w liczbie 12 sztuk.
Honorowi obywatele
- Edward Bober: (ur.
1930
), duchowny katolicki, Prałat Domowy Jego Świątobliwości. Święcenia kapłańskie przyjął w
1955
, początkowo pełnił posługę kapłańską w
Sycowie
,
Kamiennej Górze
i
Marciszowie
. W
1969
został skierowany z misją odbudowy poewangelickiego kościoła w Bolesławcu i utworzenia nowej parafii. W latach
1969
-
2006
proboszcz parafii pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Bolesławcu i dziekan dekanatu Bolesławiec-Zachód. Inicjator budowy Krzyża Milenijnego w mieście. Od
2006
na emeryturze.
- Hubert Bonin (ur.
1912
zm.
2008
): harcerz, twórca harcerstwa polskiego w powiecie bolesławieckim, więzień obozu koncentracyjnego Stuthoff
- Adam Wacław Kowalski: (ur.
1907
zm.
2003
), zegarmistrz, jeden z pierwszych
repatriantów
z
Kresów Wschodnich
przybyłych do Bolesławca w
1945
, dzięki jego pracy odnowiony został po
II wojnie światowej
zegar na ratuszowej wieży, Do końca życia troszczył się o sprawne funkcjonowanie wspomnianego wyżej zegara.
- Władysław Rączka: duchowny katolicki, dziekan, wieloletni proboszcz parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Mikołaja (obecnie Sanktuarium pw. Wniebowziętej Matki Kościoła). Zmarł 8.06.2009. r.
Edukacja
Szkoły podstawowe
- Szkoła podstawowa nr 1 (Miejski Zespół Szkół nr 2)
- Szkoła podstawowa z oddziałami integracyjnymi nr 2
- Szkoła podstawowa nr 3
- Szkoła Podstawowa nr 4
- Szkoła podstawowa nr 5 (Miejski Zespół Szkół nr 1)
- Powiatowa Szkoła Integracyjna nr 6
Gimnazja
- Gimnazjum samorządowe nr 1 (Miejski Zespół Szkół nr 2)
- Gimnazjum samorządowe nr 2
- Gimnazjum samorządowe nr 3
- Gimnazjum samorządowe nr 4 (Miejski Zespół Szkół nr 1)
- I Prywatne Gimnazjum w Bolesławcu
- II Prywatne Gimnazjum w Bolesławcu
Szkoły ponadgimnzjalne
- I Liceum Ogólnokształcące (Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 1)
- II Liceum Ogólnokształcące (Miejski Zespół Szkół nr 1)
- III Liceum Ogólnokształcące (Zespół Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych)
- IV Liceum Ogólnokształcące (Zespół Szkół Elektronicznych)
- V Liceum Ogólnokształcące (Zespół Szkół Handlowych i Usługowych)
- Technikum nr 1 (Zespół Szkół Mechanicznych)
- Technikum nr 2 (Zespół Szkół Budowlanych)
- Technikum nr 3 (Zespół Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych)
- Technikum nr 4 (Zespół Szkół Elektronicznych)
- Technikum nr 5 (Zespół Szkół Handlowych i Usługowych)
- Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 1 (Zespół Szkół Mechanicznych)
- Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 2 (Zespół Szkół Budowlanych)
- Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 3 (Zespół Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych)
- Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 4 (Zespół Szkół Elektronicznych)
- Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 5 (Zespół Szkół Handlowych i Usługowych)
- Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna nr 6
Szkoły prywatne
- Prywatna szkoła podstawowa OXPRESS
- Prywatne gimnazjum nr 1 (Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 1)
- Prywatne gimnazjum nr 2
- Prywatne Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych "MUR" (Miejski Zespół Szkół nr 2)
- Prywatne Liceum Ogólnokształcące 'College'
Szkoły wyższe
Szkoły językowe
- SJO Oxpress
- SJO Nova Babel
- SJO Expert
- SJO Profi
Sąsiednie gminy
Media
- Prasa:
- Gazeta Bolec.Info – bezpłatny dwutygodnik
- IstotneInformacje.pl Bolesławiec – dwutygodnik wydawany od sierpnia 2009
- Express Bolesławiecki (wydawana przez grupę Expressy Dolnośląskie)
- Gazeta Bolesławiecka
-
Gazeta Powiatowa
– Dolny Śląsk
- Telewizja:
- Internet:
- Bolec.Info
- IstotneInformacje.pl (dawniej Boleslawiec.org)
- Chwilizanka.pl (pierwszy społecznościowy portal Bolesławca)
Przypisy
Zobacz też
Galeria
Linki zewnętrzne