Kuźnica (Jastarnia)
Kuźnica (Jastarnia)
fort Kazimierzowo na mapie Zatoki Puckiej z 1696 Kuźnica (
kaszub.
Kùsfeld[1], niem. Kussfeld[2]) –
dzielnica
gminy miejskiej, część miasta[3]
Jastarni
, położona na
Mierzei Helskiej
nad
Morzem Bałtyckim
.
Kąpielisko
morskie, kurort wypoczynkowy, dawna
wieś
rybacka w
powiecie puckim
, w
woj. pomorskim
. Integralną częścią Kuźnicy jest pobliskie osiedle
Syberia
. Zgodnie z kaszubskim podaniem niemiecka i kaszubska nazwa Kuźnicy Kusfeld (Miejsce Pocałunku) opisywało symbolicznie fakt dotykania się morza ('całowania') z zatoką[4]. W Kuźnicy mierzeja jest najwęższa – ma tylko niepełna 200 metrów[5]. Z obu stron osady wznoszą się kilkumetrowe
wydmy
(w tym
wydma Lubek
). W Kuźnicy tory kolejowe są położone najbliżej brzegu morskiego na całym polskim Wybrzeżu. HistoriaW 1242 „48 włók ziemi w Kusfeld” zostało przypisanych założonemu w Elblągu
szpitalowi Świętego Ducha
[6]. Zapisy historyczne z końca
XVI wieku
mówią o tym że Kuźnica leżała wówczas na jednej z ciągu wysepek, z których połączenia powstała
Mierzeja Helska
. Wskazywana jest jako miejsce budowy
czterobastionowego
fortu "Kazimierzowo" (
1634
-
1635
r.) obsadzonego 200-osobową załogą, opuszczonego po
potopie szwedzkim
. Wydany w 1883 tom IV Słownika geograficznego Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich[7] podaje, że w: - "R 1663 stała tu tylko jedna chata, inne zapewne w czasie wojny szwedzkiej zrujnowane i opuszczone. Wieś należała do dóbr starosty puckiego. Lustracya tegoż starosty z r. 1678 donosi: Od r.1660 trzymał tę osadę Wojciech Byzewski jure emphiteutico[8] do lat 30. Ale popełniwszy kryminał praedae z rozbitego okrętu lubeckiego i circumstancyi[9] zabicia ludzi niewinnych w tym okręcie od nawalności salwowanych z zięciem swoim Matysem Walkowcem, zgodził się z panem Karolem Fondoren, plenipotentem pryncypałów przerzeczonego okrętu lubeckiego i residuitatem annorum emphiteuticorum puścił temu to Fondoren. Powinność posesora taka: brzegu morskiego pilnować, piwo pańskie i gorzałkę szynkować i czynszu za rok dawać fl.8"
W 1883 roku Kuźnica liczyła "
zagrodników
-rybaków 21, mk.[10] samych katolików 332, dm.[11] 50. […] Rolnictwem wcale się nie zajmują mieszkańcy"[7]. Kościół parafialny
Neogotycki
kościół rybacki z lat 30.
XX wieku
z amboną w kształcie łodzi, wzorowany stylistycznie na kościele w
Swarzewie
. Zanim powstał miejscem wspólnej modlitwy mieszkańców była wybudowana przed rokiem
1887
, zlokalizowana koło szkoły kapliczka
św. Antoniego Padewskiego
. Na miejscowym cmentarzu, w lasku pomnik-symboliczny grób rybaków i żołnierzy, ofiar wojen i żywiołów. Do
1985
r., zanim rozmyły go fale morskie, istniał leśny cmentarz żołnierzy niemieckich z okresu II wojny światowej.
| kutry rybackie w porcie nad zatoką | neogotycki kościół, wybudowany przed II wojną światową | tory kolejowe biegnące wzdłuż plaży | |
Zobacz teżPrzypisy- ↑ "Polsko-Kaszubski Słownik Nazw Miejscowych i Fizjograficznych" / "Pòlskò-Kaszëbsczi Słowôrz Miestnëch ë fizjografnëch Mión", strona 52, wydanie I,
Gdańsk
2006
Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie
pod redakcją Andrzeja Chludzińskiego
- ↑
"Początek wywodzi ta wieś , jak świadczy jej niemiecka nazwa, co najmniej od krzyżaków" cyt za:Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Warszawa 1883, nakł. Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego, 1880-1914 Tom IV, strona 948. Dostęp: 18.07.2010
- ↑ w
TERYT
Kuźnica widnieje jako część miasta; nr 0934530
- ↑
za: www.kuznica.pl
- ↑
Kuźnica
- ↑ cyt za:
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Warszawa 1884, nakł. Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego, 1880-1914 Tom II, strona 336. Dostęp: 10.07.2010
- ↑ 7,0 7,1
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Warszawa 1883, nakł. Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego, 1880-1914 Tom IV, strona 948. Dostęp: 18.07.2010
- ↑
Za wikiźródła: Encyklopedia staropolska/Emfiteuzys
- ↑ okoliczności
- ↑ mieszkańców
- ↑ domów
Linki zewnętrzne
Inne hasła zawierające informacje o "Kuźnica (Jastarnia)":
1983
...
Powiat pucki
...
Władysławowo
...
Jerzy Jochimek
...
Województwo pomorskie
...
1982
...
Zofia Nałkowska
...
1862
...
Police
...
Bory Tucholskie
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Kuźnica (Jastarnia)":
236. Charakterystyka regionów geograficznych. Pobrzeże Kaszubskie (plansza 10)
...
234. Turystyka w Polsce (plansza 6)
...
236. Charakterystyka regionów geograficznych. Pobrzeże Kaszubskie (plansza 11)
...
|