Małopolska Droga św. Jakuba
Małopolska Droga św. JakubaMałopolska Droga św. Jakuba, Via Iacobea de Polonia Minor, Ruta Jacobea de Pequeña Polonia | | Współczesny symbol małopolskich szlaków św. Jakuba |
Współczesny symbol małopolskich szlaków św. Jakuba | Dane szlaku |
Państwo
|
Polska |
Województwo
|
świętokrzyskie
,
małopolskie
, alternatywnie
podkarpackie
, w niedalekiej przyszłości
lubelskie
| Początek |
Sandomierz
| Przez |
Klimontów
,
Kotuszów
,
Szczaworyż
,
Wiślica
,
Skalbmierz
,
Pałecznica
,
Niegardów
,
Stare Więcławice
| Koniec |
Kraków
–
Tyniec
| Długość | ok. 200
km
| Typ | szlak kulturowy, religijny (pielgrzymkowy) |
Małopolska Droga św. Jakuba – odtworzony w
Polsce
fragment
Drogi św. Jakuba
–
europejskiej
sieci
średniowiecznych
szlaków
pielgrzymich
prowadzących do grobu
św. Jakuba Apostoła
w
Santiago de Compostela
w północno-zachodniej
Hiszpanii
. Odcinek Małopolskiej Drogi prowadzi z
Sandomierza
do
Krakowa
i jest jedną z odnóg
Via Regia
. W przyszłości Małopolska Droga św. Jakuba ma się połączyć z projektowanymi górnośląskimi szlakami prowadzącymi do
Góry św. Anny
i stamtąd do
Niemiec
, lub do
Oświęcimia
i
Raciborza
i stamtąd na
Morawy
i
Czechy
. Sandomierz w przyszłości będzie też ostatnim etapem projektowanej trasy prowadzącej z
Lublina
i łączącej się z małopolskim szlakiem[1]. Długość trasy Sandomierz – Santiago de Compostela wynosi: 3242 km (przez
Pragę
) lub 3909 km (przez
Wrocław
)[2]. HistoriaW średniowieczu szlaki prowadzące do Santiago de Compostela kreowały także szlaki handlowe, oprócz pielgrzymów korzystali z nich także kupcy. Na terenach
Małopolski
krzyżowały się szlaki łączące się z
Europą Południową
i
Zachodnią
. Trasa sandomiersko-krakowska prowadziła z
Czerwienia
,
Kijowa
i innych miast
Rusi
i
Polesia
(jedna z odnóg szlaku ruskiego). Z północy, z
Estonii
,
Inflant
,
Wielkiego Księstwa Litewskiego
, z
Wilna
i
Grodna
prowadziła przez
ziemię sandomierską
jedna z odnóg
Via Regia
(
Szlak Jagielloński
). Z Krakowa prowadził szlak na
Śląsk
oraz na
Morawy
i
Czechy
(do
Pragi
), a stamtąd dalej na zachód. Współczesność„ Cała Europa odnalazła się wokół tej "pamiątki" świętego Jakuba, w tych samych wiekach, w których budowała się jako kontynent jednorodny i zjednoczony duchowo. Dlatego to sam Goethe stwierdzi, że świadomość europejska zrodziła się w pielgrzymowaniu.Pielgrzymki do Santiago były jednym z przemożnych czynników, jakie sprzyjały wzajemnemu zrozumieniu tak różnych ludów europejskich, jak ludy romańskie, germańskie, celtyckie, anglosaskie i słowiańskie. Pielgrzymowanie zbliżało, umożliwiało kontakt i jednoczyło ludy, do których z upływem wieków docierało przepowiadanie świadków Chrystusa i które przyjmowały Ewangelię, a równocześnie – można powiedzieć – kształtowały się jako ludy i narody. ” Od lat 70. XX wieku nastąpił ponowny rozkwit idei pielgrzymowania po Europie szlakami św. Jakuba. W latach 80. patronat nad nimi objęła
Rada Europy
(nadając mu tytuł w 1987 r.
Europejskiego Szlaku Kulturowego
), a w latach 90.
Unia Europejska
objęła wsparciem w ramach swojej polityki kulturalnej i programów pomocowych. W 1993 r. drogi św. Jakuba wpisano na
listę światowego dziedzictwa UNESCO
. Krzyż Zakonu św. Jakuba – po muszli jest on najbardziej charakterystycznym znakiem pielgrzyma (w miarę możliwości krzyż taki powinien znajdować się na muszli) Symbol europejskich szlaków jakubowych Alternatywny symbol podkreślający wspólną europejską tożsamość i dziedzictwo Do
Santiago de Compostela
dwukrotnie pielgrzymował
Jan Paweł II
. W 1982 r. wygłosił tam swój Akt Europejski[3], a w 1989 r. zorganizował
Światowe Dni Młodzieży
. Popularność pielgrzymowania w latach 90. dotarła do
Polski
, a zainteresowanie nim jeszcze wzrosło wraz z przystąpieniem Polski do UE i zniesieniem kontroli granicznej w ramach
strefy Schengen
. Projekt wytyczenia Małopolskiej Drogi pojawił się w 2007 r. podczas spotkania grupy osób z Krakowa, Sandomierza i Tarnobrzega. Do zawiązanej grupy dołączyli przedstawiciele miejscowości i parafii leżących na szlaku, mediewiści, władze wojewódzkie, Bractwo św. Jakuba Starszego Apostoła w Więcławicach Starych, Stowarzyszenie "Przyjaciele Dróg św. Jakuba w Polsce"[4], Polskie Towarzystwo Tatrzańskie w Tarnobrzegu oraz
sandomierscy
i
tarnobrzescy
dominikanie
[5][6][7]. Pierwszy odcinek z
Pałecznicy
do Krakowa otwarty został 25 października 2008 r. Całość trasy otwarto w dniu 25 lipca 2009 r., czyli w święto św. Jakuba Apostoła[8]. Współczesny odcinek z Sandomierza do Krakowa liczy w linii prostej 165 km. Długość od kościoła św. Jakuba z Sandomierza do Rynku Starego Miasta w Krakowie wynosi ok. 200 km. Ostatnim punktem jest opactwo benedyktyńskie w
Tyńcu
. Na jego trasie znajduje się siedem kościołów św. Jakuba, jeden leży w bezpośredniej okolicy. Trasa wyznaczona została tak, by przebiegała przez wszystkie historyczne miejsca związane z dawnym pielgrzymowaniem, ale także włączone zostały w niego nowe ośrodki kultu i pracy duszpasterskiej. Małopolska Droga jest bardzo dobrze oznaczona
jakubowymi muszlami
oraz charakterystycznymi żółtymi strzałkami. Strzałki ustawione są zawsze w jednym kierunku, na zachód - do katedry w Santiago. Znaki znajdują się w odległości co ok. 100 metrów. Ze względów proceduralnych[9] - podobnie jak inne wielkie miasta na szlakach jakubowych[10] - najsłabiej oznakowane jest miasto Kraków. Charakter pielgrzymowaniaPielgrzymowanie w ramach Dróg św. Jakuba, w odmienności od znanych polskiej tradycji pielgrzymek do
Częstochowy
, nie ma charakteru zorganizowanego, cyklicznego i zbiorowego. W pielgrzymkę jakubową można wybrać się indywidualnie (ewentualnie w małej grupie) i w dowolnej porze roku.
Pielgrzym
musi zaplanować i zorganizować całą wyprawę sam, biorąc pod uwagę możliwość noclegu, lub jego brak. Musi też liczyć się z tym, że będzie w większości przypadków zdany na siebie. Cały bagaż pielgrzyma musi być noszony na jego plecach, podczas gdy
jasnogórskie
pielgrzymki organizują transport plecaków, noclegi, wspólne modlitwy i długość tras. Baza noclegowa, wraz z rozwojem zainteresowania, jest systematycznie poszerzana. Parafie leżące na szlaku przygotowują wzorowane na hiszpańskich
albergue
, osoby indywidualne otwierają gospodarstwa agroturystyczne, gminy adaptują wolne pomieszczenia pod przyszłych pielgrzymów (np. remizy strażackie). Opłata waha się między opłatą dobrowolną (z hiszpańskiego donativo), a maksymalnie kilkudziesięcioma złotymi. Pielgrzym – zgodnie z tradycją – powinien posiadać znak, który wyróżniałby go (
muszla pielgrzyma
, krzyż jakubowy). Tablica informacyjna tuż przy kościele św. Jakuba TrasaMiejscowości, w których znajduje się kościół św. Jakuba zostały wyróżnione poprzez pogrubienie. Miejscowości, będące na trasie alternatywnej zostały zaznaczone kursywą. Stan na lipiec 2010. Lubelska Droga św. JakubaMałopolska Droga docelowo rozpoczynać się będzie w
Lublinie
(
Abramowicach
) z kościoła św. Jakuba. Jej trasa częściowo pokrywać się będzie z północną odnogą Via Regii (
Szlakiem Jagiellońskim
z Krakowa przez
Grodno
do
Wilna
)[11]. Tarnobrzeska Droga św. JakubaTarnobrzeg, dominikański kościół – obraz Matki Bożej Dzikowskiej Koprzywnica – pocysterski kościół św. Floriana Zamiast w
Sandomierzu
alternatywnie trasę można rozpocząć w
Tarnobrzegu
. Trasa łączy się z właściwą historyczną trasą Małopolskiej Drogi św. Jakuba w
Rybnicy
. Przebieg: Długość trasy: 21 km. Etap ISandomierz – kościół św. Jakuba Matka Boża Różańcowa z jakubowego sandomierskiego kościoła Sandomierz – początek Małopolskiej Drogi, tuż obok kościoła św. Jakuba Klimontów – kościół podominikański N.M.P. i św. Jacka Długość trasy: 28 km. Etap IIDługość trasy: 37 km. Etap IIISzydłów – kościół Świętego Ducha Szczaworyż – kościół św. Jakuba Długość trasy: 31 km. Etap IVChotel Czerwony – kościół św. Bartłomieja Wiślica – bazylika kolegiacka Długość trasy: 17 km. Etap VDługość trasy: 10 km. Etap VISkalbmierz – charakterystyczne oznaczenie trasy, muszla jakubowa Długość trasy: 25 km. Etap VIINiegardów – kościół św. Jakuba Długość trasy: 19 km. Etap VIIIWięcławice – kościół św. Jakuba Długość trasy: 20 km. Etap IXSanktuarium albertynek - Ecce Homo Kościół jezuitów – bazylika Serca Jezusowego Katedra na Wawelu – grób św. Królowej Jadwigi Opactwo w Tyńcu – ostatni punkt Małopolskiej Drogi św. Jakuba -
Zdziesławice
-
Książniczki
- trasa między Książniczkami a Bosutowem częściowo pokrywa się z czerwonym szlakiem kościuszkowskim
-
Bosutów
-
Węgrzce
-
Kraków
– miejscowość na
Szlaku Romańskim
, nocleg. Najważniejsze punkty na drodze w Krakowie:
-
Batowice
-
Prądnik Czerwony
- na terenie tej dzielnicy Małopolska Droga św. Jakuba w większości pokrywa się z trasą turystyczno-kulturową Prądnika Czerwonego (oznaczona biało-czerwonymi kwadratami)
- przejście nad torami kolejowymi
- most na rzece
Prądnik
-
Wesoła
- Trasa główna:
- Trasa alternatywna:
- Trasa główna:
- Trasa alternatywna dla rowerzystów:
- Trasa alternatywna dla rowerzystów w przypadku braku możliwości przeprawy promem:
Stopień Wodny Kościuszko
Długość trasy Więcławice-Kraków Rynek: 17 km. Długość trasy Mały Rynek-Tyniec: 12 km. W Krakowie znajdował się
kościół św. Jakuba Apostoła
w
Kazimierzu
. Obecnie jest to teren
bulwarów wiślanych
, na tyłach ulicy Hieronima Wietora. Punkt informacyjny Małopolskiej Drogi św. Jakuba znajduje się przy ulicy Kościuszki 21[12]. Dalsza trasaPlanowane jest także przygotowanie południowego odcinka szlaku łączącego Kraków z
Górnym Śląskiem
i
Republiką Czeską
, który przebiegać będzie przez: Odcinek ten nazwany będzie Śląsko-Morawską Drogą św. Jakuba. Via Regia Po przejściu Małopolskiej Drogi Św. Jakuba można przez
Ojców
,
Pieskową Skałę
,
Olkusz
,
Bukowno
,
Sławków
,
Dąbrowę Górniczą
,
Sosnowiec
,
Będzin
,
Piekary Śląskie
[13] połączyć się z dolnośląskim odcinkiem Via Regia na
Górze Świętej Anny
. Dalej przez
Opole
,
Wrocław
,
Niemcy
,
Francję
dojść do
Saint-Jean-Pied-de-Port
, a stamtąd
Francuską Drogą
dojść do Finistery. Pozostałe miejscowości leżące w okolicy szlakuOpatowiec – kościół św. Jakuba (miejscowość nie leży na wyznaczonym szlaku, lecz w jego bezpośredniej okolicy) W bezpośredniej okolicy Małopolskiej Drogi św. Jakuba znajdują się liczne atrakcje historyczne, szlaki turystyczne i miejsca kultu. Najbardziej znana z kultu św. Jakuba Apostoła jest kolejna miejscowość z kościołem pod jego wezwaniem –
Opatowiec
. Wieś podkreśla swe związki z jakubowymi drogami przez herb, na którym znajduje się pielgrzym wędrujący do Santiago. Bardzo blisko szlaku św. Jakuba znajduje się
szlak cysterski
z miejscowościami
Koprzywnica
[14],
Jędrzejów
(Brzeźnica)[15],
Mogiła
[16]. Pierwsza miejscowość - Koprzywnica - znajduje się na odnodze Małopolskiej Drogi św. Jakuba z Tarnobrzega do Rybnicy. W
Opatowie
znajduje się
kolegiata
, a w
Pacanowie
znajdują się kościół
św. Marcina z Tours
, które to włączone mogą być w sieć szlaków św. Marcina z Tours[17]. Wspomniany Połaniec jest znany z
insurekcji kościuszkowskiej
, podobnie jak leżące w bliskiej odległości od Pałecznicy,
Racławice
- miejsce
bitwy
z 1794 roku. Krakowski
cmentarz na Pogórzu
jest częścią Szlaku Europejskich Cmentarzy[18]. Sandomierz i Tarnobrzeg leżą na trasie
szlaku architektury drewnianej
. Z wyznaczonej trasy św. Jakuba krakowskie
Stare Miasto
wpisane zostało na
listę światowego dziedzictwa UNESCO
. Obiekty z listy UNESCO leżące w niedalekiej okolicy to:
drewniane kościoły południowej Małopolski
,
Auschwitz-Birkenau
,
kopalnia soli w Wieliczce
. Sanktuaria
Po drodze, jak i w okolicy znajdują się liczne sanktuaria rzymskokatolickie[19][20][21]. Są to przykładowo:
Sanktuarium pasyjno-maryjne w Kalwarii Zebrzydowskiej
, Sanktuarium Jezusa Konającego w Pacanowie,
Sanktuarium bł. Wincentego Kadłubka w Jędrzejowie
. W Krakowie poza trasą Małopolskiej Drogi św. Jakuba leżą sanktuaria:
Bożego Miłosierdzia w Łagiewnikach
,
Matki Bożej od Wykupu Niewolników
,
Matki Bożej Piaskowej
,
Matki Bożej Niestającej Pomocy
,
Domek Loretański
, Matki Bożej Pocieszenia, Matki Bożej Płaszowskiej,
św. Stanisława Biskupa i Męczennika na Skałce
,
św. Józefa Oblubieńca N.M.P.
,
bł. Marii Angeli Truszkowskiej
. Nazwa w innych językach- Angielski: The Lesser Polish Way of Saint James, The Lesser Poland Way of Saint James, The Little Poland Way of Saint James, The Little Polish Way of Saint James, The Małopolska Way of Saint James
- Hiszpański: El Camino Małopolska, El Camino de Santiago de Pequeña Polonia, Ruta Jacobea de Pequeña Polonia
- Galicyjski: O Camiño Małopolska, O Camiño de Pequena Polonia, Ruta Xacobea de Pequena Polonia
- Łaciński: Via Iacobea de Polonia Minor
- Francuski: Le Chemin de Petite-Pologne
- Niemiecki: Kleinpolen Jakobsweg
- Ukraiński: Малопольська Дорога Святого Яківа
- Białoruski: Малапольска Дарога Святого Якаў
- Rosyjski: Малопольский Путь Святого Иакова
- Litewski: Mažosios Lenkijos Jokūbo kelias
Zobacz teżPrzypisy Linki zewnętrzne
Inne hasła zawierające informacje o "Małopolska Droga św. Jakuba":
Wag
...
Mieszko II Lambert
...
I wiek
...
Brno
...
Uznam
...
Aurora
...
Strzebielino
...
Stanisław Hozjusz
...
Zbór
...
Stanisław Konarski
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Małopolska Droga św. Jakuba":
01 Znaki drogowe - informacyjne - część 1 (plansza 10)
...
01 Znaki drogowe - informacyjne - część 3 (plansza 19)
...
01 Znaki drogowe - tabliczki do znaków drogowych - część 2 (plansza 19)
...
|