Lilium orientalis 'Stargazer'
Liliowate (Liliaceae Juss.) –
rodzina
roślin należąca do klasy
jednoliściennych
. Wszystkie rodzaje i gatunki można spotkać wyłącznie na półkuli północnej. Wyróżniają się one posiadaniem
cebuli właściwej
, rzadziej
kłącza
. W wyniku badań filogenetycznych znacznie przebudowana została systematyka tej rodziny. Kiedyś do liliowatych zaliczano liczne rośliny
kłączowe
i czasami
drzewiaste
jak np.
dracena
czy
jukka
, np. w
systemie Cronquista
(1981) należało tu 280 rodzajów i 4,8 tysiąca gatunków. Dawne szerokie ujęcie obejmowało nie powiązane filogenetycznie rośliny, z liliowatych wyodrębniono więc szereg rodzin rozdzielonych między dwa rzędy –
liliowców
i
szparagowców
[1].
Charakterystyka
Geofity
obejmujące dwie grupy różniące się morfologią i ekologią. Liliowate preferujące siedliska otwarte (światłolubne) (podrodzina Lilioideae) to rośliny
cebulowe
, ze zwykle okazałymi
kwiatami
, z liśćmi mocno wydłużonymi,
owocami
są
torebki
. Gatunki leśne (podrodzina Streptopoideae) to zwykle rośliny kłączowe, z kwiatami niepozornymi, owocami są jagody. Cecha wspólną jest 6 wolnych listków
okwiatu
, z
pylnikami
osadzonymi po zewnętrznej stronie nitki, z
zalążnią
górną[1].
Systematyka
- Pozycja systematyczna i relacje filogenetyczne w obrębie liliowców wg
Angiosperm Phylogeny Website
(aktualizowany
system APG III
z 2009)[1]
Klad
siostrzany dla rodziny
kolcoroślowate
Smilacaceae. Wchodzi w skład linii rozwojowej obejmującej także rodziny Philesiaceae i Rhipogonaceae, należącej do kladu
liliowców
w obrębie
jednoliściennych
.
liliowce
|
| Corsiaceae |
|
| Campynemataceae |
|
|
|
melantkowate
Melanthiaceae |
|
|
| Petermanniaceae |
|
|
|
zimowitowate
Colchicaceaea |
|
|
| krasnolicowate Alstroemeriaceae |
|
| Luzuriagaceae |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Philesiaceae |
|
| Rhipogonaceae |
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
- Podział wg
Angiosperm Phylogeny Website
[1]
- plemię Lilioideae Eaton
- rodzaj: Tulipa –
tulipan
- rodzaj: Fritillaria L. –
szachownica
- rodzaj: Lilium L. –
lilia
- rodzaj: Lloydia Salisb. ex Rchb. –
lilijka
- rodzaj: Gagea Salisb. –
złoć
- rodzaj: Erythronium L. –
psiząb
- rodzaj: Korolkowia Regel
- rodzaj: Cardiocrinum (Endl.) Lindl. – kardiokrinum
- rodzaj: Clintonia
- rodzaj: Nomocharis Franch.
- rodzaj: Notholirion Wall. ex Boiss.
- plemię Calochortoideae Dumortier
- rodzaj: Calochortus Pursh
- rodzaj: Tricyrtis
- plemię Streptopoideae
- rodzaj: Streptopus –
liczydło
- rodzaj: Scoliopus Torr.
- Pozycja w
systemie Reveala
(1999)
Gromada
okrytonasienne
(Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa
jednoliścienne
(Liliopsida Brongn.), podklasa
liliowe
(Liliidae J.H. Schaffn.), nadrząd Lilianae Takht., rząd
liliowce
(Liliales Perleb), podrząd Liliineae Rchb., rodzina liliowate (Liliaceae Juss.)[2]
- Wykaz
rodzajów
wg Crescent Bloom[2]
- Cardiocrinum (Endl.) Lindl. – kardiokrinum
- Erythronium L. –
psiząb
- Fritillaria L. –
szachownica
- Gagea Salisb. –
złoć
- Gloriosa L.
- Korolkowia L.
- Lilium L. –
lilia
- Lirium Scop.
- Lloydia Salisb. ex Rchb. –
lilijka
- Nomocharis Franch.
- Notholirion Wall. ex Boiss.
- Tulipa L. –
tulipan
Przypisy