Człuchów
CzłuchówMiasto, widok z zamkowej wieży Wieża zamkowa obecnie, od strony przedzamcza pierwszego Człuchów (dawniej Słuchów,
kaszb.
Człuchòwò lub też Człochòwò,
niem.
Schlochau)[2] -
miasto i gmina
w
województwie pomorskim
, w
powiecie człuchowskim
. Leży pomiędzy czterema jeziorami: Jeziorem Urzędowym, Miejskim Małym, Miejskim Dużym i największym: Rychnowskim, na
Pojezierzu Krajeńskim
. Człuchów leży na przecięciu
dróg krajowych
DK22
i
DK25
, które to są głównymi połączeniami: Według danych z 31 grudnia 2009[1] miasto miało 14292 mieszkańców. Struktura powierzchniWedług danych z roku 2002[3] Człuchów ma obszar 12,48 km², w tym: - użytki rolne: 33%
- użytki leśne: 3%
Miasto stanowi 0,79% powierzchni powiatu. DemografiaDane z 31 grudnia 2008[4]: Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni |
---|
jednostka | osób | % | osób | % | osób | % | populacja | 14 352 | 100 | 7532 | 52,5 | 6820 | 47,5 | gęstość zaludnienia (mieszk./km²) | 1123 | 589,3 | 533,6 |
Według danych z roku 2002[5] średni dochód na mieszkańca wynosił 1454,23 zł. Miasta Partnerskie HistoriaCzłuchów był starym osiedlem
pomorskim
, wzmiankowanym w XII wieku. Prawa miejskie posiada od
1348
roku, od 1312 był własnością
Krzyżaków
, od 1466 (koniec
wojny trzynastoletniej
) należał do Polski, od 1772 (
pierwszy rozbiór Polski
) do Prus. Od 1945 roku znajduje się ponownie w Polsce. W latach 1945-1999 Człuchów zmieniał przynależność administracyjną. Przed utworzeniem województwa szczecińskiego w 1946 był przejściowo częścią województwa pomorskiego/bydgoskiego. W latach 1946-1950 był częścią
województwa szczecińskiego
, w latach 1950-1975
województwa koszalińskiego
, w latach 1975-1998
województwa słupskiego
. Od 1999 należy do
województwa pomorskiego
. Architektura ZabytkiZabytkami prawnie chronionymi są[6] - układ urbanistyczny d. śródmieścia,
- kościół par. p.w. św. Jakuba, XVII-XX,
- park miejski „Lasek Luizy”, XIX,
- zamek i park, 1400, 1828,
- dwór, ul. Wojska Polskiego 5, mur.-szach., 1 poł. XIX.
Pozostałe obiekty- budynek poczty z 1892 roku;
- budynek dawnej szkoły średniej przygotowującej do zawodu nauczyciela "Preporanda" z 1901 roku umiejscowiony przy ul. Szczecińskiej (obecnie siedziba Urzędu Gminy);
- zabytkowe kamienice z XIX wieku przy ul. Królewskiej;
- budynek dawnej szkoły specjalnej dla dzieci głuchoniemych z 1882 roku przy ul. Parkowej (obecnie siedziba ZSA);
- wille z końca XIX wieku przy ul. Batorego;
- budynek browaru Rudolfa Ley'a z XIX wieku (obecnie siedziba PSS Społem);
- budynek dawnej szkoły miejskiej z 1892 roku przy ul. Traugutta (obecnie siedziba CKU).
- budynek dworu miejskiego z 2 poł. XIX w., dawniej siedziba starostwa przy al. Wojska Polskiego 3 (obecnie Muzeum Regionalne)
ReligiaNa terenie miasta działalność religijną prowadzą następujące wyznania: AtrakcjeW Człuchowie znajduje się drugi po
Malborku
wielkością[7]
zamek krzyżacki
(a terytorialnie największy). Był on siedzibą komtura i konwentu krzyżackiego. Rezydował w nim sam komtur
Ulrich von Jungingen
jak i
Konrad von Wallenrode
(1377-1382)[8]. Krzyżacy rezydujący w Zamku Człuchowskim brali udział w
bitwie pod Grunwaldem
pod sztandarem 52 chorągwi - większość nie powróciła z pola walki. Do dziś przetrwały mury, wieża i nie odkryte do dziś podziemia. Obecnie prowadzone są wykopaliska archeologiczne. Do niedawna zamek nie był praktycznie restaurowany od czasu pożaru, który strawił Człuchów za
Fryderyka Wilhelma II
, a który to pozwolił mieszkańcom rozebrać zamek na odbudowę miasta. W
1811
roku ukazało się rozporządzenie rejencji o ochronie ruin zamku. Do zabytków Człuchowa zalicza się również kościół barokowy z XVII wieku (z dobudowaną wiek później wieżą, a następnie rozbudowany) ufundowany przez ówczesnego starostę Jakuba Wejhera, konsekrowany w 1647 (obecnie kościół pod wezwaniem Św. Jakuba). Jednym z tych, którzy najlepiej udokumentowali historię Ziemi Człuchowskiej, był
Edmund Kloskowski
. Swój wkład w badaniach nad dziejami miasta i okolic mają również Marian Fryda i Wiktor Zybajło. Muzeum Regionalne prezentuje w swym dziale archeologicznym pradzieje Ziemi Człuchowskiej. Zabytki pochodzą z badań nad wczesnośredniowiecznych, osadnictwa w rejonie jeziora Krępsko i Szczytno oraz cmentarzyska ludności
kultury pomorskiej
w Olszanowie, Sąpólnie i Gwieździnie.[] Do atrakcji miasta można zaliczyć również rozwijające się inicjatywy Stowarzyszenia Komturii Człuchowskiej, która skupia pasjonatów epoki rycerskiej pod przewodnictwem Komtura Błażeja Kapelskiego. Komturia Człuchowska jest głównym organizatorem Człuchowskiego Turnieju Rycerskiego o Miecz Arnolda von Baden, który odbywa się zawsze w przed ostatni weekend sierpnia. Jest to obecnie jedno z największych wydarzeń w regionie. Na turniej zjeżdża się co roku rycerstwo z całej północnej Polski.[9] TransportCzłuchów leży na przecięciu dróg krajowych
nr 25
i
nr 22
. Są to szlaki komunikacyjne na trasach:
Koszalin
-
Bydgoszcz
-
Warszawa
i
Berlin
-
Gorzów Wlkp.
-
Elbląg
-
Kaliningrad
. Miasto posiada obwodnicę w ciągu drogi krajowej nr 22. Przez miasto przebiega
linia kolejowa nr 210
: Chojnice - Runowo Pomorskie, przy której znajduje się stacja kolejowa
Człuchów
.
PKP
zapewnia połączenia z Chojnicami i Szczecinkiem, a w sezonie letnim również z Kołobrzegiem, Bydgoszczą,
Toruniem
,
Łodzią
i Warszawą. Działa tu również przedsiębiorstwo
PKS
Człuchów, zapewniające połączenia z
Gdańskiem
,
Słupskiem
, Chojnicami, Bydgoszczą, Toruniem, Koszalinem,
Kołobrzegiem
,
Szczecinem
,
Szczecinkiem
,
Złotowem
,
Piłą
oraz
Poznaniem
. Komunikację z miastem zapewniają również autobusy PKS Szczecinek, PKS Bytów, PKS Bydgoszcz, PKS Koszalin, PKS Wałcz i inne. Ludzie związani z Człuchowem
Przypisy Zobacz też Linki zewnętrzne
Inne hasła zawierające informacje o "Człuchów":
Województwo pomorskie
...
Polskie zamki i twierdze
Dolna
,
województwo dolnośląskie
Czersk
–
Zamek książąt mazowieckich w Czersku
Czerwińsk
Częstochowa
–
Błeszno
,
województwo śląskie
Człuchów
Czocha
Czorsztyn
Czudec
,
województwo podkarpackie
Czyżów Szlachecki
,
województwo świętokrzyskie
[Na górę] Ć
Ćmielów
[Na górę] D
Danków
Darłowo
Dąbrowa Tarnowska
,
województwo ...
Ulrich von Jungingen
...
Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna
...
Człuchów
CzłuchówHerb
Herb Człuchowa
Województwo
pomorskie
Powiat
człuchowski
Gmina
• rodzajCzłuchówmiejska
Prawa miejskie
1348
Burmistrz
Ryszard Szybajło
Powierzchnia
12,48
km²
Wysokość160 m
n.p.m.
Ludność (2009)•
liczba
14292
Strefa numeracyjna
+48 59
Kod pocztowy
77–300
Tablice rejestracyjne
GCZPołożenie na ...
Specjalna strefa ekonomiczna
SSE
pomorskie
kujawsko-pomorskie
zachodniopomorskie
1161,87miasta:
Gdańsk
,
Grudziądz
,
Kwidzyn
,
Malbork
,
Stargard Szczeciński
,
Starogard Gdański
,
Tczew
gminy:
Barcin
,
Chojnice
,
Człuchów
,
Gniewino
,
Kowalewo Pomorskie
,
Krokowa
,
Łysomice
,
Sztum
,
Świecie
,
Tczew
Słupska SSE
pomorskie
zachodniopomorskie
wielkopolskie
401,09miasta:
Koszalin
,
Słupsk
, ...
Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej
...
Województwo lubuskie
...
Bydło
byka
.Herb
Turynu
Herb
Kowna
Herb
Bielska Podlaskiego
Herb miasta
Turek
Herb miasta
Wołów
Herb miasta
Leszno
Herb
gminy Człuchów
Polski
herb szlachecki
Ciołek
Przypisy↑ Nazwa uznana decyzją Międzynarodowej Komisji Nomenklatury Zoologicznej, 2003 ...
Strzelno
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Człuchów":
209. Struktura narodowościowa Polski. Grupy etniczne i mniejszości narodowe (plansza 12)
...
231. Współczesny stan polskiego przemysłu (plansza 14)
...
|