Państwowy Fundusz Ziemi – fundusz utworzony dekretem o
reformie rolnej
w
1944
roku, mający realizować zadania tejże reformy.
W skład PFZ weszły nieruchomości, będące własnością
Skarbu Państwa
przed
1945
rokiem, oraz nieruchomości skonfiskowane i znacjonalizowane m.in. na podstawie dekretu o reformie rolnej z 1944 roku, dekretu o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze miasta stołecznego
Warszawy
z 1945 roku, dekretu o majątkach opuszczonych i poniemieckich z
1946
roku, dekretu o nabywaniu i przekazywaniu nieruchomości niezbędnych dla realizacji narodowych planów gospodarczych z
1949
roku oraz dekretu o przejęciu na własność Państwa niepozostających w faktycznym władaniu właścicieli nieruchomości ziemskich, położonych w niektórych powiatach województwa białostockiego, lubelskiego, rzeszowskiego i krakowskiego z 1949 roku.
Część gruntów z PFZ przekazano bezrolnym oraz rolnikom, posiadającym gospodarstwa obejmujące powierzchnię mniejszą niż 5 hektarów.
W latach 1944-
1989
roku na mocy zasady jednolitego funduszu własności państwowej, wyrażonej m.in. w art. 128
k.c.
z
1964
roku, Skarb Państwa był jedynym właścicielem nieruchomości z PFZ, nawet tych, które były przekazywane w zarząd państwowym
osobom prawnym
. Za zobowiązania związana z taką nieruchomością państwowa osoba prawna odpowiadała jedynie wtedy, gdy to ona zaciągnęła zobowiązanie związane z nieruchomością pozostającą w zarządzie. W pozostałych przypadkach odpowiedzialność ponosił Skarb Państwa.
29 września
1990
roku uchwalono ustawę o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości. Na jej mocy państwowe osoby prawne stały się użytkownikami wieczystymi gruntów państwowych, którymi zarządzały, oraz właścicielami obiektów, znajdujących się na tychże gruntach.
Grunty Skarbu Państwa w zarządzie państwowych osób prawnych, należące do PFZ, oraz grunty Skarbu Państwa w zarządzie
państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej
zostały wyłączone spod tej ustawy. Na mocy ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa z
19 października
1991
roku nieruchomości należące do PFZ przejęła
Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa
.
Bibliografia
- Jarosiewicz M., Państwowa własność nieruchomości rolnych, (w:) Prawo rolne pod red. M. Jarosiewicz i K. Kozikowskiej, Kraków 2007, s. 118-119.