Opracowała : Agnieszka Machula nauczyciel Gimnazjum w Zielonkach Temat: Agresja wokół nas
- Klasa: I gimnazjum
- Kompetencje:
- efektywne współdziałanie w zespole i praca w grupie, budowanie więzi międzyludzkich,
- stosowanie zdobytej wiedzy w praktyce.
- Cele:
Uczeń:
- potrafi rozpoznać i nazwać (u siebie i innych) emocje wywołujące agresję,
- potrafi wymienić formy agresji i konsekwencje jakie wywołują,
- uświadamia sobie swoje agresywne zachowania w stosunku do innych, dostrzega je we własnym postępowaniu i najbliższym otoczeniu.
- Środki dydaktyczne:
fragmenty artykułów prasowych , plansza z kontraktem, arkusze papieru, mazaki, magnesy, taśma mocująca
- Metody:
rozmowa – kontrakt, łańcuch skojarzeń, plakat podsumowujący
- Formy:
praca w grupie, praca z całą klasą Przebieg lekcji: Wprowadzenie
- Wszyscy uczestnicy zajęć siedzą w kręgu. Podaj uczniom tematykę i cel dzisiejszych zajęć. Wyjaśnij, że będziemy rozmawiać o uświadomieniu sobie własnych zachowań agresywnych w naszym otoczeniu oraz o tym jakie emocje i przeżycia wywołują u nas zachowania agresywne, co sprawia, że zachowujemy się agresywnie. (Możesz odwołać się do konkretnej sytuacji, która wydarzyła się w klasie lub szkole).
- Kontrakt – ustalenie zasad.
Ustal wspólnie z uczniami zasady, które będą obowiązywały na zajęciach. Skoro będziemy mówić o agresji, to musimy przede wszystkim postarać się, żeby nieopatrznie, jakimś przypadkowym zachowaniem nie wywołać jej. Gdy uczniowie napotkają na trudności w formułowaniu zasad, pomóż im, przedstawiając swoje propozycje. Zapisz propozycje uczniów i powieś je w widocznym miejscu, np.:
- Szanuję zdanie innych
- Jestem życzliwy i szczery
- Kontroluję swoje emocję
- Słucham uważnie tego co mówią inni
- Każdy sam decyduje ile chce powiedzieć
- Nie interpretuję, nie oceniam zachowań innych osób
- Jestem otwarty i wyrozumiały
- Zaproponuj uczniom grę „łańcuch skojarzeń”. Podaj słowo „agresja” i poproś, żeby kolejno podawali pierwsze słowo, które im się skojarzyło z wypowiedzianym przez poprzednika, np.: agresja, złość, nienawiść, walka, siniaki, ból, strach, lęk, płacz, uraza, złość, żal. Zapisz łańcuch na tablicy, uczniowie odczytują go. Jeden z uczniów podkreśla te skojarzenia, które opisują emocje. Wyjaśnij, że w ten sposób uczniowie wskazali emocje, które mogą wywoływać zachowania agresywne.
- Podziel uczniów na 4 zespoły. Poproś by wybrali spośród siebie lidera, który zaprezentuje wyniki pracy grupy. Rozdaj grupom fragmenty artykułów prasowych – każda grupa otrzymuje inny (załącznik nr 1).
Liderzy grup podają przykłady sytuacji, w których wystąpiły zachowania agresywne, na tej podstawie omów formy agresji (fizyczna, psychiczna, słowna) . Następnie poproś uczniów, żeby odpowiedzieli na pytanie: Dlaczego zachowujemy się agresywnie? Przykłady zachowań:
- Boimy się, że nie dostaniemy tego co chcemy
- Nie wierzymy w samych siebie
- Wcześniej okazywało się to skuteczne
- Chcemy zwrócić na siebie uwagę
- Chcemy zademonstrować swoją władzę
- Chcemy wyładować złość
- Chcemy manipulować innymi
- Następnie porozmawiaj z uczniami na temat:
- Jakie korzyści ma, może mieć sprawca zachowań agresywnych?
- Jakie straty ponosi , może ponosić sprawca zachowań agresywnych?
(kary, zła opinia, odrzucenie przez grupę, konflikty w stosunkach z innymi, utrata szacunku dla samego siebie, utrata szacunku dla innych, dojdzie do przemocy, rezultaty przeciwne do zamierzonych)
- Podsumowanie. Zespoły przygotowują plakat podsumowujący zajęcia i układają do niego hasło. Po omówieniu prac wraz z uczniami zawieś je w klasie. Dokonaj podsumowania pracy grup, zwróć uczniom uwagę, żeby w swoim postępowaniu unikali zachowań agresywnych.
Autorka: Agnieszka Machula ZAŁĄCZNIK NR 1
- Po przeczytaniu historii odpowiedzcie na pytania:
- Jakie formy agresji stosował Bartek?
- Dlaczego Bartek zachowywał się agresywnie?
Dawaj forsę albo oberwiesz!
Bartek chodził do szóstej klasy. Powinien być w drugiej gimnazjum, ale nauka sprawiała mu spore kłopoty, więc dwa razy powtarzał rok. Do szkoły przychodził rzadko, ale gdy tylko pojawił się w drzwiach, od razu zaczynała się awantura. Zaczepiał dzieci z młodszych klas i wykręcał im ręce, dopóki nie oddały mu wszystkich pieniędzy, jakie miały przy sobie. Straszył je i mówił, że mają przynieść jeszcze więcej, bo inaczej będzie źle. Niektóre przynosiły i przez kilka dni miały spokój. Inne wracały do domu z podbitym okiem albo z siniakami. Bali się go również rówieśnicy. Potrafił bez żadnego powodu kopnąć, pociągnąć za włosy lub obrzucić kogoś wyzwiskami.
- Po przeczytaniu historii odpowiedzcie na pytania:
- Jakie formy agresji zostały opisane ?
- Dlaczego młodzi ludzie zachowują się agresywnie?
Słowa też bolą
Najprościej można powiedzieć, że agresja to zachowanie prowadzące do wyrządzenia krzywdy drugiej osobie albo do zniszczenia jakiegoś przedmiotu. Jeśli więc kopiesz kogoś, wykręcasz mu rękę, to jesteś agresywny. Można być agresywnym nie tylko w stosunku do ludzi. Czasami chcesz się zemścić na nauczycielce za złą ocenę, ale nie możesz sobie na to pozwolić, bo wiesz jakie mogą być tego konsekwencje, więc wypisujesz głupawe wierszyki. Agresja to nie tylko fizyczny atak na inną osobę lub demolowanie pomieszczeń. To także wulgarne słowa.
- Po przeczytaniu historii odpowiedzcie na pytania:
- Jakie formy agresji stosował Bartek?
- Dlaczego Bartek zachowywał się agresywnie?
Bić, by inni widzieli
Bartek wstydził się, że aż dwa razy nie zdał do następnej klasy. Za wszelką cenę chciał zaimponować kolegom, zwrócić na siebie uwagę otoczenia i robił to w jedyny znany sobie sposób. Być może rodzice dostrzegali go tylko wtedy, gdy coś zbroił. Wiedział, że jak narozrabia, wybuchnie awantura, a on sam będzie głównym bohaterem zamieszania. I oto mu właśnie chodziło. Może i Ty tak czasem reagujesz. Nie możesz sobie z czymś poradzić, więc korzystasz ze swojej siły. Dużo łatwiej jest przecież uderzyć młodszego brata niż przyznać, że miał rację. Gdy popatrzysz na swoich kolegów, to zauważysz, że nieraz bardzo spokojny chłopak zmienia się w rozrabiakę, ciągnie za uszy młodszych kolegów, kopie ich, pluje na nich, tylko po to, aby komuś, na przykład dziewczynom (albo swojej paczce) zaimponować. To nie żadna odwaga zmierzyć się ze słabszym i młodszym.
- Po przeczytaniu historii odpowiedzcie na pytania:
- Jakie formy agresji stosowano wobec Marty?
- Dlaczego ojciec Marty zachowywał się agresywnie?
Siniaki za trójkę
Marta chodziła do pierwszej klasy gimnazjum. Uczyła się bardzo dobrze. Najbardziej lubiła matematykę i historię. W zimie złamała nogę i przez ponad miesiąc nie chodziła do szkoły. Przez nieobecność nagromadziły się jej zaległości, które potem trudno było nadrobić, chociaż koleżanki codziennie odwiedzały ją i pożyczały jej zeszyty. Po powrocie do szkoły okazało się, że Marta już nie jest wzorową uczennicą. Spadła prawie na same trójki. W tym czasie zaczęły się dziać z nią dziwne rzeczy. Nie chciała ćwiczyć na zajęciach wf. A jeżeli już, to w dresie. Stała się też smutniejsza. Przestała z kimkolwiek rozmawiać. Pewnego dnia przyszła do szkoły z podbitym okiem. Wszystkim powiedziała, że się poślizgnęła. Po tygodniu miała rozbitą głowę. Tym razem twierdziła, że spadła na nią półka z książkami. Prawda wyszła na jaw, gdy szkolna pielęgniarka sprawdzała, czy uczniowie mają proste kręgosłupy. Marta nie chciała rozebrać się do koszulki. Pielęgniarka zagroziła, że wezwie rodziców. Nieoczekiwanie dziewczynka się rozpłakała. Gdy zdjęła bluzkę, jej koleżanki zobaczyły potworny widok. Ręce Marty pokryte były siniakami, dziewczynka miała też podrapane plecy. Wtedy powiedziała prawdę. Okazało się, że jej tata był niezadowolony z ocen córki i gdyy przynosiła do domu inny stopień niż piątka lub szóstka, bił ją. |
