Teatr Nō
Teatr NōTeatr Nō (
jap.
能, Nō, także czasem zapis Noh), również Nōgaku (
jap.
能楽, Nōgaku) - jeden z głównych gatunków
dramatu japońskiego
. Pochodzić ma od ceremonialnych misteriów towarzyszących świętom
shintō
. Wykonawcy głównych ról w przedstawieniu nō występują w
maskach
, a
akcja
koncentruje się głównie na opowieściach o bogach (
kami
) bądź na walce dobra ze złem (często forma
egzorcyzmów
). Ta forma
teatru
skupia w sobie
mimikę
,
taniec
,
śpiew
oraz
muzykę
(głównie
instrumenty perkusyjne
). Nō jako osobny, zlaicyzowany gatunek
dramatu
rozpoczął swe działanie w
XIV wieku
, zaś dekretem
shōguna
Ieyasu Tokugawy
uznano go za oficjalny japoński teatr. Maski i
kostiumy
nō cenione są obecnie jako dzieła
sztuki
o wybitnej wartości. WykonawcyZnacząca większość
aktorów
teatru nō to mężczyźni. Role kobiece odgrywają oni w maskach. Do XX wieku udział kobiet w przedstawieniach nō był zakazany, na początku XX wieku zezwolono na amatorskie praktykowanie sztuki, zaś dopiero po II wojnie światowej kobiety uzyskały prawo do wykonywania zawodu aktora teatru nō. Obecnie zawód ten praktykuje ok. 250 kobiet[1]. Wybrane słownictwo- Shite (
jap.
仕手, Shite) - główny aktor,
protagonista
. W sztukach dwuczęściowych, w których aktor najpierw pojawia się jako człowiek, następnie jako duch lub demon, pierwsza rola nazywana jest maejite (
jap.
前仕手, maejite), kolejna zaś nochijite (
jap.
後仕手, nochijite)
- Shitezure (
jap.
仕手連れ, Shitezure) - aktor towarzyszący shite
- Waki (
jap.
脇, Waki) - aktor pomocniczy, deuteragonista
- Wakizure (
jap.
脇連れ, Wakizure) - aktor towarzyszący waki
- Ai-kyōgen (
jap.
間狂言, Ai-kyōgen) lub kyōgen (
jap.
狂言, kyōgen) - komediowe interludium pomiędzy aktami
- Hayashi (
jap.
囃子, Hayashi) zwani też hayashi-kata (
jap.
囃子方, hayashi-kata) - muzycy grający na czterech instrumentach:
- fue - flet poprzeczny
-
ōtsuzumi
- większy bębenek uderzany ręką (zwany też okawa)
-
kotsuzumi
- trzymany przy barku mniejszy bębenek uderzany ręką
-
taiko
- bęben uderzany pałeczkami
- Jiutai (
jap.
地謡, Jiutai) - chór składający się zwykle z sześciu-ośmiu osób
- Kōken (
jap.
後見, Kōken) - pomocnicy sceniczni, których rolą jest wnoszenie i wynoszenie rekwizytów, pomoc przy zmianie stroju aktorów
Przypisy Zobacz też
Inne hasła zawierające informacje o "Teatr Nō":
Tampere
...
Sztuka
...
Władysław Komar
...
Ratusz w Kownie
...
1972
...
Janusz Józefowicz
...
1986
...
Wojciech Bogusławski
...
Vincenzo Bellini
...
Samuel Pepys
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Teatr Nō":
010c. Rzym (plansza 3)
...
219 Kultura, nauka i oświata w okresie II wojny światowej (plansza 3)
...
46. Wybrane konflikty na świecie (plansza 8)
...
|