www.szkolnictwo.pl

 
     Niepowodzenia szkolne definiuje się jako sytuacje szkolne, które charakteryzują się występowaniem wyraźnych rozbieżności między wymaganiami wychowawczymi i dydaktycznymi szkoły a postępowaniem uczniów oraz uzyskanymi przez nich wynikami nauczania.
Niepowodzenia mogą mieć one charakter:

• ukryty gdy nauczyciele nie dostrzegają braków w wiadomościach lub umiejętnościach uczniów mimo, że one w rzeczywistości istnieją;
• jawny, gdy nauczyciel stwierdza braki i ocenia wyniki pracy ucznia jako „niedostateczne”.

• powodują straty finansowe;
• prowadzą do wtórnego analfabetyzmu;
• mogą prowadzić do zaburzeń zachowania wśród uczniów, być przyczyną kompleksów;
• wpływają niekorzystnie na pozostałych uczniów w klasie.

• wychowawcze;
• dydaktyczne (wśród niepowodzeń dydaktycznych wyróżniamy jawne i ukryte; niepowodzenia jawne mogą być natomiast przejściowe i i wzglęgnie trwałe (odwracalne i nieodwracalne: drugoroczność i odsiew);

• ukryta – niewidoczne, nieznaczne braki w wiadomościach szkolnych, dostrzegane przez uczniów;
• opóźnienia programowe – uczeń ma trudności w nauce mimo iż w opinii nauczyciela jest jeszcze dobrym uczniem;
• ujawnienie braków – problem zostaje dostrzeżony mogą pojawić się symptomy neurotyczne, uczeń sporadycznie dostaje oceny niedostateczne;
• drugoroczność - oficjalne stwierdzenie niepowodzeń szkolnych.

• sytuacji społeczno – ekonomicznej tj. trudnych warunkach materialnych rodziny ucznia, niekorzystnej sytuacji rodzinnej, niskim poziomie kultury rodziców, itp.;
• czynnikach biopsychicznych;
• procesie dydaktycznym np.: w sztywnym systemie nauczania, niedostatecznej pracy nauczycieli, brakach w narzędziach, braku systemu kontroli wyników, nadmiernym obciążeniu pracą, nauką szkolną, błędach i usterkach metodycznych, niedostatecznej znajomości uczniów, braku opieki nad uczniami opóźnionymi, dużej liczebność klas;
• uczniu: w złym stanie zdrowia, zaburzeniach dynamiki procesów nerwowych, zaburzeniach lateralizacji, niskiej inteligencji, nieprawidłowym wyborze drogi kształcenia, nierównomierności rozwojowej poszczególnych funkcji, zaburzeniach rozwoju mowy (jąkanie), dysleksji, dysgrafii.

• wytrącenie jednostki z normalnego rytmu życia szkolnego;
• sprzyjanie rozwojowi niedostosowań społecznych, wykolejeniu;
• wzbudzenie w uczniu poczucie małej wartości;
• umocnienie przekonania o niższej wartości ucznia;
• hamowanie rozwoju umysłowego;
• przerwanie nauki;
• brak ustabilizowanej pozycji społecznej;
• zmniejszenie możliwości uzyskania pracy;
• zaburzenia nerwicowe;
• schorzenia psychomotoryczne;
• próby samobójcze;

• profilaktyka pedagogiczna;
• odpowiednią diagnozę pedagogiczna (sposoby poznawania uczniów, kontroli i oceny wyników nauczania);
• terapię pedagogiczną.