Wszyscy rodzice mają pewne wymagania wobec swoich dzieci. Dotyczy to w szczególności określonych zachowań i postaw. Najważniejsze jest dla nich, aby były ?dobre?, aby potrafiły odróżnić dobro od zła, żyły w zgodzie z ludźmi i własnym sumieniem.
Jednak moralność nie podlega jednakowym kryteriom. Jak można zaszczepić ją naszym dzieciom?
Aby wychować dziecko na prawego człowieka, należy samemu przestrzegać zasad moralnych .Dzieci obserwują świat i wszystko, co nim się znajduje-a przede wszystkim-nas, dorosłych, od których uczą się żyć i postępować. W czasach obecnych, w tym przerażającym pędzie, jest coraz mniej autorytetów a więcej przemocy, której dopuszczają się same dzieci. Wpajanie zasad moralnych nabiera ogromnego znaczenia i to już od najmłodszych lat, gdyż moralność nie kształtuje się z dnia na dzień czy z miesiąca na miesiąc. Jest to długotrwały i trudny proces.
Nawet bardzo małe dzieci potrafią odróżnić dobro od zła. Zdają sobie sprawę, że istnieją pewne zasady, jednak stosują się do nich najczęściej pod okiem dorosłych. Już dwulatki zaczynają od czasu do czasu przestrzegać pewnych norm, gdy nikt na nie patrzy.
Potem, z upływem czasu stosowanie się do nich traktują w sposób elastyczny, w zależności od sytuacji .Jeśli dziecko wychowuje się w rodzinie, w której mówi się o prawidłowym zachowaniu w określonej sytuacji oraz o tym nieodpowiednim, gdzie analizuje się pewne sytuacje, szuka się nowych- lepszych rozwiązań, można oczekiwać, że dziecko wie a przynajmniej domyśla się, gdzie przebiega granica między dobrem a złem. Inaczej mówiąc, odróżni zachowanie właściwe od niewłaściwego.
Należy jednak pamiętać, że zasad moralnych nie da się wpoić ?na siłę?, ale można wskazać dziecku właściwy kierunek:
- określić własne zasady, odpowiedzieć na pytanie ? Co jest dla mnie najważniejsze?-a następnie postępować tak, jakbyśmy chcieli aby postępowało nasze dziecko.
Angażujmy pociechy w nasze działania np. gdy pomagamy sąsiadowi , czy sadzimy drzewko na trawniku. Ale nie dziwmy się, gdy dziecko zaklnie np. w momencie upadku , kiedy sami klniemy gdy np. stłuczemy szklankę.
- chwalić dobre zachowania-dawać znać, jakie zachowanie nam się podoba, zauważyć np., że porządnie spakowany jest plecak, a nie ganić w pierwszych słowach za bałagan na biurku. Zwrócić oczywiście na to uwagę, ale krótkim komunikatem np. biurko.
- wykorzystać każdą okazję do nauki np. tłumacząc dziecku zaistniałą sytuację na podwórku, w sklepie czy też omawiając treść przeczytanej bajki;.
- kontrolować na co patrzy dziecko np. jaki program telewizyjny ogląda, w jaką grę komputerową gra. Patrząc na nieodpowiednie sceny np. na scenę agresji, dziecko może wyrobić sobie niewłaściwe zdanie na temat traktowania innych ludzi .
Dzieci są impulsywne i potrzebują wskazania im właściwej drogi, jak mają się zachować, jak radzić sobie w trudnych sytuacjach i przede wszystkim być przygotowanym na to, że takie będą miały miejsce w ich życiu. My, dorośli borykamy się z różnymi przeciwnościami losu i musimy sobie jakoś z nimi radzić, tak też powinniśmy przygotować do tego nasze dzieci.
Przecież kiedyś one będą ludźmi dorosłymi, z podobnymi do naszych problemami.
Co zrobić aby radziły sobie, kierując się prawymi zasadami?
Stwórzmy dzieciom maksimum możliwości odkrywania świata, zachęcajmy do zabaw, w których odgrywają role dorosłych, dajmy im szansę kierowania pewnymi czynnościami, odpowiadajmy na zadawane pytania.
ROZMAWIAJMY Z DZIEĆMI I DAWAJMY IM DOBRY PRZYKŁAD!
NA PODSTAWIE ARTYKUŁÓW "ŻYCIE SZKOŁY" 2001, "PRZEGLĄD READER`S DIGEST" 2001,
OPRACOWAŁA B.SIEGIENIEWICZ. |
