Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Uwarunkowania agresji dzieci i młodziezy

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 2057 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

 
1. Geneza i przyczyny agresji.

Zdefiniowanie pojęcia agresji jest zadaniem dosyć złożonym. Obok pojęcia agresja używa się terminów: wrogość, przemoc, wojowniczość, destruktywność. Terminy te określają tendencje czy też skłonności do zachowania czynnego lub werbalnego, skierowanego przeciwko komuś lub czemuś. Niektórzy uważają, że o agresji należy mówić tylko wtedy, gdy skłonność ta występuje z intencją uszkodzenia kogoś lub czegoś. Inni rozpoznają agresję niezależnie od tego, czy dana osoba stawia sobie za cel wyrządzenie krzywdy czy tez traktuje zachowanie agresywne jako narzędzie osiągnięcia innych celów.
Na gruncie psychologii „agresją nazywa się czynności mające na celu zrobienie szkody i spowodowanie utraty cenionych społecznie wartości, zadanie bólu fizycznego lub spowodowanie cierpienia moralnego innemu człowiekowi” – tak rozumie ją znany badacz A. Frączek. Podkreśla on wieloznaczność terminu, jego różną konatację w zależności od tego czy rozważamy źródła czy następstwa zachowań agresywnych i wspomina, że czasami zastępowana jest określeniem „stosowanie przemocy”. Współczesna psychologia traktuje agresję reaktywne objawy instynktów, w powstaniu których ważną role pełnią społeczne doświadczenia dziecka.
Agresja jest funkcją odruchów na zespół bodźców zewnętrznych, w jej powstaniu szczególnie ważną rolę spełniają nasze doświadczenia z przeszłości oraz doświadczenia społeczne. Frustracja nieuchronnie prowadzi do tendencji agresywnej, a gniew pojawia się wtedy, gdy nie ma możliwości otwartej agresji. Nie każda przeszkoda jednak wywołuje frustrację. Dzieci napotykają na przeróżne przeszkody ( przeciętnie 90 przeszkód dziennie: zakazy, przerwanie zajęcia w połowie, itp.), lecz większość tych przeszkód nie przysparza im szczególnych trudności. Charakter sytuacji przeszkadzającej w działaniu określają czynniki subiektywne, wypływające z doświadczenia jednostki oraz z jej cech charakterystycznych. Ludzie znoszą więc frustrację lepiej lub gorzej, nie zmienia to jednak faktu, że wywołuje ona gniew, a przez to skłania do podstawy agresywnej.

2. Kryteria podziału agresji.

Możemy wyróżnić tu agresję społeczno – niszczącą, występującą przeciw społeczności, oraz agresję prospołeczną – służącą interesom jednostki i społeczeństwa.
Drugim kryterium podziału jest rozróżnienie, czy agresja jest narzędziem czy celem? Gdy jednostka stosuje agresję, dlatego gdyż tylko w ten sposób może zrealizować pewne swoje plany, zamiary i cele, będzie to agresja instrumentalna. Jeżeli natomiast powodem agresji jest jakaś pobudka wewnętrzna, nie związana z żadnymi innymi korzyściami, która sprawia, że czynimy komuś przykrość, czy sprawiamy ból, to jest agresja afektywna.
Najczęściej jednak stosowany podział to: agresja zamierzona instrumentalna – polegająca na podjęciu czynności zmierzających do uzyskania określonego celu, w wyniku którego ktoś lub coś doznaje krzywdy lub jest niszczone. Ten typ agresji spotykamy w przestępczości zorganizowanej u zawodowych morderców, w grze sportowej, kiedy doprowadzamy celowo do kontuzji najlepszego gracza drużyny przeciwnej aby wygrać mecz. Kolejna to agresja zamierzona celowa – polega na podjęciu czynności nakierowanych wyłącznie na wyrządzenie szkody lub krzywdy przedmiotowi agresji. Taką właściwością charakteryzują się zachowania chuliganów, podkultur młodzieżowych (m.in. sataniści, skinhedzi) lub grupy ekstermistów politycznych (faszyści, ugrupowania lewicowe, fundamentalistyczne). Ich jedynym celem i równocześnie środkiem działania jest zniszczenie fizyczne przeciwnika przez stosowanie przemocy.
Słownik socjologiczny dokonuje podziału agresji na autoagresję (skierowaną na siebie samego), agresję instrumentalną (służąca do uzyskania przedmiotu, wartości, osiągnięcia celów), agresję ochronną (powodowaną koniecznością ochrony siebie, innych osób lub grup), oraz agresję fizyczną i werbalną.
Największe niebezpieczeństwo niesie za sobą agresja dominująca w rodzinie, gdyż stygmatyzuje jednostkę zakorzeniając w niej zło.

