Składa się z otwartego zbiornika rtęci i wstawionej weń pionowej rurki szklanej, zasklepionej u góry i próżnej.
Ciśnienie wypycha rtęć do rurki do takiej wysokości, w jakiej ciężar słupka zrównoważy ciśnienie powietrza.
Pierwszy barometr, tzw. barometr rtęciowy, został wynaleziony w 1643r. przez E. Torricellego.
Został ulepszony w 1665 przez R. Hooke'a, który wprowadził podziałkę umożliwiającą bezpośrednie odczytywanie wysokości słupa rtęci w rurce nad poziomem cieczy w naczyniu. Zasadniczo w tej postaci barometr rtęciowy przetrwał do dziś i znajduje powszechne zastosowanie w meteorologii.
