„ FRIDA”- PASJA MIŁOŚCI PEŁNA CIERPIENIA-
Film wszedł na polskie ekrany 21 lutego 2003 roku, a o jego realizację, walczyła przez ponad 10 lat, odtwórczyni głównej bohaterki- Fridy Kahlo- Salma Hayek.
Film został nagrodzony Złotym Globem za najlepszą muzykę dla Elliota Goldenthal’a oraz Oscarem 2003 za muzykę i charakteryzację. Scenariusz do filmu napisał Rodrigo Garcia na podstawie książki Hayden Herrera. Zdjęcia zostały wykonane przez Emmanuela Lubezkiego a nad całością filmu czuwało reżyserskie oko Julie Taymor (znanej z „Tytusa Andronicusa”). Odtwórcą roli ukochanego Fridy- Diego Rivery- jest Alfred Molina; Leona Trockiego- Geoffrey Rush.
Ekipa Taymor zebrała wszystko co się dało na temat Fridy, zgromadzono ogromną ilość przedmiotów należących do artystki, zrekonstruowano jej dom rodzinny i rezydencję w stylu Bauhausu (którą wybudowała wraz z Diego) a dwa zespoły malarzy kopiowały jej obrazy i freski Diego- co też jest dominującym atutem tego filmu.
Sama osobowość tej meksykańskiej artystki łączy w sobie jej działalność twórczą i poglądy polityczne w sposób organiczny i do brutalności szczery; jej życie i sztuka stały się niepodzielną całością. W zachowaniach, słowach i czynach wyrazista, w powierzchowności dopracowana niby dzieło sztuki. Jej indiańskie stroje, biżuteria, uczesanie wyrażała wszystkie wewnętrzne obawy, ból , obsesje i namiętności. Skazana na życie w ułomnym, cierpiącym ciele, świadoma biologii i jej praw, traktowała swe somatyczne jestestwo w sposób pierwotny i surowy- jednocześnie tworząc poruszające, niejednokrotnie szokujące, emocjonalne obrazy. Jeden z krytyków porównał jej pełne napięcia i dynamiki malarstwo do „ wcielenia odwiecznej historii Meksyku, podbojów, uciemiężenia i niezłomnej dumy tego kraju”.
„ Jakże silna jest miłość po przejściu ogniowego chrztu cierpienia”
(Selma Lagerlof)
Film zrealizowany w oparciu o biografię tej niezwykłej artystki śmiało mogę nazwać historią jej uczucia, porażającego swą mocą. Obsesja jej ukochanego znalazła wyraz w wielu jej obrazach, w których jest obecny na różne sposoby: jako jej trzecie oko, dziecko lub druga połowa. Świadkiem ich powstawania jest widz, który przez charakterystyczne ruchy kamery, chwyty montażowe ( płynne przejścia, rozciąganie akcji) ma wrażenie uczestnictwa, tym bardziej ,że motyw jej tworzenia obrazów jest bardzo często powtarzany. Rytm ujęć jest różny, budowanie napięcia raz zdarza się poprzez zawieszenie akcji (np. ujęcie Fridy samotnie leżącej w wannie pełnej wody, kiedy ma fantastyczne wizje w swojej głowie- widz ogląda je także, lecz czas zostaje zatrzymany i nie wiadomo czy to dziejąca się rzeczywistość malarki ,czy jej myśli), a raz gwałtowne cięcia kamery kondensują wrażenie upływu czasu (– tak jest np. w momencie przyjazdu Fridy i Diega do Nowego Yorku). Bardzo ważną rolę odgrywa dźwięk, który „opowiada” przede wszystkim o towarzyszących poszczególnym scenom emocjach bohaterki, a także kolor, który w tym malarskim dziele jest wszechobecny: mocny, intensywny, silny, ostry i pobudzający- on także określa typ osobowościowy Fridy, co ba wysoki walor estetyczny. Czas tych wydarzeń obejmuje życie artystki od momentu pierwszego spotkania Diego, kiedy miała osiemnaście lat, wcześniejsze wydarzenia widz ogląda skrótowo, retrospekcyjnie, w powracających do bohaterki wspomnieniach. To także bardzo znaczące dla wymowy treści tego filmu- takie zaznaczenie, że właściwe życie Kahlo rozpoczęło się właśnie w tym momencie.
Przedziwny był to związek, nie można go z niczym porównać. Pobierali się dwa razy, żyli bliżej lub dalej od siebie, lecz było to życie niezwykłej pasji, umiłowania sztuki, poczucia znaczenia tego co robią i politycznego żaru. Ich styl życia łamał wszelkie konwenanse, dzielili między sobą kochanków, szokowali i prowokowali współczesnych sobie. Zresztą ich dzieje życia mogą szokować do dzisiaj. Otwarta formuła ich związku, jej biseksualność, paląca zazdrość, jaką oboje czuli o swoje inne związki- to wszystko sprawia, że trudno otrząsnąć się z wrażenia jakie wywołuje długie i powikłane życie tej pary oraz ich niespotykane, wzajemne oddanie. Wszystko zaczęło się od wzajemnego powinowactwa dusz, wzajemnego szacunku dwojga artystów, a później przerodziło się w głęboki związek intelektualny, artystyczny i erotyczny. Frida kochała Diego bezwarunkowo a jej zdolność do takiej miłości drążyła go i zmieniała, aż wreszcie on także potrafił ją pokochać w sposób absolutny.
Razem tworzyli coś znacznie większego niż każde z osobna.
Tematem jest więc miłość : romantyczna, wielka, gniewna, szalona, taka, która jest niezwykle trudna, taka ,która spala do stopnia zniweczenia, by zapłonąć na nowo- tym razem wielką jednością każdej płaszczyzny: tej intelektualnej, emocjonalnej i fizycznej. Miłość taka, która może zdarzyć się tylko raz i na całe życie
ANNA BŁACHUT |