3. Przyczyny agresji tkwiące w rodzinie i szkole.

Ważna jest atmosfera w rodzinie zwłaszcza wtedy, gdy psychika dziecka jest wrażliwa i dopiero się kształtuje. Rodzina jaka najczęściej oddziałujące środowisko socjalizujące, ma decydujący wpływ na rodzaj zaburzeń, dewiacji i odchyleń w zakresie jej funkcjonowania ma swoje reperkusje w zachowaniu, oraz w przejawianych przez nich postawach. Każda trudność, problem do rozwiązania, występowanie nędzy, ubóstwa czy chronicznych chorób fizycznych i psychicznych, alkoholizm, kontakt z grupami lub aktywnością przestępczą są to wręcz klasyczne przykłady zwiększające prawdopodobieństwo agresji.
Cztery główne mechanizmy wpływające na agresje młodzieży to:
a) niewłaściwa atmosfera życia rodzinnego, często związana ze złym pożyciem rodziców, rozbiciem rodziny, konkubinatem. W takiej rodzinie dziecko czuje się niechciane, uzyskuje akceptację od wykolejonych rówieśników;
b) brak opieki nad dzieckiem spowodowany często pracą zawodową rodziców ich niezaradnością życiowa lub chorobami, zbyt małą kontrolą i zainteresowaniem;
c) stosowanie niewłaściwych metod wychowawczych, niekonsekwencja i rygoryzm stosowane wobec dziecka;
d) przebywanie dziecka w rodzinie przestępczej, o niskim poziomie moralnym, gdzie dziecko w sposób naturalny przyswaja reakcje agresywne.
Badanie socjologiczne prowadzone w różnych krajach ujawniły, że duży procent rodziców stosuje wobec swoich dzieci kary fizyczne. Liczne są przypadki maltretowania.
Stosowanie agresji w polskich domach pozostawało do niedawna tematem tabu. W potocznym mniemaniu dopuszczali się jej tylko alkoholicy z marginesu społecznego. Dziś już wiadomo, że nie jest ona uwarunkowana wykształceniem, rodzajem wykonywanego zawodu ani poziomem życia czy stosunkiem do religii. Różni się jedynie specyfiką stosowania kar przez różne warstwy społeczne. Kary fizyczne przeważają w rodzinach o niższym statusie społecznym, a kary psychiczne w rodzinach w wyższym statusie. Co piąta rodzina w Polsce dotknięta jest przemocą, która zaburza jej funkcje i prowadzi do rozmaitych patologii.
Podobnie wygląda świat relacji uczeń – uczeń. Świat ten zaczyna rządzić się swoimi prawami, paradoksalnie naśladując formy świata dorosłych, który uważa za wrogi.
Mamy do czynienia z agresją słowną. Uczniowie stosują kpiny i wyśmiewanie kolegów z powodu wyglądu, nazwiska itp. Nie żenuje ich używanie przemocy wobec słabszych i młodszych dla korzyści materialnych (wyłudzanie, łapówki).

4. Telewizja i gry komputerowe stymulatorem agresji.

Znaczenie środków masowego przekazu w rozwoju i kształtowaniu osobowości młodzieży można rozpatrywać w kategoriach pozytywnych i negatywnych. Negatywne aspekty oddziaływań to między innymi naśladowanie i przejmowanie form zachowań nieakceptowanych społecznie przez dorastające pokolenia. Telewizja przepełniona jest filmami, w których dominuje wulgaryzm, szowinizm, okrucieństwo. Podobny efekt przynoszą bardzo popularne gry komputerowe tzn. „nawalanki”, gdzie liczy się ilość razów i pociągnięć za spust na minutę. Gry angażują emocjonalnie gracza, który utożsamia się z bohaterami programu. Aby przetrwać na ekranie musi skutecznie pobić. Znane są liczne przypadki brutalnych morderstw popełnionych przez piętnasto-, szesnastolatków.

5. Podkultury młodzieżowe jako źródła agresji.

Tworzenie się grup młodzieżowych jest zjawiskiem tak samo normalnym jak skłonności do wymykania się własnego programu systemu społecznego. Młodzież czuje się osamotniona, szuka oparcia wśród kolegów, natrafiając przeważnie na kogoś kto do tej roli nie dorósł, co tylko pogłębia nastawienie aspołeczne. Gdy wspomniane postawy nie zostaną w porę skorygowane prowadzić mogą do pesymizmu i negacji wartości, postaw i norm wpajanych w procesie wychowawczym.
Ktoś kto jako malec nie doznał miłości i akceptacji, ma ogromne trudności z ukształtowaniem na tyle silnego poczucia własnej wartości by móc szanować samego siebie, a cóż dopiero innych ludzi, ich potrzeby i ich dobro. Chce być akceptowany, odczuwa potrzebę przynależności do grupy, a równocześnie dręczy go lek przed odtrąceniem ze strony rówieśników. Odpychany w domu, poniżany przez szkołę, szuka miejsca, gdzie byłby „kimś”. Nastolatek, który wyrządził krzywdę innemu człowiekowi jest w euforii, bo po raz pierwszy ktoś potraktował go poważnie, powierzono mu odpowiedzialne zadanie i nareszcie został pochwalony! Jest „bohaterem”. Interesuje się nim policja, praca a nawet własna rodzina. Okazuje się, że być w centrum uwagi z powodu przestępstwa ma większą wartość niż być nikim.

6. Sposoby zapobiegania zjawisku agresji u współczesnej młodzieży.

Aby zapobiec agresji wśród młodzieży, przede wszystkim nie można być obojętnym na zło, które nas otacza. Należy głośno i otwarcie mówić o przyczynach i skutkach zachowań agresywnych i poruszać te tematy w odpowiednich miejscach i czasie. Nie może być to temat tabu w rodzinie, szkole, masmediach.
W rodzinie więcej czasu należy spędzać z dziećmi (wspólne spacery, wyjścia do kina). Trzeba umiejętnie ukazywać uczucia, co doprowadzi do zlikwidowania chłodu emocjonalnego. Niezbędne są też częste rozmowy i umiejętność słuchania, pozwoli to na lepsze poznanie i wzajemne zaufanie.
Skuteczne zapobieganie agresji, to także unikanie karania dzieci bez większego powodu, lub ograniczenie tych kar. System kar i nagród jest skuteczny i wpływa korzystnie na rozwój i przyswajanie norm etycznych, tylko wtedy, gdy są one adekwatne do popełnionego czynu. Dziecko musi wiedzieć co źle zrobiło i za co jest ukarane, gdyż dopiero poznaje świat i ma prawo podjąć błędną decyzję.
Do walki z agresją powinny tez być zaangażowane instytucje społeczne, kulturalne, środki masowego przekazu, które współpracowałyby z wychowawcami.
Do ograniczenia agresji przyczyni się tez tańszy dostęp do kultury. Mam na myśli kino, teatr, muzea, wystawy artystyczne, czytelnie, świetlice, które wpływają na rozwijanie umiejętności i zainteresowań.
Do ograniczenia agresji może się też przyczynić większe zainteresowanie rodziców sposobami spędzania czasu wolnego przez ich dzieci

Jaroslaw Goslicki

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie