Martin Rodbell (ur.
1 grudnia
1925
roku w
Baltimore
w stanie
Maryland
, zm.
7 grudnia
1998
roku w
Chapel Hill
w stanie
Karolina Północna
) – amerykański biochemik, laureat
Nagrody Nobla
w roku
1994
w
dziedzinie fizjologii i medycyny
[1].
Martin Rodbell urodził się 1 grudnia 1925 roku w
Baltimore
w stanie
Maryland
. Ukończył prywatną szkołę średnią Baltimore City College, gdzie uczestniczył w specjalnym programie nauczania. Szkoła przygotowywała uczniów do podjęcia studiów od razu od drugiego roku i w związku z tym kładła specjalny nacisk na język –
łacinę
, grekę, niemiecki i francuski. Rodbell w szczególności upodobał sobie język francuski i w tym kierunku pragnął kontynuować studia. Drugą jego pasją była chemia. W roku
1943
rozpoczął studia na Uniwersytecie Johna Hopkinsa na wydziale chemii a zamiłowanie do literatury francuskiej i poezji przewijało się przez całe jego życie, często pisząc okazjonalne wiersze.
W
1944
roku przerwał studia, by odbyć służbę wojskową w czasie trwającej
II wojny światowej
. Otrzymał przydział jako radiotelegrafista. W roku
1944
wznowił przerwane studia i w
1949
roku uzyskał stopień magistra biologii. Po ukończeniu podstawowych kursów Martin Rodbell pozostał na uczelni, biorąc dodatkowe kursy w dziedzinie chemii. W
1950
roku poślubił Barbarę Ledermann, niemiecką tancerkę i fotografika, przyjaciółkę
Anne Frank
, przybyłą do
Stanów Zjednoczonych
z
Holandii
, gdzie się ukrywała w czasie wojny. Jej rodzina zginęła w krematorium w
Oświęcimiu
. Tego samego roku przeprowadził się do
Seattle
, gdzie kontynuował naukę w specjalnym programie, na Uniwersytecie Waszyngtońskim.
W
1954
roku obronił pracę doktorską, pod kierunkiem Donalda Hanahan, na temat
metabolizmu
lecytyny
w
wątrobie
. Pod koniec roku przyjął posadę jako biochemik w laboratorium na Uniwersytecie Illinois w Urbana-Champaign, gdzie pozostał przez dwa lata. Pracując jako młodszy instruktor w biochemii, odkrył swoje powołanie w pracach naukowych i w badaniach nad biochemią lecytyny w błonach komórki. Tam też pracował z Krisem Gunsalus, Luria i Spiegelmanem.
W
1956
roku przyjął posadę jako biochemik w laboratorium
Christiana Anfinsena
w Narodowym Instytucie Zdrowia w Betezda, Marylandzie. W tym czasie studiował budowę białek
lipidu
i
glukozy
w tłuszczach tkanki. W
1961
roku, Rodbell przeniósł się do laboratoriów Narodowego Instytutu Artretyzmu i Chorób Metabolicznych (obecnie laboratoria te są częścią Narodowego Instytutu Cukrzycy, Trawienną i Chorób Nerkowych).
W połowie
1960
roku swoje zainteresowania Rodbel skierował w kierunku swoich pierwotnych badań w
embriologii
, a dokładnie w kierunku metabolicznych funkcji białek hormonalnych lipidu, prowadząc badania na pojedynczych komórkach. Wyjechał do
Europy
, gdzie prowadził badania wraz z profesorem Jean Brachet na Uniwersytecie w
Brukseli
i na Uniwersytecie w
Leiden
w
Holandii
.
W
1969
roku, Rodbell stworzył cybernetyczną teorię przenoszenia (transdukcji) informacji przez błonę komórkową – od receptora poprzez przekaźnik (transducer) do efektora wewnątrz komórki. Teoria transdukcji sygnału pomogła mu odkrywać znaczenie i funkcję białka G na początku lat siedemdziesiątych
XX wieku
, a także stała się podstawą dla jego późniejszej nagrody Nobla za wkład do nauki biomedyki.
W
1975
roku został Szefem Laboratorium Odżywiania i Endokrynologii w NIAMD, gdzie pracował do
1985
roku. W 1985 roku, Rodbell został Naukowym Dyrektorem Narodowego Instytutu NIH Środowiskowych Nauk Zdrowia w
Chapel Hill
, w
Karolinie Północnej
. Funkcję tę sprawował do roku
1989
, by następnie przenieść się do NIEHS, gdzie pracował do
1994
roku.
W 1994 roku Martin Rodbell, wraz z
Alfredem G. Gilmanem
z Medycznego Centrum Uniwersytetu Teksańskiego, otrzymał nagrodę Nobla w Fizjologii i Medycynie za odkrycie i wyjaśnienie funkcji białek G. Jako laureat gościnnie wykładał w college'ach i szkołach średnich.
Dwukrotnie był profesorem tymczasowym w Instytucie Klinicznej Biochemii, Uniwersytetu w Genewie (lata
1967
–
1968
i
1981
–
1983
).
Przypisy