Patrick Maynard Stuart Blackett (ur.
18 listopada
1897
w
Londynie
, zm.
13 lipca
1974
[1] tamże) -
angielski
fizyk
, laureat
Nagrody Nobla
za rozwinięcie metody
komory Wilsona
i za odkrycia, przy jej użyciu, w dziedzinach fizyki jądrowej i promieniowania kosmicznego.
Ukończył
uniwersytet Cambridge
w
1921
i po odbyciu służby w brytyjskiej marynarce wojennej zaczął pracować w prestiżowym
Laboratorium Cavendisha
, gdzie spędził dziesięć lat, w późniejszym czasie pracując w
Manchesterze
i
Londynie
.
W
1948
otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki za jego badania nad
promieniowaniem kosmicznym
w których używał udoskonalonej przez siebie
komory kondensacyjnej
które potwierdziły istnienie
pozytronów
i za odkrycie śladów anihilacji i powstania par
elektron
–pozyton. W 1925 jako pierwszy sfotografował w komorze kondensacyjnej rozszczepienie jądra
azotu
wywołane za pomocą cząstki α. Był uważany za największy autorytet w dziedzinie
antymaterii
.
W czasie
II wojna światowa
Blackett był jednym z współtwórców nowej dyscypliny naukowej, znanej jako
badania operacyjne
("operations research"), przy jej pomocy, w sposób naukowy, udowodnił na przykład, że okręty i statki w
konwóju
są znacznie bezpieczniejsze niż pojedyncze jednostki. W tym czasie argumentował także, również tu posługując się obliczeniami badań operacyjnych, że bombardowanie strategiczne (
naloty dywanowe
) nie przynosi zamierzonych efektów ani pod względem niszczenia morale przeciwnika, ani pod względem redukcji jego potencjału przemysłowego. Ponieważ taki punkt widzenie był dokładnie przeciwny ówczesnej doktrynie Aliantów, Blackett był stopniowo odsuwany w cień. Po wojnie, oficjalna analiza skuteczności bombardowania strategicznego ("Strategic Bombing Survey") pokazała, że Blackett miał rację.
Pod koniec lat czterdziestych Blackett stał się bardzo znany z powodu jego radykalnych jak na te czasy poglądów politycznych, uważał między innymi, że Wielka Brytania nie powinna prowadzić badań nad bronią jądrową, a także, że Anglia miała moralną obligację aby poprawić naukową i technologiczną sytuację w jej byłych koloniach (szczególnie w
Indiach
). Uważał się za
socjalistę
i często wypowiadał się na rzecz angielskiej partii laburzystowskiej.
W
1947
Blackett opracował teorię wyjaśniającą istnienie pola magnetycznego
Ziemi
jako funkcję jej obrotu z nadzieję na zunifikowanie teorii
elektromagnetycznej
i
grawitacyjnej
. W tym czasie zaprojektował i budował serię czułych
magnetormetrów
w celu sprawdzenie tej teorii, ale ostatecznie doszedł do wniosku, że jest ona nieprawdziwa. Niemniej jego eksperymenty poprowadziły go w kierunku badań
geofizycznych
nad
paleomagnetyzmem
co zaowocowało wieloma silnymi dowodami na rzecz teorii
wędrówki kontynentów
.
Źródła
- Mary Jo Nye, Blackett: Physics, War, and Politics in the Twentieth Century (Cambridge, MA: Harvard University Press, 2004).
- Encyklopedia PWN
Przypisy
Linki zewnętrzne