Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Cechy osobowości pedagoga

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 13828 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

 


Opracowała mgr Brygida Lewińska
Wychowawca Pogotowia Opiekuńczego w Brzeziu.

"Pomagaj innym w rozwoju i uczyń z tego największą radość swego życia"
Alan Loy Mc Ginnis

     Dzieci niepełnosprawne stanowią duży odsetek naszego społeczeństwa. Na każde dziesięcioro dzieci przypada troje z trwałą niepełnosprawnością. Według badań prowadzonych przez GUS - w 1996r. w Polsce było 288,1 tys. dzieci niepełnosprawnych w wieku od 0 do 14 lat, co stanowi 3,3% ogółu dzieci w tej grupie wiekowej. [A. Żuber 2003 ] To właśnie tymi dziećmi zajmują się pedagodzy specjalni. Mają oni zapewnić dzieciom niepełnosprawnym optymalny rozwój, przystosować do funkcjonowania w społeczeństwie. Aby ich wpływ na proces wychowawczo-dydaktyczny był efektywny, każdy z nich powinien posiadać pewne cechy. Nazywamy je cechami osobowości .
     Osobowość nauczyciela, wg Słownika Pedagogicznego W. Okonia, "Termin różnie rozumiany, J.W. Dawid za główne cechy o.n. uważał miłość dusz ludzkich, potrzebę doskonałości, poczucie obowiązku i odpowiedzialności, wewnętrzną prawdziwość i moralną odwagę; Z. Mysłakowski – kontaktowość nauczyciela, żywość wyobraźni, instynkt rodzicielski, zdolność do wyrażania uczuć i nastawienie psychiki na "zewnątrz"."
     Pedagogika specjalna, stojąca na pograniczu medycyny i pedagogiki ogólnej, szczególnie wyraźnie odpowiada powyższemu wymaganiu posiadania przez nauczycieli-wychowawców pewnych cech osobowości dostosowanych do specyficznych zadań, jakie mają do spełnienia. Rewalidując wychowanka bowiem, nauczyciel musi zaangażować całą swoją osobowość – inaczej praca jego będzie bezskuteczna. Musi tak organizować działalność rewalidacyjną, aby jak najskuteczniej włączyć jednostki upośledzone w nurt życia społecznego.
     Funkcje nauczyciela kształcenia specjalnego nie różnią się w zasadzie od funkcji nauczyciela szkoły powszechnej. Jednak przedmiotem działalności nauczyciela kształcenia specjalnego jest jednostka z zaburzeniami w rozwoju i właśnie ten fakt nakłada na niego szczególne zadania, polegające na pomocy jednostkom słabszym fizycznie i psychicznie w ich dostosowaniu się do wzrastających wymogów i komplikujących się warunków życia codziennego. Od nauczyciela szkoły specjalnej oczekuje się pełnego zaangażowania, gotowości do wspomagania w rozwoju jednostek potrzebujących pomocy, życzliwości do człowieka i uznania jego wartości, niezależnie od utrudnień w rozwoju.
     Refleksje większości pedagogów co do cech osobowości, którymi musi odznaczać się pedagog specjalny są bardzo zbieżne. Na pierwszy plan wysuwana jest miłość do ludzi, życzliwość i sympatia. J.W.Dawid używał tu określenia "miłość dusz". K.Kirejczyk [ Cz. Kosakowski 2001] do najważniejszych cech zaliczył: miłość i przywiązanie do dziecka niepełnosprawnego, umiejętność nawiązywania bezpośredniego kontaktu z ludźmi oraz współdziałanie. H. Borzyszkowska wspomina o specjalnym stosunku do jednostki upośledzonej. Wymieniła również takie właściwości jak: duża wnikliwość poznawcza i badawcza dociekliwość w celu dobrego zrozumienia problemu indywidualności i wybrania właściwej drogi rewalidacji. Według niej, pedagog specjalny musi charakteryzować się poczuciem odpowiedzialności oraz umiejętnością nawiązywania kontaktu