Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Pederastia

Pederastia

Pocałunek[1] Malarz Bryzeidy[2] ok. 480 r. p.n.e. Paryż , Luwr

Pederastia ( gr . παῖς chłopiec + gr . ἐραστής – w przekładzie Witwickiego: miłośnik) – termin wywodzący się z języka greckiego (dosł. miłość do chłopców) – w języku polskim w węższym sensie oznacza specyficzną formę homoseksualizmu męskiego, polegającą na związkach erotycznych lub kontaktach seksualnych dojrzałych mężczyzn z młodzieńcami lub dojrzewającymi chłopcami (ale nie dziećmi[3]), występującą w kulturze starożytnej Grecji [4].[5]

W szerszym sensie termin ten w języku polskim jest także używany nieprawidłowo[6] na oznaczenie homoseksualizmu męskiego w ogólności (wszelkich kontaktów seksualnych między mężczyznami)[7][8][9][10][11].

W języku polskim można też stosować ten termin[12] na określenie zjawiska związków erotycznych lub kontaktów seksualnych dojrzałych mężczyzn z młodzieńcami lub dojrzewającymi chłopcami, występującego w wielu kulturach świata pod różnymi nazwami i określanego w języku angielskim[13] i w angielskojęzycznej, międzynarodowej terminologii seksuologicznej[14][15][16][17] jako "pederasty"[18].

W antropologii kulturowej spotykane jest przedstawianie tej formy homoseksualizmu jako przykładu jednego z trzech rodzajów homoseksualności – "homoseksualności ze strukturą wiekową" (z ang. age structured homosexuality)[19][20].

Termin ten jest też błędnie[21] używany w znaczeniu stosunków analnych (pedykacji), bądź to między dojrzałym mężczyzną, a młodzieńcem (chłopcem), bądź w homoseksualizmie męskim w ogóle.

Spis treści

Znaczenie pierwotne

Starożytna Grecja

Pierwotne znaczenie terminu pederastia, obecne w grece klasycznej określa jego etymologia: greckie paiderastía oznacza dosł. miłość do chłopców i odnosi się do związków i kontaktów seksualnych dojrzałych mężczyzn z dojrzewającymi chłopcami, które były szeroko rozpowszechnione i społecznie akceptowane w starożytnej Grecji [22]. Ich celem była głównie edukacja i rozwój duchowy młodego pokolenia. Zdaniem starożytnych Greków, miłość, także erotyczna, między mistrzem a uczniem sprzyjała przekazywaniu wiedzy i wartości.

Uczta Platona – pierwsze dzieło filozoficzne traktujące o miłości, poświęca tej kwestii sporo uwagi:

Przecież tacy młodzi panowie, jak tylko który podrośnie, zaraz się poświęca karierze politycznej, a kiedy który jest już dojrzałym mężczyzną, poświęca się wówczas pederastii, niewiele dbając o żonę i o robienie dzieci. W celibacie żyje każdy, a jeden drugiemu wystarcza. Otóż tak w ogólności pederastia i czuła przyjaźń z mężczyznami powstaje w nas na tle przywiązania do tego, co jest nam samym pokrewne.
Platon , "Uczta"[23]
W Jonii natomiast i wielu innych stronach uważają to [miłość homoseksualną] za zbrodnię: tam, gdzie barbarzyńskie ludy mieszkają. Naturalnie, dla barbarzyńców to jest zbrodnia, podobnie jak filozofia. (...) Tak więc gdzie prawo uważa oddawanie się miłośnikom za występek, tam to prawo stoi tylko dzięki nieposkromionej żądzy panowania rządzących i dzięki tchórzostwu rządzonych.
Platon , "Uczta"[24]

Związki między dojrzałym mężczyzną ( gr. ἐραστής – erastes; w przekładzie Witwickiego miłośnik) oraz dojrzewającym chłopcem ( gr. ἐρώμενος – eromenos; tłumaczone jako oblubieniec) miały na celu wszechstronny rozwój duchowy i intelektualny:

I jest u nas rzeczywiście taki pogląd przyjęty, że gdy się ktoś oddaje drugiemu, bo wierzy, że się za jego sprawą stanie lepszym, mądrzejszym czy dzielniejszym w jakim innym kierunku, wówczas taka dobrowolna niewola ani nie uwłacza nikomu, ani za podłe nie uchodzi pochlebstwo.
Platon , Uczta[25]

Platon jako jeden z pierwszych filozofów twierdził, że miłość pozbawiona elementu seksualnego jest wznioślejsza od miłości erotycznej, a przedmiotem miłości powinna być raczej dusza niż ciało (stąd określenie miłość platoniczna). Jednocześnie nie potępiał aktów seksualnych, uważając, że człowiek najpierw kocha ciało, a dopiero potem, w miarę rozwoju duchowego, zaczyna dostrzegać piękno duszy, aż w końcu pokocha samą ideę piękna.

Temat pederastii był w starożytnej Grecji przedmiotem licznych dyskusji. Między innymi dyskutowano:[22]

  • Czy pederastia jest dobra, czy zła?
  • Jaką postać powinna przyjąć pederastia, czystą czy seksualną?
  • Jakie rodzaje działań seksualnych są prawowite?
  • Czy pederastia jest wyższa nad miłość do kobiet?

Rzym i starożytna Grecja w czasach rzymskich

W czasach rzymskich pederastia w głównej mierze straciła status rytualnej części edukacji. Proces ten postępował u coraz bardziej kosmopolitycznych Greków i w przeciwieństwie do wcześniejszych czasów zaczęto postrzegać pederastię raczej jako aktywność kierowaną pożądaniami człowieka i rywalizującą z pożądaniem kobiet. Konserwatywni myśliciele rzymscy potępiali pederastię razem z innymi formami oddawania się przyjemności. Tacyt piętnował zwyczaje greckie: "gymnasia et otia et turpes amores" – palaestrę , bezczynność oraz bezwstydnych kochanków[26]. Także niektórzy filozofowie stoiccy wypowiadali się o tym zjawisku niepochlebnie. Mimo to relacje pederastyczne występowały dość popularnie także w Rzymie, choć nigdy nie uzyskały powszechnego uznania. Społeczna akceptacja związków pederastycznych zmalała pod wpływem kultury judeochrześcijańskiej, która zezwalała jedynie stosunki seksualne w związku małżeńskim. W świecie, w którym od większości mężczyzn wymagano ożenku, homoseksualizm kojarzył się z cudzołóstwem, a także z rytualnymi praktykami seksualnymi typowymi dla niektórych kultów pogańskich. Postępująca chrystianizacja Europy odbywająca się kosztem kultury hellenistycznej spowodowała upadek wzorców wypracowanych w starożytnej Grecji – dotyczyło to także związków pederastycznych. Znamienne, że religijny rygorysta, cesarz Teodozjusz I, który ogłosił chrześcijaństwo religią państwową Imperium Rzymskiego i zakazał oddawania czci pogańskim bóstwom, nakazał także ściganie homoseksualizmu jako zbrodni.

Ewolucja znaczenia terminu

Termin pederastia zaczął być stosowany w szerszym znaczeniu w kontekście kultury judeochrześcijańskiej, w której homoseksualizm był piętnowany. Wraz z rozwojem kultury judeochrześcijańskiej pederastią zaczęto nazywać jakiekolwiek kontakty seksualne między mężczyznami bez rozróżniania intencji czy wieku partycypujących w nich osób (analogicznie do sodomii ). Jednocześnie, wprowadzenie nowego wzorca kulturowego, wiążącego się m.in. z potępieniem homoseksualizmu, spowodowało, że termin pederastia nabrał charakteru pejoratywnego.

Nacechowanie ujemne terminu w języku polskim

W potocznym języku polskim już w połowie XIX w. Słownik języka polskiego Orgelbranda notuje termin pederasta, definiując go w sposób silnie nacechowany ujemnie, zdecydowanie pejoratywny i wysoce stygmatyzujący jako: gwałciciel, hańbiciel chłopców[27]. Jednak już w roku 1908 Słownik języka polskiego Kryńskiego i Niedźwiedzkiego, podając obok znaczenia terminu pederastia: "spółkowanie mężczyzny z mężczyzną, samcołóstwo", także "chłopcołóstwo", nie cechuje go ujemnie[28].

Nowsze słowniki (Doroszewskiego[29], Skorupki[30], Szymczaka[31]) notują już wyłącznie znaczenie szerokie – męskie kontakty homoseksualne (bez wskazania różnicy wieku partnerów, i odniesienia do starożytnej Grecji), nie podając rodzaju nacechowania.

Jednocześnie, termin, w takim znaczeniu, często jest traktowany jako stygmatyzujący i użyty w stosunku do męskich osób homo- lub biseksualnych posiada wydźwięk pejoratywny i wyraźne nacechowanie ujemne[32], gdyż może sugerować kontakty seksualne z małoletnimi chłopcami, być może nawet w wieku poniżej AoC [33].[34] Współcześnie jest używany szczególnie przez osoby negatywnie nastawione do osób homoseksualnych[35]. Rzecznik Praw Obywatelskich Janusz Kochanowski uznał, że określenie "wstrętni pederaści" przynależy do mowy nienawiści używanej w celu dyskryminacji jednostek lub grup społecznych, i że posługiwanie się nim nie respektuje wymogu poszanowania godności przynależnej każdemu człowiekowi[36].

Użycie określenia "pederasta" było przedmiotem sporów sądowych. W 2006 roku Sąd Okręgowy w Gdańsku oddalił złożony w trybie wyborczym pozew w sprawie znieważenia przez użycie słowa "pederasta" i uzasadniając to tym, że oznacza ono właśnie męskiego homoseksualistę[37].

Zobacz też

Przypisy

  1. Dane muzealne dzieła
  2. Biogram Malarza Bryzeidy
  3. tzn. nie chłopcami w wieku przed rozpoczęciem pokwitania
  4. Kenneth James Dover, Janusz Margański: Homoseksualizm grecki. Kraków: Homini, 2004. . 
  5. Paweł Fijałkowski W kręgu miłośników i lubych
  6. Reber A. S., Reber E. S., Słownik psychologii, s. 517, Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2005, .
  7. sjp pwn pederastia
  8. encyklopedia pwn pederastia
  9. "Słownik Encyklopedyczny Miłość i Seks" Lew Starowicz. Wydawnictwa Europa, 1999. .
  10. "Słownik Wyrazów Obcych" – Władysław Kopaliński, Wydawnictwo Rytm, 2007,
  11. "Słownik języka polskiego" PWN, 2007,
  12. Za takim użyciem terminu przemawia definicja autorstwa prof. Imielińskiego: Seksuologia Zarys encyklopedyczny, pod red. K. Imielińskiego PWN Warszawa 1985 s. 261, nie ograniczająca występowania zjawiska do starożytnej Grecji.
  13. The Free Dictionary ; Webster's Online Dictionary ; Urbandictionary.com ; wordwebonline.com ; dictionary.reverso.net
  14. Humboldt University Archive for Sexology, pederasty
  15. prof. Vern Bullough, Pederasty
  16. Encyclopedia of Homosexuality, pederasty
  17. MHAMic Terminology Attraction to adolescent boys, pederasty
  18. To angielskie słowo ma pochodzenie wspólne z nazwami tego zjawiska w wielu językach
  19. Theo Sandfort e.a. (eds) Lesbian and Gay Studies, London/NY, Routledge, 2000
  20. Chapter Five: Types of Homosexualities / Age-Structured
  21. Seksuologia Zarys encyklopedyczny, pod red. K. Imielińskiego PWN Warszawa 1985 s. 261
  22. 22,0 22,1 Kenneth James Dover Homoseksualizm grecki, Wydawnictwo Homini s.c., Kraków 2004,
  23. Platon Uczta. Tekst źródłowy cytowany za www.filozof.pl .
  24. Platon Uczta, ss 82–83, Unia Wydawnicza "Verum", Warszawa 2006.
  25. Platon Uczta, s 84, Unia Wydawnicza "Verum", Warszawa 2006.
  26. Tacitus, Annales, 14.20
  27. Słownik języka polskiego Orgelbranda, Wilno, 1861, reprint WAiF, 1986, cz. II, s. 982
  28. Słownik języka polskiego Kryńskiego i Niedźwiedzkiego, Warszawa, 1908, reprint PIW, 1952, t. IV, s. 103
  29. Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego, PWN, Warszawa, 1964, t. 6, s. 214
  30. Mały słownik języka polskiego pod red. S. Skorupki, PWN, Warszawa, 1968, s. 545
  31. Słownik języka polskiego PWN pod red. M. Szymczaka, PWN, Warszawa, 1995, t. II, s. 601
  32. Mariusz Agnosiewicz Miłość heretycznoseksualna
  33. homiki.pl – Pederasta dozwolony
  34. http://media.wp.pl/kat,39400 , wid,8877575, wiadomosc.html?ticaid=1578d
  35. Newsy - "Kropka nad i": Orzechowski kontra (...) - Twój tęczowy portal Gejowo.pl
  36. http://www.rpo.gov.pl/pliki/1180526741.pdf
  37. "Główny pederasta" nieobraźliwy . 24 października 2006.


Inne hasła zawierające informacje o "Pederastia":

Oscar Wilde ...

Orfeusz ...

Pederastia Pocałunek Malarz Bryzeidy ok. 480 r. p.n.e. Paryż , Luwr Pederastia ( gr . παῖς chłopiec + gr . ἐραστής – w przekładzie Witwickiego: miłośnik) ...

Biblizmy – stanowią przykład przez to, że ponoszą karę wiecznego ognia. sodomia – zoofilia, Pederastia, rozpustasodomita – człowiek oddający się sodomiisól ziemi – składnik najważniejszy, nieodzowny; ...

Homoseksualizm ...

Kategoria:Antropologia rodzaju ...

Kategoria:LGBT ...

Homoseksualizm a kontekst kulturowy ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Pederastia":

Hasło nie występuje w innych lekcjach!





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie