WYKORZYSTANIE UTWÓROW LITERACKICH
W PRACY Z DZIEĆMI 6- LETNIMI Jak ważną rolę odgrywa literatura dziecięca w pracy przedszkola nie trzeba nikogo przekonywać. Wiersze, opowiadania, bajki i baśnie dostarczają wielu wrażeń, przeżyć i wzruszeń. Mają ogromny wpływ na rozwój emocjonalny młodego człowieka. Dziecko słuchając utworów czytanych, recytowanych przez nauczyciela rozwija wiele funkcji psychicznych, takich jak: myślenie, uczucia, wyobraźnia, pamięć, a także bogaci i utrwala zasób słownictwa, poszerza wiedzę. Literatura ma więc wielostronny wpływ na umysłowe i społeczno- moralne wychowanie dziecka. Utwory literackie wyzwalają aktywność twórczą dzieci, wzbogacają ekspresję słowną, ruchową, muzyczną, plastyczną. Nauczyciel przedszkola musi pamiętać, iż w procesie wychowawczo- dydaktycznym prawidłowo funkcjonują tylko te książki, które odpowiadają potrzebom psychicznym dzieci, trafiają do ich zainteresowań, są źródłem przeżyć i aktywności. Zadaniem nauczyciela jest nie tylko dobór właściwej literatury, umiejętne jej przekazanie, ale także rozwijanie zainteresowań czytelniczych dzieci. Dużym zainteresowaniem dzieci w wieku przedszkolnym cieszą się utwory o charakterze żartobliwym, pozwalającym na rozwijanie poczucia humoru. Do takich utworów należą wiersze m.in. Juliana Tuwima i Jana Brzechwy. Wiersze te, to utwory pełne humoru i fantazji- odznaczają się rytmicznością i melodyjnością, odgrywają znaczącą rolę w procesie rozwijania dziecięcej wyobraźni. Mając na uwadze rozwijanie wyobraźni twórczej, pomysłowości, inicjatywy poprzez zabawę ruchową z piosenką, pantomimę, różnorodne techniki plastyczne przeprowadziłam w grupie dzieci 6- letnich zajęcie p.h. ,, W krainie Wierszolandii”. Scenariusz zajęcia zakładał utrwalenie znajomości utworów Jana Brzechwy i Juliana Tuwima, stwarzał sytuację do twórczej aktywności dzieci.
Scenariusz zajęcia:
Temat: W krainie Wierszolandii.
Cel ogólny zajęcia: Wyzwalanie emocji literackich dzieci w oparciu o utwory Jana Brzechwy i Juliana Tuwima.
Cele operacyjne zajęcia. Dziecko ...
- potrafi podać tytuł utworu oraz jego autora, imię i nazwisko,
- rozpoznaje dotykiem różne przedmioty,
- wykorzystuje w zabawie niewerbalne środki wyrazu,
- posługuje się liczebnikami głównymi i porządkowymi,
- czyta proste zdania, przyporządkowuje je do ilustracji,
- umie zinterpretować plastycznie wybrany utwór.
Rodzaje aktywności:
słowna, muzyczna, ruchowa, plastyczna.
Zastosowane środki dydaktyczne:
rekwizyty z wybranych wiersz, ilustracje, napisy globalne, nagrania magnetofonowe, maskotki- zwierzęta z ZOO, materiały plastyczne: papier kolorowy, farby plakatowe, wełna, glina, nożyczki, klej i in.
Literatura:
Wiersze dla dzieci Juliana Tuwima i Jana Brzechwy, ,,Kalendarz muzyczny w przedszkolu”.
Tok zajęcia:
- Zaproszenie dzieci w podróż po krainie wierszy J. Tuwima i J. Brzechwy
- recytacja fragmentu wiersza J. Tuwima ,,Lokomotywa”.
Podróżując pociągiem od stacji do stacji dzieci śpiewają piosenkę ,,Ze
stacyjki siedmiu smutków rusza pociąg krasnoludków”. Wszystkie dzieci
zakładają specjalnie na ten cel uszyte czapeczki ,,zamieniają się w krasnale”.
- ,,Pociąg” zatrzymuje się na pierwszej stacji. Czeka tam na dzieci
niespodzianka- duża paczka.
Dzieci rozwiązują zagadki- z jakiego wiersza pochodzi ten przedmiot?
Nauczycielka wyjmuje z paczki igłę z nitką- dzieci recytują fragment wiersza Jana Brzechwy ,,Tańcowała igła z nitką”,
Jedno z dzieci za pomocą dotyku określa co jeszcze schowane jest w paczce- następnie wyjmuje okulary; recytacja fragmentu wiersza Juliana Tuwima ,,Okulary”.
- Dzieci ruszają w dalszą podróż śpiewając piosenkę. Zatrzymują się na stacji
numer 2.
Znajduje się tam kolejna niespodzianka- plecak, a w nim maskotki, zwierzęta z ZOO J. Brzechwy: papuga, kangur, dzik, niedźwiedź, małpa.
Zabawa z elementem pantomimy- naśladowanie ruchem, gestem, mimiką wybranego zwierzątka z ZOO Jana Brzechwy.
Recytacja wierszy o tych zwierzętach.
- ,,Pociąg” rusza dalej i zatrzymuje się na 3 stacji. Niespodzianka, to ilustracje z wierszy Jana Brzechwy.
Zadaniem dzieci jest odczytanie i przyporządkowanie napisów do ilustracji
z wierszy Jana Brzechwy ,,Na wyspach Bergamutach”, ,,Na straganie”, ,,Kaczka dziwaczka”.
- Przy piosence ,,Pędzi pospieszny pociąg” dzieci dojeżdżają do stacji
końcowej ,,Plastyka”- odczytują napis- odpowiadają co on oznacza- rysowanie, malowanie, lepienie, wycinanie itp.
Końcowym etapem zajęcia jest praca przy stolikach.
Zadaniem dzieci jest interpretacja plastyczna dowolnego wiersza Juliana Tuwima lub Jana Brzechwy.
Do dyspozycji dzieci są: papier kolorowy, nożyczki, klej, glina, plastelina, farby plakatowe, skrawki wełny, kolorowych materiałów itp.
Na koniec zajęcia zorganizowana zostaje wystawa prac dzieci. Każde z nich dokonuje analizy swojej pracy. Przeprowadzone zajęcie nie tylko wyzwoliło emocje literackie dzieci, co było głównym celem zajęcia, ale także przyczyniło się do rozwijania wrażliwości i wyobraźni plastycznej dzieci. Wiersze dostarczyły dzieciom dużo radości, zabawy, rozbudziły zainteresowanie twórczością Jana Brzechwy i Juliana Tuwima. Opracowała: Jadwiga Grzegorczyk |