z drugim człowiekiem. Bowiem, to on jest odpowiedzialny za organizację procesu dydaktyczno-wychowawczego. Podkreśla konieczność współpracy z innymi specjalistami, rodziną, bliższym i dalszym środowiskiem. Bardzo ważnym więc, elementem działalności pedagoga specjalnego, mającym wpływ na efektywność procesu wychowawczo-dydaktycznego, jest współpraca z rodziną dziecka. Współpraca, mająca na celu przywrócenie rodzinie poczucia własnej wartości, wzmocnienie wewnętrznych związków uczuciowych, włączenie rodziny w proces rewalidacji. Zadanie to jest niewątpliwie trudne ale bardzo ważne i odpowiedzialne.
     W celu zapewnienia dobrych efektów pracy w zakresie przeciwdziałania frustracji, a także nabywania przez ucznia poczucia własnej godności i wartości, pedagog w swym działaniu musi kierować się wyjątkowym zaufaniem i przychylnością do osób niepełnosprawnych. Ale równocześnie powinien cechować go optymizm, gdyż na efekty swej pracy musi długo czekać. M. Kreutz podaje jeszcze inną ważną, według niego, cechę pedagoga specjalnego : "zdolność sugestywna, pewien "urok" indywidualności", która sprawia że osoba wychowawcy może stać się dla wychowanka kimś decydującym o całej jego przyszłości. Zdolność ta może mieć różne odmiany, może występować np. jako emanacja wielkiej idei, którą wyznaje nauczyciel, czy też jego wartości moralnych, jego głębokiej wiedzy itp. Według niego, cechy te powinien posiadać każdy nauczyciel, choćby w słabym stopniu, – inaczej rezultaty jego pracy będą zawsze ujemne.
     J.W. Dawid, S. Baley, S. Szuman oraz inni teoretycy, obok prawdziwej życzliwości, głębokiego zainteresowania wychowankiem oraz zamiłowania do pracy społecznej, wymieniają jeszcze – sugestywność jako niezbędną dla pedagoga umiejętność wpływania na ucznia. Natomiast. T. Kotarbiński, mówiąc o pedagogu specjalnym, mówił o "spolegliwym opiekunie" [U. Eckert 1986] Pedagog powinien być człowiekiem, na którym dziecko niepełnosprawne może zawsze polegać, osobą okazującą bezinteresowną pomoc. Bowiem, postawa taka wpływa pozytywnie na postawy innych wobec osób upośledzonych.
     Jednak największy wkład do polskiej myśli pedeutologicznej wniosła Maria Grzegorzewska. To, przede wszystkim, ona stworzyła "obraz pedagoga specjalnego". [Cz. Kosakowski 2001] Przywiązywała ona dużą wagę do osobowości nauczyciela-wychowawcy. Za niezbędne, w jego pracy, uznawała m.in.: miłość, dobroć i poczucie odpowiedzialności. Są to cechy, które wynikają jedna z drugiej. Miłość, dobroć, życzliwość buduje klimat bezpieczny dla rozwoju, dla wyzwalania się osobowego drugiego człowieka, zwłaszcza słabego. "Źródłem, z którego płynie radość pracy naszej, jest, prócz zrozumienia jej sensu, prócz wiedzy i umiejętności – głownie życzliwość dla człowieka i troska o los każdej jednostki. Jest poczucie potrzeby niesienia braterskiej pomocy i wiara w jej skuteczność. I niegasnący ogień zapału, który coraz jaśniej rozpala zrozumienie wielkiej wartości wprowadzania w życie społeczne człowieka upośledzonego, który bez naszej pomocy wejść tam nie zdoła [..] Żeby to się stać mogło, muszą być w działaniu naszym takie oto dźwignie: wiara w sens tej pracy, miłość konstruktywna człowieka i zawodu swego, wiedza i umiejętność" [M. Grzegorzewska, 1967] Sformułowała tezę, iż skuteczne oddziaływania nauczyciela - wychowawcy zależą od tego, jakim jest jako człowiek. "Wynik każdej pracy w dużej mierze zależy od tego, kto ją wykonał, kim on