Prokuratoria Generalna Skarbu Państwa –
państwowa
jednostka
organizacyjna
powołana do zapewniania ochrony
prawnej
interesów
Skarbu Państwa
.
Struktura urzędu
Prokuratoria Generalna jest państwową jednostką organizacyjną, nad którą
nadzór
sprawuje Minister właściwy do spraw Skarbu Państwa. Prokuratoria jest jednak niezależna w zakresie podejmowanych działań i wydawania opinii prawnych.
Prokuratorią Generalną kieruje Prezes Prokuratorii Generalnej, przy pomocy wiceprezesów oraz dyrektorów oddziałów. W Prokuratorii Generalnej zatrudnieni są radcowie i starsi
radcowie Prokuratorii Generalnej
, a także pracownicy pomocniczy i obsługi.
Prezes Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa
Pracami Prokuratorii Generalnej kieruje Prezes Prokuratorii Generalnej, przy pomocy wiceprezesów i dyrektorów oddziałów Prokuratorii Generalnej. Ponadto Prezes reprezentuje Prokuratorię Generalną, kieruje Głównym Urzędem Prokuratorii Generalnej i jest przełożonym wszystkich radców i innych pracowników Prokuratorii Generalnej. Prezesa Prokuratorii Generalnej powołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa. Prezesa Prokuratorii Generalnej powołuje się na pięcioletnią kadencję. Ta sama osoba nie może być Prezesem Prokuratorii Generalnej dłużej niż przez dwie kolejne kadencje. Wiceprezesów Prokuratorii Generalnej, w liczbie nieprzekraczającej dwóch, powołuje i odwołuje minister właściwy do spraw Skarbu Państwa na wniosek Prezesa Prokuratorii Generalnej.
Zadania
Do zadań Prokuratorii Generalnej należy:
Rys historyczny
I Rzeczpospolita
Ziemie polskie pod zaborami
Królestwo Polskie
Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa utworzono postanowieniem cara i króla polskiego
Aleksandra I
z dnia 29 września/11 października 1816 r. dla obrony własności publicznych. Funkcjonowała do 1915 r. jako praktycznie jedyny urząd państwowy świadczący o odrębności królestwa od reszty imperium rosyjskiego.
Galicja
Cesarsko - królewską Galicyjską Prokuratorię Skarbu utworzono w 1850 r. we Lwowie na mocy patentu
Franciszka Józefa I
. W 1867 r. wraz z reorganizacją ustroju państwa powołano drugi na ziemiach zaboru austriackiego oddział prokuratorii z siedzibą w Krakowie jako ekspozyturę prokuratorii lwowskiej. Galicyjska Prokuratoria Skarbu zakończyła urzędowanie w 1919 r.
II Rzeczpospolita
Dekretem
Naczelnika Państwa
w przedmiocie utworzenia Prokuratorji Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 7 lutego 1919 r. (zastąpionym w tym samym roku przez
ustawę
o tej samej nazwie) utworzono Prokuratorję Generalną Rzeczypospolitej Polskiej, urząd państwowy którego zadaniem było:
- udzielanie na żądanie władz centralnych opinii prawnych w sprawach dotyczących
majątkowych
i publicznych interesów państwa
- udzielanie porad prawnych i współdziałanie w sporządzaniu aktów dotyczących praw i interesów państwa (nie tylko
aktów prawnych
)
- obowiązkowe i wyłączne zastępstwo praw i interesów majątkowych i publicznych państwa oraz
funduszy
i
instytucji
publicznych przed krajowymi sądami cywilnymi (
zastępstwo procesowe
w sprawach cywilnych)
- zastępowanie na żądanie zainteresowanych organów
administracji publicznej
w sprawach dotyczących praw majątkowych państwa przed sądami karnymi, oraz w zakresie wszelkich praw i interesów państwa przed
sądami prawa publicznego
,
organami
administracji publicznej w kraju i zagranicą oraz przed sądami zagranicznymi (zastępstwo procesowe w sprawach karnych, administracyjnych i przed sądami zagranicznymi).
Prokuratoria miała swoją jedyną zagraniczną delegaturę w
Wolnym Mieście Gdańsku
.
Polska Ludowa
Po
wojnie
Prokuratoria Generalna istniała do
14 kwietnia
1951
, kiedy to wszedł w życie dekret z dnia 29 marca 1951 r. o organach zastępstwa prawnego, trzy lata później uchylony przez dekret z dnia 2 czerwca 1954 r. o zastępstwie sądowym władz, urzędów, instytucji i przedsiębiorstw państwowych. Od tej pory zastępstwo procesowe na rzecz Skarbu Państwa pełnili kierownicy danych jednostek państwowych (
przedsiębiorstw
,
urzędów
).
III Rzeczpospolita
W nowym
ustroju
społeczno-gospodarczym coraz bardziej widoczna stawała się potrzeba powołania centralnego
urzędu
, który dbałby o interesy
Skarbu Państwa
. Ustawą z dnia
8 lipca
2005
r. ponownie powołano do życia Prokuratorię Generalną (Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa). Działalność rozpoczęła
15 marca
2006
.
Przypisy
- ↑ powołany przez Prezesa Rady Ministrów Kazimierza Marcinkiewicza
Zobacz też
Linki zewnętrzne