jest jako człowiek, jaki jest jego stosunek do człowieka" [M. Grzegorzewska 1947]. Uważa ona, że wszystko to, co zawiera w sobie dobroć, bogactwo wewnętrzne, którym nauczyciel chce się podzielić z wychowankiem, jego prawdziwość, autentyczność jego twórcza postawa, pogodny stosunek do życia, gotowość do walki ze złem, a jednocześnie umiejętność wynajdywania w człowieku tego co dobre, to jest właśnie ta siła wpływająca na wychowanka, określana jako sugestywność pedagoga, dzięki której zyskuje on zaufanie ucznia. M.Grzegorzewska, domagała się od pedagogów specjalnych przede wszystkim dobroci, wiary w skuteczność swej pracy, oraz optymizmu. "Ażeby dużo dać , trzeba dużo mieć (…)Kładąc nacisk na dobroć, nie zapominała o ciągłym rozwoju nauczycieli "Prawdziwie wartościowym pracownikiem jest ten, kto się całe życie uczy, kto się całe życie w pracy i przy pracy kształci z własnej woli, dlatego, że tak chce i, że inaczej wartości swojej pracy zrozumieć nie potrafi". [M. Grzegorzewska] Przywiązywała wagę do postawy badawczej, twórczej nauczyciela, który powinien ciągle się doskonalić, wzbogacać siebie w celu odnoszenia coraz większych efektów w swojej pracy. Mówiąc o działaniu poprzez miłość i sympatię oraz chęć niesienia pomocy, wspominała, iż w atmosferze pogody, ładu i życzliwości, nauczyciel stopniowo zdobywa sobie autorytet o wielkiej sile wewnętrznej, który nazwać by można wyzwalającym. Dzieci szanują, kochają takiego nauczyciela. Środki jego działania, mające charakter oddziaływania wewnętrznego, budują też wewnętrznie osobowość wychowanka. Dziecko rozwija się od wewnątrz, a więc wyniki takiego wychowania będą trwałe.
     W pełni zgadzam się z poglądami M. Grzegorzewskiej. Pracuję z dziećmi 20 lat. Moje doświadczenie w pracy z dziećmi (także z dziećmi i młodzieżą niepełnosprawnymi) przekonuje mnie o tym, iż miłość, dobroć i cierpliwość wobec dziecka, w szczególności dziecka upośledzonego, chorego, niezbędne są w nawiązaniu z nim kontaktu. Prowadzą do zaufania jakim może nas ono obdarzyć , abyśmy my mogli mu pomóc. Tylko nauczyciel z tą właśnie "osobowością" jest w stanie odnieść sukces, choć czasami jest on tak znikomy, że przez innych może być nie zauważony lub, nawet, może być uznany za porażkę.
     T. Kotarbiński w "Medytacje o życiu godziwym" pisze "Od wieków stale i wszędzie bywali i są nadal niezbędni ludzie potrzebujący ochrony, toteż ceni się stale i wszędzie cnoty tej funkcji przydatne i konieczne, a tępi się ocenę negatywną , wady tym cnotom przeciwne". [T. Kotarbiński 1976]

BIBLIOGRAFIA
  • Borzyszkowska H.: Osobowość pedagoga specjalnego. "Szkoła Specjalna" 1983, nr 1
  • Borzyszkowska H.: Sylwetka absolwenta kierunku studiów – pedagogika Specjalna. "Szkoła Specjalna" 1984, nr 5
  • Doroszewski J.: Pedagogika Specjalna Wrocław 1989
  • Dykcik W.: [red.] Pedagogika Specjalna Poznań 1997
  • Eckert U.: Zadania nauczyciela nauczania specjalnego. "Szkoła Specjalna"1986, Nr 2
  • Grzegorzewska M.: Listy do Młodego Nauczyciela. Warszawa 1947,1961
  • Grzegorzewska M.: Przemówienie na zakończenie roku akademickiego 1965/66 wygłoszone Wpis. "Szkoła Specjalna"1967, nr 3
  • Kirejczyk K.: Upośledzenie umysłowe. Pedagogika 1981
  • Kotarbiński T.: Medytacje o życiu godziwym Warszawa 1976
  • Okoń W.: Słownik pedagogiczny Warszawa 1984
  • Żuber A.: Uczeń niepełnosprawny w szkole. "Nowa szkoła 2003, nr 4

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie